Χρήστης:Roza24/πρόχειρο/Άσυλο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


Άσυλο είναι η προστασία που παρέχεται σε κάποιον που διώκεται για λόγους πολιτικούς, θρησκευτικούς και περιβαλλοντικούς. Μπορεί ακόμα να αφορά το χώρο που προστρέχει κάποιος για να αισθανθεί ασφαλής, να ζητήσει βοήθεια ή να αποφύγει μια δυσάρεστη κατάσταση καθώς και το φιλανθρωπικό ή νοσηλευτικό ίδρυμα για άτομα που δεν μπορούν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους.

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για την προέλευση της λέξης. Πιθανότατα προέρχεται από το α το στερητικό και το ρήμα συλέω-ώ που παραπέμπει στη λεηλασία, την αρπαγή την ιεροσυλία και γενικότερα την καταστροφή.Το άσυλο δηλώνει το απαραβίαστο, το προστατευμένο, το ασφαλές.

Ιστορική αναδρομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το άσυλο στην Αρχαία Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήδη από την αρχαιότητα το άσυλο συνδέθηκε με ναούς, βωμούς και ιερά.Σε κείμενα αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων και τραγικών συναντάμε συχνά περιπτώσεις ανθρώπων που υφίστανται δίωξη να προσφεύγουν στα ιερά των θεών και να ζητούν ως ικέτες τη βοήθεια των ιερέων και του θεού.Στο έργο του Αισχύλου"Ικέτιδες" οι κόρες του Δαναού ζητούν άσυλο από το βασιλιά του Άργους, Πελασγό.Η νοοτροπία και η θέληση του λαού όπως αυτή διαμορφώνεται μέσα σ΄ένα δημοκρατικό πολίτευμα είναι αυτή που θα παράσχει άσυλο στις κόρες[1]. Αργότερα ο Θουκιδίδης στις "Ιστορίες"του [2] κάνει λόγο για το "Κυλώνειο άγος",τη θανάτωση δηλαδή των υποστηρικτών του ευγενή Κύλωνα ο οποίος ήθελε να γίνει τύραννος ,μέσα και πλάι στην Ακρόπολη σ΄ένα ιερό της προστάτιδας των Αθηνών Πολιάδος Αθηνάς από τους πολιτικούς τους αντιπάλους.Συνέπεια αυτής της ιεροσυλίας αποτέλεσε ο λοιμός που έπληξε την Αθήνα θανατώνοντας πολλούς από τους κατοίκους της. Παρόλα αυτά το άσυλο δεν ίσχυε για όσους στερούνταν των πολιτικών τους δικαιωμάτων.


Το άσυλο στο Βυζάντιο και το Μεσαίωνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη βυζαντινή εποχή γίνεται λόγος για τη δικαίωμα του ασύλου στον κώδικα του Θεοδοσίου αλλά και στις νεαρές του Ιουστινιανού.Ο Θεοδόσιος θα κατοχυρώσει με νόμο το άσυλο των ιερών ναών ενώ και θα συμπεριλάβει τα εν λόγω θέματα στον Θεοδοσιανό κώδικα.Αργότερα ο Ιουστινιανός στις "Νεαρές" του θα καταρτίσει τη σχετική νομοθεσία για το άσυλο προσθέτοντας και τις αντίστοιχες διατάξεις του Θεοδοσίου.

Η προσπάθεια αυτή είχε στόχο τον εξορθολογισμό της παροχής ασύλου,την προστασία των αιτούντων άσυλο αλλά και τον περιορισμό της εμπλοκής της Εκκλησίας σε θέματα που ενέπιπταν και στο κοσμικό δίκαιο.Είναι γεγονός ότι οι ναοί και τα μοναστήρια λειτουργώντας όπως οι ναοί και οι βωμοί των αρχαίων χρόνων κατείχαν την πρώτη θέση σε περιπτώσεις φυγάδων οι οποίοι διώκονταν για διάφορα θέματα.

Αλλά και στο Μεσαίωνα η επιρροή της Εκκλησίας στο θέμα του ασύλου ήταν χαρακτηριστική.Εξάλλου πάντοτε ο ρόλος της ήταν ταυτισμένος με την παροχή βοήθειας σε κάθε μορφής κατατρεγμένο και κυνηγημένο.Ιδιαίτερα μάλιστα στη συγκεκριμένη εποχή δε θα μπορούσε παρά να παρέχει άσυλο και να περιθάλπτει όλους όσοι ζούσαν κάτω από το ζυγό φεουδαρχών.

Κατά την περίοδο αυτή το άσυλο δεν ταυτίστηκε μόνο με τις εκκλησίες και τις μονές αλλά επεκτάθηκε και σε άλλους χώρους που βρίσκονταν υπό την επιρροή του δημιουργώντας πολλές φορές την εικόνα δυο στρατοπέδων: αυτού της εκκλησίας που στηρίζει τους φτωχούς και άκληρους και αυτού της κοσμικής εξουσίας που είναι δίπλα στους άρχοντες.

Το άσυλο στη σύγχρονη εποχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φτάνοντας λοιπόν στο σύγχρονο κόσμο βρίσκουμε το άσυλο να συνδέεται άμεσα με το προσφυγικό ζήτημα που φαίνεται να ξεκινά με τη λήξη του Α΄Παγκοσμίου πολέμου όπου κύματα προσφύγων όπως Ελλήνων,Αρμενίων,Ασσυρίων,ρεύματα από τη Ρωσία,μουσουλμάνοι από τη Σερβία και τη Βουλγαρία μετακινούνται στη Δυτική Ευρώπη, στον Ελλαδικό χώρο και τη Μ.Ασία.Οι διώξεις που συνήθως γίνονταν με βίαιο τρόπο, όπως για παράδειγμα στις περιπτώσεις των Αρμενίων ή των Ποντίων, σφράγισαν αυτή την εποχή και αποτέλεσαν το λεγόμενο προσφυγικό ζήτημα.

Η αρχή των διώξεων πραγματοποιείται με τη γενοκτονία των Αρμενίων το 1915 ενώ ακολουθούν οι διώξεις των Ελλήνων του Πόντου και της Μ.Ασίας για να συνεχιστούν αργότερα το 1933 από τη Ρωσία και το 1936-39 κατά τον Ισπανικό εμφύλιο πόλεμο όταν με τη λήξη του Ισπανοί πρόσφυγες καθώς και Ρεπουμπλικανοί βρίσκονται αντιμέτωποι με την ήττα στον εμφύλιο πόλεμο και συγκεντρώνονται στα σύνορα με τη Γαλλία και στα Πυρηναία όρη.

Η κατάσταση αυτή απαιτούσε μια σοβαρή αντιμετώπιση προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προσφυγικά ρεύματα κάτι που θα μπορούσε να επιτευχθεί με τη δημιουργία ενός οργανισμού, όπως αυτού της Κοινωνίας των Εθνών] αμέσως μετά τον πόλεμο. Η αποτυχία όμως του σκοπού δημιουργίας του που ήταν η επικράτηση της ειρήνης, θα επιβάλει αμέσως μετά το τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, το 1950, την ανάγκη συγκρότησης ενός Παγκόσμιου Ανθρωπιστικού Οργανισμού, της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για να δώσει βιώσιμες λύσεις και βοήθεια σε όλους εκείνους τους Ευρωπαίους οι οποίοι είχαν διωχθεί λόγω του πολέμου] αλλά και γενικότερα σε κάθε άνθρωπο που ωθείται λόγω ειδικών συνθηκών σε εγκατάλειψη της πατρίδας του.

Παράλληλα στις 28/4/1951 υπογράφεται από τα Ηνωμένα Έθνη η Σύμβαση της Γενεύης για το καθεστώς των προσφύγων η οποία βασίστηκε στην Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα όπως αυτή είχε εγκριθεί από την Γενική Συνέλευση στις 19 Δεκεμβρίου 1948. Η πολυμερής αυτή Σύμβαση που υπογράφεται και από την Ελλάδα στις 10 Απριλίου 1952, καθορίζει τον όρο <πρόσφυγας> και την Νομική αυτού κατάσταση.



Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Καθημερινή 24/10/2010 άρθρο του Προκόπη Παυλόπουλου καθ.του Δημοσίου Δικαίου
  2. Θουκιδίδη Ιστορίαι Α,26

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ελλάδα αποδεικνύει πως ο όρος «άσυλο» έχει πανάρχαιες ρίζες