Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Εκτιμήσεις για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας για τον 21ο αιώνα.

Αναμένεται να υπάρχουν διάφορες μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Οι περισσότερες συζητήσεις και έρευνες, συμπεριλαμβανομένων των εκθέσεων της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την αλλαγή του κλίματος, επικεντρώνονται μόνο στις επιπτώσεις της παγκόσμιας υπερθέρμανσης μέχρι το 2100, με ένα περίγραμμα για τις επιπτώσεις μετά το 2100.

Απώλεια πάγου και άνοδος της στάθμης της θάλασσας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κατάρρευση της τράπεζας πάγου Λάρσεν Β, που δείχνει τη φθίνουσα έκταση της τράπεζας από το 1998 έως το 2002

Το λιωμένο νερό από τα φύλλα πάγου που λιώνουν και την υποχώρηση των παγετώνων συνεισφέρουν στην αύξηση της μελλοντικής στάθμης της θάλασσας.[1]

Ανταρκτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχει ανησυχία για την σταθερότητα του φύλλου πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής. Το 2002 οι Βων και Σπάουτζ έγραψαν ότι"Πιθανότατα το φύλλο πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής δεν θα καταρρεύσει τους επόμενους αιώνες."[2] Σε εναρκτήριο άρθρο για τα μέλη της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ που εξελέγησαν το 2005, ο Τίμοθι Λέντον και άλλοι υποδηλώνουν ότι μια κατάρρευση του φύλλου πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής θα μπορούσε να συμβεί μέσα σε μια χιλιετία. Συγκεκριμένα, δηλώνουν ότι " αν και το χρονοδιάγραμμα είναι εξαιρετικά αβέβαιο, μια ποιοτική αλλαγή του φύλλου πάγου της Δ. Ανταρκτικής θα μπορούσε να συμβεί μέσα σε αυτή τη χιλιετία, με την κατάρρευση μέσα σε 300 χρόνια να είναι το χειρότερο σενάριο. Η ταχεία άνοδος της στάθμης της θάλασσας (πάνω από 1 μέτρο ανά αιώνα) είναι πιθανότερο να προέρχεται από την Δυτική Ανταρκτική παρά από το Φύλλο πάγου της Γροιλανδίας.".[3] Μια μελέτη το 2015 διαπίστωσε ότι υποθέτοντας ότι έχουμε σωρευτικές εκπομπές ορυκτών καυσίμων ύψους 10.000 γιγατόνων άνθρακα, το φύλλο πάγου της Ανταρκτικής θα μπορούσε να λιώσει εντελώς στις επόμενες χιλιετίες, συμβάλλοντας 58 μέτρα στην παγκόσμια άνοδο της στάθμης της θάλασσας και 30 μέτρα μέσα στα πρώτα 1000 χρόνια.[4]

Γροιλανδία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το φύλλο πάγου της Γροιλανδίας περιέχει αρκετά γλυκό νερό σε παγωμένη μορφή για να αυξήσει την στάθμη της θάλασσας σε όλο τον κόσμο κατά 7 μέτρων.[1] Η Γροιλανδία μπορεί να γίνει αρκετά ζεστή μέχρι το 2100 για να ξεκινήσει μια σχεδόν πλήρη τήξη των πάγων της σε μια περίοδο που θα ξεπερνά 1.000 χρόνια.[5][6] Ο Τζέιμς Ε. Χάνσεν υποστηρίζει ότι δεν δίνεται επαρκής προσοχή στο θέμα αυτό.[7]

Μια μελέτη υποδηλώνει ότι θα χρειαστούν 3.000 χρόνια για να λιώσει τελείως το φύλλο πάγου της Γροιλανδίας.[8] Ο αριθμός αυτός προέκυψε με βάση τις υποτιθέμενες εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου κατά τη διάρκεια του πειράματος.

Καθώς το φύλλο πάγου της Γροιλανδίας χάνει μάζα από την διάσπαση των παγόβουνων αλλά και από την τήξη του πάγου, οποιεσδήποτε τέτοιες διαδικασίες τείνουν να επιταχύνουν την απώλεια του φύλλου πάγου.[9]

Γεγονότα μεγάλης χρονικής έκτασης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ορισμένες μακροπρόθεσμες επιπτώσεις συμβαίνουν σε χιλιάδες αν όχι εκατοντάδες χρόνια.

Διαταραχή της θερμοαλινικής κυκλοφορίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναπαράσταση της διαδρομής της θερμοαλινικής κυκλοφορίας. Τα μπλε μονοπάτια εκπροσωπούν τα ρεύματα βαθέων υδάτων, ενώ τα κόκκινα μονοπάτια εκπροσωπούν τα επιφανειακά ρεύματα

Η πρώιμη εργασία με την χρήση απλοποιημένων μοντέλων υποστήριξε ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη θα μπορούσε να προκαλέσει διακοπή της λειτουργίας της θερμοαλινικής κυκλοφορίας.[10] Αυτό το φαινόμενο δεν αναπαράγεται σε πιο εξελιγμένα συζευγμένα κλιματικά μοντέλα σχετικά με την ωκεάνια ατμόσφαιρα, τα οποία δεν εμφανίζουν σταματημό αυτού του είδους της κυκλοφορίας, αλλά διάφορους βαθμούς μείωσης της.

Αυτό μπορεί να χρειαστεί αρκετό καιρό για να συμβεί, όπως διαπιστώνουν οι Κνούτι και Στόκερ με την χρήση απλοποιημένου μοντέλου όταν: "...οι τερματισμοί της θερμοαλινικής κυκλοφορίας μπορούν να συμβούν χιλιάδες χρόνια μετά τη διακοπή της θέρμανσης."[11]

Ανοξία των ωκεανών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια μελέτη υποστηρίζει ότι η ποσότητα οξυγόνου που διαλύεται στους ωκεανούς μπορεί να μειωθεί, με δυσμενείς συνέπειες για τη ζωή των ωκεανών.[12] Αυτή η επίδραση προσδιορίστηκε χρησιμοποιώντας ένα μοντέλο που καλύπτει μια χρονική περίοδο 100.000 ετών. Οι ερευνητές προέβλεπαν:

... σοβαρή, μακροχρόνια εξάντληση του οξυγόνου των ωκεανών, καθώς και μεγάλη επέκταση των ζωνών των ωκεανών με ελάχιστες ποσότητες οξυγόνου σε σενάρια με υψηλές εκπομπές ή υψηλή ευαισθησία στο κλίμα. Διαπιστώνουμε ότι οι ανατροφοδοτήσεις του κλίματος μέσα στο γήινο σύστημα ενισχύουν τη δύναμη και τη διάρκεια της υπερθέρμανσης του πλανήτη, της θέρμανσης των ωκεανών και της εξάντλησης του οξυγόνου. Η μειωμένη διαλυτότητα του οξυγόνου από τη θέρμανση επιφανειακών στρωμάτων αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος της ενισχυμένης εξάντλησης του οξυγόνου στα ανώτερα 500 μέτρα του ωκεανού. Η πιθανή αποδυνάμωση της ανατροπής των ωκεανών και της μεταφοράς οδηγεί σε περαιτέρω εξάντληση του οξυγόνου, επίσης στον βαθύτερο ωκεανό.

Άλλες έρευνες του Ινστιτούτου Θαλάσσιων Επιστημών του Λάιμπνιτς προβλέπουν ότι οι ζώνες με ελάχιστα επίπεδα οξυγόνου, ιδιαίτερα στον Ειρηνικό, επεκτείνονται, με εκτιμώμενη συνολική μείωση των επιπέδων οξυγόνου των ωκεανών από 1% έως 7% μέχρι το τέλος του αιώνα.[13]

Κλαθρική αποσύνθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παγκόσμια κατανομή των επιβεβαιωμένων ή τεκμαρτών ιζημάτων που φέρουν ένυδρα αέρια (σε θαλάσσιες περιοχές), το 1996.

Το κλαθρικό μεθάνιο, ή ένυδρο μεθάνιο, είναι μια μορφή παγωμένου νερού που περιέχει μια μεγάλη ποσότητα μεθάνιου εντός της κρυστάλλινης δομής του. Κάτω από ωκεάνια ιζήματα έχουν βρεθεί πολύ μεγάλα κοιτάσματα κλαθρικού μεθανίου (εκτιμάται σε 3.000[14]–11.000[15] γιγατόνους άνθρακα).

Ο Μακντόναλντ προτείνει ότι οι όγκοι του κλαθρικού μεθανίου είναι "περίπου 11.000 γιγατόνους άνθρακα στα ιζήματα των ωκεανών και περίπου 400 γιγατόνους στα ιζήματα κάτω από περιοχές με μόνιμα παγωμένο έδαφος".[15] Οι Μπάφετ και Άρτσερ προβλέπουν " ενδεχόμενες κυκλοφορίες 2000-4000 γιγατόνων άνθρακα σε απόκριση μιας ανθρωπογενούς απελευθέρωσης άνθρακα ύψους 2000 γιγατόνων άνθρακα περίπου",[16] για τα οποία δεν προβλέπουν κάποιο χρονοδιάγραμμα.

Ο Άρτσερ εξέτασε το χρονοδιάγραμμα και διαπίστωσε ότι "...σε μεγαλύτερες χρονικές κλίμακες 1-10 [χιλιάδων ετών], μπορεί να υπάρξει θετική ανατροφοδότηση με τη θερμοκρασία των ωκεανών, ενισχύοντας τις μακροπρόθεσμες κλιματικές επιπτώσεις των ανθρωπογενών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα."[17]

Επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σταθεροποίηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας θα απαιτούσε μεγάλες μειώσεις στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα,[18] εκτός από τις μειώσεις των εκπομπών άλλων αερίων θερμοκηπίου όπως το μεθάνιο και το οξείδιο του αζώτου.[19] Οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα πρέπει να μειωθούν κατά πάνω από 80% σε σχέση με το αρχικό τους επίπεδο. Ακόμη και αν αυτό επιτευχθεί, οι παγκόσμιες μέσες θερμοκρασίες θα παραμείνουν κοντά στο υψηλότερο επίπεδό τους για πολλούς αιώνες, παρατείνοντας την διαπαγετωνική περίοδο για πάνω από 100.000 χρόνια το λιγότερο.[20] Το 2016, οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα από την καύση ορυκτών καυσίμων είχαν σταματήσει να αυξάνεται, αλλά ο Γκάρντιαν αναφέρει ότι πρέπει να "μειωθούν για να υπάρξει πραγματικό αντίκτυπο στην κλιματική αλλαγή". Εν τω μεταξύ, αυτό το αέριο του θερμοκηπίου συνεχίζει να συσσωρεύεται στην ατμόσφαιρα.[21] Στο πλαίσιο αυτό, η New York Times ανέφερε ότι οι επιστημονικές εγκαταστάσεις που αναλύουν τον ωκεάνιο αέρα ανίχνευσαν ότι το υπερβολικό διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα "αυξήθηκε με τον υψηλότερο ρυθμό που καταγράφηκε στην ιστορία το 2015 και το 2016."[22] Έχει προταθεί ότι αυτή η άνοδος στα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα είναι το αποτέλεσμα των μεταβαλλόμενων προτύπων απορρόφησης του ωκεανού και της επιφάνειας της γης, καθώς μπορεί να έχουν φτάσει στο όριο της ικανότητάς τους να απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα.

Μακροπρόθεσμη επιστροφή στην ισορροπία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την κορύφωση του θερμικού μέγιστου του Παλαιόκαινου-Ηώκαινου υπήρξε μια εκτεταμένη περίοδος μείωσης της μέσης θερμοκρασίας στο πλανήτη.[23]

Ενώ τα θερμά επιφανειακά ύδατα των ωκεανών έχουν περιορισμένη ικανότητα απορρόφησης ανθρωπογενούς διοξειδίου του άνθρακα, τα ψυχρότερα επιφανειακά ύδατα κοντά στους πόλους (το 2-3% των επιφανειών των ωκεανών) μπορούν να μεταφέρουν σημαντικές ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα σε περιοχές βαθιά στον ωκεανό. Σε μια περίοδο πολλών αιώνων, αυτή η διαδικασία και η διαδικασία απορρόφησης του διοξείδιου του άνθρακα στην ξηρά και στους ωκεανούς θα απομακρύνουν το 60-80% της υπερβολικής ποσότητας του διοξειδίου του άνθρακα.[24]

Τα εκρηξιγενή πετρώματα, όταν εκτίθενται σε ένα περιβάλλον κοντά στην επιφάνεια απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα σε μια πολύ αργή διαδικασία αποσάθρωσης, αλλά η διαδικασία της αποσάθρωσης επιταχύνεται σε ένα κλίμα με περισσότερες βροχοπτώσεις και υψηλότερη θερμοκρασία. Αυτή η γεωλογική αποσάθρωση θα απορροφήσει το υπόλοιπο 20-40% του ανθρωπογενούς διοξειδίου του άνθρακα κατά την περίοδο δεκάδων χιλιάδων έως εκατοντάδων χιλιάδων ετών.[24]

Ένας άλλος τρόπος για την επαναφορά των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων σε μια ισορροπία είναι να κατανοηθεί τη φύση των συζευγμένων φυσικών και ανθρώπινων συστημάτων. Εάν γίνει περισσότερη έρευνα σχετικά με τις ανατροφοδοτήσεις αυτών των συστημάτων, μπορεί να υπάρξουν καλύτερες προσεγγίσεις για τον τρόπο μετριασμού των αρνητικών επιπτώσεων που προκύπτουν από αυτά τα συστήματα.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 «Climate Change 2001: The Scientific Basis». Intergovernmental Panel on Climate Change. 16 Φεβρουαρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (Table 11.3) στις 16 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2007. 
  2. ↑ Vaughan, D. G.; Spouge, J. R. (2002). «Risk Estimation of Collapse of the West Antarctic Ice Sheet». Climatic Change 52: 65–00. doi:10.1023/A:1013038920600. https://archive.org/details/sim_climatic-change_2002-01_52_1-2/page/65. 
  3. ↑ Lenton, T. M.; Held, H.; Kriegler, E.; Hall, J. W.; Lucht, W.; Rahmstorf, S.; Schellnhuber, H. J. (2008). «Inaugural Article: Tipping elements in the Earth's climate system». Proceedings of the National Academy of Sciences 105 (6): 1786–1793. doi:10.1073/pnas.0705414105. PMID 18258748. Bibcode: 2008PNAS..105.1786L. 
  4. ↑ Winkelmann, Ricarda; Levermann, Anders; Ridgwell, Andy; Caldeira, Ken (2015). «Combustion of available fossil fuel resources sufficient to eliminate the Antarctic Ice Sheet». Science Advances 1 (8): e1500589. doi:10.1126/sciadv.1500589. PMID 26601273. Bibcode: 2015SciA....1E0589W. 
  5. ↑ Gregory JM; Huybrechts P; Raper SC (April 2004). «Climatology: threatened loss of the Greenland ice-sheet». Nature 428 (6983): 616. doi:10.1038/428616a. PMID 15071587. Bibcode: 2004Natur.428..616G. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-08-09. https://web.archive.org/web/20170809085231/http://homepages.vub.ac.be/~phuybrec/pdf/Nature.Green.2004.pdf. Ανακτήθηκε στις 2021-06-05. «The Greenland ice-sheet would melt faster in a warmer climate and is likely to be eliminated — except for residual glaciers in the mountains — if the annual average temperature in Greenland increases by more than about 3 °C. This would raise the global average sea-level by 7 metres over a period of 1000 years or more. We show here that concentrations of greenhouse gasses will probably have reached levels before the year 2100 that are sufficient to raise the temperature past this warming threshold.». 
  6. ↑ «Regional Sea Level Change». Intergovernmental Panel on Climate Change. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (Figure 11.16) στις 19 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2021. 
  7. ↑ J E Hansen (April–June 2007). «Scientific reticence and sea level rise». Environ. Res. Lett. 2 (2): 024002. doi:10.1088/1748-9326/2/2/024002. Bibcode: 2007ERL.....2b4002H. 
  8. ↑ Lowe, Jason· Jonathan M. Gregory· Jeff Ridley· Philippe Huybrechts· Robert J. Nicholls· Matthew Collins (Ιανουαρίου 2006). «The Role of Sea-Level Rise and the Greenland Ice Sheet in Dangerous Climate Change: Implications for the Stabilisation of Climate» (PDF). UK Met Office. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 27 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2009. 
  9. ↑ Zwally, J.; Abdalati, W.; Herring, T.; Larson, K.; Saba, J.; Steffen, K. (Jul 2002). «Surface melt-induced acceleration of Greenland ice-sheet flow». Science 297 (5579): 218–222. doi:10.1126/science.1072708. ISSN 0036-8075. PMID 12052902. Bibcode: 2002Sci...297..218Z. 
  10. ↑ Schmittner, A.; Stocker, T. F. (1999). «The Stability of the Thermohaline Circulation in Global Warming Experiments». Journal of Climate 12 (4): 1117–1133. doi:10.1175/1520-0442(1999)012<1117:TSOTTC>2.0.CO;2. ISSN 1520-0442. Bibcode: 1999JCli...12.1117S. https://archive.org/details/sim_journal-of-climate_1999-04_12_4/page/1117. 
  11. ↑ Knutti, R.; Stocker, T. F. (2002). «Limited Predictability of the Future Thermohaline Circulation Close to an Instability Threshold». Journal of Climate 15 (2): 179–186. doi:10.1175/1520-0442(2002)015<0179:LPOTFT>2.0.CO;2. ISSN 1520-0442. Bibcode: 2002JCli...15..179K. 
  12. ↑ Shaffer, G. .; Olsen, S. M.; Pedersen, J. O. P. (2009). «Long-term ocean oxygen depletion in response to carbon dioxide emissions from fossil fuels». Nature Geoscience 2 (2): 105–109. doi:10.1038/ngeo420. Bibcode: 2009NatGe...2..105S. 
  13. ↑ Ocean Deoxygenation in a Warming World Ralph F. Keeling, Arne Körtzinger, and Nicolas Gruber
  14. ↑ Buffett, B.; Archer, D. (2004). «Global inventory of methane clathrate: sensitivity to changes in the deep ocean». Earth and Planetary Science Letters 227 (3–4): 185. doi:10.1016/j.epsl.2004.09.005. Bibcode: 2004E&PSL.227..185B. http://geosci.uchicago.edu/~archer/reprints/buffett.2004.clathrates.pdf. 
  15. ↑ 15,0 15,1 Macdonald, G. J. (1990). «Role of methane clathrates in past and future climates». Climatic Change 16 (3): 247–281. doi:10.1007/BF00144504. Bibcode: 1990ClCh...16..247M. 
  16. ↑ Archer, D.; Buffett, B. (2005). «Time-dependent response of the global ocean clathrate reservoir to climatic and anthropogenic forcing». Geochemistry, Geophysics, Geosystems 6 (3): Q03002. doi:10.1029/2004GC000854. Bibcode: 2005GGG.....603002A. http://geosci.uchicago.edu/~archer/reprints/archer.2005.clathrates.pdf. 
  17. ↑ Archer, D.; Martin, P.; Buffett, B.; Brovkin, V.; Rahmstorf, S.; Ganopolski, A. (2004). «The importance of ocean temperature to global biogeochemistry». Earth and Planetary Science Letters 222 (2): 333–348. doi:10.1016/j.epsl.2004.03.011. Bibcode: 2004E&PSL.222..333A. 
  18. ↑ Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα long-term effects of global warming.
  19. ↑ BOX 2.1: Stabilization and Non-CO2 Greenhouse Gases (p. 65), in: Chapter 2: Emissions, Concentrations, and Related Factors, in National Research Council 2011
  20. ↑ Crucifix, Michel (14 January 2016). «Earth's narrow escape from a big freeze». Nature 529 (7585): 162–163. doi:10.1038/529162a. ISSN 1476-4687. PMID 26762453. 
  21. ↑ «The world's carbon-dioxide emissions have stabilised». The Economist. 16 March 2016. https://www.economist.com/news/business-and-finance/21694972-they-need-fall-have-real-impact-climate-change-worlds-carbon. Ανακτήθηκε στις 12 December 2016. 
  22. ↑ Gillis, Justin (2017-06-26). «Carbon in Atmosphere Is Rising, Even as Emissions Stabilize» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2017/06/26/climate/carbon-in-atmosphere-is-rising-even-as-emissions-stabilize.html. Ανακτήθηκε στις 2017-06-27. 
  23. ↑ Curt Stager (November 28, 2015). «Tales of a Warmer Planet». The New York Times. https://www.nytimes.com/2015/11/29/opinion/sunday/tales-of-a-warmer-planet.html. Ανακτήθηκε στις November 30, 2015. «From the perspective of future generations, the whiplash and subsequent cooling that follows our own thermal peak could be as challenging as the warming.» 
  24. ↑ 24,0 24,1 David Archer (2009). The Long Thaw: How Humans Are Changing the Next 100,000 Years of Earth's Climate. Princeton University Press. σελ. 109. ISBN 978-0-691-13654-7. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μακροπρόθεσμες_επιπτώσεις_της_κλιματικής_αλλαγής&oldid=10496222"