Οβριόκαστρο Αττικής

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το Οβριόκαστρο είναι λόφος στην περιοχή της Λαυρεωτικής, με μέγιστο υψόμετρο 315 μέτρα. Βρίσκεται ανάμεσα στην Κερατέα και το Λαύριο, περίπου πέντε χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από το κέντρο της Κερατέας.

Στο παρελθόν ο λόφος ήταν κατάφυτος όμως μετά από μία καταστροφική πυρκαγιά έχει απομείνει με χαμηλή βλάστηση και έχει κηρυχθεί αναδασωτέος.

Στις πλαγιές του σχηματίζονται μικρά υδάτινα ρεύματα, με κυριότερο το υδατόρεμα Μουζάκι[1], τα περισσότερα απ’ τα οποία καταλήγουν στο ρέμα της Ντάρδεζας, που ρέει βόρεια και ανατολικά του λόφου, σχεδόν παράλληλα στην Λεωφόρο Λαυρίου. [2]

Η ονομασία του λόφου οφείλεται στα ερείπια αρχαίου φρουρίου που πιστεύεται πως κατασκευάστηκε τον 2ο αιώνα π.Χ. από δούλους των μεταλλείων του Λαυρίου, οι οποίοι είχαν επαναστατήσει κατά των Ρωμαίων. Στην περιοχή έχουν βρεθεί επίσης πολυάριθμα θραύσματα κεραμικών και εργαλείων από οψιδιανό που καλύπτουν ένα διάστημα από την ύστερη νεολιθική μέχρι την μεσοελλαδική εποχή.

Για την προστασία του αρχαιολογικού χώρου και του φυσικού περιβάλλοντος που διατηρείται ακόμα άθικτο από οικιστικές παρεμβάσεις η περιοχή έχει ανακηρυχθεί «Αρχαιολογικός χώρος, Ιστορικός Τόπος και Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους», με διάταγμα του 1980 (ΦΕΚ 852/Β/1980). Επίσης έχει ανακηρυχθεί «Αρχαιολογική Ζώνη Α Προστασίας» με διάταγμα του 1995 (ΦΕΚ 1070/Β/95). [3][4][5]

Ο Ευγένιος Βάντερπουλ (1906-1989), πατέρας της Λίζας Εβερτ, μελέτησε το Οβριόκαστρο και δημοσίευσε τη σχετική του έρευνα το 1975. Ο Ευάγγελος Κακαβογιάννης (τέως διευθυντής Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟ) και η Ολγα Κακαβογιάννη ασχολήθηκαν με τα μνημεία της περιοχής Οβριόκαστρο-Δάρδεζα-Ποτάμι Σταθμός-Δασκαλιού του Δήμου Κερατέας, που βρίσκονται μεταξύ Κερατέας - Λαυρίου. Με χάρτες και πολλά στοιχεία αναφέρονται στο αρχαίο οχυρό των Ελληνιστικών χρόνων του Οβριόκαστρου, στους αρχαίους δήμους «Ποτάμιοι καθύπερθεν», «Ποτάμιοι υπένερθεν», που βρίσκονται εκεί, στον Κούρο της Κερατέας, που βρίσκεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, και σε έναν θαλαμοειδή μυκηναϊκό τάφο που βρέθηκε κοντά στο Οβριόκαστρο, στη θέση Μυρτέζα. Ο Χανς Λόμαν, καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Μπόχουμ της Γερμανίας, έκανε έρευνες σχετικά με το Οβριόκαστρο τα έτη 1981, 1984, 1992, 1993, πριν χωροθετήσουν τον χώρο ως ΧΥΤΑ το 1996. Μάλιστα, όπως αναφέρει, στις 16 Σεπτεμβρίου του 1993 κατέστη δυνατή η άδεια των υπηρεσιών και το ελληνικό κράτος βοήθησε στην αεροφωτογράφηση του Οβριόκαστρου, η οποία χρηματοδοτήθηκε από την DFG, στο πλαίσιο του προγράμματος «Αττικά Φρούρια».[6]

Δημιουργία ΧΥΤΑ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με απόφαση της υπουργού ΠΕΧΩΔΕ Βάσως Παπανδρέου, το 2003, το Οβριόκαστρο επιλέχθηκε για τη δημιουργία ΧΥΤΑ στην νότια Αττική.[7][8] Η απόφαση όμως προσέκρουσε στις έντονες αντιδράσεις των κατοίκων της Λαυρεωτικής οι οποίοι προχώρησαν σε πολύμηνες δυναμικές κινητοποιήσεις.[9][10] Με απόφαση του ειρηνοδικείου Λαυρίου υπήρξε προσωρινή αναστολή των εργασιών στην περιοχή έως ότου ολοκληρωθούν κάποιες βασικές διαδικασίες[11][12]. Παρά την απόφαση για την αναστολή των εργασιών, τα ΜΑΤ παρέμειναν στην περιοχή και η ένταση συνεχίστηκε.[13] Τελικά αποχώρησαν στις 18 Απριλίου, μετά από 128 μέρες συνεχούς παρουσίας στην περιοχή και η ένταση εκτονώθηκε[14][15]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Οβριόκαστρο Κερατέας - Υδατόρευμα Μουζάκι». 
  2. Δήμος Κερατέας Αρχειοθετήθηκε 2009-12-21 στο Wayback Machine., γεωγραφική δομή
  3. «Κατά του ΧΥΤΑ Κερατέας οι αρχαιολόγοι». ProtoThema. 18 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2023. 
  4. «Διαρκής κατάλογος των κηρυγμένων αρχαιολογικών χώρων και μνημείων της Ελλάδος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2015. 
  5. «Οβριόκαστρο Κερατέας». tvxs. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιανουαρίου 2011. 
  6. Ο Αρχαιολογικός Χώρος Του Οβριοκάστρου Κερατέας. Κερατέα: Δήμος Κερατέας - Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ανατατολικής Αττικής. 2007. σελ. 140. ISBN 978-960-98103-0-2. 
  7. Καρανάτση, Έλενα (22 Φεβρουαρίου 2011). «Θα υλοποιηθούν οι ΧΥΤΥ σε Κερατέα, Φυλή, Γραμματικό». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2023. 
  8. Newsroom (25 Ιανουαρίου 2011). «Ιστορικό για Γραμματικό - Κερατέα | ΣΚΑΪ». www.skai.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2023. 
  9. «Στο Άπαρτο Κάστρο της Κερατέας». tvxs. 15 Μαρτίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Μαρτίου 2011. 
  10. Ονισένκο, Κώστας (27 Φεβρουαρίου 2011). ««Παίζοντας»... με τα ΜΑΤ». Καθημερινή. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2012. 
  11. «Νέα αναστολή εργασιών στην Κερατέα». www.news247.gr. 1 Μαρτίου 2011. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2023. 
  12. Newsroom (1 Μαρτίου 2011). «Κερατέα: Αναστολή εργασιών κατασκευής ΧΥΤΑ στο Οβριόκαστρο | ΣΚΑΪ». www.skai.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2023. 
  13. «Ματωμένα μπλόκα σε Λαύριο Κερατέα». Ελευθεροτυπία. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2023. 
  14. «rizospastis.gr - Αποχώρηση των ΜΑΤ από την Κερατέα». ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ. 19 Απριλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2023. 
  15. «Νικητές μετά από 128 μέρες». Ελευθεροτυπία. 19 Απριλίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Σεπτεμβρίου 2011.