Ο σταθμάρχης (Πούσκιν)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο σταθμάρχης
Ρωσικός ταχυδρομικός σταθμός του 19ου αιώνα στη Ρωσία - Γραφείο του σταθμάρχη
ΣυγγραφέαςΑλεξάντρ Σεργκέγεβιτς Πούσκιν
ΤίτλοςСтанционный смотритель
ΓλώσσαΡωσικά
Ημερομηνία δημιουργίας1830
Ημερομηνία δημοσίευσης1831
Μορφήδιήγημα
Δημοσιεύθηκε στοΟι ιστορίες του αείμνηστου Ιβάν Πέτροβιτς Μπέλκιν

Ο σταθμάρχης (ρωσικός τίτλος:Станционный смотритель) είναι διήγημα του Αλεξάντρ Πούσκιν που γράφτηκε το φθινόπωρο του 1830 στο κτήμα του συγγραφέα στο Μπολντίνο και δημοσιεύτηκε το 1831 στη συλλογή Οι ιστορίες του αείμνηστου Ιβάν Πέτροβιτς Μπέλκιν.[1]

Η πλοκή της ιστορίας αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια τριών επισκέψεων ενός ταξιδιώτη σε έναν ταχυδρομικό σταθμό αλλαγής αλόγων σε χωριό της Ρωσίας. Στην πρώτη του επίσκεψη, ο αφηγητής γνωρίζει τον σταθμάρχη Βύριν και τη γοητευτική κόρη του. Στη δεύτερη, μαθαίνει από τον Βύριν, ότι εδώ και τρία χρόνια η κόρη του έφυγε από το σπίτι με έναν περαστικό αξιωματικό και αγνοεί την τύχη της. Στην τρίτη, μαθαίνει από τους νέους ενοίκους του σπιτιού το τέλος της ιστορίας.[2]

Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ιστορία αρχίζει με τον αφηγητή να αφηγείται τη ζωή και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στους ταχυδρομικούς σταθμούς.[3]

Στη συνέχεια αφηγείται ένα από τα ταξίδια του, που τον έφερε σε έναν ταχυδρομικό σταθμό, όπου εντυπωσιάστηκε από την καθαριότητα και την τάξη, πρόσεξε δε ιδιαίτερα μια εικόνα της βιβλικής παραβολής του Ασώτου Υιού. Ο σταθμάρχης του πρόσφερε τσάι μέχρι να φροντίσει για τα άλογα, κάτι που ο αφηγητής δέχθηκε με χαρά. Το τσάι έφερε η Ντούνια, η κόρη του σταθμάρχη, ένα ζωηρό κορίτσι εξαιρετικής ομορφιάς. Ο αφηγητής λυπήθηκε όταν έπρεπε να φύγει από τον σταθμό και η Ντούνια του επέτρεψε να τη φιλήσει πριν φύγει.[1]

Τρία χρόνια αργότερα, σε ένα δεύτερο ταξίδι του στην περιοχή, ο αφηγητής επισκέπτεται πάλι τον σταθμό. Τον βρίσκει ερειπωμένο, ο γέρος σταθμάρχης είναι καταρρακωμένος. Τον ρωτάει για την κόρη του και μαθαίνει ότι λίγο καιρό μετά την πρώτη επίσκεψη του αφηγητή, ένας όμορφος αξιωματικός των Ουσάρων, ο Μίνσκι, περνώντας από τον σταθμό, γοητεύτηκε από την κόρη του. [4]Προσποιούμενος ότι είναι άρρωστος, έμεινε στο σταθμό για αρκετές μέρες για να τη γνωρίσει καλύτερα, η Ντούνια τον φρόντιζε μέρα και νύχτα. Φεύγοντας, προσφέρεται να μεταφέρει την κοπέλα στην εκκλησία. Ο πατέρας, θεωρώντας τον Μίνσκι αξιοπρεπή κύριο, πείθει την κόρη του να πάει. Σύντομα κυριεύεται από φόβο και πηγαίνει στην εκκλησία, αλλά δεν βρίσκει τη Ντούνια εκεί και σύντομα μαθαίνει ότι ακολούθησε τον αξιωματικό «με τη θέλησή της» στην Αγία Πετρούπολη. Ο απαρηγόρητος πατέρας πηγαίνει στην Αγία Πετρούπολη και βρίσκει τον Μίνσκι, του ζητά να του επιστρέψει την κόρη του, καθώς γνωρίζει ιστορίες παραστρατημένων κοριτσιών που, αφού οι διαφθορείς τους έζησαν λίγο καιρό μαζί τους, κατέληξαν να σκουπίζουν τους δρόμους ή ακόμη χειρότερα παρέα με αλήτες των πανδοχείων. Ο Μίνσκι όμως τον διώχνει, λέγοντάς του ότι η Ντούνια θα είναι ευτυχισμένη μαζί του. Ο σταθμάρχης ανακαλύπτει πού μένει η κόρη του και πηγαίνει να τη δει, βλέποντάς τον η κοπέλα λιποθυμά και ο Μίνσκι, που ήταν μαζί της, πετάει ξανά τον γέρο έξω στο δρόμο. Ο Βύριν επιστρέφει στο σταθμό του και ζει μόνος, πνίγοντας τις ανησυχίες και τη θλίψη του στο ποτό.[5]

Πολλά χρόνια αφότου άκουσε την ιστορία του σταθμάρχη, ο αφηγητής επιστρέφει στο χωριό για άλλη μια φορά. Μαθαίνει ότι ο σταθμάρχης πέθανε και ένα αγόρι τον οδηγεί στον τάφο του. Ο αφηγητής μετανιώνει που ξόδεψε τον χρόνο και τα χρήματά του για να ταξιδέψει εκεί. Ξαφνικά όμως, το αγόρι του λέει ότι πριν από λίγο καιρό έφτασε μια πλούσια ντυμένη κυρία με τρία μικρά παιδιά και γκουβερνάντα με μια όμορφη άμαξα, ρώτησε για τον τάφο του σταθμάρχη και έμεινε εκεί για ώρα γονατιστή κλαίγοντας. Ο αφηγητής καταλαβαίνει ότι ήταν η Ντούνια και ότι ο Μίνσκι δεν την εγκατέλειψε, έτσι δεν μετανιώνει πια για το ταξίδι του, δίνει ένα φιλοδώρημα στο αγόρι και φεύγει από το χωριό ικανοποιημένος.[6]

Σχόλιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όπως και στα άλλα διηγήματα της συλλογής Οι ιστορίες του αείμνηστου Ιβάν Πέτροβιτς Μπέλκιν, ο Πούσκιν παρωδεί ή μιμείται δημοφιλή λογοτεχνικά είδη εκείνης της εποχής. Το παρόν διήγημα βασίζεται στο ύφος των συναισθηματικών ιστοριών, όπως Η φτωχή Λίζα (1792) του Νικολάι Καραμζίν, στο τέλος όμως, με μια ανατροπή που δεν προβλέπεται από το λογοτεχνικό είδος, η ηρωίδα δεν καταστρέφεται ούτε πεθαίνει σαν αποτέλεσμα της απερισκεψίας της αλλά εμφανίζεται πλούσια και με οικογένεια, αν και ο αναγνώστης ποτέ δεν μαθαίνει αν ο Μίσκι παντρεύτηκε τη Ντούνια ή τη συντηρεί σαν ερωμένη του.[2]

Μουσείο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χώρος ξεκούρασης στο μουσείο

Ένα λογοτεχνικό και αναμνηστικό μουσείο Το σπίτι του σταθμάρχη που αναπαριστά την ατμόσφαιρα ενός τυπικού ταχυδρομικού σταθμού της εποχής του Πούσκιν δημιουργήθηκε στο χωριό Βύρα, στην περιοχή του Λένινγκραντ, από όπου περνούσε ο δρόμος για τη Λευκορωσία, χωριό που η λαϊκή παράδοση έχει συνδέσει με τα γεγονότα της ιστορίας του Πούσκιν. Η Βύρα ήταν ο τρίτος σταθμός από την Αγία Πετρούπολη, όπου οι ταξιδιώτες ξεκουράζονταν και άλλαζαν άλογα και ο Πούσκιν πέρασε από κει αρκετές φορές. Σύμφωνα με αρχειακή έρευνα, στον σταθμό της Βύρας υπηρετούσε για μεγάλο χρονικό διάστημα ένας επόπτης που είχε μια κόρη. [7]

Διασκευές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1925: Ο σταθμάρχης ( Коллежский registrator), σοβιετική βωβή ταινία με πρωταγωνιστή και σκηνοθέτη τον Ivan Moskvin.
  • 1940: γερμανική ταινία μεγάλου μήκους Der Postmeister με τον Heinrich George στον ομώνυμο ρόλο. Ωστόσο, η πλοκή της ταινίας αποκλίνει σημαντικά από την αρχική ιστορία του Πούσκιν.[8]
  • 1955: Ντούνια, αυστριακή ταινία σε σκηνοθεσία Josef von Báky
  • 1972: Stantsionnyy smotritel, σοβιετική τηλεοπτική ταινία σε σκηνοθεσία Σεργκέι Σολοβιόφ, με πρωταγωνιστές τους Νικολάι Παστούχοφ, Μαριάννα Κουσνέροβα και Νικίτα Μιχάλκοφ. [9]

Μεταφράσεις στα ελληνικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ο σταθμάρχης, μετάφραση: κ. Λύμπη, εκδόσεις, Μαρή και Κοροντζή, 1943, σε συλλογή διηγημάτων του Πούσκιν.
  • Ο σταθμάρχης, μετάφραση: Ανδρέας Σαραντόπουλος, εκδόσεις Ζαχαρόπουλος, 1990, σε συλλογή διηγημάτων του Πούσκιν.[10]
  • Ο σταθμάρχης, μετάφραση: Κώστας Μιλτιάδης, εκδόσεις Κοροντζή, 2005 στη συλλογή Τα διηγήματα της φωτιάς[11]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 . «encyclopedia.com/education/news-wires-white-papers-and-books/stationmaster». 
  2. 2,0 2,1 . «babelio.com/livres/Pouchkine-Le-Maitre-de-Poste». 
  3. Σταθμός που παρείχε υπηρεσίες στους ταξιδιώτες, όπως ξεκούραστα άλογα, δωμάτια και φαγητό. Επίσης εκεί ελέγχονταν τα ταξιδιωτικά έγγραφα των ταξιδιωτών και ανταλλάσσονταν η αλληλογραφία μεταξύ ταχυδρόμων.
  4. . «beq.ebooksgratuits.com/vents/Pouchkine-Bielkine.pdf» (PDF). 
  5. . «en.home-task.com/summary-the-stationmaster-of-pushkin/». 
  6. . «gradesaver.com/tales-of-belkin/wikipedia/the-station-master». 
  7. . «museum.ru/M249». 
  8. . «imdb.com/title/Der Postmeister/1940». 
  9. . «imdb.com/Stantsionnyy smotritel/TV Movie/1972». 
  10. . «politeianet.gr/books/pushkin-alexander-zacharopoulos-si-diigimata». 
  11. . «biblionet.gr/titleinfo/Τα διηγήματα της φωτιάς».