Κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου κατά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία

Προσθήκη συνδέσεων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Κατά τη διάρκεια της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία το 2022, οι ρωσικές αρχές και οι ένοπλες δυνάμεις κατηγορήθηκαν ότι διέπραξαν εγκλήματα πολέμου πραγματοποιώντας σκόπιμες επιθέσεις κατά αμάχων στόχων [1][2] και επιτιθέμενοι αδιακρίτως σε πυκνοκατοικημένες περιοχές. Τα αποτελέσματα των επιθέσεων των ρωσικών δυνάμεων ήταν ζημιά ή καταστροφή πολιτικών κτιρίων, συμπεριλαμβανομένων σπιτιών, νοσοκομείων, σχολείων, νηπιαγωγείων, πυρηνικών σταθμών,[3] ιστορικών κτιρίων και εκκλησιών.[4][5] Μέχρι τις 28 Απριλίου, οι επιθέσεις είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 2.829 αμάχων και τον τραυματισμό τουλάχιστον 3.180.[6]

Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατηγόρησαν επίσης τα ρωσικά στρατεύματα ότι χρησιμοποιούν μαζικούς βιασμούς ως πολεμικό όπλο .[7][8] Μετά την απόσυρση των Ρώσων από περιοχές βόρεια του Κιέβου, σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα The Guardian, υπήρχε «πληθώρα αποδεικτικών στοιχείων» για βιασμούς, βασανιστήρια και συνοπτικές δολοφονίες από ρωσικές δυνάμεις κατά Ουκρανών αμάχων.[9] Υπήρχαν ισχυρισμοί για αναγκαστικές απελάσεις χιλιάδων αμάχων από τη ρωσοκρατούμενη Μαριούπολη στη Ρωσία,[10] συμπεριλαμβανομένων παιδιών,[11] σεξουαλικές κακοποιήσεις και βιασμούς [12] και δολοφονία Ουκρανών αμάχων από μέλη των ρωσικών δυνάμεων.[13] Στα τέλη Μαρτίου, οι ουκρανικές δυνάμεις ανακατέλαβαν την πόλη Μπούτσα, που βρίσκεται βόρεια του Κιέβου. Τότε προέκυψαν στοιχεία για σφαγή που διέπραξαν τα ρωσικά στρατεύματα, συμπεριλαμβανομένων βασανιστηρίων και δολοφονιών αμάχων, μεταξύ αυτών και παιδιών.[14][15][16] Σύμφωνα με την αστυνομία του Κιέβου, περισσότερα από 900 πτώματα αμάχων βρέθηκαν στην περιοχή του Κιέβου μετά την απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων, οι περισσότεροι εκτελεσμένοι με συνοπτικές διαδικασίες,[17] ενώ η Αποστολή Παρακολούθησης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στην Ουκρανία κατέγραψε την παράνομη δολοφονία 50 αμάχων – κυρίως ανδρών αλλά και γυναικών και παιδιών – στην Μπούτσα.[18] Τον πρώτο μήνα της εισβολής, η Αποστολή Παρακολούθησης κατέγραψε επίσης την αυθαίρετη κράτηση δημοσιογράφων, ακτιβιστών, δημοσίων αξιωματούχν και δημοσίων υπαλλήλων στα κατεχόμενα από τη Ρωσία εδάφη [19] και εξέφρασε ανησυχία για βίντεο που έδειχναν τρομοκράτηση και ανακρίσεις Ουκρανών αιχμαλώτων από ρωσικές δυνάμεις και βίντεο από ανακρίσεις Ρώσων κρατουμένων από ουκρανικές δυνάμεις.

Στις 2 Μαρτίου, ο Εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ICC) εκκίνησε μια πλήρη έρευνα σχετικά με προηγούμενες και τρέχουσες καταγγελίες για εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας ή γενοκτονία που διαπράχθηκαν στην Ουκρανία από οποιοδήποτε άτομο από τις 21 Νοεμβρίου 2013 και μετά, δημιούργησε μια διαδικτυακή μέθοδο προκειμένου τα άτομα με στοιχεία να ξεκινήσουν επαφή με τους ερευνητές και έστειλε μια ομάδα ερευνητών, δικηγόρων και άλλων σχετικών ειδικών στην Ουκρανία για να ξεκινήσει τη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων.[20][21] Ούτε η Ουκρανία ούτε η Ρωσία είναι συμβαλλόμενα μέρη στο Καταστατικό της Ρώμης, τη νομική βάση του ΔΠΔ, αλλά η Ουκρανία έχει αποδεχθεί τη δικαιοδοσία του ΔΠΔ υπογράφοντας το 2013 και το 2014 δύο δηλώσεις για το σκοπό αυτό.[22] Δύο άλλες ανεξάρτητες διεθνείς υπηρεσίες διερευνούν επίσης παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου στην περιοχή: η Διεθνής Επιτροπή Έρευνας για την Ουκρανία, που ιδρύθηκε από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών στις 4 Μαρτίου 2022, και η Αποστολή Παρακολούθησης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στην Ουκρανία, που αναπτύχθηκε από το OHCHR . Η τελευταία άρχισε να παρακολουθεί τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από όλα τα μέρη το 2014 και απασχολεί σχεδόν 60 παρατηρητές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ. Στα τέλη Μαρτίου, η γενική εισαγγελέας της Ουκρανίας Iryna Venediktova δήλωσε ότι οι ουκρανοί εισαγγελείς είχαν συγκεντρώσει στοιχεία για 2500 «πιθανές υποθέσεις εγκλημάτων πολέμου» και «αρκετές εκατοντάδες υπόπτους».[23] Στις 7 Απριλίου 2022, τα Ηνωμένα Έθνη ανέστειλαν τη συμμετοχή της Ρωσίας από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ.[24]

Αδιάκριτες επιθέσεις και επιθέσεις κατά αμάχων στόχων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εικόνα από το βομβαρδισμένο κτήριο διοίκησης της Περιφέρειας του Kharkiv
Βομβαρδισμένες κατοικίες στην περιφέρεια Χάρκοβο

Σύμφωνα με οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την Αποστολή Παρακολούθησης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στην Ουκρανία, η εισβολή στην Ουκρανία συμπεριλάμβανε αδιάκριτες επιθέσεις και χτυπήματα σε πολιτικούς στόχους όπως σπίτια, νοσοκομεία, σχολεία και νηπιαγωγεία.

Στις 25 Φεβρουαρίου, η Διεθνής Αμνηστία δήλωσε ότι οι ρωσικές δυνάμεις «έδειξαν κατάφωρη περιφρόνηση για τις ζωές των αμάχων χρησιμοποιώντας βαλλιστικούς πυραύλους και άλλα εκρηκτικά όπλα με αποτελέσματα ευρύτερης ακτίνας σε πυκνοκατοικημένες περιοχές». Επιπλέον, η Ρωσία ισχυρίστηκε ψευδώς ότι χρησιμοποίησε μόνο όπλα με καθοδήγηση ακριβείας. Η Διεθνής Αμνηστία δήλωσε ότι τρεις επιθέσεις, στο Vuhledar, στο Kharkiv και στο Uman, είναι πιθανό να συνιστούν εγκλήματα πολέμου .

Στις 26 Φεβρουαρίου, ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας Ντένις Σμιχάλ δήλωσε ότι η Ρωσία διαπράττει εγκλήματα πολέμου.[25]

Την 1 και 2 Μαρτίου, το ρωσικό πυροβολικό στόχευσε μια πυκνοκατοικημένη γειτονιά της Μαριούπολης, βομβαρδίζοντάς την για σχεδόν 15 ώρες. Ως αποτέλεσμα, η γειτονιά υπέστη σημαντικές καταστροφές, με τον αντιδήμαρχο Σεργκέι Ορλόφ να αναφέρει ότι «τουλάχιστον εκατοντάδες άνθρωποι [ήταν] νεκροί».[26][27]

Στις 3 Μαρτίου, το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα εξέδωσε ανακοίνωση λέγοντας ότι είχε καταγράψει τουλάχιστον 1006 απώλειες αμάχων την πρώτη εβδομάδα της εισβολής, αλλά ότι πιστεύει ότι «οι πραγματικοί αριθμοί είναι πολύ υψηλότεροι».[28]

Στις 6 Μαρτίου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξέδωσε μια δήλωση λέγοντας ότι είχε στοιχεία ότι πολλά κέντρα υγειονομικής περίθαλψης στην Ουκρανία δέχθηκαν επίθεση, με τον Γενικό Διευθυντή Tedros Adhanom Ghebreyesus να λέει ότι «επιθέσεις σε εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης ή σε εργαζόμενους της υγείας πλήττουν την ιατρική ουδετερότητα και παραβιάζουν διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο».[29]

Στις 24 Μαρτίου, η Διεθνής Αμνηστία κατηγόρησε τη Ρωσία ότι παραβίασε επανειλημμένα το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο κατά τον πρώτο μήνα της εισβολής πραγματοποιώντας επιθέσεις χωρίς διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένων ευθέων επιθέσεων κατά αμάχων. Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, επαληθευμένες αναφορές και βίντεο καταδεικνύουν πολυάριθμα χτυπήματα σε νοσοκομεία και σχολεία και τη χρήση εκρηκτικών όπλων χωρίς ακρίβεια στόχευσης (χαζές βόμβες σε αντίθεση με τα όπλα ακριβείας-έξυπνες βόμβες) και απαγορευμένων όπλων, όπως βόμβες διασποράς.[30]

Χρήση πυρομαχικών διασποράς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι αναφορές για τη χρήση πυρομαχικών διασποράς έχουν εγείρει ανησυχίες για μεγάλο απολογισμό των άμεσων απωλειών αμάχων και τον μακροχρόνιο κίνδυνο των ριφθέντων αλλά μη πυροδοτημένων πυρομαχικών. Ούτε η Ρωσική Ομοσπονδία ούτε η Ουκρανία έχουν επικυρώσει τη Σύμβαση του 2008 για τα Πυρομαχικά Διασποράς [31], αλλά η χρήση πυρομαχικών διασποράς σε κατοικημένες περιοχές μπορεί ήδη να θεωρηθεί ασυμβίβαστη με τις αρχές του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου που απαγορεύουν τις αδιάκριτες και δυσανάλογες επιθέσεις.

Η επίθεση στο Vuhledar, στις 10:30 (UTC) στις 24 Φεβρουαρίου, έγινε με τη χρήση ενός πυραύλου 9M79 Tochka, ο οποίος έπληξε σημείο δίπλα σε νοσοκομείο και σκότωσε τέσσερις πολίτες. Η Διεθνής Αμνηστία περιγράφει την ανάλυσή της επίθεσης ως «αδιάψευστα στοιχεία παραβιάσεων του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» από τις ρωσικές δυνάμεις. Η Human Rights Watch (HRW) διαπίστωσε ότι η επίθεση στο νοσοκομείο Vuhledar χρησιμοποίησε πυρομαχικά διασποράς 9N123. Το 9N123 περιέχει πενήντα μεμονωμένα υποπυρομαχικά 9N24, τα οποία το καθένα χωρίζεται σε 316 βόμβες. Το HRW στήριξε την ανάλυσή του σε επαφές με διοικήσεις νοσοκομείων και δήμων και σε πολλαπλά φωτογραφικά στοιχεία. Το HRW κάλεσε τις ρωσικές δυνάμεις να σταματήσουν να κάνουν «παράνομες επιθέσεις με όπλα που σκοτώνουν και ακρωτηριάζουν αδιακρίτως». Ο γραμματέας Τύπου της Ρωσικής Ομοσπονδίας Ντμίτρι Πεσκόφ διέψευσε αυτές τις πληροφορίες, λέγοντας ότι τέτοιου είδους πυρομαχικά βρίσκονται σε υπηρεσία στις Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας .[32]

Στις 27 Φεβρουαρίου, η Διεθνής Αμνηστία δήλωσε ότι είχε αναλύσει στοιχεία που έδειχναν ότι τα ρωσικά πυρομαχικά διασποράς από μια ρουκέτα των 220 mm BM-27 Uragan είχε χτυπήσει ένα νηπιαγωγείο στην Okhtyrka όπου έβρισκαν καταφύγιο άμαχοι στις 25 Φεβρουαρίου, σκοτώνοντας τρεις, μεταξύ των οποίων ένα παιδί. Βίντεο από μη επανρωμένο αεροσκάφος (UAV) έδειξε τέσσερα πλήγματα στην οροφή του νηπιαγωγείου, τρία στο έδαφος δίπλα στο σχολείο, δύο τραυματίες ή νεκρούς πολίτες και λίμνες αίματος. Η Διεθνής Αμνηστία ανέλυσε 65 φωτογραφίες και βίντεο του συμβάντος και πήρε συνεντεύξεις από κατοίκους της περιοχής. Ο ερευνητικός δημοσιογραφικός οργανισμός Bellingcat δήλωσε ότι υπολείμματα του πυραύλου 9M27K βρέθηκαν 200 μέτρα ανατολικά του νηπιαγωγείου. Οι ρωσικές δυνάμεις βρίσκονταν δυτικά της Οχτύρκα. Η Αμνηστία περιέγραψε τον τύπο του πυραύλου ως «μη καθοδηγούμενο και διαβόητα ανακριβή» και περιέγραψε την επίθεση ως πιθανό έγκλημα πολέμου που θα έπρεπε να διερευνηθεί.

Στις 4 Μαρτίου, η Human Rights Watch ανέφερε ότι στις 28 Φεβρουαρίου οι ρωσικές δυνάμεις είχαν εκτοξεύσει πυρομαχικά διασποράς σε τουλάχιστον τρεις κατοικημένες περιοχές στο Χάρκοβο, σκοτώνοντας τουλάχιστον τρεις πολίτες.[33] Στις 18 Μαρτίου, ο αριθμός των αμάχων που φέρεται να σκοτώθηκαν στο Χάρκοβο ξεπέρασε τους 450 ως συνέπεια της χρήσης πυρομαχικών διασποράς και εκρηκτικών όπλων σε πυκνοκατοικημένες περιοχές της πόλης. Πυρομαχικά διασποράς χρησιμοποιήθηκαν επανειλημμένα επίσης στο Mykolaiv κατά τη διάρκεια χωριστών επιθέσεων στις 7, 11 και 13 Μαρτίου, προκαλώντας απώλειες αμάχων και εκτεταμένη καταστροφή μη στρατιωτικών αντικειμένων.

Στις 6 ή στις 7 Μαρτίου, οι ουκρανικές δυνάμεις εκτόξευσαν ρουκέτες με πυρομαχικά διασποράς στο χωριό Husarivka που ελέγχεται από τη Ρωσία, 60 μίλια νότια του Χάρκοβο.[34]

Διατάραξη ανθρωπιστικών διαδρόμων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ουκρανοί άμαχοι νεκροί από ρωσικούς βομβαρδισμούς στη Μαριούπολη.

Κατά τη διάρκεια της Πολιορκίας της Μαριούπολης, έγιναν πολλές προσπάθειες για τη δημιουργία ενός ανθρωπιστικού διαδρόμου εκκένωσης για την απομάκρυνση αμάχων από την πόλη, αλλά απέτυχαν επειδή ο διάδρομος στοχοποιήθηκε από τις ρωσικές δυνάμεις.[35] Στις 5 Μαρτίου, κηρύχθηκε πεντάωρη κατάπαυση του πυρός, αλλά οι εκκενώσεις σταμάτησαν γρήγορα αφού οι βομβαρδισμοί συνεχίστηκαν κατά τη διάρκεια της ορισθείσας ώρας.[36] Την επόμενη μέρα, η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ICRC) ανακοίνωσε ότι μια δεύτερη προσπάθεια δημιουργίας διαδρόμου εκκένωσης απέτυχε.[37][38] Στις 7 Μαρτίου, η ΔΕΕΣ ανακοίνωσε ότι διαπίστωσε ότι μια από τις διαδρομές που αναφέρονται για εκκενώσεις κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας είχε ναρκοθετηθεί.[39]

Στοχοποίηση πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 23:28 τοπική ώρα στις 3 Μαρτίου 2022, μια στήλη από 10 ρωσικά τεθωρακισμένα οχήματα και δύο άρματα μάχης προσέγγισε, λαμβάνοντας προφυλάξεις, τον Πυρηνικό Σταθμό ηλεκτροπαραγωγής της Zaporizhzhia, τον μεγαλύτερο στην Ευρώπη.[40][41][42] Η μάχη ξεκίνησε στις 12:48 π.μ. της 4ης Μαρτίου, όταν οι ουκρανικές δυνάμεις εκτόξευσαν πυραύλους κατά των αρμάτων και οι ρωσικές δυνάμεις απάντησαν με ένα σύνολο όπλων, συμπεριλαμβανομένων ρουκετοβομβίδων.[41] Κατά τη διάρκεια περίπου δύο ωρών σφοδρών συγκρούσεων, ξέσπασε πυρκαγιά σε μια εκπαιδευτική εγκατάσταση έξω από το κύριο συγκρότημα, η οποία κατασβέστηκε στις 6:20 π.μ.,[3][43] αν και άλλα τμήματα γύρω από το εργοστάσιο υπέστησαν ζημιές.[41] Το ίδιο βράδυ, η Πρεσβεία των ΗΠΑ στο Κίεβο περιέγραψε τη ρωσική επίθεση στον πυρηνικό σταθμό Zaporizhzhia ως έγκλημα πολέμου,[44] αν και το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ απέσυρε γρήγορα αυτόν τον ισχυρισμό με τις συνθήκες της επίθεσης να μελετώνται [45][46] και το Πεντάγωνο αρνείται να χαρακτηρίσει την επίθεση ως έγκλημα πολέμου.[47] Την ίδια μέρα, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Volodymyr Zelenskyy κατηγόρησε τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν ότι διέπραξε «πυρηνική τρομοκρατία» δίνοντας εντολή για την επίθεση στο εργοστάσιο [48] και οι ρυθμιστικές αρχές της Ουκρανίας δήλωσαν ότι οι ρωσικές δυνάμεις έριξαν βλήματα πυροβολικού στο εργοστάσιο, βάζοντας φωτιά στις εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις.[49][50] Ο Ρώσος πρέσβης στον ΟΗΕ απάντησε ότι οι ρωσικές δυνάμεις δέχθηκαν πυρά από Ουκρανούς «δολιοφθορείς» από την εκπαιδευτική εγκατάσταση, την οποία πυρπόλησαν όταν έφυγαν.[51] Αργότερα εκείνη την ημέρα, ο Γενικός Διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας επιβεβαίωσε ότι τα συστήματα ασφαλείας των εργοστασίων δεν είχαν τεθεί σε λειτουργία και ότι δεν υπήρξε έκλυση ραδιενεργών υλικών, ωστόσο «...ανησυχούσε σοβαρά για την κατάσταση στη μεγαλύτερη πυρηνική ενέργεια της Ουκρανίας φυτό. Βασική προτεραιότητα ήταν η διασφάλιση της ασφάλειας και της ασφάλειας του σταθμού, της τροφοδοσίας του και των ανθρώπων που το λειτουργούν» [52]

Οι επιθέσεις σε εγκαταστάσεις πυρηνικής ενέργειας διέπονται κυρίως από το άρθρο 56 του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου Ι των Συμβάσεων της Γενεύης [53] το οποίο γενικά απαγορεύει τις επιθέσεις εναντίον μη στρατιωτικών πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής.[54][55] Σύμφωνα με διεθνείς μελετητές:

  • η ρωσική επίθεση παραβίασε πιθανώς το άρθρο 56 [54] αλλά πιθανώς δεν αποτελούσε έγκλημα πολέμου.[55]
  • Οι ουκρανικές δυνάμεις που ξεκινούν τη δράση εκτοξεύοντας αντιαρματικούς πυραύλους ενδέχεται να έχουν παραβιάσει το τμήμα Παθητικών Προφυλάξεων του άρθρου 56, παράγραφος 5.[55]

Επιθέσεις σε πολιτιστικά αγαθά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η χρήση εκρηκτικών όπλων με αποτελέσματα ευρείας περιοχής έχει εγείρει ανησυχίες σχετικά με την εγγύτητα ιστορικών μνημείων, έργων τέχνης, εκκλησιών και άλλων πολιτιστικών αγαθών.[4][56][57][58] Οι ρωσικές δυνάμεις κατέστρεψαν μερικώς ή ολικώς το Μουσείο Τέχνης Kuindzhi στη Μαριούπολη, τον κινηματογράφο Shchors της σοβιετικής εποχής και μια γοτθική βιβλιοθήκη στο Chernihiv,[59] το μνημείο του Ολοκαυτώματος Babyn Yar στο Κίεβο,[60] το κτίριο Slovo της σοβιετικής εποχής [4] και το κτίριο της περιφερειακής κρατικής διοίκησης στο Χάρκοβο, μια ξύλινη εκκλησία του 19ου αιώνα στη Viazivka, στην περιοχή Zhytomyr,[61] και το Ιστορικό και Τοπικό Ιστορικό Μουσείο στο Ivankiv .[62] Την 1η Απριλίου, η UNESCO δήλωσε ότι τουλάχιστον 53 ουκρανικά ιστορικά μνημεία, θρησκευτικά κτίρια και μουσεία επιβεβαιώθηκε ότι υπέστησαν ζημιές κατά τη ρωσική εισβολή.[63]

Τα πολιτιστικά αγαθά απολαμβάνουν ειδικής προστασίας και διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.[64] Το Πρωτόκολλο Ι της Σύμβασης της Γενεύης και η Σύμβαση της Χάγης για την προστασία της πολιτιστικής ιδιοκτησίας σε περίπτωση ένοπλης σύγκρουσης (δεσμευτικά για την Ουκρανία και τη Ρωσία) απαγορεύουν στα συμβαλλόμενα κράτη να χρησιμοποιούν ιστορικά μνημεία για την υποστήριξη της στρατιωτικής προσπάθειας και να τα καταστήσουν αντικείμενο πράξεων της εχθρότητας ή των αντιποίνων.[64] Το Πρωτόκολλο ΙΙ της Σύμβασης της Χάγης επιτρέπει επιθέσεις σε πολιτιστικά αγαθά μόνο σε περίπτωση «επιτακτικής στρατιωτικής ανάγκης» υπό την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει εφικτή εναλλακτική λύση. Ενώ το Πρωτόκολλο ΙΙ δεν εφαρμόζεται ως έχει, καθώς μόνο η Ουκρανία είναι συμβαλλόμενο μέρος και εφαρμόζεται μόνο μεταξύ των μερών, η διάταξη για την επιτακτική στρατιωτική αναγκαιότητα μπορεί να εφαρμοστεί εάν ερμηνεύεται ως ενημέρωση της Σύμβασης και όχι ως προσθήκη σε αυτήν.[64] Οι επιθέσεις κατά της πολιτιστικής κληρονομιάς ισοδυναμούν με εγκλήματα πολέμου και μπορούν να διωχθούν ενώπιον του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου .[64]

Επιθέσεις σε νοσοκομεία και εγκαταστάσεις ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φωτογραφία που διανεμήθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών της Ουκρανίας και δείχνει έναν Ουκρανό άμαχο πολίτη που σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια του ρωσικού βομβαρδισμού στο Τσερνίχιβ

Από τις 26 Μαρτίου, η Αποστολή Παρακολούθησης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στην Ουκρανία επαλήθευσε 74 επιθέσεις σε ιατρικές εγκαταστάσεις, 61 από τις οποίες σε ελεγχόμενη από την κυβέρνηση έδαφος (π.χ. αεροπορικές επιδρομές σε νοσοκομεία σε Izium, Mariupol, Ovruch, Volnovakha και Vuhledar), εννέα σε περιοχή ελέγχονται από ένοπλες ομάδες που συνδέονται με τη Ρωσία και τέσσερις σε αμφισβητούμενους οικισμούς. Μέχρι εκείνη την ημερομηνία, έξι περιγεννητικά κέντρα, μαιευτήρια και δέκα παιδικά νοσοκομεία είχαν πληγεί, με αποτέλεσμα την πλήρη καταστροφή δύο νοσοκομείων παίδων και ενός περιγεννητικού νοσοκομείου.

Στις 24 Φεβρουαρίου, πυρομαχικά διασποράς εξερράγησαν στο Central City Hospital στο Vuhledar, σκοτώνοντας τουλάχιστον τέσσερις πολίτες και τραυματίζοντας 10, ενώ προκλήθηκαν ζημιές σε ασθενοφόρα και στο νοσοκομείο. Στις 8 Μαρτίου το πρόσφατα ανακαινισμένο κεντρικό νοσοκομείο στο Izyum, νότια του Χάρκοβο, καταστράφηκε [65][66] και ακολούθησε στις 11 Μαρτίου επίθεση σε ψυχιατρείο της ίδιας πόλης.[67] Στις 9 Μαρτίου, μια ρωσική αεροπορική επιδρομή κατέστρεψε το νοσοκομείο Νο. 3 της Μαριούπολης, το οποίο ήταν ξεκάθαρα αναγνωρίσιμο ως πολιτική εγκατάσταση, με αποτέλεσμα να τραυματιστούν 17 πολίτες, εκ των οποίων η μία ήταν γυναίκα σε προχωρημένο στάδιο εγκυμοσύνης, ενώ τόσο εκείνη όσο και το αγέννητο παιδί της τελικώς δεν επέζησαν.

Στις 30 Μαρτίου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ανέφερε ότι υπήρξαν 82 επαληθευμένες ρωσικές επιθέσεις στην ιατρική περίθαλψη στην Ουκρανία – συμπεριλαμβανομένων επιθέσεων σε εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης, ασθενείς και εργαζόμενους στον τομέα της υγείας – από τις 24 Φεβρουαρίου. Ο ΠΟΥ υπολόγισε τουλάχιστον 72 νεκρούς και 43 τραυματίες σε αυτές τις επιθέσεις.[68] Μέχρι τις 8 Απριλίου, ο ΠΟΥ επιβεβαίωσε 91 επιθέσεις.[69]

Περιοχές που επλήγησαν από αδιάκριτες επιθέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περιφέρεια Ντόνετσκ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 24 Φεβρουαρίου, οι Ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις, σε συνεργασία με φιλορώσους αντάρτες, πολιόρκησαν το λιμάνι της Μαριούπολης, οδηγώντας σε σοβαρές απώλειες καθώς οι προμήθειες κόπηκαν από τους ντόπιους.[70]

Αεροπορική επιδρομή στο θέατρο της Μαριούπολης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 16 Μαρτίου, οι Ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις βομβάρδισαν το Περιφερειακό Θέατρο του Ντονέτσκ στη Μαριούπολη της Ουκρανίας, το οποίο χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο αεροπορικής επιδρομής . Οι ουκρανικές αρχές δήλωσαν ότι στέγαζε έως και 1.200 αμάχους κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Μαριούπολης .[71] Το θέατρο καταστράφηκε σε μεγάλο βαθμό στην επίθεση, την οποία οι ουκρανικές αρχές χαρακτήρισαν έγκλημα πολέμου.[72] Τα στοιχεία των θυμάτων δεν είναι επί του παρόντος γνωστά. Οι ουκρανικές αρχές δήλωσαν ότι άνθρωποι παγιδεύτηκαν κάτω από τα φλεγόμενα ερείπια του θεάτρου που κατέρρευσε μετά την επίθεση, αλλά οι συνεχιζόμενοι βομβαρδισμοί στην περιοχή έχουν περιπλέξει τις προσπάθειες ανάκτησης.[72][73]

Το θέατρο είναι ένα από τα μνημεία πολιτιστικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Ουκρανίας που έχουν στοχοποιηθεί και καταστραφεί σκόπιμα από τις ρωσικές δυνάμεις εισβολής.[73] Δορυφορικές εικόνες του θεάτρου που τραβήχτηκαν στις 14 Μαρτίου δείχνουν τη λέξη "παιδιά" γραμμένη στα ρωσικά σε δύο τοποθεσίες έξω από το θέατρο σε μια προσπάθεια να την αναγνωρίσουν στις δυνάμεις εισβολής ως καταφύγιο πολιτικής αεροπορικής επιδρομής που περιέχει παιδιά και όχι στρατιωτικό στόχο.[72] Αξιωματούχοι του δημοτικού συμβουλίου της Μαριούπολης δήλωσαν ότι το θέατρο ήταν το μεγαλύτερο αντιεροπορικό καταφύγιο στην πόλη και τη στιγμή της επίθεσης περιείχε μόνο γυναίκες και παιδιά.[73]

Απαντώντας στις επικρίσεις, η Ρωσία κατηγόρησε το υποστηριζόμενο από την Ουκρανία Τάγμα Azov ότι πραγματοποίησε τον βομβαρδισμό στο θέατρο, χωρίς να παράσχει στοιχεία.[72]

Αεροπορική επίθεση στο νοσοκομείο της Μαριούπολης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 9 Μαρτίου, οι ρωσικές δυνάμεις βομβάρδισαν ένα μαιευτήριο και ένα νοσοκομείο παίδων στη Μαριούπολη.[74] Αρκετές πηγές στη Μαριούπολη ανέφεραν ότι το νοσοκομείο ήταν σαφώς αναγνωρίσιμο και λειτουργούσε τη στιγμή που χτυπήθηκε. Το νοσοκομείο καταστράφηκε [75] και δεκαεπτά άμαχοι, μεταξύ των οποίων παιδιά και έγκυες γυναίκες, τραυματίστηκαν. Μια έγκυος γυναίκα πέθανε μαζί με το μωρό της από τα τραύματα που υπέστη στην επίθεση. Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Volodymyr Zelenskyy χαρακτήρισε τη βομβιστική επίθεση σε μαιευτήριο «γενοκτονία»,[76] ο υπουργός Εξωτερικών Dmytro Kuleba το χαρακτήρισε «συγκλονιστικό έγκλημα πολέμου» [77] και ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον το χαρακτήρισε «ποταπό».[78]

Η εικόνα μιας εγκύου γυναίκας ξαπλωμένη σε ένα φορείο, που μεταφέρεται μέσα από τη βομβαρδισμένη αυλή από τους τραυματιοφορείς,[79] κυκλοφόρησε σε όλο τον κόσμο μέσω του Διαδικτύου και στις εφημερίδες. Η άγνωστη γυναίκα μεταφέρθηκε σε άλλο νοσοκομείο και στις 13 Μαρτίου πέθανε αφού το παιδί της γεννήθηκε νεκρό. Είχε υποστεί πολυάριθμα τραύματα στον βομβαρδισμό, συμπεριλαμβανομένων κατάγματος λεκάνης και αποκολλημένου γοφού, που συνέβαλαν στο να γεννηθεί το βρέφος νεκρό.[80][81] Χειρουργήθηκε από τους γιατρούς της υπό το φως κεριών.

Μια άλλη έγκυος γυναίκα που καταγράφηκε σε φωτογραφία μετά τη βομβιστική επίθεση, η Marianna Vyshegirskaya, μια δημοφιλής μπλόγκερ στη Μαριούπολη, γέννησε την επόμενη μέρα, ένα θήλυ βρέφος.[82] Η Vishegirskaya έγινε στόχος εκστρατείας παραπληροφόρησης που άρχισε να γίνεται trend στο ρωσικό Telegram και επαναλήφθηκε σε tweet από τη ρωσική πρεσβεία στο Ηνωμένο Βασίλειο.[83] Η ρωσική πρεσβεία ισχυρίστηκε ότι η Vishegirskaya ήταν μια ηθοποιός που «φορούσε καλό μακιγιάζ» και ότι ο απόηχος της επίθεσης είχε σκηνοθετηθεί.[84] Αυτή η θεωρία συνωμοσίας αποδείχθηκε ψευδής και το Twitter απέσυρε την ανάρτηση της πρεσβείας, ωστόσο οι ψευδείς ειδήσεις είχαν ήδη διαδοθεί στα φιλορωσικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα ιστολόγια.[83][85]

Μαζικοί βομβαρδισμοί κατοικημένων περιοχών στη Μαριούπολη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 2 Μαρτίου, ο αντιδήμαρχος Sergiy Orlov ανέφερε ότι το ρωσικό πυροβολικό στόχευσε μια πυκνοκατοικημένη γειτονιά της Μαριούπολης, βομβαρδίζοντάς την για σχεδόν 15 ώρες. Είπε ότι μια κατοικημένη κατοικημένη περιοχή στην αριστερή όχθη της πόλης είχε "σχεδόν ολοσχερώς καταστραφεί".[26]

Η πόλη αποκόπηκε από ηλεκτρισμό, τρόφιμα, φυσικό αέριο και νερό. Ένα 6χρονο κορίτσι αναφέρθηκε ότι πέθανε από αφυδάτωση κάτω από τα ερείπια του σπιτιού της στη Μαριούπολη στις 8 Μαρτίου.[86]

Δορυφορικές φωτογραφίες της Μαριούπολης που τραβήχτηκαν το πρωί της 9ης Μαρτίου από τη Maxar Technologies, εξωτερικό συνεργάτη του αμερικανικού στρατού, έδειξαν «εκτεταμένες ζημιές» σε πολυώροφα διαμερίσματα, κατοικίες, παντοπωλεία και άλλες μη στρατιωτικές υποδομές. Αυτό κατέστη δυνατό να προσδιοριστεί συγκρίνοντας φωτογραφίες του πριν και του μετά.[87] Το συμβούλιο της Μαριούπολης δήλωσε ότι οι ζημιές στην πόλη ήταν «τεράστιες». Υπολογίζεται ότι περίπου το 80% με 90% της υποδομής της πόλης έχει υποστεί σημαντικές ζημιές λόγω βομβαρδισμών, εκ των οποίων σχεδόν το 30% καταστράφηκε ανεπανόρθωτα.[88] Σε ρεπορτάζ από τη Μαριούπολη, ο ρεπόρτερ του Reuters, Πάβελ Κλίμοφ, είπε ότι «ολόγυρα κείτονται τα καπνισμένα υπολείμματα» πολυκατοικιών με κατοικίες.[89]

Στις 16 Μαρτίου το BBC News ανέφερε ότι οι σχεδόν συνεχείς ρωσικές επιθέσεις είχαν μετατρέψει τις κατοικημένες γειτονιές σε «έκταση καταστροφής».[90] Την ίδια μέρα ανέφερε ότι είχε λάβει βίντεο από drone που έδειχναν «τεράστιες ζημιές, με φωτιά και καπνό να αναδύονται από πολυκατοικίες και μαυρισμένους δρόμους ερείπια».[90] Ένας κάτοικος της πόλης είπε στο BBC ότι «στην περιοχή της αριστερής όχθης, δεν υπάρχει ανέπαφο κτίριο κατοικιών, είναι όλα καμένα ολοσχερώς». Η αριστερή όχθη περιείχε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή.[26] Είπε επίσης ότι το κέντρο της πόλης είναι «μη αναγνωρίσιμο».[90] Την ίδια ημέρα, το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW) ανέφερε ότι οι ρωσικές δυνάμεις συνέχισαν να διαπράττουν εγκλήματα πολέμου στη Μαριούπολη, συμπεριλαμβανομένης της «στόχευσης πολιτικών υποδομών».[91]

Στις 18 Μαρτίου, το Sky News από το Ηνωμένο Βασίλειο περιέγραψε ένα εναέριο και ένα επίγειο βίντεο που δείχνουν και τα δύο «Αποκαλυπτική καταστροφή στη Μαριούπολη».[92] Το Sky News ανέφερε επίσης ότι είχε επαληθεύσει τις τοποθεσίες και των δύο βίντεο σε κατεστραμμένες κατοικημένες περιοχές της Μαριούπολης, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων εμπορικών ακινήτων.[92]

Στις 19 Μαρτίου 2022 ένας Ουκρανός αστυνομικός στη Μαριούπολη έκανε ένα βίντεο στο οποίο έλεγε «Παιδιά, ηλικιωμένοι πεθαίνουν. Η πόλη καταστρέφεται και σβήνεται από προσώπου γης». Το βίντεο ελέγχθηκε ως αυθεντικό από το Associated Press.[93]

Από τις 20 Μαρτίου, οι τοπικές αρχές υπολόγισαν ότι τουλάχιστον 2.300 άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της πολιορκίας.[94]

Στις 20 Μαρτίου 2022 ανακοινώθηκε από τις ουκρανικές αρχές ότι τα ρωσικά στρατεύματα βομβάρδισαν το Σχολείο Τέχνης Νο. 12 στη Μαριούπολη, όπου οι ουκρανικές αρχές ισχυρίστηκαν ότι περίπου 400 άτομα έβρισκαν καταφύγιο κατά τη διάρκεια των μαχών και των βομβαρδισμών στην πόλη.[95][96]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Chernihiv: Are these Russia's weapons of war?» (στα αγγλικά). BBC News. 2022-04-09. https://www.bbc.com/news/world-europe-61036880. Ανακτήθηκε στις 2022-05-03. 
  2. ↑ Gall, Carlotta; Kramer, Andrew E. (2022-04-03). «In a Kyiv Suburb,‘They Shot Everyone They Saw’» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 April 2022. https://web.archive.org/web/20220412065516/https://www.nytimes.com/2022/04/03/world/europe/ukraine-russia-war-civilian-deaths.html. Ανακτήθηκε στις 2022-05-03. 
  3. ↑ 3,0 3,1 «Ukraine nuclear power plant attack: All you need to know». Al Jazeera. 4 March 2022. https://www.aljazeera.com/news/2022/3/4/zaporizhzhia-nuclear-power-plant-attack-all-you-need-to-know. Ανακτήθηκε στις 3 April 2022. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Reid, Anna (15 March 2022). «Ukrainian heritage is under threat – and so is the truth about Soviet-era Russia». The Guardian. https://www.theguardian.com/commentisfree/2022/mar/15/ukrainian-heritage-under-threat-truth-soviet-era-russia. Ανακτήθηκε στις 2022-04-02. 
  5. ↑ [1]
  6. ↑ «Ukraine: civilian casualty update 28 April 2022». OHCHR (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2022. 
  7. ↑ [2]
  8. ↑ [3]
  9. ↑ McKernan, Bethan (4 April 2022). «Rape as a weapon: huge scale of sexual violence inflicted in Ukraine emerges». https://www.theguardian.com/world/2022/apr/03/all-wars-are-like-this-used-as-a-weapon-of-war-in-ukraine. Ανακτήθηκε στις 4 April 2022. 
  10. ↑ «Ukraine: US condemns 'unconscionable' forced deportations of civilians from Mariupol». The Guardian. 20 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2022. 
  11. ↑ Ochab, Ewelina U. (10 Απριλίου 2022). «Ukrainian Children Forcibly Transferred And Subjected To Illegal Adoptions». Forbes (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2022. 
  12. ↑ Engelbrecht, Cora (29 March 2022). «Reports of sexual violence involving Russian soldiers are multiplying, Ukrainian officials say.». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-03-29. https://web.archive.org/web/20220329184716/https://www.nytimes.com/2022/03/29/world/europe/russian-soldiers-sexual-violence-ukraine.html?smid=tw-nytimes&smtyp=cur. Ανακτήθηκε στις 1 April 2022. 
  13. ↑ «War in Ukraine: Street in Bucha found strewn with dead bodies». BBC News. 2 April 2022. https://www.bbc.com/news/world-europe-60967463. Ανακτήθηκε στις 3 April 2022. 
  14. ↑ «In Bucha, the scope of Russian barbarity is coming into focus». Washington Post. 7 April 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-04-07. https://web.archive.org/web/20220407190243/https://www.washingtonpost.com/world/2022/04/06/bucha-barbarism-atrocities-russian-soldiers/. Ανακτήθηκε στις 2022-05-04. 
  15. ↑ Callaghan, Louise (2022-04-02). «Bodies of mutilated children among horrors the Russians left behind». The Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-04-04. https://archive.today/20220404113203/https://www.thetimes.co.uk/article/bodies-of-mutilated-children-among-horrors-the-russians-left-behind-5ddnkkwp2. Ανακτήθηκε στις 2022-04-05. 
  16. ↑ «Ukraine documents alleged atrocities by retreating Russians». CBS News. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2022. 
  17. ↑ «Police: More than 900 civilian bodies found in Kyiv region». Associated Press. 15 Απριλίου 2022. 
  18. ↑ «Ensuring accountability for atrocities committed in Ukraine». OHCHR (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2022. The staggering scale of human rights violations in Bucha has shocked Ukraine and the world. During a one-day visit, our team documented the unlawful killing, including summary executions of 50 civilians – mostly men, but also women and children 
  19. ↑ «Russians use abduction, hostage-taking to threaten Ukrainian journalists in occupied zones». Reporters without borders. 25 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2022. 
  20. ↑ «ICC prosecutor: Team leaves to investigate war crimes in Ukraine». Thomson Reuters. 2022-03-03. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-03-04. https://web.archive.org/web/20220303231655/https://www.reuters.com/world/europe/icc-prosecutor-advance-team-has-left-begin-work-ukraine-investigation-2022-03-03. Ανακτήθηκε στις 2022-03-04. 
  21. ↑ «Statement of ICC Prosecutor, Karim A.A. Khan QC, on the Situation in Ukraine: Additional Referrals from Japan and North Macedonia; Contact portal launched for provision of information». www.icc-cpi.int. 11 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2022. 
  22. ↑ «Statement of ICC Prosecutor, Karim A.A. Khan QC, on the Situation in Ukraine: "I have decided to proceed with opening an investigation."». www.icc-cpi.int. 28 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2022. 
  23. ↑ Farmer, Ben; Kozyreva, Tanya; Townsley, Simon (30 March 2022). «I'm building 2,500 war crimes cases against Vladimir Putin's invasion, says Ukraine's chief prosecutor». The Daily Telegraph. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 March 2022. https://web.archive.org/web/20220331190405/https://www.telegraph.co.uk/global-health/terror-and-security/putin-21st-century-war-criminal-ukraines-chief-prosecutor-investigate. Ανακτήθηκε στις 2 April 2022. 
  24. ↑ Nichols, Michelle (2022-04-07). «U.N. suspends Russia from human rights body, Moscow then quits». Reuters. https://www.reuters.com/world/un-vote-suspending-russia-human-rights-council-over-ukraine-2022-04-07/. Ανακτήθηκε στις 2022-04-07. 
  25. ↑ «Ukrainian prime minister accuses Russia of war crimes». www.timesofisrael.com (The Times of Israel). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 February 2022. https://web.archive.org/web/20220226233911/https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/ukrainian-prime-minister-accuses-russia-of-war-crimes/. Ανακτήθηκε στις 27 February 2022. 
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 Gunter, Joel (2 March 2022). «Ukrainian city of Mariupol 'near to humanitarian catastrophe' after bombardment». bbc.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 March 2022. https://web.archive.org/web/20220302202213/https://www.bbc.com/news/world-europe-60585603. Ανακτήθηκε στις 2 March 2022. 
  27. ↑ «Hundreds feared dead from 15-hour Russian attack on Mariupol, Ukraine». New York Post. 2 Μαρτίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2022. 
  28. ↑ «Ukraine: Civilian casualties as of 24:00 3 March 2022». Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights. 3 Μαρτίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2022. 
  29. ↑ «Ukraine health centres have been attacked, WHO chief says». Reuters. 6 Μαρτίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2022. 
  30. ↑ «"Everything is on fire": One month since the Russian invasion of Ukraine». Amnesty International. 24 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2022. 
  31. ↑ «United Nations Treaty Collection». Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2022. "United Nations Treaty Collection". Retrieved 11 April 2022.
  32. ↑ В Кремле опровергли сведения об использовании на Украине кассетных бомб [The Kremlin denied reports of the use of cluster bombs in Ukraine]. РИА Новости (στα Ρωσικά). 4 Μαρτίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2022. 
  33. ↑ «Ukraine: Cluster Munitions Launched Into Kharkiv Neighborhoods». Human Rights Watch. 4 Μαρτίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2022. 
  34. ↑ Ukraine used cluster munitions — which many countries have banned — to force Russian troops out of a village, report says
  35. ↑ Matyas, David (8 Μαρτίου 2022). «Humanitarian Corridors in Ukraine: Impasse, Ploy or Narrow Passage of Hope? Humanitarian Corridors in Ukraine: Impasse, Ploy or Narrow Passage of Hope?». Just Security. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2022. 
  36. ↑ Gunter, Joel (5 Μαρτίου 2022). «Siege of Mariupol: Fresh Russian attacks throw evacuation into chaos». BBC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2022. 
  37. ↑ «Ukraine: Safe passage for civilians from Mariupol halted for a second day; ICRC calls on parties to agree to specific terms». International Committee of the Red Cross. 6 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2022. 
  38. ↑ «Ukraine: Second attempt to evacuate civilians from Mariupol fails — live updates | DW | 6 March 2022». Deutsche Welle. 6 March 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-03-06. https://archive.today/20220306161124/https://www.dw.com/en/ukraine-second-attempt-to-evacuate-civilians-from-mariupol-fails-live-updates/a-61030032. Ανακτήθηκε στις 6 March 2022. 
  39. ↑ Rahman, Khaleda (7 March 2022). «Evacuation Route Offered to Fleeing Ukrainians Was Mined—Red Cross». Newsweek. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 March 2022. https://web.archive.org/web/20220309083754/https://www.newsweek.com/evacuation-route-offered-fleeing-ukrainians-mined-1685418. Ανακτήθηκε στις 7 March 2022. 
  40. ↑ «Прямая трансляция пользователя Запорізька АЕС». youtube. Запорізька АЕС. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2022. 
  41. ↑ 41,0 41,1 41,2 «Video analysis reveals Russian attack on Ukrainian nuclear plant veered near disaster». NPR. 11 March 2022. https://www.npr.org/2022/03/11/1085427380/ukraine-nuclear-power-plant-zaporizhzhia. Ανακτήθηκε στις 1 April 2022. 
  42. ↑ «Security Council debates Russian strike on Ukraine nuclear power plant». UN News. 4 March 2022. https://news.un.org/en/story/2022/03/1113302. Ανακτήθηκε στις 6 March 2022. 
  43. ↑ «Update on the human rights situation in Ukraine (Reporting period: 24 February – 26 March)» (PDF). United Nations Human Rights Monitoring Mission in Ukraine. 
  44. ↑ «UN Security Council meets after Russia seizes second Ukrainian nuclear plant». Australian Broadcasting Corporation. 5 March 2022. https://www.abc.net.au/news/2022-03-05/russian-forces-seize-ukrainian-power-plant-as-advancement-stalls/100884702. Ανακτήθηκε στις 1 April 2022. 
  45. ↑ «Feds 'Assessing' Whether Russian Attack on Nuke Plant Was a War Crime». Newsweek. 4 March 2022. https://www.newsweek.com/feds-assessing-whether-russian-attack-nuke-plant-was-war-crime-1685168. Ανακτήθηκε στις 1 April 2022. 
  46. ↑ «US calls attack on Ukraine nuclear plant a possible 'war crime'». France24. 4 March 2022. https://www.france24.com/en/live-news/20220304-us-calls-attack-on-ukraine-nuclear-plant-a-possible-war-crime. Ανακτήθηκε στις 1 April 2022. 
  47. ↑ «Pentagon won't call attack at nuclear plant a war crime, yet». News Nation. 4 March 2022. https://www.newsnationnow.com/rush-hour/pentagon-wont-call-attack-at-nuclear-plant-a-war-crime-yet/. Ανακτήθηκε στις 1 April 2022. 
  48. ↑ «U.S. calls Russian attack on Ukraine nuclear power plant a "war crime"». CBS News. 4 March 2022. https://www.cbsnews.com/news/chernobyl-fears-ukraine-nuclear-power-plant-fire-russian-shelling/. Ανακτήθηκε στις 3 April 2022. 
  49. ↑ «Updated information about Zaporizhzhia NPP (15:00)». State Nuclear Regulatory Inspectorate of Ukraine. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2022. 
  50. ↑ «Zelenskiy says 'Europe must wake up' after assault sparks nuclear plant fire». The Guardian. 5 March 2022. https://www.theguardian.com/world/2022/mar/04/ukraine-nuclear-power-plant-fire-zaporizhzhia-russian-shelling. Ανακτήθηκε στις 3 April 2022. 
  51. ↑ «Russia, Ukraine trade barbs at UN over nuclear plant attack». Aljazeera. 4 March 2022. https://www.aljazeera.com/news/2022/3/4/russia-ukraine-trade-barbs-at-un-over-nuclear-plant-attack. Ανακτήθηκε στις 1 April 2022. 
  52. ↑ «Update 11 – IAEA Director General Statement on Situation in Ukraine». International Atomic Energy Agency. 4 March 2022. https://www.iaea.org/newscenter/pressreleases/update-11-iaea-director-general-statement-on-situation-in-ukraine. Ανακτήθηκε στις 3 April 2022. 
  53. ↑ «Treaties, States Parties and Commentaries». International Committee of the Red Cross. https://ihl-databases.icrc.org/applic/ihl/ihl.nsf/Article.xsp?action=openDocument&documentId=3376730ECD9DF7B1C12563CD0051DD37. Ανακτήθηκε στις 3 April 2022. 
  54. ↑ 54,0 54,1 Moore, George (6 March 2022). «How international law applies to attacks on nuclear and associated facilities in Ukraine». Bulletin of Atomic Scientists. https://thebulletin.org/2022/03/how-international-law-applies-to-attacks-on-nuclear-and-associated-facilities-in-ukraine/. Ανακτήθηκε στις 1 April 2022. 
  55. ↑ 55,0 55,1 55,2 Dannenbaum, Tom (13 Μαρτίου 2022). «The Attack at the Zaporizhzhia Nuclear Plant and Additional Protocol I». Lieber Institute West Point. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2022. 
  56. ↑ Pevny, Olenka Z. (9 Μαρτίου 2022). «Ukraine's cultural heritage faces destruction as Russian bombing continues». The Conversation. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2022. 
  57. ↑ «Vladimir Putin's war endangers Ukraine's cultural heritage». The Economist. 2022-03-19. ISSN 0013-0613. https://www.economist.com/culture/2022/03/19/vladimir-putins-war-endangers-ukraines-cultural-heritage. Ανακτήθηκε στις 2022-04-02. 
  58. ↑ «Culture in the crossfire: Ukraine's key monuments and museums at risk of destruction in the war». The Art Newspaper – International art news and events. 25 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2022. 
  59. ↑ «Museum building heavily damaged in Ukraine's battle-ravaged city of Chernihiv». The Art Newspaper – International art news and events. 15 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2022. 
  60. ↑ «Babyn Yar: Anger as Kyiv's Holocaust memorial is damaged». BBC News. 2022-03-03. https://www.bbc.com/news/world-europe-60588885. Ανακτήθηκε στις 2022-04-02. 
  61. ↑ «Russian invaders destroy 19th-century wooden church in Zhytomyr Region». www.ukrinform.net. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2022. 
  62. ↑ «Ukraine museum reportedly burns down in Russian invasion, destroying 25 works by folk artist Maria Prymachenko». The Art Newspaper – International art news and events. 28 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2022. 
  63. ↑ «Over 50 landmark Ukraine sites damaged in Russian invasion: UN». France 24. 2022-04-01. https://www.france24.com/en/live-news/20220401-over-50-landmark-ukraine-sites-damaged-in-russian-invasion-un. Ανακτήθηκε στις 2022-04-03. 
  64. ↑ 64,0 64,1 64,2 64,3 Hausler, Kristin· Drazewska, Berenika. «How does international law protect Ukrainian cultural heritage in war? Is it protected differently than other civilian objects?» (PDF). British Institute of International and Comparative Law. 
  65. ↑ «Ukraine war: WHO says attacks on health facilities are rising daily». BBC News. 2022-03-26. https://www.bbc.com/news/health-60866669. Ανακτήθηκε στις 2022-04-02. 
  66. ↑ «Ukraine war: Izyum hospital destroyed by shelling». Sky News. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2022. 
  67. ↑ «Ukraine says Russian forces hit psychiatric hospital but no one hurt». Reuters. 11 March 2022. https://www.reuters.com/world/europe/russian-forces-hit-psychiatric-hospital-ukraine-regional-governor-2022-03-11/. Ανακτήθηκε στις 2022-04-02. 
  68. ↑ «WHO: Attacks on health care are part of Russian strategy, with Ukrainian civilians used as "chess pieces"». CNN. 30 March 2022. https://edition.cnn.com/europe/live-news/ukraine-russia-putin-news-03-30-22/h_bf05c0ea69c717d32dfc661e76fb134e. Ανακτήθηκε στις 31 March 2022. 
  69. ↑ Sanders IV, Lewis; Felden, Esther; Theise, Eugen (8 April 2022). «How Russia could get away with attacks on Ukraine hospitals». Deutsche Welle. https://www.dw.com/en/how-russia-could-get-away-with-attacks-on-ukraine-hospitals/a-61383117. Ανακτήθηκε στις 11 April 2022. 
  70. ↑ Vasovic, Aleksandar (24 February 2022). «Port city of Mariupol comes under fire after Russia invades Ukraine». Reuters. https://www.reuters.com/world/europe/strategic-city-mariupol-wakes-blasts-russia-invades-ukraine-2022-02-24/. Ανακτήθηκε στις 24 March 2022. 
  71. ↑ Bachega, Hugo (16 March 2022). «Ukraine war: Russia attacks theatre sheltering civilians, Mariupol says». BBC News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 March 2022. https://web.archive.org/web/20220316210451/https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-60772331. Ανακτήθηκε στις 16 March 2022. 
  72. ↑ 72,0 72,1 72,2 72,3 Hayes, Andy (16 March 2022). «Ukraine war: People buried under rubble after Mariupol theatre sheltering hundreds is hit by Russian bomb, officials say». Sky News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 March 2022. https://web.archive.org/web/20220316195527/https://news.sky.com/story/ukraine-war-mariupol-theatre-where-hundreds-of-people-sheltering-bombed-by-russian-forces-officials-claim-12567393. Ανακτήθηκε στις 16 March 2022. 
  73. ↑ 73,0 73,1 73,2 Lister, Tim (16 March 2022). «Russia bombs theater where hundreds sought shelter and 'children' was written on grounds». CNN. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 March 2022. https://web.archive.org/web/20220316184436/https://edition.cnn.com/2022/03/16/europe/ukraine-mariupol-bombing-theater-intl/index.html. Ανακτήθηκε στις 16 March 2022. 
  74. ↑ «Ukraine war: Maternity hospital hit by Russian air strike». BBC News. 9 March 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 March 2022. https://web.archive.org/web/20220309204706/https://www.bbc.com/news/world-europe-60675599. Ανακτήθηκε στις 9 March 2022. 
  75. ↑ «Ukraine war: Aftermath of Mariupol hospital shelling». Sky News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2022. 
  76. ↑ «Russian bombing of maternity hospital 'genocide', says Zelenskiy». The Guardian. 9 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2022. 
  77. ↑ «Dmytro Kuleba twitter». Twitter. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2022. 
  78. ↑ «UK's Johnson condemns reported Mariupol hospital attack». euronews. 9 Μαρτίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2022. 
  79. ↑ «Pregnant woman, baby die after Russian bombing in Mariupol | AP News». archive.ph. 15 Μαρτίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)
  80. ↑ «Ukraine war: Pregnant woman and baby die after hospital shelled». BBC News. 14 March 2022. https://www.bbc.com/news/world-europe-60734706. Ανακτήθηκε στις 16 March 2022. 
  81. ↑ «Pregnant woman and her baby die after Mariupol hospital attack». euronews. 14 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2022. 
  82. ↑ «Ukraine war: Mariupol hospital attack: Pregnant woman hurt in bombing gives birth». BBC News. 14 March 2022. https://www.bbc.com/news/world-europe-60715492. Ανακτήθηκε στις 16 March 2022. 
  83. ↑ 83,0 83,1 Macaluso, Nora (16 Μαρτίου 2022). «Social Media Posts Misrepresent Victims of Hospital Bombed in Mariupol». FactCheck.org. Annenberg Public Policy Center of the University of Pennsylvania. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2022. 
  84. ↑ «Mariupol hospital attack: Pregnant woman hurt in bombing gives birth». BBC News. 11 March 2022. https://www.bbc.com/news/world-europe-60715492. Ανακτήθηκε στις 24 March 2022. 
  85. ↑ «Twitter blocks Russian claims on hospital attack». BBC News. 10 March 2022. https://www.bbc.com/news/technology-60700642. Ανακτήθηκε στις 24 March 2022. 
  86. ↑ AFP (8 March 2022). «Ukrainian Girl Dies of Thirst Under Rubble of Home: Mayor». The Moscow Times. https://www.themoscowtimes.com/2022/03/08/ukrainian-girl-dies-of-thirst-under-rubble-of-home-mayor-a76827. Ανακτήθηκε στις 9 March 2022. 
  87. ↑ Wall, Mike (9 Μαρτίου 2022). «Russia-Ukraine invasion updates / Satellite photos of Mariupol, Ukraine show damage from Russian attacks: Grocery stores, homes and shopping centers have gone up in smoke». space.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2022. 
  88. ↑ Aloisi, Silvia (18 March 2022). «Shattered dreams». Reuters. Reuters. https://www.reuters.com/world/europe/fleeing-mariupol-teenagers-tell-destruction-shattered-dreams-2022-03-18/. Ανακτήθηκε στις 18 March 2022. 
  89. ↑ Klimov, Pavel· Popeski, Ron (18 Μαρτίου 2022). «Mariupol, on the front line of Ukraine's war». Reuters.com. Mariupol, Ukraine: Reuters. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2022. 
  90. ↑ 90,0 90,1 90,2 Bachega, Hugo· Popovych, Maksym (16 Μαρτίου 2022). «Ukraine war: Infection and hunger as hundreds hide in Mariupol cellar». BBÇ News. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2022. 
  91. ↑ Mason, Clark· Barros, George· Stepanenko, Kateryna (16 Μαρτίου 2022). «RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 16». ISW – Institute for the Study of War. ISW – Institute for the Study of War. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2022. 
  92. ↑ 92,0 92,1 Patel-Carstairs, Sunita (18 Μαρτίου 2022). «Ukraine war: Videos show apocalyptic destruction in Mariupol as Russia says it is 'tightening its encirclement'». Sky News. Sky New. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2022. 
  93. ↑ «Russians push deeper into port city of Mariupol as locals plead for help: "Children, elderly people are dying"». CBS News. 19 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2022. 
  94. ↑ Anna, Cara (20 Μαρτίου 2022). «Russia bombs Mariupol art school where 400 were sheltering, Ukraine officials say». The Times of Israel. Ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2022. 
  95. ↑ «Russian troops 'everywhere' in Mariupol as art school sheltering 400 is bombed». The Washington Post. ISSN 0190-8286. https://www.washingtonpost.com/world/2022/03/20/mariupol-art-school-civilians-russia/. Ανακτήθηκε στις 21 March 2022. 
  96. ↑ «School where hundreds were believed to be sheltering is bombed in Mariupol as fighting rages for key port city». CNN. 20 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2022. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κατηγορίες_για_εγκλήματα_πολέμου_κατά_την_ρωσική_εισβολή_στην_Ουκρανία&oldid=10445521"