Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών (τέως Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία) είναι μια ανεξάρτητη συλλογικότητα ενεργοποιημένων πολιτών, η οποία δραστηριοποιείται στην Ελλάδα και μέσα από τις δράσεις της επιδιώκει τη διεκδίκηση της πρόσβασης επί ίσοις όροις στα αγαθά της τέχνης και του πολιτισμού.

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία (αρχική ονομασία) δημιουργήθηκε το 2010 με σκοπό να συμβάλει στην αναπαράσταση της αναπηρίας στην τέχνη και να προωθήσει την αποδοχή της ανθρώπινης ποικιλομορφίας.

Η υπόθεση διεκδίκησης/ανάδειξης της κοινωνικής πρωτοπορίας είχε ως όραμα τη συσπείρωση των ανάπηρων καλλιτεχνών σε μια ενιαία ομάδα/πρωτοβουλία με κύριο σκοπό να αναδείξει τον ζωντανό πολιτισμό τεχνών που έχουν δημιουργήσει οι ανάπηροι καλλιτέχνες και ο οποίος ενσωματώνει την ατομική και συλλογική εμπειρία της αναπηρίας συμβάλλοντας έτσι στο καλλιτεχνικό τοπίο της Ελλάδας[1]. Παράλληλα μέσα από την τέχνη, σκοπό έχει να προωθήσει τον αγώνα για τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα των αναπήρων καθώς και τη διασφάλιση της πρόσβασης στο δομημένο περιβάλλον και της καθολικής πρόσβασης στο περιεχόμενο της τέχνης των ανάπηρων ανθρώπων και καλλιτεχνών/ιδων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, μέσω διεκδικήσεων, εκδηλώσεων, δράσεων, σεμιναρίων, συμμετοχών σε φεστιβάλ κ.λπ.

Τον Νοέμβριο του 2017 η Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία μετονομάστηκε σε Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών.

Σκοποί - Φιλοσοφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών, με κύριο οδηγό της το Κοινωνικό Μοντέλο της Αναπηρίας, μέσα από τις δράσεις που διοργανώνει αξιώνει τη συνεκπαίδευση, τη συνυπευθυνότητα, την ανάδειξη των στερεοτύπων που ανακυκλώνονται από την κοινωνία και τα ΜΜΕ καθώς και του ρατσιστικού τρόπου αντιμετώπισης της αναπηρίας από την πολιτεία.

Η κυρίαρχη στάση, που επιβάλλεται από τα ΜΜΕ, η στερεοτυπική αποτύπωση σε θέατρο, κινηματογράφο και λογοτεχνία αφαιρεί από τους ανάπηρους το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό και αποκρύπτει τη λυτρωτική αλήθεια.

Για τους λόγους αυτούς, η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών, μέσα από τις δράσεις της, διεκδικεί:

1.        Την εξασφάλιση της ελευθερίας της έκφρασης και της πολυφωνίας, κατά τις συνταγματικές επιταγές, και την προαγωγή της τέχνης ως έκφρασης του σύγχρονου πολιτισμού.

2.        Τη συσπείρωση και ανάδειξη των ανάπηρων καλλιτεχνών.

3.        Την ανάδειξη όσων ιστορικά περιθωριοποιήθηκαν εξαιτίας της μη «κανονικότητας».

4.        Τη διασφάλιση στην καθολική πρόσβαση στο περιεχόμενο/περιβάλλον της τέχνης των ανάπηρων ανθρώπων/καλλιτεχνών στην Ελλάδα.

5.        Την αξίωση ενεργούς διοργάνωσης/συμμετοχής σε δράσεις που αφορούν τους ανάπηρους ανθρώπους/καλλιτέχνες.

6.        Την εξάλειψη της «αρτιμέλειας» ως προϋπόθεση συμμετοχής στην τέχνη.

7.        Την απομυθοποίηση του φαινομένου της «αναπηρικής δυστυχίας» και τον ετεροπροσδιορισμό, όπως αυτός αποτυπώνεται από την κυρίαρχη κουλτούρα, και την παρακίνηση των καλλιτεχνών να συμμετέχουν σε αυτή την ανθρώπινη εμπειρία, μια εμπειρία που θα τους αποκαλύψει αυτό που υπάρχει πίσω από το «φαίνεσθαι» μιας στερεοτυπικής εικόνας.

Δράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις δράσεις της Κίνησης Ανάπηρων Καλλιτεχνών συμπεριλαμβάνονται καθολικά προσβάσιμες παραστάσεις, προβολές, διοργάνωση φεστιβάλ, συζητήσεις/εισηγήσεις, συνέδρια, παρεμβάσεις και διαμαρτυρίες, καθώς και συνεργασίες της Κίνησης με άλλα Φεστιβάλ με την ιδιότητα του θεσμικού συνεργάτη και του συμβούλου προσβασιμότητας.

Σαββατόβραδα με Νόημα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τις πρώτες δράσεις της Κίνησης που έθεσαν το σκεπτικό και την κατεύθυνση, ενώ αποτέλεσαν και το έρεισμα για ό,τι άλλο ακολούθησε μετέπειτα, ήταν τα «Σαββατόβραδα με Νόημα[2]» που έλαβαν χώρα στο Θέατρο Κωφών Ελλάδος[3].

Κάθε Σάββατο, από το Φεβρουάριο έως τον Απρίλιο 2011 προβάλλονταν ταινίες και ντοκιμαντέρ (ελληνικά ή ξένα) με ελληνικούς υπότιτλους[4] για Κ/κωφούς/ές και βαρήκοους/ες. Μετά την προβολή, ακολουθούσε ανοιχτή συζήτηση με τους δημιουργούς των ταινιών και εκπροσώπους ομάδων που βιώνουν κοινωνικό αποκλεισμό, με ταυτόχρονη διερμηνεία των συζητήσεων στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα [Ε.Ν.Γ.].

Φεστιβάλ & Συνεργασίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών έχει διοργανώσει, συμμετάσχει αλλά και συνεργαστεί με αρκετά φεστιβάλ.

Αντιφασιστικό Φεστιβάλ Παραστατικών Τεχνών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Είχε ενεργό συμμετοχή στη διαμόρφωση και παραγωγή του ΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΙΚΟΥ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ στο Ελεύθερο και Αυτοδιαχειριζόμενο θέατρο ΕΜΠΡΟΣ, τα έτη 2014, 2015[5], 2016[6], με αφιερώματα, παραστάσεις και εισηγήσεις διαφόρων θεμάτων, με σκοπό την ένταξη, στην ατζέντα των αντιρατσιστικών και αντιφασιστικών εκδηλώσεων, θεμάτων σχετικών με την Αναπηρία και την Τέχνη.

Γνωριμία με την Άγνωστη Χώρα της Αναπηρίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Ιούνιο του 2014 η Κίνηση Χειραφέτησης Αναπήρων: "Μηδενική Ανοχή" και η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών διεξήγαγαν στο Ελεύθερο και Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο ΕΜΠΡΟΣ τριήμερο φεστιβάλ για τη γνωριμία με τη ζώσα κατάσταση της αναπηρίας "Γνωριμία με την άγνωστη χώρα της αναπηρίας" (20-22 Ιουνίου 2014).

Στις δράσεις του τριημέρου συμπεριλήφθηκαν θέατρο, χορόδραμα, προβολές ντοκιμαντέρ, workshops, Ανθρώπινη Βιβλιοθήκη αλλά και συζητήσεις με στόχο την απομυθοποίηση του φαινομένου της «αναπηρικής δυστυχίας», τη συνεκπαίδευση, τη συνυπευθυνότητα, την ανάδειξη των στερεοτύπων που ανακυκλώνονται από την κοινωνία και τα ΜΜΕ, καθώς και του ρατσιστικού τρόπου αντιμετώπισης της αναπηρίας από την πολιτεία.

Όλες οι ταινίες είχαν υποτιτλισμό για Κ/κωφούς/ές, οι συζητήσεις πραγματοποιήθηκαν με ταυτόχρονη διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική, προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ «MasterPiece – Μέρος Ι» με “open” ακουστική περιγραφή για ανθρώπους με προβλήματα όρασης, ενώ υπήρχε επίσης δυνατότητα ακουστικής περιγραφής σε όποιο ντοκιμαντέρ ήταν επιθυμητό.

Στις 1-5 Σεπτεμβρίου 2014 πραγματοποιήθηκε το φεστιβάλ EGO DIVES in "Unknown Land" of Disability[7] και στην Κύπρο, στο EGOMIO πολιτιστικό κέντρο Λευκωσίας, σε συνεργασία και με την Κίνηση Χειραφέτησης Αναπήρων: «Μηδενική Ανοχή», όπου πραγματοποιήθηκε αφιέρωμα στο διεθνές φεστιβάλ Emotion Pictures Ντοκιμαντέρ & Αναπηρία.

Το Νοέμβριο του 2014 η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών και η Κίνηση Χειραφέτησης Αναπήρων: «ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΑΝΟΧΗ» πραγματοποίησαν εκδήλωση σε συνεργασία με το Κοινωνικό Φαρμακείο-Ιατρείο Αλληλεγγύης Νέας Σμύρνης για τη γνωριμία με την «Άγνωστη χώρα της αναπηρίας».

Στην εκδήλωση προβλήθηκαν υποτιτλισμένες ταινίες για Κ/κωφούς/ές και βαρήκοους/ες και ακολούθησε στοχευμένη συζήτηση με θέμα «Κρίση και Αναπηρία» με ταυτόχρονη Διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα [Ε.Ν.Γ.].

Ραδιόφωνο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Ιανουάριο του 2015, ο Πέτρος Κακολύρης και ο Αντώνης Ρέλλας, σκηνοθέτης και ανάπηρος ακτιβιστής, μέλος της Κίνησης Ανάπηρων Καλλιτεχνών, ξεκίνησαν να παρουσιάζουν στο portokali radio εκπομπή με τίτλο η «Άγνωστη χώρα της Αναπηρίας» όπου θίγουν σημαντικά θέματα από το χώρο της αναπηρίας με στόχο μια καλύτερη γνωριμία των ακροατών/τριών με την αναπηρία.

Νύχτες Πρεμιέρας & Athens Open Air Film Festival[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σεπτέμβριο του 2014, στο πλαίσιο του 20ού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «ΝΥΧΤΕΣ ΠΡΕΜΙΕΡΑΣ», πραγματοποιήθηκε Workshop με τίτλο «Άγνωστη Χώρα της Αναπηρίας: Καθολική Προσβασιμότητα στην Κινηματογραφική Τέχνη» στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, με αντικείμενο την πρόσβαση στο περιεχόμενο της τέχνης του κινηματογράφου και της τηλεόρασης για τους/τις ανάπηρους/ες κοινωνούς.

Κατά τη διάρκεια του workshop παρουσιάστηκαν παραδείγματα ακουστικής περιγραφής για ανθρώπους με πρόβλημα όρασης, καθώς και σχεδιασμός προσβάσιμου έργου και υποτιτλισμός SDH (Subtitles for the Deaf and Hard-of-Hearing / Υπότιτλοι για Κ/κωφούς/ές και βαρήκοους/ες), συζητήθηκε το ζήτημα της πρόσβασης τόσο στο δομημένο περιβάλλον όσο και στην πολιτιστική πληροφόρηση και εκπαίδευση και αναλύθηκε το διαχρονικό αποτύπωμα της ζώσας κατάστασης της Αναπηρίας μέσα από την κινηματογραφική τέχνη.

Στο τέλος του workshop, ως δείγμα καλής πρακτικής, προβλήθηκε με ελληνικούς υπότιτλους η ταινία-ντοκιμαντέρ: DV8: THE COST OF LIVING /ΤΟ ΤΙΜΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ [2004, Lloyd Newson, Ην. Βασίλειο, 35′]

Τα δύο μεγαλύτερα κινηματογραφικά φεστιβάλ της Αθήνας, το Φεστιβάλ Θερινού Κινηματογράφου της Αθήνας - Athens Open Air Film Festival, και το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας[8] εγκαινίασαν το 2015 σταθερή συνεργασία με την Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών σε μια προσπάθεια να δημιουργηθούν προϋποθέσεις καθολικής προσβασιμότητας, αποδοχής της ανθρώπινης ποικιλομορφίας και ισότιμης πρόσβασης στο κινηματογραφικό περιεχόμενο. Με στόχο την ανεμπόδιστη πρόσβαση όσο δυνατόν περισσότερων ανάπηρων θεατών/τριών αλλά και δημιουργών στα Φεστιβάλ, και στην κινηματογραφική τέχνη γενικότερα, πραγματοποιήθηκε μια σειρά ενεργειών για τη μέγιστη δυνατή προσβασιμότητα, τόσο σε επίπεδο πρόσβασης στους χώρους διεξαγωγής τους όσο και σε επίπεδο παρακολούθησης των ταινιών.

Πιο συγκεκριμένα, εξασφαλίστηκε η πρόσβαση στο δομημένο περιβάλλον στους περισσότερους συνεργαζόμενους με τα εν λόγω Φεστιβάλ κινηματογράφους, εξασφαλίστηκαν θέσεις parking για αναπήρους, δημιουργήθηκαν θέσεις για κινητικά ανάπηρους/ες θεατές και θεάτριες και ελέγχθηκε η διαθεσιμότητα και η καταλληλότητα χώρων υγιεινής [WC] για ανάπηρους/ες.

Εκτός όμως από την προσβασιμότητα στο δομημένο περιβάλλον, η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών δημιούργησε προσβασιμότητα και στο ίδιο το περιεχόμενο της τέχνης. Συγκεκριμένα, δημιούργησε υπότιτλους για Κ/κωφούς/ές και βαρήκοους/ες (SDH - Subtitles for the Deaf and Hard of Hearing) σε πολλές ελληνικές ταινίες που προβλήθηκαν στα Φεστιβάλ, ενώ εξασφάλισε να αποδοθούν οι άλλες με απλούς υπότιτλους βάσει διαλόγων και ταυτόχρονη διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα [Ε.Ν.Γ.].

Επίσης, τα προγράμματα των Φεστιβάλ τυπώθηκαν σε γραφή Μπράιγ (Braille) καθώς και σε μεγαλογράμματη γραμματοσειρά και σε κώδικα QR για ανθρώπους με προβλήματα όρασης.

Στις 18 Ιουλίου 2015 η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών πραγματοποίησε 2 σεμινάρια για την Προσβασιμότητα στον Κινηματογράφο στο πλαίσιο του Athens Film Lab! Το σεμινάριο σχετικά με τον Υποτιτλισμό για Κωφούς και Βαρήκοους Θεατές (SDH) παρουσίασε η Εμμανουέλα Πατηνιωτάκη, εξειδικευμένη μεταφράστρια και καθηγήτρια στις τεχνολογίες σχετικές με την Προσβασιμότητα, ενώ το Masterclass Ακουστικής περιγραφής στον Κινηματογράφο ανέλαβε ο Θανάσης Παπαντωνόπουλος, παραγωγός προσβάσιμου αναπηρικού προγράμματος και ακουστικός περιγραφέας.

Πρώτη καθολικά προσβάσιμη προβολή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο πλαίσιο της συνεργασίας του 21ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «ΝΥΧΤΕΣ ΠΡΕΜΙΕΡΑΣ» με την Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών με αντικείμενο την καθολική πρόσβαση στο δομημένο περιβάλλον και το περιεχόμενο της κινηματογραφικής τέχνης πραγματοποιήθηκε μια πρωτοποριακή για τα ελληνικά χρονικά προσβάσιμη για όλους τους ανθρώπους κινηματογραφική προβολή. Η βραβευμένη ταινία του Παντελή Βούλγαρη Μικρά Αγγλία[9] προβλήθηκε με ακουστική περιγραφή [AD: Audio Description] για ανθρώπους με προβλήματα όρασης και με υπότιτλους για Κ/κωφούς/ές και βαρήκοους/ες [SDH - Subtitles for the Deaf and Hard of Hearing]. Η προβολή ολοκλήρωσε το πρώτο έτος συνεργασίας της Κίνησης με το Athens Open Air Film Festival & το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας, καθώς εγκαινιάστηκε η καθολική προσβασιμότητα στο περιεχόμενο και το δομημένο περιβάλλον στην κινηματογραφική τέχνη για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε mainstream φεστιβάλ[10].

Η συνεργασία με το φεστιβάλ συνεχίστηκε και το 2016[11] στο πλαίσιο του 23ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου[12] της Αθήνας. Το Σεπτέμβριο του 2017, για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών, σε συνεργασία με το Athens International Film Festival, διασφάλισε και πάλι συνθήκες προσβασιμότητας και για τους θεατές/τριες με κινητικές, αισθητηριακές και άλλες βλάβες, ενώ συνέχισε την προσπάθεια για την επίτευξη της καθολικής προσβασιμότητας που αφορά στο δομημένο περιβάλλον και στο περιεχόμενο των αιθουσών και στην κινηματογραφική τέχνη.

Το 23ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας», φιλοξένησε την ενότητα με θέμα «Τίποτα για εμάς χωρίς εμάς: Σινεμά και Αναπηρία»[13], σε συνεργασία με την Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών και τη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση.

Το αφιέρωμα «Τίποτα για εμάς χωρίς εμάς: Σινεμά και Αναπηρία» άνοιξε διάλογο με την κοινωνία για τα αυτονόητα δικαιώματα των Αναπήρων, για τον ορισμό του «κανονικού» και του «παθολογικού», το στίγμα που φέρει το διαφορετικό σώμα και για τα ανθρώπινα όρια και τους αγώνες των αναπήρων για ένα πιο δίκαιο κόσμο, μέσα από τέσσερα κλασικά φιλμ και τέσσερις διακεκριμένες ταινίες πρώτης προβολής.

Η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών, ως προγραμματικός και θεσμικός συνεργάτης του Φεστιβάλ, πλαισίωσε τις προβολές με ανοιχτές συζητήσεις και έδωσε την ακτιβιστική ορμή που απαιτεί το επιθυμητό μήνυμα για να ξεφύγει από τετριμμένα όρια φεστιβαλικού ένθετου.

Στο αφιέρωμα «Τίποτα για Εμάς χωρίς Εμάς: Σινεμά και Αναπηρία» προβλήθηκε η ταινία «The Miracle Worker» [Το θαύμα της Άννι Σάλιβαν (1962) σε σκηνοθεσία Άρθουρ Πεν], η οποία αποτέλεσε την πρώτη προβολή ξένης ταινίας με διαγλωσσική ακουστική περιγραφή [AD: Audio Description] για ανθρώπους με προβλήματα όρασης και διαγλωσσικούς υπότιτλους για Κ(κ)ωφούς/ες και βαρήκοους [SDH: Subtitles for the Deaf and Hard-of-Hearing] στη χώρα μας, διευρύνοντας τη σινεφιλική της βάση σε ένα κοινό που στερείται συστηματικά την πλήρη κινηματογραφική εμπειρία.

Τις προβολές πλαισίωσαν ανοιχτές συζητήσεις με ταυτόχρονη διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα [Ε.Ν.Γ.] και χειλανάγνωση. Το πρόγραμμα διατέθηκε σε γραφή Μπράιγ, μεγαλογράμματη γραμματοσειρά και σε κώδικα QR, ενώ οι σινεφίλ σκύλοι οδηγοί τυφλών ήταν φυσικά ευπρόσδεκτοι με τους χειριστές/τριες τους.

Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

57ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κίνηση Καλλιτεχνών ξεκίνησε συνεργασία με το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης[14] τον Ιούνιο του 2016 με πρωτοβουλία του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή, κ. Ορέστη Ανδρεαδάκη, όπου πραγματοποίησε μελέτη βελτίωσης της προσβασιμότητας των αιθουσών και του περιβάλλοντος χώρου, ενώ ανέλαβε και την προσαρμογή με κανόνες προσβασιμότητας κινηματογραφικών ταινιών που προβλήθηκαν κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ. Καθώς η έννοια της καθολικής προσβασιμότητας δεν αφορά μόνο στο δομημένο περιβάλλον αλλά και στο ίδιο το περιεχόμενο της τέχνης, οι παρεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν στο Φεστιβάλ κινήθηκαν και στα δύο αυτά επίπεδα.

Δομημένο περιβάλλον[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήδη, από την 57η διοργάνωση[15] βελτιώθηκε η προσβασιμότητα στο Ολύμπιον, στις αίθουσες του λιμανιού, στο BOX της πλατείας Αριστοτέλους και στο Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, με εγκαταστάσεις φιλικές και προσβάσιμες στα κινητικά ανάπηρα άτομα, συμπεριλαμβανομένων των χώρων υγιεινής αλλά και των χώρων στάθμευσης των οχημάτων των αναπήρων.

Πιο συγκεκριμένα, βελτιώθηκαν οι ράμπες, διαμορφώθηκαν κατάλληλα τα ταμεία και τροποποιήθηκαν οι χώροι υγιεινής (WC) για ανάπηρα αλλά και για εμποδιζόμενα πρόσωπα.

Επίσης, στην Προβλήτα Α’ δημιουργήθηκαν διάδρομοι ανεμπόδιστης μετακίνησης για χρήστες και χρήστριες αναπηρικών αμαξιδίων και όρθιες βλάβες, προκειμένου να επιτευχθεί πιο εύκολη πρόσβαση στις αίθουσες και στο Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

Περιεχόμενο (δηλαδή ταινίες)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κοινό του 57ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης είχε την ευκαιρία να απολαύσει δύο κλασικές κι αγαπημένες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου με όρους καθολικής προσβασιμότητας για όλους τους ανθρώπους, δηλαδή οι ταινίες αυτές προβλήθηκαν με ακουστική περιγραφή [AD: Audio Description] για τυφλούς και τυφλές και άτομα με προβλήματα όρασης και με υπότιτλους για Κ/κωφούς/ές και βαρήκοους/ες [SDH: Subtitles for the Deaf and Ηard-of-Hearing], με την επιμέλεια και πιστοποίηση της Κίνησης Ανάπηρων Καλλιτεχνών

58ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2017 η συνεργασία[16] με το Φεστιβάλ ανανεώθηκε με συνέπεια και συνέχεια.

Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών σε συνεργασία με το 58ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης [Thessaloniki International Film Festival] και με τη χορηγία της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση / Οnassis Cultural Centre Athens, διασφάλισε και πάλι, ως συνεργάτης και σύμβουλος προσβασιμότητας, τις συνθήκες προσβασιμότητας στο φεστιβάλ και άνοιξε τις πόρτες για όλους και για όλες, παρουσιάζοντας ΣΙΝΕΜΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΚΑΙ ΟΛΕΣ / CINEMA FOR ALL[17]. Το κοινό του 58ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης είχε την ευκαιρία να απολαύσει και πάλι δύο κλασικές κι αγαπημένες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου με όρους καθολικής προσβασιμότητας. Επίσης, 25 ελληνικές ταινίες προβλήθηκαν με προσαρτημένους ενδογλωσσικούς υπέρτιτλους (βάσει διαλόγων), και 1 ακόμη ελληνική ταινία, με ενσωματωμένους υπότιτλους SDH, έτσι ώστε να μπορούν να τις παρακολουθήσουν Κ/κωφοί/ές και βαρήκοοι/ες θεατές/τριες.

Στις αίθουσες ήταν ευπρόσδεκτοι, φυσικά, και οι (σινεφίλ) σκύλοι οδηγοί τυφλών, ενώ το πρόγραμμα του Φεστιβάλ ήταν διαθέσιμο σε γραφή Μπράιγ (Braille) καθώς και σε μεγαλογράμματη γραμματοσειρά (με τη συνεργασία του Κέντρου Εκπαιδεύσεως και Αποκαταστάσεως Τυφλών – Παράρτημα Θεσσαλονίκης) και σε κώδικα QR. Επίσης, οι τελετές έναρξης, λήξης καθώς και οι δύο προβολές καθολικής προσβασιμότητας διεξήχθησαν με ταυτόχρονη διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα [Ε.Ν.Γ.].

Η παρουσίαση της τελετής έναρξης, με υποστήριξη από την Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών, έγινε με οικοδέσποινα την Κωφή ηθοποιό, Μαρία Χριστοφορίδου, στην πρόσφατα νομοθετικά αναγνωρισμένη Ελληνική Νοηματική Γλώσσα [Ε.Ν.Γ.]. 

Cinema for all [Cinema4all][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Δεκέμβριο του 2016[18], με αφορμή την «3η του Δεκέμβρη», εθνική, ευρωπαϊκή και παγκόσμια ημέρα των ανθρώπων με Αναπηρία, η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών σε συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής διοργάνωσε μια εκδήλωση 912 λεπτών προσβάσιμης κινηματογραφικής εμπειρίας, με τίτλο «Σινεμά για ΟΛΕΣ και ΟΛΟΥΣ[19]», στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, με όρους απόλυτης προσβασιμότητας.

Οι ταινίες που προβλήθηκαν στην, με ελεύθερη είσοδο, εκδήλωση, περιλάμβαναν όλες υπότιτλους για Κ/κωφούς/ές και βαρήκοους/ες [SDH: Subtitles for the Deaf and Hard-of-Hearing] ή [CC - Closed captioning] ενώ 4 προβλήθηκαν και με ακουστική περιγραφή [AD: Audio Description] για ανθρώπους με προβλήματα όρασης. Την εκδήλωση άνοιξε με χαιρετισμό του ο κ. Ορέστης Ανδρεαδάκης, Καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ενώ τις ταινίες προλόγισαν γνωστοί Έλληνες κριτικοί του κινηματογράφου, από τα εγκυρότερα ΜΜΕ.

Τον Ιούνιο του 2017, το Cinema For All πήγε στην Καλαμάτα[20], διοργανώνοντας σε συνεργασία με τη Φίνος Φιλμ και με την παρουσία εκπροσώπου της μια καθολικά προσβάσιμη κινηματογραφική βραδιά στην κεντρική πλατεία Καλαμάτας με την προβολή της καθολικά προσβάσιμης κόπιας (με Υποτιτλισμό (SDH) για Κ(κ)ωφούς/ές και βαρήκοους/ες και Ακουστική Περιγραφή (AD) για ανθρώπους με προβλήματα όρασης) της ταινίας Μια ζωή την έχουμε του Γιώργου Τζαβέλα.

Δήμος Χαλανδρίου - Θέατρο Ρεματιάς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 7 Δεκεμβρίου 2014, με αφορμή την εθνική και παγκόσμια ημέρα των Ατόμων με Αναπηρία (3η Δεκέμβρη), η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών σε συνεργασία με την Κίνηση Χειραφέτησης Ατόμων με Αναπηρία: ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΑΝΟΧΗ και τον Δήμο Χαλανδρίου παρουσίασαν το ντοκιμαντέρ της Μαίρης Χατζημιχάλη-Παπαλιού: «Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΩΝ ΤΥΦΛΩΝ» (1977) με υπότιτλους για Κ/κωφούς/ές και βαρήκοους/ες [SDH Subtitles for the Deaf-and-Hard-of-Hearing] στο Κέντρο Νεότητας Δήμου Χαλανδρίου. Ακολούθησε συζήτηση με θέμα «Κρίση και Αναπηρία» με ταυτόχρονη διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα (Ε.Ν.Γ.).

Στις 24/8/2016 η Κίνηση πραγματοποίησε υποδειγματική θεατρική παράσταση καθολικής προσβασιμότητας για ΟΛΕΣ και ΟΛΟΥΣ, τους Πέρσες[21] του Αισχύλου με την ομάδα ΘΕ.ΑΜ.Α. ("Θε.αμ.α." Θέατρο ΑμεΑ ) στο Ευριπίδειο Θέατρο Ρεματιάς Χαλανδρίου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Ρεματιάς Δήμου Χαλανδρίου 2016 "Νύχτες Αλληλεγγύης", με τη συνδρομή της Περιφέρειας Αττικής. Εκατοντάδες θεατές/τριες, ανάπηροι/ες και μη, απόλαυσαν μια αληθώς προσβάσιμη παράσταση όχι μόνο με πρόσβαση για τους/τις ανάπηρους/ες θεατές/τριες, αλλά και ανάπηρους/ες ηθοποιούς επί σκηνής, καθώς και προσβασιμότητα περιεχομένου με ταυτόχρονη διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα [Ε.Ν.Γ.] και ακουστική περιγραφή [AD] μέσω ασύρματων ακουστικών για θεατές/τριες με προβλήματα όρασης. Υπήρξε επίσης σήμανση και θέσεις χρηστών/τριών αμαξιδίων, καθώς και κατάλληλες θέσεις για όρθιες κινητικές βλάβες.

Η συνεργασία με το Φεστιβάλ Ρεματιάς Δήμου Χαλανδρίου «Νύχτες Αλληλεγγύης[22]» συνεχίστηκε και το 2017, με τη συναυλία του Αλκίνοου Ιωαννίδη[23], παρουσιάζοντας έτσι την πρώτη καθολικά προσβάσιμη συναυλία στην Ελλάδα[24]. Πιο συγκεκριμένα, η συναυλία παρουσιάστηκε με ταυτόχρονη Διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα [Ε.Ν.Γ.]και ενδογλωσσικούς υπέρτιτλους για K(κ)ωφούς/ές και βαρήκοους/ες. Η διερμηνέας ήταν αναπόσπαστο μέρος της συναυλίας και ο Αλκίνοος Ιωαννίδης αναφέρθηκε από μικροφώνου στην καθολική προσβασιμότητα και στην Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών. Στις υπηρεσίες προσβασιμότητας λήφθηκε υπόψη ολόκληρη η αλυσίδα προσβασιμότητας, η οποία έφερε την πιστοποίηση της DisArtMove από την Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών.

Ίδρυμα Ευγενίδου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών έχει αναπτύξει συνεργασία με το Ίδρυμα Ευγενίδου, όπου πραγματοποίησε διευρυμένης αντίληψης γενικές εκδηλώσεις, οι οποίες δεν αποκλείουν από το περιεχόμενό τους τους ανάπηρους/ες, συνδιαμορφώνοντας έναν υποδειγματικά προσβάσιμο χώρο για κινητικές και αισθητηριακές βλάβες.

Μεταξύ αυτών, το Μάιο του 2017, η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών συνεργάστηκε στη διοργάνωση του διαγωνισμού προσβάσιμων εφαρμογών και εφαρμογών προσβασιμότητας Accessibility Hackathon[25].

Διοργανωτής ήταν το Eργαστήριο Τεχνολογίας UTech Lab του Ιδρύματος Ευγενίδου με τη συνεργασία και υποστήριξη της Αμερικανικής Πρεσβείας στην Αθήνα και, εκτός της Κίνησης Ανάπηρων Καλλιτεχνών, συνεργάστηκαν και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Ε.Μ.Π.), η Google, το Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών (Κ.Ε.Α.Τ.) και το Εθνικό Ίδρυμα Κωφών (Ε.Ι.Κ.).

Κατά τη διάρκεια του Accessibility Hackathon, για το σχεδιασμό και τη δημιουργία προσβάσιμων εφαρμογών και εφαρμογών προσβασιμότητας για ανάπηρους, συνεργάστηκαν φοιτητές/τριες και μαθητές/τριες ανάπηροι/ες και μη. Καθ’ όλη τη διάρκεια του διαγωνισμού τηρήθηκαν όροι καθολικής προσβασιμότητας.

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 29 & 30 Μαρτίου 2018[26], πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες καθολικά προσβάσιμες συναυλίες κλειστού χώρου στην Ελλάδα, σε συνεργασία της Κίνησης Ανάπηρων Καλλιτεχνών με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών[27] και τον Αλκίνοο Ιωαννίδη. Οι συναυλίες έφεραν τον τίτλο «Δίπτυχο» με το πρώτο μέρος αφιερωμένο στη μουσική που έγραψε ο μουσικός για τις Βάκχες του Ευριπίδη, σε μετάφραση Γιώργου Χειμωνά, και το δεύτερο μέρος αφιερωμένο σε τραγούδια από το σύνολο της δισκογραφίας του Αλκίνοου Ιωαννίδη μέσα από μια νέα ενορχηστρωτική προσέγγιση. Και οι δυο συναυλίες παρουσιάστηκαν με ταυτόχρονη Διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα, Ενδογλωσσικούς Υπέρτιτλους με στοιχεία που συνέβαλλαν παράλληλα στην κατανόηση των ηχητικών σημάτων για κωφούς/ές και βαρήκοους/ες και με Ακουστική Περιγραφή για τυφλούς/ές και ανθρώπους με προβλήματα όρασης.

Λοιπές ενέργειες – Παρεμβάσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κινηματογράφος-Διανομή προσβάσιμων ταινιών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τη σεζόν 2014-2015 μετά από εισήγηση της Κίνησης στον Πάνο Κούτρα και τον Αλέξη Αλεξίου[28] (και με τη συνεργασία των αντίστοιχων παραγωγών και του διανομέα Feelgood Entertainment) επιτεύχθηκε για πρώτη φορά στην 100χρονη ιστορία του ελληνικού σινεμά η εμπορική διανομή στις αίθουσες κινηματογραφικών ταινιών με υπότιτλους για Κ/κωφούς/ές και βαρήκοους/ες, του «XENiA» καταρχάς και του «Τετάρτη 04:45» στη συνέχεια, κάνοντας έτσι μια μικρή αρχή για την άρση του αποκλεισμού 35.000 Κωφών από την κινηματογραφική τέχνη.

Στη συνέχεια, τον Φεβρουάριο του 2016, μετά από συντονισμένες ενέργειες της Κίνησης, κατέστη προσβάσιμη και η ταινία του Τάσου Μπουλμέτη Νοτιάς για άτομα με προβλήματα ακοής [Κ/κωφούς/ές και βαρήκοους/ες] κατά την 6η εβδομάδα προβολής της στις κινηματογραφικές αίθουσες.

Θέατρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών από την αρχή της δημιουργίας της είχε θέσει ως πρωτεύοντα στόχο την κατάργηση του όρου της «αρτιμέλειας» από το Προεδρικό Διάταγμα 370/1983, που απέκλειε τους/τις ανάπηρους/ες σπουδαστές/ριες από τα προγράμματα εκπαίδευσης των Δραματικών Σχολών στην Ελλάδα.

Με αφορμή την 3η Δεκέμβρη 2014 (παγκόσμια και εθνική ημέρα ΑμεΑ) η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών πραγματοποίησε στις 12:00 μ.μ. «παράσταση διαμαρτυρίας[29]» στην είσοδο του κεντρικού κτηρίου του Εθνικού Θεάτρου, στο κρατικό θέατρο Βορείου Ελλάδος και στο υπουργείο πολιτισμού[30] σε μια προσπάθεια δημοσιοποίησης των αιτημάτων της για την άμεση κατάργηση της διάταξης του άρθρου 8 παρ. 1 εδ. Γ του π.δ. 370/1983 ΦΕΚ Α’ 130/22-9-1983 «Κανονισμός οργάνωσης και λειτουργίας Ανωτέρων Σχολών Δραματικής Τέχνης» που απαγόρευε στους ανθρώπους με αναπηρία να σπουδάσουν την τέχνη της υποκριτικής, και για τη λήψη μέτρων για την ουσιαστική πρόσβαση των ανάπηρων Ανθρώπων/καλλιτεχνών/ιδων στην τέχνη και στον πολιτισμό.

Η δράση αυτή είχε ως αποτέλεσμα την ερώτηση στη βουλή 11 βουλευτών[31] του ΣΥΡΙΖΑ για το θέμα αυτό. Λίγα χρόνια μετά και μέσα από πλήθος δράσεων, αναφορών και εκδηλώσεων που λειτούργησαν ως ένα είδος ντόμινο γύρω από το συγκεκριμένο θέμα, ανακοινώθηκε στις 9/2/2017 η πολυπόθητη κατάργηση του όρου της «αρτιμέλειας». Δυστυχώς η κατάργηση αυτή αφενός αφορά μόνο τις ιδιωτικές σχολές και όχι τις δημόσιες αφετέρου δεν διασφαλίστηκε η «επόμενη μέρα[32]» με σχετικές οδηγίες και διευκρινίσεις για την αναδιοργάνωση των σχολών και των μαθημάτων με όρους προσβασιμότητας.

Τον Σεπτέμβριο του 2017[33], η άρνηση από πλευράς του Εθνικού Θεάτρου να δεχτεί αιτήσεις συμμετοχής στις εισαγωγικές εξετάσεις από ανάπηρους/ες υποφήφιους/ες οδήγησε σε δεύτερη παράσταση διαμαρτυρίας[34] της Κίνησης Ανάπηρων Καλλιτεχνών έξω από τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, την ημέρα έναρξης των εξετάσεων. Το Εθνικό Θέατρο έβγαλε ανακοίνωση ότι αποδέχεται τελικά αιτήσεις από ανάπηρους/ες, ενώ όλες οι παραπάνω δράσεις, οδήγησαν στην έναρξη διαλόγου με το Εθνικό Θέατρο και το Υπουργείο Πολιτισμού για το σχεδιασμό της  θεατρικής εκπαίδευσης, ώστε να είναι δυνατή η ισότιμη πρόσβαση και ένταξη των ανάπηρων καλλιτεχνών/δων.

Στις 11 Δεκεμβρίου 2017, το Εθνικό Θέατρο και η Δραματική του Σχολή σε συνεργασία με την Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών διοργάνωσε στη Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος», ένα προπαρασκευαστικό εργαστήριο[35], θεωρητικής προσέγγισης για την έναρξη του διαλόγου σχετικά με τη διαδικασία εισαγωγής υποψήφιων ανάπηρων σπουδαστών και της συνεκπαίδευσής τους στις Ανώτερες Σχολές Δραματικής Τέχνης. Το εργαστήριο πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού[36].

Η Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών προετοιμάζεται, επίσης, για τη δημιουργία ενός διευρυμένου φεστιβάλ με θέμα την αναπηρία, στο οποίο θα περιλαμβάνονται Κινηματογραφικές προβολές, Θεατρικές παραστάσεις, Χοροθέατρο, Έκθεση εικαστικών τεχνών, e-books, Workshops, ενώ επεξεργάζεται και σχέδιο για τη δημιουργία σχολής ΘΕΑΤΡΟΥ, ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ, ΧΟΡΟΥ που θα περιλαμβάνει ΙΣΟΤΙΜΑ τους/τις ανάπηρους/ες καλλιτέχνες/ιδες στο πρόγραμμα εκπαίδευσής της.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Συνεργασία Νυχτών Πρεμιέρας με την Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία». deBóp. http://www.debop.gr/deBlog/nea/synergasia-nyxton-premieras-me-tin-kinisi-kallitexnon-me-anapiria. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. 
  2. «Σαββατόβραδα με νόημα: Μαθαίνοντας να ακούμε στο Θέατρο Κωφών». www.in2life.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017. 
  3. Interactive, Pegasus. «Το Athens Open Air Film Festival & το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας συνεργάζονται με την Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία». AOAFF. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017. 
  4. «Σαββατόβραδα με νόημα - ελculture». ελculture. 2011-02-09. http://www.elculture.gr/blog/savvatovrada-me-nohma/. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. [νεκρός σύνδεσμος]
  5. «Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία & η Κίνηση Χειραφέτησης ΑμεΑ :ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΑΝΟΧΗ σας προσκαλούν στο 3ο Αντιφασιστικό Φεστιβάλ Παραστατικών Τεχνών στο ελεύθερο και αυτοδιαχειριζόμενο θέατρο ΕΜΠΡΟΣ.». Prosvasis Blog. http://www.prosvasis.co/blog/%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CF%8E%CE%BD-%CE%BC%CE%B5-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CF%80%CE%B7%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CE%B7-%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B7/. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. [νεκρός σύνδεσμος]
  6. «Συζήτηση – Θεσμικός ρατσισμός ή η τέχνη του αποκλεισμού, Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία | 23.3.2015». 12-22 ΜΑΪΟΥ 2016. 2015-03-16. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2021-04-11. https://web.archive.org/web/20210411013942/https://antifaperformingarts.wordpress.com/2015/03/16/%CF%83%CF%85%CE%B6%CE%AE%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CE%B8%CE%B5%CF%83%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CF%81%CE%B1%CF%84%CF%83%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CE%AE-%CE%B7-%CF%84%CE%AD%CF%87%CE%BD%CE%B7/. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. 
  7. «1-5 Σεπτεμβρίου: 5 πολύ διαφορετικές βραδιές στο Εγκώμιο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-09-12. https://web.archive.org/web/20140912054357/http://www.timeoutcyprus.com/article/9646/1-5-septemvrioy-5-poly-diaforetikes-vradies-sto-egkomio. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. 
  8. crystalweb. «Συνεργασία Νυχτών Πρεμιέρας με την Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία». GRAND Magazine. http://www.grandmagazine.gr/ngine/article/2601/sunergasia-nuxton-premieras-me-tin-kinisi-kallitexnon-me-anapiria. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. 
  9. Κακολύρη, Ασπασία (2015-09-26). «Τέχνη προσβάσιμη σε όλους στις Νύχτες Πρεμιέρας (aud)». ert.gr. http://www.ert.gr/eidiseis/mono-sto-ertgr/techni-prosvasimi-se-olous-stis-nichtes-premieras-aud/. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. [νεκρός σύνδεσμος]
  10. Interactive, Pegasus. «Μικρά Αγγλία: Η πιο σημαντική προβολή που έγινε ποτέ στις Νύχτες Πρεμιέρας [photos]». AIFF 2017 | Νύχτες Πρεμιέρας. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017. 
  11. «22o Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου «Νύχτες Πρεμιέρας»». ελculture. 2016-09-14. http://www.elculture.gr/blog/%CF%84%CE%B9-%CE%B8%CE%B1-%CE%B4%CE%BF%CF%8D%CE%BC%CE%B5-%CF%86%CE%AD%CF%84%CE%BF%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%B9%CF%82-%CE%BD%CF%8D%CF%87%CF%84%CE%B5%CF%82-%CF%80%CF%81%CE%B5%CE%BC%CE%B9%CE%AD%CF%81/. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. 
  12. Interactive, Pegasus. «Νύχτες Πρεμιέρας, Νύχτες Σινεμά! Όλα όσα θέλετε να μάθετε για το 23ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας». AIFF 2017 | Νύχτες Πρεμιέρας. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017. 
  13. «Οι Νύχτες Πρεμιέρας Είναι Επιτέλους Προσβάσιμες σε Ανάπηρους, Τυφλούς και Κωφούς» (στα gr). Vice. 2017-09-23. https://www.vice.com/gr/article/8x88k5/oi-nyxtes-premieras-einai-epiteloys-prosbasimes-se-anaphroys-tyfloys-kai-kwfoys. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. 
  14. Α.Ε., tovima.gr — Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη. «tovima.gr - 57ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης: Το σινεμά είναι για όλους!». TO BHMA. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017. 
  15. «57ο ΦΚΘ: Σινεμά για όλους». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017. 
  16. Κακολύρη, Ασπασία (2017-11-03). «Το 58ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης γίνεται προσβάσιμο σε όλους». ert.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-11-04. https://web.archive.org/web/20171104215926/http://www.ert.gr/radiotileorasi/politismos-radiotileorasi/technes-radiotileorasi/58o-festival-kinimatografou-thessalonikis-ginete-prosvasimo-se-olous/. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. 
  17. ««Σινεμά για όλους» στο 58ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Της Γιώτας Μυρτσιώτη | Kathimerini». http://www.kathimerini.gr/933778/article/politismos/kinhmatografos/sinema-gia-oloys-sto-58o-festival-kinhmatografoy-8essalonikhs. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. 
  18. Online, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. ««Σινεμά για όλες και όλους» από την Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία». ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Online. https://www.eleftheriaonline.gr/ellada-kosmos/politismos/item/110191-sinema-gia-oles-kai-olous-apo-tin-kinisi-kallitexnon-me-anapiria. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. 
  19. «Cinema for All: 912 λεπτά προσβάσιμης κινηματογραφικής εμπειρίας για όλους! | FLIX». flix.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017. 
  20. Artists, Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών-Movement of Disabled. «Το Cinema4All πάει Καλαμάτα - 30 June 2017». Evensi. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017. [νεκρός σύνδεσμος]
  21. «Πέρσες του Αισχύλου από την ομάδα ΘΕ.ΑΜ.Α. στο Θέατρο Ρεματιάς | CultureNow.gr». CultureNow.gr. 2016-08-22. https://www.culturenow.gr/perses-toy-aisxyloy-apo-thn-omada-theama-sto-theatro-rematias/. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. 
  22. Newsroom (2017-09-09). «Φεστιβάλ Ρεματιάς: Πρωτιά στην αλληλεγγύη με τον Αλκίνοο Ιωανίδη». CNN.gr. http://www.cnn.gr/style/psyxagogia/story/96676/festival-rematias-protia-stin-allileggyi-me-ton-alkinoo-ioanidi?v7. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. 
  23. iliastzouras (11 Σεπτεμβρίου 2017). «Τι έκανες, ρε συ Αλκίνοε, στη Ρεματιά;». left.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017. 
  24. iliastzouras (8 Σεπτεμβρίου 2017). «Στη Ρεματιά o Αλκίνοος Ιωαννίδης στην πρώτη καθολικά προσβάσιμη συναυλία της χώρας». left.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017. 
  25. ΣΚΑΪ. «Accessibility Hackathon: Ένας «μαραθώνιος» για όλους στο Ίδρυμα Ευγενίδου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-03-19. https://web.archive.org/web/20180319221527/http://www.skai.gr/news/technology/article/343115/accessibility-hackathon-enas-marathonios-gia-olous-sto-idruma-eugenidou/. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. 
  26. «Με «Βάκχες» και αγαπημένα τραγούδια». Η Εφημερίδα των Συντακτών. 2018-03-27. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-04-03. https://web.archive.org/web/20180403043543/http://www.efsyn.gr/arthro/me-vakhes-kai-agapimena-tragoydia. Ανακτήθηκε στις 2018-04-30. 
  27. «Αλκίνοος Ιωαννίδης: Δίπτυχο». www.megaron.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2018. 
  28. «Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία – Workability». workability.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017. 
  29. «Η καλοδουλεμένη και όμορφη συνέχεια μιας χειραφετημένης διεκδίκησης: Υπέρ του αυτονόητου δικαιώματος των ανθρώπων με αναπηρία στον πολιτισμό και τις τέχνες». egomiocyprus.blogspot.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017. 
  30. «Ταινίες που ακούγονται, φωνές που διαβάζονται...». HuffPost Greece. 2015-09-26. http://www.huffingtonpost.gr/evanna-venardou/-_1718_b_8199898.html. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. 
  31. «Ερώτηση της Μάνιας Παπαδημητρίου για την άρση του αποκλεισμού των Ανθρώπων με Αναπηρία από την πρόσβαση στις δραματικές σχολές». kinisienergoipolites.blogspot.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017. 
  32. tasos (3 Μαρτίου 2017). «Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία: Η επόμενη γιορτή να μην αργήσει τόσο...». left.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017. 
  33. «Μέλη της Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία απέκλεισαν την είσοδο της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου». LiFO. http://www.lifo.gr/now/greece/160232. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. 
  34. iefimerida.gr (2017-09-15). «Κατάληψη στη Σχολή του Εθνικού από καλλιτέχνες με αναπηρία -Αποκλείστηκε κωφός υποψήφιος [εικόνες»]. iefimerida.gr. http://www.iefimerida.gr/news/362716/katalipsi-sti-sholi-toy-ethnikoy-apo-kallitehnes-me-anapiria-apokleistike-kofos. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. 
  35. Κακολύρη, Ασπασία (2017-12-10). «Προπαρασκευαστικό Εργαστήριo από το Εθνικό Θέατρο και την Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών». ert.gr. http://www.ert.gr/radiotileorasi/politismos-radiotileorasi/technes-radiotileorasi/to-ethniko-theatro/. Ανακτήθηκε στις 2017-12-20. [νεκρός σύνδεσμος]
  36. «Προπαρασκευαστικό Εργαστήριo σε συνεργασία με την Κίνηση Ανάπηρων Καλλιτεχνών - Εθνικό Θέατρο». www.n-t.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017.