Μολυβδαινίτης

Μολυβδαινίτης
	Μολυβδαινίτης. Προέλευση: Νέα Νότια Ουαλλία, Αυστραλία
Γενικά
Κατηγορία	Θειούχα
Χημικός τύπος	MoS2
Ορυκτολογικά χαρακτηριστικά
Πυκνότητα	4,7 - 4,8 gr/cm3
Χρώμα	Γκρίζο μεταλλικό με ελαφρά γαλάζια απόχρωση
Σύστημα κρυστάλλωσης	Εξαγωνικό
Κρύσταλλοι	Λεπτοί φυλλώδεις εξαγωνικού σχήματος, τερματίζουν σε πινακοειδείς επιφάνειες
Υφή	Συμπαγής, λεπτοκοκκώδης, ελασματοειδής
Διδυμία	Όχι
Σκληρότητα	1 - 1,5
Σχισμός	Τέλειος {0001}
Θραύση	Λεπιδοειδής
Λάμψη	Μεταλλική
Γραμμή κόνεως	Γκριζογάλανη
Πλεοχρωισμός	Έντονος
Διαφάνεια	Αδιαφανής. Ημιδιαφανής σε πολύ λεπτούς κρυστάλλους (από σχισμό).

Ο μολυβδαινίτης (αγγλ. molybdenite) είναι θειούχο ορυκτό του μολυβδαινίου με μοριακό τύπο MoS₂. Το όνομά του προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό «μόλυβδος» ή «μολυβδίς», που χαρακτήριζε οποιοδήποτε υλικό μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την γραφή ή το σχέδιο, αποβάφοντας στον πάπυρο ή άλλες επιφάνειες.

Οι κρύσταλλοι του μολυβδαινίτη αποτελούνται από ιόντα μολυβδαινίου περικλειόμενα από στρώματα ιόντων θείου. Τα ιόντα αυτά είναι ισχυρά συνδεδεμένα με τα του μολυβδαινίου, αλλά όχι ισχυρά συνδεδεμένα μεταξύ τους, πράγμα που εξηγεί τόσο την πολύ χαμηλή σκληρότητα του ορυκτού όσο και τον τέλειο σχισμό. Επειδή είναι πολύ μαλακός και αποβάφει στο χαρτί, συχνά συγχέεται με τον γραφίτη, από τον οποίο μπορεί να διακριθεί μακροσκοπικά μόνο χάρη στην υψηλότερη πυκνότητά του. Όπως και ο γραφίτης, είναι λιπαρός στην αφή.

Ανευρίσκεται σε υδροθερμικές φλέβες υψηλών θερμοκρασιών καθώς και παρενεσπαρμένος σε γρανίτη, συηνίτη, απλίτες και πηγματίτες. Επίσης σε κοιτάσματα επαφής (συνδεδεμένος με ασβεστοπυριτικά ορυκτά). Συνδέεται κυρίως με σιδηροπυρίτη, σεελίτη, βολφραμίτη, χαλκοπυρίτη και τοπάζιο.

Ο μολυβδαινίτης είναι η κύρια πηγή παραγωγής μολυβδαινίου αλλά και ρηνίου, του οποίου, μάλιστα, είναι η βασική πηγή προέλευσης. Αυτό συμβαίνει επειδή σε όλους τους μολυβδαινίτες συμβαίνει υποκατάσταση του μολυβδαινίου από ρήνιο, αλλά σε ορισμένους η υποκατάσταση αυτή φθάνει το 1 έως 2 %.
Από την άποψη της εμφάνισης είναι το κοινότερο από τα ορυκτά του μολυβδαινίου και απαντά σε πολλές περιοχές του κόσμου. Κύρια κοιτάσματά του βρίσκονται στην Βρετανία (Κορνουάλλη), Γροιλανδία, Νορβηγία, Φινλανδία, Ρωσία (Ουράλια όρη), Ουκρανία, Γερμανία Μαρόκο, Αυστραλία και ΗΠΑ. Στην Ελλάδα υπάρχει μικρό κοίτασμά του στη Χαλκιδική, όχι οικονομικά εκμεταλλεύσιμο. Το κοίτασμα αυτό το εκμεταλλεύθηκαν, μερικά, οι Γερμανοί κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα.

Πηγές

Βιβλιογραφία

James Dwight Dana: Manual of Mineralogy and Lithology, Containing the Elements of the Science of Minerals and Rocks, READ BOOKS, 2008 ISBN 1443742244
Frederick H. Pough, Roger Tory Peterson, Jeffrey (PHT) Scovil: A Field Guide to Rocks and Minerals, Houghton Mifflin Harcourt, 1988 ISBN 039591096X
Walter Schumann, R. Bradshaw, K.A.G. Mills: Handbook of Rocks, Minerals and Gemstones, Houghton Mifflin Harcourt, 1993 ISBN 0395511372