Πιερ Τζάκοπο Αλάρι Μπονακόλσι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πιερ Τζάκοπο Αλάρι Μπονακόλσι
Το έργο Ερμής του Λ'Αντίκο, Μουσείο Μπαρτζέλλο, Φλωρεντία
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1460[1][2][3]
Μάντοβα
Θάνατος1528[1][2][3]
Γκατσουόλο
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταγλύπτης
χρυσοχόος
γλύπτης μεταλλίων[5]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Πιερ Τζάκοπο Αλάρι Μπονακόλσι (ιταλικά: Pier Jacopo Alari Bonacolsi‎‎, περ. 1460-1528), αποκαλούμενος από τους συγχρόνους του Λ'Αντίκο (L'Antico), το παρατσούκλι που του έδωσαν για την εκλεπτυσμένη ερμηνεία της Αρχαιότητας που αναγνώριζαν στο έργο του, ήταν ένας γλύπτης της βορειοϊταλικής Αναγέννησης του 15ου και 16ου αιώνα, γνωστός για τα λεπτοδουλεμένα μικρά μπρούντζινα έργα κλασικίζοντος τύπου all'Antica, συχνά με επιχρυσωμένες λεπτομέρειες και ασημένια ένθετα μάτια, μια εκλέπτυνση που συναντάται σε ορισμένα κλασικά και ελληνιστικά μπρούντζινα έργα.[6]

Βίος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν πολύ λίγα έγγραφα για τον Μπονακόλσι, παρά το αριστοκρατικό όνομα που έφερε, αυτό των σινιόρι της Μάντοβα που προηγήθηκαν των Γκοντζάγκα μέχρι το 1328. Γεννήθηκε πιθανότατα στο Γκατσουόλο, κοντά στη Μάντοβα, και ίσως εκπαιδεύτηκε ως χρυσοχόος, όπως ο μοναδικός του αντίπαλος στη Μάντοβα, ο Αντρέα Ρίτσιο. Βρήκε προστασία μεταξύ των Γκοντζάγκα, αρχικά στην αυλή που συγκεντρώθηκε στο Γκατσουόλο γύρω από τον βιολογικό γιο και ευνοούμενο του μαρκήσιου της Μάντοβα, Λουντοβίκο Γκοντζάγκα, Τζανφράντζεσκο, και τη σύζυγό του Αντονία ντελ Μπάλζο, ο γάμος των οποίων το 1479 μνημονεύεται σε ένα ζευγάρι μενταγιόν του Μπονακόλσι. Ο Τζανφραντσέσκο είχε πρόσφατα αποκτήσει το φέουδο και γύρω από το νεαρό ζευγάρι είχε συγκεντρωθεί μια εκλεπτυσμένη αυλή με προσωπικότητες τόσο πνευματικές όσο και καλλιτεχνικές: Λουντοβίκο Αριόστο, Μπερνάρντο Τάσσο, Ματτέο Μπαντέλλο, Μπαλντασσάρε Καστιλιόνε και λ'Αντίκο. Στο Γκατσουόλο η ενοριακή εκκλησία έγινε ο τόπος ταφής των Γκοντζάγκα: εκεί είναι επίσης ενταφιασμένος ο Πίκο ντελλά Μιράντολα.[7]

Ο Μπονακόλσι βρήκε προστάτες μετά το 1490, κυρίως στην λαμπρή αυλή της Μάντοβα της Ισαβέλλας ντ' Έστε, η οποία παντρεύτηκε τον Φραγκίσκο Β΄ Γκοντζάγκα εκείνο το έτος. Στη Μάντοβα βρισκόταν μια από τις καλύτερες συλλογές ρωμαϊκών γλυπτών και αρχαιοτήτων της Αναγεννησιακής Ιταλίας. Ο Μπονακόλσι έκανε πολλές μικρές αναγωγές ρωμαϊκών γλυπτών καθώς και αυτοσχεδιασμούς πάνω σε θέματα και τεχνοτροπίες της αρχαιότητας. Οι καλά δεμένοι και καθαρά καθορισμένοι κορμοί του θυμίζουν την τέχνη του Αντρέα Μαντένια, της γιγαντιαίας καλλιτεχνικής προσωπικότητας της σύγχρονης Μάντοβα.[7]

Μελέαγρος, μερικώς επιχρυσωμένος μπρούτζος με ασημένια ένθετα μάτια, που προμηνύει την κομψή και ανδρόγυνη αισθητική του μανιερισμού (Μουσείο Βικτωρίας και Αλβέρτου)

Τα χάλκινα έργα του ήταν αξιοσημείωτα για την εξαιρετικά λεπτή τους υφή, χυτευμένα με σχολαστικότητα, καθαρισμένα και φινιρισμένα. Χαρακτηριστική είναι η μαύρη πατίνα του. Ήταν ο πρώτος γλύπτης που συνειδητοποίησε την αξία της χύτευσης αντιγράφων των χάλκινων έργων του, διατηρώντας τα εκλεπτυσμένα κέρινά του πρωτότυπα. Τα δροσερά, εκλεπτυσμένα, ελαφρώς πολύτιμα έργα του ήταν σχεδιασμένα για στενή εκτίμηση στην ιδιωτικότητα ενός αυλικού στουντιόλο.[8]

Ο Μπονακόλσι εργάστηκε επίσης ως συντηρητής. Σε ένα από τα μαρμάρινα άλογα των Διόσκουρων στον Κυρινάλιο λόφο στη Ρώμη αναγράφεται διακριτικά η υπογραφή του. Το ταξίδι του στη Ρώμη, όπου μπόρεσε να μελετήσει από πρώτο χέρι τον Απόλλωνα του Μπελβεντέρε, είναι το μοναδικό γνωστό του εγχείρημα εκτός Μάντοβα.[6]

Πέθανε στο Γκατσουόλο το 1528.

Venus Caritas, Αφροδίτη ως πνευματική αγάπη (Μουσείο Τέχνης Ουόλτερς)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 129065307. Ανακτήθηκε στις 14  Αυγούστου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb160793818. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 Artnet. antico. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb160793818. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. (Ολλανδικά) RKDartists. 129061. Ανακτήθηκε στις 18  Νοεμβρίου 2021.
  6. 6,0 6,1 Chilvers, Ian (21 Μαΐου 2015). Antico. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-178276-3. 
  7. 7,0 7,1 «ALARI BONACOLSI, Pier Iacopo, detto l'Antico in "Dizionario Biografico"». www.treccani.it (στα Ιταλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2023. 
  8. Nesselrath, Arnold (1982). «Antico and Monte Cavallo». The Burlington Magazine 124 (951): 353–357. ISSN 0007-6287. https://www.jstor.org/stable/880834.