Διονυσόδωρος ο Χίος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Διονυσόδωρος ο Χίος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση4ος αιώνας π.Χ.
Χίος
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλόσοφος

Ο Διονυσόδωρος ο Χίος (περ. 430 – τέλη 5ου αιώνα ή αρχές 4ου αιώνα π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας σοφιστής φιλόσοφος και δάσκαλος πολεμικών τεχνών, της στρατηγίας και της ρητορικής. Στενά συνδεδεμένος με τον αδελφό του και συνάδελφο του σοφιστή Ευθύδημο, αναφέρεται στα έργα του Πλάτωνα και του Ξενοφώντα .

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ευθύδημος του Πλάτωνα παρουσιάζει τον Διονυσόδωρο και τον Ευθύδημο ως πρωταγωνιστές. Σύμφωνα με τον διάλογο, τα αδέρφια γεννήθηκαν στο νησί του Αιγαίου, τη Χίο, προτού μετεγκατασταθούν ως άποικοι στους Θούριους στη Μεγάλη Ελλάδα (στην σύγχρονη Ιταλία.) [1] Αφού εξορίστηκαν από τους Θούριους, ίσως το 413, [2] ήρθαν στην Αθήνα. Σύμφωνα με τον Σωκράτη στον Ευθύδημο, οι δυο τους δίδασκαν πολεμικές τέχνες και ρητορική πριν αναπτύξουν ενδιαφέρον για τη σοφιστεία.[3] Ο Ξενοφών στα Απομνημονεύματα αποδίδει επιπλέον τη διδασκαλία της στρατηγίας συγκεκριμένα στον Διονυσόδωρο . [4]

Επιπρόσθετα, ένα άτομο με το όνομα Διονυσόδωρος εμφανίζεται στην ομιλία του Λυσία στο Κατά Αγοράτου, [5] που πιθανώς ταιριάζει με τον σοφιστή σε πολλές βιογραφικές λεπτομέρειες. [2] Αυτός ο Διονυσόδωρος ήταν στρατηγός και "ταξιάρχης" που υποστήριζε τη δημοκρατία. Εάν ο στρατηγός και ο σοφιστής είναι ένα και το αυτό, ο Διονυσόδωρος μπορεί να πολιτογραφήθηκε Αθηναίος πολίτης μαζί με πολλούς άλλους ξένους κατοίκους πριν από τη ναυμαχία των Αργινουσών. [2]

Φιλοσοφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε όλο τον Ευθύδημο, ο Πλάτωνας παρουσιάζει τον Διονυσόδωρο και τον αδελφό του να χρησιμοποιούν μια σειρά από ανακολουθίες εναντίον του Σωκράτη και του μαθητή του Κλεινίας Γ', γιο του Αξιόχου. Ερευνητές έχουν προτείνει ότι ο Πλάτωνας επέλεξε εδώ τους αδελφούς ως ενδεικτικούς σοφιστές άξιους γελοιοποίησης. [6] Ο Αριστοτέλης διατηρεί και αντικρούει ένα συγκεκριμένο επιχείρημα του Ευθύδημου, το οποίο υπονοούσε ότι «ένας άνθρωπος γνωρίζει ότι υπάρχει τριήρης στον Πειραιά επειδή γνωρίζει καθένα από τα δύο πράγματα [«μια τριήρη» και «στον Πειραιά»] ξεχωριστά». [7] [8] [9]

Στα Απομνημονεύματα του Ξενοφώντα, ο Σωκράτης εξετάζει έναν μαθητή του Διονυσόδωρου που φαίνεται να μην έχει μάθει βασικά στοιχεία της στρατηγίας. Το υπονοούμενο φαίνεται να είναι είτε ότι ο Διονυσόδωρος πήρε ξεδιάντροπα τις πληρωμές του μαθητή χωρίς να του δώσει την αξία των χρημάτων του, είτε ότι ο ίδιος ο Διονυσόδωρος αγνοεί την ίδια την τέχνη της αρχηγίας που ισχυρίζεται ότι διδάσκει.[4] Αυτό είναι προφανώς σύμφωνο με την κριτική του Πλάτωνα στον Διονυσόδωρο, αν και οι βιογραφικές λεπτομέρειες αντικρούονται.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Plato, Euthydemus, 271c
  2. 2,0 2,1 2,2 Debra Nails, The People of Plato, Indianapolis: Hackett Publishing, 2002; pp. 136–137
  3. Plato, Euthydemus, 271e–272a
  4. 4,0 4,1 Xenophon, Memorabilia, 3.1
  5. Lysias, Against Agoratus, 1
  6. S. Morris Engle, Fallacies and Pitfalls of Language: The Language Trap, Toronto: Prentice-Hall, 1994; pp. 13
  7. Nails, 152
  8. Aristotle, Rhetoric, 1401a26
  9. Aristotle, Sophistical Refutations, 177b12