Κελλοβιόζη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η δομή της κελλοβιόζης

Η κελλοβιόζη[1] είναι ένας φυσικός δισακχαρίτης με συντακτικό τύπο C6H7(OH)4O)2O, που ως σάκχαρο έχει την ικανότητα και τη δράση αναγωγικού μέσου.

Η χημική δομή της κυτταρίνης -όπως απαντάται φυσικά στο ξύλωμα και στα φυτά- προέρχεται από τη συμπύκνωση ενός ζεύγους μορίων β-γλυκόζης που σχηματίζουν έναν β(1→4) γλυκοζιτικό χημικό δεσμό. Μπορεί να υδρολυθεί σε γλυκόζη με ενζυματικό τρόπο, ή με επίδραση από οξύ (θειικό ή υδροχλωρικό). Η κελλοβιόζη έχει οκτώ ομάδες ελεύθερων υδροξυλίων (-ΟΗ), έναν δεσμό ακετάλης και έναν δεσμό ημιακετάλης, οι οποίοι δημιουργούν εύκολα ισχυρούς ενδομοριακούς δεσμούς υδρογόνου. Ως υλικό, είναι στερεό και έχει ένα λευκωπό χρώμα.

Μπορεί να ληφθεί με ενζυματική ή όξινη υδρόλυση της κυτταρίνης και άλλων λιγνοκυτταρινικών υλικών πλούσιων σε κυτταρίνη όπως π.χ. βαμβάκι, γιούτα ή άχυρα (σιταριού, κριθαριού, ρυζιού).[2] Μπορεί επίσης η κελλοβιόζη να χρησιμοποιηθεί ως δείκτης υδατάνθρακα για τη νόσο του Crohn και το σύνδρομο δυσαπορρόφησης.[3]

Η επεξεργασία της κυτταρίνης με οξικό ανυδρίτη και θειικό οξύ δίνει ακετοξική κελλοβιόζη, από την οποία δεν υπάρχει πλέον δότης δεσμού υδρογόνου (αν και εξακολουθεί να είναι αποδέκτης δεσμών υδρογόνου) και επίσης δύναται να είναι διαλυτή σε μη πολικούς οργανικούς διαλύτες.[4]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Υδατάνθρακες (Κελλοβιόζη)» (PDF). Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2024. 
  2. Wilson, David B. (2009). «Cellulases and biofuels». Current Opinion in Biotechnology 20 (3): 295–299. doi:10.1016/j.copbio.2009.05.007. PMID 19502046. 
  3. «Human Metabolome Database: Showing metabocard for Cellobiose (HMDB0000055)». 
  4. Braun, G. (1943). «α-Cellobiose Octaacetate». Organic Syntheses Collected Volume 2: 124. http://www.orgsyn.org/Content/pdfs/procedures/CV2P0124.pdf.  and Braun, G. (1937). «α-Cellobiose Octaacetate». Organic Syntheses 17: 36. doi:10.15227/orgsyn.017.0036.