Γεώργιος Αμιρούτζης
| Γεώργιος Αμιρούτζης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | αρχές του 15ου αιώνα |
| Θάνατος | 1475 |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | μεσαιωνική ελληνική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Συγγενείς | Μαχμούτ Πασάς Ανγγέλοβιτς (πρωτοξάδερφος) |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Πόλεμοι/μάχες | Πολιορκία και Άλωση Τραπεζούντος |
Ο Γεώργιος Αμιρούτζης (15ος αιώνας) ήταν σημαντικός Τραπεζούντιος λόγιος, ο οποίος αργότερα συνεργάστηκε με τον Σουλτάνο Μωάμεθ Β΄ και ασπάσθηκε οικογενειακώς τον Ισλαμισμό.
Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε στις αρχές του 15ου αιώνα στην Τραπεζούντα και εκπαιδεύθηκε στα σχολεία της πατρίδας του και του Βυζαντίου. Επονομάζεται επίσης και «φιλόσοφος», επειδή καταγινόταν με φιλοσοφικές μελέτες.
Σύμφωνα με τον Δωρόθεο, ο Αμιρούτζης ήταν εγγονός του Ιέγαρη από την κόρη του και πρωτεξάδελφος του Μαχμούτ Πασά. Ως χαρακτήρας ήταν πονηρός, άνδρας όμορφος, επιτήδειος, είχε ψηλή κορμοστασιά και ήξερε πολύ καλά να παίζει το δοξάρι.
Πήρε μέρος το 1438/39 στη Σύνοδο της Φλωρεντίας, όπου υπέγραψε την ενωτική διακήρυξη. Άλλαξε αμέσως όμως στάση με την επιστροφή του, απεκήρυξε την υπογραφή του, έγινε ανθενωτικός και στη Σύνοδο της Αγια-Σοφιάς το 1450, που καθαίρεσε τον πατριάρχη Γρηγόριο Γ΄, αναδείχθηκε ως ένας εκ των σημαντικότερων προμάχων της Ορθοδοξίας.
Μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης επέστρεψε στην πατρίδα του, όπου τιμήθηκε από τον Αυτοκράτορα Δαυίδ Μέγα Κομνηνό με το αξίωμα του πρωτοβεστιαρίου.
Το 1461 οι Οθωμανοί του Μωάμεθ Β΄ περικύκλωσαν την Τραπεζούντα και την πολιόρκησαν. Οι πολιορκημένοι δεν είχαν καμιά βοήθεια έφθασαν σε απελπιστική θέση. Ο Αμιρούτζης ανέλαβε τη διαπραγμάτευση για την παράδοση της πόλης ώστε να αποφευχθεί η σφαγή. Κατά τον Σάθα, που επικαλειται τον επίσκοπο Δωρόθεο, ο Αμιρούτζης «έγινε αιτία να υποδουλωθεί η πατρίδα του και να καταστραφούν οι εκεί βασιλεύοντες Κομνηνοί», άποψη με την οποία συμφωνεί κι ο ιστορικός Λαόνικος Χαλκοκονδύλης[1]. Θεωρείται ότι ο Αμιρούτζης ήταν αυτός που στις 15 Αυγούστου 1461 παραχώρησε τόσα υπέρ των Τούρκων και στην ουσία ανάγκασε το Δαβίδ να δεχτεί τους ταπεινωτικούς όρους των συνθηκών που επιτεύχθηκαν. Στον υποδαυλιστικό ρόλο του Αμιρούτζη υπέρ των Τούρκων συνηγορεί και το γεγονός ότι μετά τη σύναψη των ευμενών για το Μωάμεθ συμφωνιών, ο Αμιρούτζης εξασφαλίστηκε από το σουλτάνο με ισόβια διατροφή.
Μετά την κατάκτηση της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας από τον Μωάμεθ Β', ο Γεώργιος αιχμαλωτίστηκε, μεταφερόμενος στην Κωνσταντινούπολη ασπάσθηκε οικογενειακώς τον Ισλαμισμό και ως αντάλλαγμα ο σουλτάνος τον τίμησε βασιλικά.
Σύμφωνα με τον William Miller[2], ήταν υπεύθυνος to 1461 και για την προδοσία και τελικά θάνατο του Δαυίδ Κομνηνού, όταν κατέδωσε στο Μωάμεθ Β επιστολή στο Δαυίδ από την ανιψιά του Θεοδώρα ως δήθεν προσπάθεια εξέγερσης.
Πέθανε το 1475. Είχε τουλάχιστον δύο γιους, που ακολούθησαν τη μοίρα του εξισλαμιζόμενοι: Ο Αλέξανδρος Αμιρούτζης έφθασε να γίνει μέχρι και υπουργός Οικονομικών του Σουλτάνου, ενώ ο Βασίλειος Αμιρούτζης (μουσουλμανικό όνομα Μεχμέτ-μπεης) ανέλαβε τη μετάφραση σημαντικών ελληνικών κειμένων στην αραβική και την τουρκική γλώσσα.
Διάλογος με το Ισλάμ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Συνέταξε πραγματεία για τον Σουλτάνο, προτείνοντας να συνενωθούν ο Χριστιανισμός και το Ισλάμ. Δεδομένων των πολλών ομοιοτήτων, θα ήταν δυνατό να επιτευχθεί σύνθεση ή τουλάχιστον να αλληλοαναγνωριστούν ως «αδελφά» τα δύο δόγματα. Τη διαφορά ανάμεσα στην Αγία Γραφή και το Κοράνιο θεωρεί ο Αμιρούτζης, πως πολλές φορές τη μεγαλοποίησαν οι κακές μεταφράσεις, και κατηγορεί τους Εβραίους ότι καλλιέργησαν εσκεμμένα τις παρεξηγήσεις. Όμως η πρωτοβουλία του αυτή δεν είχε κανένα πρακτικό αποτέλεσμα. Ελάχιστο ενδιαφέρον προκάλεσε στις δύο πλευρές η πραγματεία αυτή.[3]Αναδείχθηκε ως ο «πιο ένθερμος απολογητής της ελληνοτουρκικής συνεργασίας» και η τακτική του χαρακτηρίζεται ως «γλοιώδης»[4]Ο Αμιρουτζής δεν δίστασε στο φιλολογικό του έργο να φθάσει ως την απροσχημάτιστη εξύμνηση της μουσουλμανικής θρησκείας και κάποτε «ως την παραδοχή απόψεων που ισοδυναμούσαν με την εξωμοσία».[5]
Συγγράμματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Περί των εν Φλωρεντία συμβηκότων προς τον ηγεμόνα Ναυπλίου Δημήτριον
- Διάλογος περί της εις Χριστόν πίστεως μετά του βασιλέως των Τούρκων
- Περί πολιορκίας και αλώσεως Τραπεζούντος επιστολή προς τον καρδηνάλιον Βησαρίωνα
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Chalcocondyles, Laonicus. Laonici Chalcocondylae Atheniensis Historiarum Libri Decem. Cambridge: Cambridge University Press. σελίδες 3–57. ISBN 9781139162616.
- ↑ Brouzas, Christopher G.; Miller, William (1928). «Trebizond the Last Greek Empire». The Classical Weekly 22 (9): 67. doi:. ISSN 1940-641X. http://dx.doi.org/10.2307/4389231.
- ↑ Gerhard Podskalsky: Η Ελληνική Θεολογία επί Τουρκοκρατίας, 1453-1821, μετάφρ. πρωτ. Γεώργιος Μεταλληνός, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα,2005, σελ. 48
- ↑ Ιωάννης Χασιώτης: «Τάσεις συνεργασίας Ελλήνων και Οθωμανών», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τόμ. Ι (1974), σελ. 248
- ↑ όπ.π.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Κωνσταντίνος Σάθας (1868). Νεοελληνική Φιλολογία, Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων από της καταλύσεως της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέχρι της Ελληνικής Εθνεγερσίας 1453-1821. Αθήνα: Τυπογραφείο Τέκνων Ανδρέου Κορομηλά. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2010.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ν.Β. Τωμαδάκης: «Γεωργίου του Αμιρουτζή προς τον βασιλέα Ιωάννην τον Παλαιολόγον απορρήσαντα», Επ. Επ. Ετ.Βυζ. Σπ. , τόμ. 22 (1953), σσ. 114-134
- Ν.Β. Τωμαδάκης: «Ετούρκευσεν ο Γεώργιος Αμιρούτζης;», Επ. Επ. Ετ.Βυζ. Σπ., τόμ. 18 (1948), σσ. 99-143
|