Ο κροκόδειλος
.jpg) | |
| Συγγραφέας | Φιόντορ Ντοστογιέφσκι |
|---|---|
| Τίτλος | Крокодил |
| Γλώσσα | Ρωσικά |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1864 |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1865 |
| Μορφή | διήγημα |
| δεδομένα () | |
Ο κροκόδειλος (Ρωσικά: Крокодил) είναι ένα διήγημα του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1865 στο περιοδικό Εποχή. Είναι ένα έργο σάτιρας, παρωδώντας πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά θέματα που κυριαρχούσαν στη Ρωσία εκείνη την εποχή.
Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ιστορία αφηγείται τα γεγονότα που συνέβησαν στον Ιβάν Ματβιέιτς όταν αυτός, η σύζυγός του Γιελιένα Ιβάνοβνα και ο αφηγητής επισκέπτονται τη Στοά στη λεωφόρο Nevsky για να δουν έναν κροκόδειλο που έχει εκτεθεί από έναν Γερμανό επιχειρηματία. Αφού πειράζει τον κροκόδειλο, ο Ιβάν Ματβιέιτς καταπίνεται ζωντανός. Βρίσκει ότι το εσωτερικό του κροκόδειλου είναι αρκετά άνετο και ο ιδιοκτήτης του ζώου αρνείται να τον ανοίξει, παρά τις εκκλήσεις της Γιελιένα Ιβάνοβνα. Ο Ιβάν Ματβιέιτς παροτρύνει τον αφηγητή να κανονίσει να αγοραστεί και να κοπεί ο κροκόδειλος, αλλά ο ιδιοκτήτης του ζητά τόσα πολλά που δε γίνεται τίποτα. Καθώς η ιστορία τελειώνει, η Γιελιένα Ιβάνοβνα σκέφτεται να χωρίσει και ο Ιβάν Ματβιέιτς αποφασίζει να συνεχίσει τη δουλειά του ως δημόσιος υπάλληλος όσο καλύτερα μπορεί μέσα από τον κροκόδειλο.
Ανάλυση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο κροκόδειλος ανήκει στα λεγόμενα «μικρά έργα» του Ντοστογιέφσκι (νουβέλες και διηγήματα), και η ιστορία του αγγίζει τα όρια του παραλόγου. Ο Ντοστογιέφσκι στον κροκόδειλο περνάει «γενεές δεκατέσσερεις» τους θιασώτες του καπιταλισμού και της δυτικοευρωπαϊκής αστικής δημοκρατίας με μια σάτιρα λεπτή και διαπεραστική.[1] Ο άριστος ψυχολόγος Ντοστογιέφσκι σκιαγραφεί τη διαμόρφωση των ανθρώπινων σχέσεων στην κοινωνία της Αγίας Πετρούπολης και περιγράφει συμπεριφορές και νοοτροπίες με τρόπο οξυδερκή, γλαφυρό και κυρίως αστείο, αποκαλύπτοντας έτσι στον αναγνώστη μια άγνωστη πλευρά του μεγάλου συγγραφέα, όπου επικρατεί η υπερβολή, η παραδοξολογία και το χιούμορ.[2] Ο κροκόδειλος του Ντοστογιέφσκι δεν ασκεί μόνο έμμεση κοινωνική κριτική στα κακώς κείμενα της εποχής, αλλά συνιστά και ένα δριμύ κατηγορώ για την αναξιοπιστία του Τύπου και την απουσία δημοσιογραφικής ηθικής.[3]
Ο σουρεαλισμός και η σάτιρα στον κροκόδειλο θυμίζουν σε μεγάλο βαθμό τον Νικολάι Γκόγκολ, του οποίου η επιρροή στον Ντοστογιέφσκι –τουλάχιστον όσον αφορά τα μικρότερα σε έκταση έργα του– είναι αδιαμφισβήτητη.[3]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Φιόντορ Ντοστογέφσκι. Ο κροκόδειλος. Μετάφραση από τα Ρωσικά Βασίλης Μακρίδης. Εκδόσεις Εντύποις. Αθήνα. 2012. ISBN 978-618-5019-00-6.
- ↑ Φιόντορ Ντοστογιέφσκι. Ο κροκόδειλος & Ο τίμιος κλέφτης. Μετάφραση από τα Ρωσικά Γιώργος Τσακνιάς. Πρόλογος Κατερίνα Σχινά. Εκδόσεις Πατάκη. Αθήνα. 2014. Πρώτη έκδοση 1996. ISBN 978-960-16-2132-6.
- ↑ 3,0 3,1 Φιόντορ Ντοστογιέσφκι. Ο κροκόδειλος. Μετάφραση Γιώργος Μπλάνας. Εκδόσεις Γκοβόστη. Αθήνα. 2022. ISBN 9789606062193.
|