Δολοφονία του Ναέλ Μερζούκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αφιερώματα στον τόπο θανάτου του Ναέλ Μερζούκ.

Στις 27 Ιουνίου 2023, ο Ναέλ Μερζούκ,[1] ένας 17χρονος Γάλλος νεαρός αλγερινής καταγωγής Μαγκρέμπι, πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε από έναν αστυνομικό κατά τη διάρκεια ενός ελέγχου μετά από κυνηγητό στη Ναντέρ, ένα προάστιο του Παρισιού, στη Γαλλία. Οι αρχές συνέλαβαν τον αστυνομικό που πυροβόλησε τον Μερζούκ, ως ύποπτος για «εκούσια ανθρωποκτονία από αρμόδιο πρόσωπο». Η επίσημη εκδοχή των γεγονότων απορρίφθηκε από τον κόσμο μετά την δημοσιοποίηση ενός βίντεο που έδειχνε όλο το περιστατικό, το οποίο οδήγησε σε εκτεταμένες διαμαρτυρίες και ταραχές. Σύμβολα του κράτους όπως δημαρχεία, σχολεία και αστυνομικά τμήματα, καθώς και άλλα κτίρια δέχθηκαν επίθεση.[2] Πάνω από 1.000 οχήματα κάηκαν και έγιναν πάνω από 1.000 συλλήψεις.[3]

Η δολοφονία έγινε μέρος μιας ευρύτερης δημόσιας συζήτησης σχετικά με την επιβολή του νόμου και τη βία στη Γαλλία. Καταδικάστηκε από τον Γάλλο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν ως «ασυγχώρητη».

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Γαλλία, στα χρόνια πριν την δολοφονία του Μερζούκ, κατέγραψε αύξηση στα ποσοστά αστυνομικής βίας.[4] Το 2017, ψηφίστηκε νόμος που επέτρεπε στους αστυνομικούς να πυροβολούν εναντίον ενός οχήματος που έφευγε από έλεγχο, εάν ο οδηγός έθετε σε κίνδυνο τους επιβάτες ή τους περαστικούς.[5] Αυτός ο πυροβολισμός ήταν ο τρίτος θανατηφόρος πυροβολισμός που σημειώθηκε κατά τη διάρκεια ελέγχου κυκλοφορίας στη Γαλλία το 2023. Το 2020 σημειώθηκαν τρεις θάνατοι, ακολουθούμενοι από δύο το 2021 και 13 το 2022. Τα θύματα ήταν συχνά άτομα μαύροι ή άτομα από την βορειοδυτική Αφρική (Μαρόκο, Αλγερία και Τυνησία), γεγονός που οδήγησε σε ισχυρισμούς για ρατσισμό στη γαλλική αστυνομία.[6] Τον Μάιο του 2023, το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών επέκρινε την αστυνομία της χώρας και προέτρεψε την εφαρμογή σημαντικών μέτρων για την αντιμετώπιση της υπερβολικής χρήσης βίας στις διαδηλώσεις, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Σουηδίας στο συμβούλιο.[7] Η γαλλική κυβέρνηση έχει συχνά υποβαθμίσει τις περιπτώσεις αστυνομικής βίας, μερικές φορές αποφεύγοντας ακόμη και τη χρήση του ίδιου του όρου, ενώ τα συνδικάτα των αστυνομικών είναι ενάντια στην αναθεώρηση ή την κατάργηση του νόμου.[8] Το 2022, περίπου πέντε αξιωματικοί κατηγορήθηκαν σε σχέση με τους προαναφερθέντες πυροβολισμούς. [9]

Στις 19 Ιουλίου 2016, ο Ανταμά Τραορέ, ένας 24χρονος μαύρος άνδρας στη Γαλλία, πέθανε υπό κράτηση αφού συνελήφθη από την αστυνομία.[10] Αυτό το περιστατικό πυροδότησε εκτεταμένη δημόσια κατακραυγή και διαμαρτυρίες, οι οποίες αναζωπυρώθηκαν τον Μάιο του 2020, όταν οι εμπλεκόμενοι αξιωματικοί απαλλάχτηκαν από τις κατηγορίες.[11][9] Στις 14 Ιουνίου 2023, ο Αλχουσείν Καμαρά, ένας 19χρονος, σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια οδικού ελέγχου στο Ανγκουλέμ. Η σορός του επαναπατρίστηκε στο Κονακρί της Γουινέας από την οικογένειά του και τις αρχές της Γουινέας. Η οικογένεια του ζήτησε την απονομή δικαιοσύνης για τον Καμαρά όταν έφτασε στη Γαλλία.[12]

Ναέλ Μερζούκ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ναέλ Μερζούκ (2006 – 27 Ιουνίου 2023) ήταν ένας 17χρονος Γαλλοαλγερινός νεαρός.[13] Γράφτηκε στο λύκειο Λουί-Μπλεριό στο Συρέν, όπου παρακολούθησε μαθήματα για έξι μήνες, και μετά σταμάτησε να πηγαίνει στο σχολείο. Ο Μερζούκ εργαζόταν ως διανομέας πίτσας στη Ναντέρ.[14][15] Σύμφωνα με έναν άνθρωπο που εργάζεται σε παραϊατρικά επαγγέλματα και γνώριζε τον Μερζούκ, ο πατέρας εγκατέλειψε την μητέρα του πριν γεννηθεί ο Μερζούκ.[16] Ο Μερζούκ δεν είχε ποινικό μητρώο[17] αλλά ήταν «γνωστός στην αστυνομία, ιδιαίτερα για αντίσταση στη σύλληψη», και είχε κατηγορηθεί για αντίσταση στις αρχές το προηγούμενο Σαββατοκύριακο[18] και πέντε φορές από το 2021. Ο δικαστικός του φάκελος περιελάμβανε 15 καταγεγραμμένα περιστατικά, μεταξύ των οποίων χρήση οχημάτων με πλαστές πινακίδες κυκλοφορίας, οδήγηση χωρίς ασφάλιση και πώληση και κατανάλωση ναρκωτικών.[19]

Την 1η Ιουλίου 2023, ο Μερζούκ κηδεύτηκε στο κοιμητήριο Μον-Βαλεριάν.[20]

Κυνηγητό από την αστυνομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκδοχή της εισαγγελίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τον εισαγγελέα της Ναντέρ, δύο αστυνομικοί από την τοπική τροχαία παρατήρησαν μια Mercedes-Benz A Class με πολωνικές πινακίδες να κινείται με μεγάλη ταχύτητα σε λωρίδα λεωφορείου, οδηγούμενη από ένα νεαρό άτομο γύρω στις 7:55 π.μ. Οι αστυνομικοί, οι οποίοι οδηγούσαν μοτοσικλέτα, ενεργοποίησαν τα προειδοποιητικά τους σήματα (ηχητικά και οπτικά) και υπέδειξαν στον οδηγό, ο οποίος βρισκόταν σε κόκκινο φανάρι, να σταματήσει. Ο οδηγός έβαλε εμπρός και πέρασε το κόκκινο φανάρι. Οι αστυνομικοί ακολούθησαν το αυτοκίνητο και ειδοποίησαν τους ανωτέρους τους μέσω ασυρμάτου. Το αυτοκίνητο προέβη σε πολλαπλές παραβάσεις, θέτοντας σε κίνδυνο έναν πεζό και έναν ποδηλάτη. Λόγω κυκλοφοριακής συμφόρησης, το όχημα αναγκάστηκε τελικά να σταματήσει. Οι αστυνομικοί κατέβηκαν από τις μοτοσυκλέτες τους, έστρεψαν τα όπλα στον οδηγό και τον διέταξαν να σβήσει τη μηχανή. Αντίθετα, το όχημα άρχισε να απομακρύνεται και ένας από τους αστυνομικούς πυροβόλησε τον οδηγό. Το όχημα συνέχισε τη διαδρομή του πριν προσκρούσει στις 8:19 π.μ. Ο πίσω επιβάτης συνελήφθη όταν βγήκε από το όχημα. Ο μπροστινός δεξιός συνοδηγός τράπηκε σε φυγή. Ο αστυνομικός που πυροβόλησε παρείχε τις πρώτες βοήθειες στον οδηγό. Ο θάνατος του οδηγού διαπιστώθηκε στις 9:15 π.μ.[21][22][23]

Εκδοχή σύμφωνα με το βίντεο που δόθηκε στη δημοσιότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με την αστυνομία, ένας αστυνομικός πυροβόλησε με το όπλο του καθώς ο νεαρός οδηγός ετοιμαζόταν να τον προσπεράσει.[24] Η αστυνομία επικλήθηκε την αυτοάμυνα του αστυνομικού που πυροβόλησε ως την αιτία για τον πυροβολισμό.[25][26][27] Σύμφωνα με τη Le Monde, «το βίντεο των 50 δευτερολέπτων, το οποίο έχει γίνει πολύ δημοφιλές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έχει κυριολεκτικά διαψεύσει τις ανακοινώσεις που διαδόθηκαν αρχικά από αστυνομικές πηγές και αναμεταδόθηκαν από ορισμένα μέσα ενημέρωσης». Στο βίντεο φαίνεται ότι οι δύο αστυνομικοί βρίσκονταν στην πλευρά του οδηγού της Mercedes. Το αυτοκίνητο έφευγε όταν ο αστυνομικός πυροβόλησε,[28] αν και ήταν κοντά σε αυτόν.

Εκδοχή του τρίτου επιβάτη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 30 Ιουνίου 2023, ένας τρίτος επιβάτης στην ίδια Mercedes κατέθεσε ότι ο Μερζούκ δέχθηκε αρκετά κτυπήματα. Σύμφωνα με τον επιβάτη, ο τρίτος πυροβολισμός έκανε τον Μερζούκ να αφήσει το πεντάλ του φρένου, με αποτέλεσμα το αυτοκίνητο να προχωρήσει, δεδομένου ότι το κιβώτιο ταχυτήτων ήταν αυτόματο. Σύμφωνα με το BFM TV, αυτή η εκδοχή διαφέρει από αυτή που προτάθηκε από την αστυνομία, καθώς σύμφωνα με τον Λωρέν Νινιές: «ο οδηγός είχε πρώτα σβήσει τον κινητήρα, είχε επανεκκινήσει το όχημα και μετά έφυγε. Σε αυτό το πλαίσιο ο αστυνομικός χρησιμοποίησε το όπλο του» [29]

Έρευνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο αστυνομικός βρίσκεται υπό έρευνα για ανθρωποκτονία από αμέλεια και τέθηκε υπό κράτηση για την κατηγορία της «ανθρωποκτονίας εκ προθέσεως από αρμόδιο πρόσωπο».[6][30] Η αστυνομία υποστήριξε ότι ο πυροβολισμός ήταν πράξη αυτοάμυνας, καθώς υποστηρίζουν ότι ο Μερζούκ οδηγούσε προς τον αστυνομικό.[30] Ωστόσο, από τότε που κυκλοφόρησε το βίντεο, αυτός ο ισχυρισμός έχει επικριθεί από πολλούς.[9] Ο Γιασίν Μπουζρού, δικηγόρος που εκπροσωπεί την οικογένεια του Μερζούκ, δήλωσε ότι το βίντεο διαψεύδει πλήρως αυτόν τον ισχυρισμό και ισχυρίζεται ότι ο ταξίαρχος είχε «πρόθεση να σκοτώσει».[9] Άλλοι δικηγόροι που εκπροσωπούν την οικογένεια του Μερζούκ έχουν κάνει παρόμοια σχόλια.[31]

Αρχικές αντιδράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν χαρακτήρισε το περιστατικό «ασυγχώρητο και ασυγχώρητο», προσθέτοντας ότι «συγκίνησε ολόκληρο το έθνος». Οι δηλώσεις του Μακρόν ήταν μια σπάνια κριτική γάλλου ηγέτη στην εθνική αστυνομία.[32][6] Ο Χιου Σκόφιλντ του BBC το απέδωσε στις επιπτώσεις από την διάδοση του περιστατικού μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, καθώς επιτρέπουν τη διάδοση τέτοιων βίντεο με ευκολία. Επίσης απέδωσε την κριτική του Μακρόν στον φόβο που προκλήθηκε από τις ταραχές που ακολούθησαν. Το μεγαλύτερο συνδικάτο των αστυνομικών, επέκρινε τον Μακρόν ότι «καταδίκασε τους συναδέλφους μας προτού η δικαιοσύνη έχει την ευκαιρία να μιλήσει».[33][34] Η ακροδεξιά πολιτικός Μαρίν Λεπέν, ηγέτης του κόμματος Εθνική Συσπείρωση, χαρακτήρισε τις δηλώσεις του Μακρόν «υπερβολικές» και «ανεύθυνες», προσθέτοντας ότι «ο πρόεδρος είναι διατεθειμένος να αγνοήσει τις συνταγματικές αρχές σε μια προσπάθεια να σβήσει μια πιθανή πυρκαγιά».[35]

Ο Γάλλος ποδοσφαιριστής Κιλιάν Εμπαπέ κατήγγειλε στο Twitter το περιστατικό ως «απαράδεκτο» και έστειλε συλλυπητήρια στην οικογένεια του Μερζούκ.[36]

Η μητέρα του Μερζούκ απευθύνθηκε στο διαδίκτυο ζητώντας μια «εξέγερση για τον γιο της».[9][6] Η γιαγιά του Μερζούκ, εξέφρασε την απόγνωση της για την έλλειψη απολογιών από την αστυνομία και τη κυβέρνηση.[37]

Ο ποδοσφαιριστής της Μπαρτσελόνα Ζυλ Κουντέ επέκρινε την κάλυψη του περιστατικού, δηλώνοντας ότι τα μέσα ενημέρωσης την αξιοποιούσαν για να «διαστρεβλώσουν την αλήθεια» και να βρουν δικαιολογίες για να ποινικοποιήσουν τον Μερζούκ. Ο αριστερός πολιτικός και πρώην αρχηγός του κόμματος Ανυπότακτη Γαλλία Ζαν-Λικ Μελανσόν ζήτησε μεταρρύθμιση της αστυνομίας.[36]

Η Le Parisien και το BFM TV επικρίθηκαν για την αναμετάδοση των ισχυρισμών της αστυνομίας χωρίς καμία προσοχή τις πρώτες ώρες μετά το συμβάν, πριν τροποποιήσουν τα ρεπορτάζ τους ένεκα και των νέων στοιχείων για το περιστατικό από το βίντεο αλλά και την πίεση από άλλα ΜΜΕ την οποία δέχονταν.[38]

Ο Ερίκ Τσιοτί, πρόεδρος των συντηρητικών Ρεπουμπλικανών, εξέφρασε την υποστήριξή του στην αστυνομία, χαρακτηρίζοντάς την σώμα υπεράσπισης της συλλογικής ασφάλειας και καταγγέλλοντας τις αναταραχές που ακολούθησαν ως αδικαιολόγητες.[31] Η γαλλική Εθνοσυνέλευση τήρησε ενός λεπτού σιγή ως ένδειξη πένθους.[39] Η Εθνική Συμμαχία Αστυνομικών, μαζί με ένα άλλο συνδικάτο, εξέδωσε μια δήλωση στην οποία ανέφερε «Αντιμετωπίζοντας αυτές τις άγριες ορδές, δεν αρκεί πλέον να ζητάμε ηρεμία, πρέπει να επιβληθεί». Ισχυρίστηκε επίσης ότι βρίσκονται σε πόλεμο με "παράσιτα".[40][41][42]

Το Υπουργείο Εξωτερικών της Αλγερίας δημοσίευσε μια δήλωση στις 29 Ιουνίου στην οποία δήλωνε ότι η χώρα παρακολουθεί με "σοκ και κατάπληξη τη βίαιη και τραγική εξαφάνιση του νεαρού Ναχέλ" και ότι η χώρα παρακολουθεί την υπόθεση με "μεγάλη προσοχή",[43] προσθέτοντας επίσης ότι η Αλγερία εμπιστεύεται την Γαλλική κυβέρνηση[44] να διασφαλίσει την προστασία και την ασφάλεια των Αλγερινών υπηκόων στο γαλλικό έδαφος.[45]

Το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ζήτησε από τη Γαλλία να αντιμετωπίσει τον συστημικό ρατσισμό στις αστυνομικές δυνάμεις της και κάλεσε να παραμείνουν οι διαδηλώσεις ειρηνικές.[46][47]

Διαδηλώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δημόσια κατακραυγή για τον θάνατο του Μερζούκ εξελίχθηκε σε διαδηλώσεις και ταραχές. Στη Ναντέρ, οι κάτοικοι διαδήλωσαν έξω από το αρχηγείο της αστυνομίας στις 27 Ιουνίου. Οι διαδηλώσεις εξελίχθηκαν σε ταραχές. Οι διαδηλωτές έκαψαν αυτοκίνητα, κατέστρεψαν στάσεις λεωφορείων και έριξαν πυροτεχνήματα κατά της αστυνομίας.[48] Στο Βιρί-Σατιγιόν, ακριβώς νότια του Παρισιού, μια ομάδα νεαρών φέρεται να πυρπόλησε ένα λεωφορείο.[8]

Στο Μαντ-λα-Ζολί, μια πόλη 40 χλμ. βορειοδυτικά του Παρισιού,[49] το δημαρχείο της πόλης πυρπολήθηκε μετά από έκρηξη βόμβας[50] τη νύχτα της 27ης Ιουνίου, και έκαιγε μέχρι τις 3:15 τοπική ώρα (4:15 ώρα Ελλάδας) το πρωί.[8] Οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν όλη τη νύχτα σε ολόκληρη τη Γαλλία, συμπεριλαμβανομένης της Τουλούζης και της Λιλ.[8] Αναταραχές αναφέρθηκαν επίσης στις πόλεις Ανιέρ-συρ-Σεν, Κολόμπ, Συρέν, Ωμπερβιλιέ, Κλισί-σου-Μπουά και Μαντ-λα-Ζολί.[51]

Μέχρι τις 29 Ιουνίου, περισσότερα από 150 άτομα είχαν συλληφθεί,[52] 24 αστυνομικοί είχαν τραυματιστεί και 40 αυτοκίνητα είχαν πυρποληθεί.[35][9] Φοβούμενος μεγαλύτερη αναταραχή, ο Ζεράλντ Νταρμανέν, υπουργός Εσωτερικών της Γαλλίας, ανέπτυξε 1.200 αστυνομικούς και χωροφύλακες μέσα και γύρω από το Παρίσι, προσθέτοντας αργότερα άλλους 2.000 με μεταγενέστερη απόφαση.[9][8][35] Στις 29 Ιουνίου, ο Νταρμανέν ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση θα αναπτύξει 40.000 στρατιώτες σε όλη τη χώρα για την διατήρηση της τάξης.[53] Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, πάνω από 1.350 οχήματα πυρπολήθηκαν και συνελήφθησαν πάνω από 1.300 άτομα για την συμμετοχή τους στις διαδηλώσεις.[54]

Στις 29 Ιουνίου, πραγματοποιήθηκε πορεία αγρυπνίας στη Ναντέρ.[55]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Allen, Peter (30 June 2023). «UK issues France travel warning as country is gripped by violence» (στα αγγλικά). Evening Standard. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 June 2023. https://web.archive.org/web/20230630202950/https://www.standard.co.uk/news/world/france-violence-paris-trams-buses-nanterre-banlieue-nahel-macron-b1091387.html. Ανακτήθηκε στις 30 June 2023. 
  2. «Death of Nahel M.: Over 1,300 arrested during Friday night riots». Le Monde. 1 July 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 July 2023. https://web.archive.org/web/20230701214057/https://www.lemonde.fr/en/france/article/2023/07/01/riots-continue-into-friday-night-throughout-france-with-hundreds-more-arrested_6040540_7.html. Ανακτήθηκε στις 1 July 2023. 
  3. Καμήλαλης, Θάνος (1 Ιουλίου 2023). «Γαλλία: Τέταρτη νύχτα διαδηλώσεων - Χίλιες συλλήψεις». The Press Project - Ειδήσεις, Αναλύσεις, Ραδιόφωνο, Τηλεόραση. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2023. 
  4. «Tensions erupt in a Paris suburb after a 17-year-old Arab man of Algerian descent, a delivery driver, is killed in a police standoff» (στα αγγλικά). AP News. 27 June 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 June 2023. https://web.archive.org/web/20230629001623/https://apnews.com/article/france-driver-killed-police-tensions-2030c42cce9c24153d395a07d8e95b75. Ανακτήθηκε στις 28 June 2023. 
  5. Barbarit, Simon (29 Ιουνίου 2023). «Refus d'obtempérer: la porte-parole de la police nationale annonce 138 tirs en 2022» [Refusal to comply: the spokesperson for the national police announces 138 shootings in 2022]. Public Sénat (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2023. 
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Foroudi, Layli; Jabkhiro, Juliette (28 June 2023). «Paris police shooting: Macron deplores 'inexcusable' killing of teenager» (στα αγγλικά). Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 June 2023. https://web.archive.org/web/20230630014015/https://www.reuters.com/world/europe/youths-clash-with-police-near-paris-after-teenager-shot-dead-traffic-stop-2023-06-28/. Ανακτήθηκε στις 28 June 2023. 
  7. «France criticised over police violence, racism at UN» (στα αγγλικά). Al Jazeera. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 June 2023. https://web.archive.org/web/20230629190800/https://www.aljazeera.com/news/2023/5/1/france-criticised-at-un-over-police-violence-racism. Ανακτήθηκε στις 28 June 2023. 
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Breeden, Aurelien; Méheut, Constant (28 June 2023). «Anger Flares in France After Police Shoot and Kill Teenage Driver» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 June 2023. https://web.archive.org/web/20230630013949/https://www.nytimes.com/2023/06/28/world/europe/france-police-shooting-paris-nanterre.html. Ανακτήθηκε στις 28 June 2023. 
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 Bisset, Victoria; Suliman, Adela (28 June 2023). «Protests erupt in Paris after police shoot, kill teen during traffic stop» (στα αγγλικά). The Washington Post. ISSN 0190-8286. https://www.washingtonpost.com/world/2023/06/28/france-police-shooting-nanterre-nael/. Ανακτήθηκε στις 28 June 2023. 
  10. Amrani, Iman; Chrisafis, Angelique (17 February 2017). «Adama Traoré's death in police custody casts long shadow over French society» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 May 2020. https://web.archive.org/web/20200514103256/https://www.theguardian.com/world/2017/feb/17/adama-traore-death-in-police-custody-casts-long-shadow-over-french-society. Ανακτήθηκε στις 28 June 2023. 
  11. «Adama Traoré: French anti-racism protests defy police ban» (στα αγγλικά). BBC News. 2 June 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 June 2020. https://web.archive.org/web/20200603220150/https://www.bbc.com/news/world-europe-52898262. Ανακτήθηκε στις 28 June 2023. 
  12. «VIDEO Mise en examen pour homicide volontaire du policier auteur d'un tir mortel à Saint-Yrieix, près d'Angoulême» [VIDEO Indictment for intentional homicide of the police officer who shot deadly in Saint-Yrieix, near Angoulême]. France 3 Nouvelle-Aquitaine (στα Γαλλικά). 29 Ιουνίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουνίου 2023. 
  13. «Mort de Nahel : "C'était un gamin qui avait envie de s'en sortir", selon le président de l'association qui accompagnait le jeune homme» [Death of Nahel: "He was a kid who wanted to get out of it", according to the president of the association who accompanied the young man]. Franceinfo (στα Γαλλικά). 28 Ιουνίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2023. 
  14. «Nahel, tué à Nanterre par un policier : joueur de rugby, livreur de pizzas, sans casier... qui était l'adolescent?» [Nahel, killed in Nanterre by a policeman: rugby player, pizza delivery man, no record... who was the teenager?]. La Dépêche du Midi (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2023. 
  15. «Rugby, livreur, justice…: qui était Nahel, 17 ans, tué par un policier mardi à Nanterre». La Voix du Nord (στα Γαλλικά). 28 Ιουνίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουνίου 2023. 
  16. «"C'était ma vie" : la mère de Nahel, tué par un policier, anéantie après la mort de son fils unique» ["It was my life": Nahel's mother, killed by a police officer, devastated after the death of her only son]. La Voix du Nord (στα Γαλλικά). 28 Ιουνίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουνίου 2023. 
  17. «France shooting: Who was Nahel M, shot by French police in Nanterre?» (στα αγγλικά). BBC News. 30 June 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 June 2023. https://web.archive.org/web/20230630003658/https://www.bbc.com/news/world-europe-66052104. Ανακτήθηκε στις 30 June 2023. 
  18. «A Nanterre, un ado de 17 ans tué par la police lors d'un contrôle routier : ce que l'on sait des faits» (στα γαλλικά). Le Nouvel Observateur. 27 June 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 June 2023. https://web.archive.org/web/20230629181837/https://www.nouvelobs.com/faits-divers/20230627.OBS75039/ado-de-17-ans-tue-par-la-police-apres-un-controle-routier-ce-que-l-on-sait-des-faits.html. Ανακτήθηκε στις 30 June 2023. «il était « connu des services de la justice notamment pour refus d'obtempérer » [...] avait été déféré au parquet de Nanterre le week-end dernier, pour refus d'obtempérer [...] Il avait également été mis en cause pour un autres refus d'obtempérer en 2022» 
  19. Raguenel, Louis de (29 June 2023). «Mort de Nahel : l'adolescent connu pour 15 mentions au fichier des antécédents judiciaires» (στα γαλλικά). Europe 1. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 June 2023. https://web.archive.org/web/20230629235208/https://www.europe1.fr/faits-divers/info-europe-1-mort-de-nahel-ladolescent-connu-pour-15-mentions-au-fichier-des-antecedents-judiciaires-4191433. Ανακτήθηκε στις 30 June 2023. 
  20. «Mort de Nahel M. à Nanterre : rage contenue et douleur aux funérailles de l'adolescent» (στα γαλλικά). Le Monde. 1 July 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 July 2023. https://web.archive.org/web/20230701214058/https://www.lemonde.fr/societe/article/2023/07/01/rage-contenue-et-douleur-aux-funerailles-de-nahel-m-a-nanterre_6180165_3224.html. Ανακτήθηκε στις 1 July 2023. 
  21. «En direct : une information judiciaire pour homicide volontaire ouverte après la mort de Nahel» (στα γαλλικά). France 24. 29 June 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 June 2023. https://web.archive.org/web/20230629090936/https://www.france24.com/fr/france/20230629-%F0%9F%94%B4-en-direct-la-conf%C3%A9rence-de-presse-du-procureur-de-nanterre-sur-la-mort-de-nahel. Ανακτήθηκε στις 29 June 2023. 
  22. «Mort de Nahel : le récit de la course-poursuite, minute par minute» [Death of Nahel: the story of the chase, minute by minute]. Le Figaro (στα Γαλλικά). 29 Ιουνίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2023. 
  23. «Mort de Nahel: le procureur de Nanterre détaille le déroulé des faits» [Death of Nahel: the Nanterre prosecutor details the course of events] (στα Γαλλικά). BFM TV. 29 Ιουνίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουνίου 2023. 
  24. Piquet, Caroline· Constant, Julien (27 Ιουνίου 2023). «Adolescent tué à Nanterre par un tir policier : « On veut la vérité et on la veut vite », réagit le maire» [Teenager killed in Nanterre by police shooting: "We want the truth and we want it quickly", reacts the mayor]. Le Parisien (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2023. 
  25. «Mort de Naël : une vidéo qui change tout et un cocktail explosif» [Death of Naël: a video that changes everything and an explosive cocktail]. Libération (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2023. 
  26. Lair, Noémie (28 Ιουνίου 2023). «Adolescent tué à Nanterre : ce que l'on sait de la vidéo qui met à mal la version des policiers» [Teenager killed in Nanterre: what we know about the video that undermines the version of the police]. France Inter (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2023. 
  27. «Mort après un refus d'obtempérer à Nice : une vidéo fragilise la version d'un syndicat de police» [Death after a refusal to comply in Nice: a video weakens the version of a police union]. Francelive (στα Γαλλικά). 8 Σεπτεμβρίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2023. 
  28. «Adolescent tué par un policier à Nanterre : l'agent en garde à vue, nuit de colère et de tension dans les Hauts-de-Seine» (στα γαλλικά). Le Monde. 28 June 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 June 2023. https://web.archive.org/web/20230630012150/https://www.lemonde.fr/societe/article/2023/06/28/nanterre-un-policier-en-garde-a-vue-apres-la-mort-d-un-mineur-de-17-ans-incidents-entre-habitants-et-forces-de-l-ordre_6179501_3224.html. Ανακτήθηκε στις 28 June 2023. 
  29. «Mort de Nahel: le troisième passager de la voiture donne sa version des faits pour "rétablir la vérité"». BFM TV (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2023. 
  30. 30,0 30,1 «Adolescent tué par un policier à Nanterre : l'agent en garde à vue, nuit de colère et de tension dans les Hauts-de-Seine» (στα γαλλικά). Le Monde. 28 June 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 June 2023. https://web.archive.org/web/20230630012150/https://www.lemonde.fr/societe/article/2023/06/28/nanterre-un-policier-en-garde-a-vue-apres-la-mort-d-un-mineur-de-17-ans-incidents-entre-habitants-et-forces-de-l-ordre_6179501_3224.html. Ανακτήθηκε στις 28 June 2023. 
  31. 31,0 31,1 «Paris: Unrest suburb after police kill a 17-year-old – DW – 06/28/2023» (στα αγγλικά). Deutsche Welle. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 June 2023. https://web.archive.org/web/20230628223204/https://www.dw.com/en/paris-unrest-suburb-after-police-kill-a-17-year-old/a-66050863. Ανακτήθηκε στις 28 June 2023. 
  32. «'Unexplainable and inexcusable': Macron lays into police after teen shot dead and Paris riots» (στα en-AU). Australian Broadcasting Corporation News. 28 June 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 June 2023. https://web.archive.org/web/20230630000538/https://www.abc.net.au/news/2023-06-28/clashes-with-police-on-the-streets-of-paris/102536888. Ανακτήθηκε στις 28 June 2023. 
  33. «Paris shooting: Why French government backed family so fast» (στα αγγλικά). BBC News. 28 June 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 June 2023. https://web.archive.org/web/20230629215135/https://www.bbc.com/news/world-europe-66045686. Ανακτήθηκε στις 28 June 2023. 
  34. «Nanterre. Mort de Nahel à Nanterre : quel est ce syndicat France Police menacé de dissolution ?» (στα γαλλικά). Le Progrès. 28 June 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 June 2023. https://web.archive.org/web/20230629024137/https://www.leprogres.fr/faits-divers-justice/2023/06/28/mort-de-nahel-a-nanterre-quel-est-ce-syndicat-france-police-menace-de-dissolution. Ανακτήθηκε στις 29 June 2023. 
  35. 35,0 35,1 35,2 Brudeau, Cain. «Riots, racial tensions erupt in France after fatal police shooting». Courthouse News Service. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2023. 
  36. 36,0 36,1 «'I hurt for my France': Mbappe, Macron shocked by police killing». Al Jazeera (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2023. 
  37. Allen, Peter (28 Ιουνίου 2023). «First picture of teenager whose killing by police triggered night of riots in Paris». Evening Standard (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2023. 
  38. «Mort de Nahel : une vidéo qui change tout et un cocktail explosif» [Death of Nahel: a video that changes everything and an explosive cocktail]. Libération (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2023. 
  39. «France braces for protests after 'unforgivable' police shooting». France 24 (στα Αγγλικά). 28 Ιουνίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2023. 
  40. Cohen, Roger (30 June 2023). «France Splits Into Rival Camps Over Police Shooting of a Teenager». The New York Times. https://www.nytimes.com/2023/06/30/world/europe/france-riots-police-shooting.html. Ανακτήθηκε στις 2 July 2023. 
  41. Samuel, Henry (30 June 2023). «French police say ‘we are at war with vermin’ as they threaten revolt over rioting». The Telegraph. https://www.telegraph.co.uk/world-news/2023/06/30/paris-shooting-violence-nanterre-olympic-pool-nahel-france/. Ανακτήθηκε στις 2 July 2023. 
  42. Presse, AFP-Agence France. «French Police Union Calls Rioters 'Vermin'». www.barrons.com. https://www.barrons.com/news/french-police-union-calls-rioters-vermin-f10740ea. Ανακτήθηκε στις 2 July 2023. 
  43. «Disparition du jeune Nahel: l'Algérie suit avec une "très grande attention" les développements de l'affaire». Algérie Presse Service (στα Γαλλικά). 29 Ιουνίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2023. 
  44. «Mort de Nahel en France : l'Algérie réagit». TSA (website) [fr] (στα Γαλλικά). 29 Ιουνίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2023. 
  45. «France / Mort de Nahel : l'Algérie rappelle le "devoir de protection" de la France envers ses ressortissants». www.aa.com.tr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2023. 
  46. «UN says France fatal shooting an opportunity to address racism in law enforcement» (στα αγγλικά). Reuters. 30 June 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 June 2023. https://web.archive.org/web/20230630152415/https://www.reuters.com/world/europe/un-says-france-fatal-shooting-an-opportunity-address-racism-law-enforcement-2023-06-30/. Ανακτήθηκε στις 1 July 2023. 
  47. «UN rights office calls on France to address 'deep issues' of racism in policing | UN News». United Nations (στα Αγγλικά). 30 Ιουνίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2023. 
  48. «France braces for further protests after police kill teenager». Al Jazeera (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2023. 
  49. Rabemanantsoa, Anna· Winsor, Morgan. «Teenager's death during police traffic stop sparks violent unrest in Paris suburb». ABC News (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2023. 
  50. Mortimer, Gavin (28 June 2023). «France erupts in violence after police shoot dead a teenager» (στα αγγλικά). The Spectator. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 June 2023. https://web.archive.org/web/20230629171139/https://www.spectator.co.uk/article/france-erupts-in-violence-after-police-shoot-dead-a-teenager/. Ανακτήθηκε στις 29 June 2023. 
  51. «Anger in Paris after police kill teen in traffic stop» (στα αγγλικά). BBC News. 27 June 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 June 2023. https://web.archive.org/web/20230629225242/https://www.bbc.com/news/world-europe-66038227. Ανακτήθηκε στις 28 June 2023. 
  52. Chrisafis, Angelique; Paris, Angelique Chrisafisin (29 June 2023). «France police shooting: 150 arrests as protests widen over teenager's death» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 June 2023. https://web.archive.org/web/20230630033240/https://www.theguardian.com/world/2023/jun/29/france-police-shooting-second-night-of-unrest-as-protests-over-teenagers-death-spread. Ανακτήθηκε στις 29 June 2023. 
  53. «France to deploy 40,000 officers in wake of riots – DW – 06/29/2023» (στα αγγλικά). Deutsche Welle. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 June 2023. https://web.archive.org/web/20230630020639/https://www.dw.com/en/france-teen-shooting-riots-live-updates/live-66064274. Ανακτήθηκε στις 29 June 2023. 
  54. «Police arrest 1,300 rioters in fourth night of violence ahead of slain teenager's funeral». The Daily Telegraph. 1 July 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 July 2023. https://web.archive.org/web/20230701094916/https://www.telegraph.co.uk/world-news/2023/07/01/police-arrest-1000-rioters-nahel-funeral-france-violence/. Ανακτήθηκε στις 1 July 2023. 
  55. Foroudi, Layli; Olive, Noemie (29 June 2023). «France unrest: Riots spread, thousands march in memory of shot teenager» (στα αγγλικά). Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 June 2023. https://web.archive.org/web/20230630030231/https://www.reuters.com/world/europe/france-150-arrests-overnight-unrest-after-teenager-killed-by-police-2023-06-29/. Ανακτήθηκε στις 29 June 2023.