Βραβείο Μπούκερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

δείτε επίσης Διεθνές βραβείο Μπούκερ

Βραβείο Μπούκερ
Το λογότυπο του βραβείου
Απονέμεται γιαγια το καλύτερο μυθιστόρημα γραμμένο στην αγγλική γλώσσα από αγγλόφωνο συγγραφέα
ΧώραΒρετανία
Απονέμεται απόΊδρυμα "Booker Prize Foundation" [1]
Πρώτη απονομή1969

Το Βραβείο Μπούκερ (Man Booker Prize for Fiction) είναι ετήσιο Βρετανικό λογοτεχνικό βραβείο, που απονέμετα από το "Booker Prize Foundation" στο καλύτερο μυθιστόρημα γραμμένο στην αγγλική γλώσσα από αγγλόφωνο συγγραφέα, ένα σημαντικό βραβείο με διεθνή απήχηση στο χώρο της λογοτεχνίας και των εκδόσεων.

Το βραβείο αρχικά ονομαζόταν Booker-McConnell Prize από την ομώνυμη εταιρεία που άρχισε να χρηματοδοτεί το εγχείρημσ το 1968 και τότε συμμετέχοντες μπορούσαν να είναι μόνο μέλη της Βρετανικής Κοινοπολιτείας. Ωστόσο από το 2014 αυτό άλλαξε για να περιλάβει οποιοδήποτε μυθιστόρημα γραμμένο στην αγγλική γλώσσα, από συγγραφέα μέλος της πρώην Βρετανικής Κοινοπολιτείας, ή από αγγλόφωνη χώρα. Το 2002 που ιδρύθηκε το Booker Prize Foundation χορηγός έγινε ο όμιλος εταιρειών Man Group(D/R), οπότε και το βραβείο άλλαξε τίτλο σε Man Booker Prize. Το έπαθλο για τον νικητή είναι 50.000 λίρες Αγγλίας, ή 55.550 ευρώ.

Το 2013 η Νεοζηλανδή Έλινορ Κάτον έγινε, σε ηλικία 28 ετών, το νεότερο πρόσωπο που βραβεύτηκε.[2]

Οι νικητές (και οι ελληνικές εκδόσεις)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δεκαετία 2010 και 2020[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χρονιά Συγγραφέας
(γεννήθηκε-πέθανε)
Τίτλος Χώρα Ελληνικός τίτλος Μεταφραστής- Εκδότης
2022[3] Σεχάν Καρουνατιλάκα
(1975-)
"The Seven Moons of Maali Almeida" Σρι Λάνκα
2021 Ντέιμον Γκάλγκουτ
(1963–)
"The Promise" Νότια Αφρική
2020 Ντάγκλας Στούαρτ
(1976–)
"Shuggie Bain" Ηνωμένο Βασίλειο/ΗΠΑ Σάγκι Μπέιν Σταυρούλα Αργυροπούλου

«Μεταίχμιο»

2019 Μάργκαρετ Άτγουντ
(1939–)
The Testaments Καναδάς
Μπερναρντίν Εβαρίστο
(1959–)
Girl, Woman, Other Ηνωμένο Βασίλειο
2018 Άννα Μπερνς
(1962–)
Milkman Βόρεια Ιρλανδία Ο Γαλατάς Μαρία Αγγελίδου - Gutenberg
2017 Τζορτζ Σόντερς
(1958–)
Lincoln in the Bardo Η.Π.Α Λήθη και Λίνκολν Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης - «Ίκαρος»
2016 Πολ Μπίτι
(1962–)
The Sellout Η.Π.Α Ο Πουλημένος Νίκος Α. Μάντης - «Καστανιώτης»
2015 Μάρλον Τζέιμς
(1970–)
A Brief History of Seven Killings Τζαμάικα Η σύντομη ιστορία επτά φόνων Παναγιώτης Τομάρας - «Αίολος»
2014 Ρίτσαρντ Φλάναγκαν
(1961–)
The Narrow Road to the Deep North Αυστραλία Το μονοπάτι για τα βάθη του Βορρά Γιώργος Μπλάνας - «Ψυχογιός»
2013 Έλινορ Κάτον
(1985–)
The Luminaries Νέα Ζηλανδία Τα φώτα Έφη Καλλιφατίδη -«Polaris»
2012 Χίλαρι Μαντέλ
(1952–2022)
Bring Up the Bodies Βρετανία Γεράκια Εριφύλης Μαρωνίτη - «Πάπυρος»
2011 Τζούλιαν Μπαρνς
(1946–)
The Sense of an Ending Βρετανία Ένα κάποιο τέλος Θωμάς Σκάσσης -«Μεταίχμιο»
2010 Χάουαρντ Τζάκομπσον
(1942–)
The Finkler Question Βρετανία Η περίπτωση Φίνκλερ Γ.Ι.Μπαμπασάκης - «Ψυχογιός»

Δεκαετία 2000[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χρονιά Συγγραφέας Τίτλος Χώρα Ελληνικός τίτλος Μεταφραστής- Εκδότης
2009 Χίλαρι Μαντέλ
(1952–2022)
Wolf Hall Βρετανία Γουλφ Χολ Αθανάσιος Ζάβαλος - «Πάπυρος»
2008 Αραβίντ Αντίγκα
(1974–)
The White Tiger Ινδία Ο λευκός τίγρης Ρένα Χατχούτ - «Modern Times»
2007 Αν Ένραϊτ
(1962–)
The Gathering Ιρλανδία
2006 Κίραν Ντεσάι
(1971–)
The Inheritance of Loss Ινδία Η κληρονομιά της απώλειας Αλέξης Καλοφωλιάς - «Μίνωας»
2005 Τζον Μπάνβιλ
(1945–)
The Sea Ιρλανδία Η θάλασσα Τόνια Κοβαλένκο - «Καστανιώτης»
2004 Άλαν Χόλινγκχερστ
(1954–)
The Line of Beauty Βρετανία Ιλάειρα Διονυσοπούλου
«Καστανιώτης»
2003 DBC Pierre (Πίτερ Φίνλεϊ)
(1961–)
Vernon God Little Αυστραλία Βέρνον ο μικρός θεός Βίκυ Τόμπρου -«Ελληνικά γράμματα»
2002 Γιάν Μαρτέλ
(1963–)
Life of Pi Καναδάς Η ζωή του Πι Μπελίκα Κουμπαρέλη - «Ψυχογιός»
2001 Πήτερ Κάρεϊ
(1943–)
True History of the Kelly Gang Αυστραλία Η αληθινή ιστορία της συμμορίας Κέλι Μπελίκα Κουμπαρέλη - «Ελληνικά Γράμματα»
2000 Μάργκαρετ Άτγουντ
(1939–)
The Blind Assassin Καναδάς Ο τυφλός δολοφόνος Πόλυ Μοσχοπούλου - «Ψυχογιός»

Δεκαετία 1990[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χρονιά Συγγραφέας Τίτλος Χώρα Ελληνικός τίτλος Μεταφραστής- Εκδότης
1999 Τζ. Μ. Κούτσι
(1940–)
Disgrace Νότια Αφρική Ατίμωση Αλέξανδρος Καλοφωλιάς - «Α.Α.Λιβάνης»
1998 Ίαν ΜακΓιούαν
(1948–)
Amsterdam Βρετανία Άμστερνταμ Ίκαρος Μπαμπασάκης - «Νεφέλη»
1997 Αρουντάτι Ρόι
(19617–)
The God of Small Things Ινδία Ο θεός των μικρών πραγμάτων Μαρία Αγγελίδου - «Ψυχογιός»
1996 Γκράχαμ Σουίφτ
(1949–)
Last Orders Βρετανία Τελευταίος γύρος Άντζελα Δημητρακάκη - «Βιβλιοπωλείον της Εστίας»
1995 Πατ Μπάρκερ
(1943–)
The Ghost Road Βρετανία Ο δρόμος των φαντασμάτων Μπάμπης Κολώνιας - «Οδυσσέας»
1994 Τζέιμς Κέλμαν
(1946–)
How Late It Was, How Late Βρετανία Πόσο αργά ήταν, πόσο αργά
1993 Ρόντι Ντόιλ
(1958–)
Paddy Clarke Ha Ha Ha Ιρλανδία Πάντυ Κλαρκ χα χα χα Κατερίνα Σχινά - «Νεφέλη»
1992 Μάικλ Οντάατζε
(1943–)
The English Patient Καναδάς Ο Άγγλος ασθενής Γιούρι Κοβαλένκο - «Καστανιώτης»
Μπάρι Άνσγουωρθ
(1930–2012)
Sacred Hunger Βρετανία Ιερή Πείνα Γιάννης Σκαρπέλος - «Νεφέλη»
1991 Μπεν Όκρι
(1959–)
The Famished Road Νιγηρία Ο αδηφάγος δρόμος (;) - «Γνώση»
1990 Αντόνια Σούζαν Μπάιατ
(1936–2023)
Possession Βρετανία Αιχμάλωτα πάθη Έφη Τσιρώνη - «Α.Α.Λιβάνης»

Δεκαετία 1980[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χρονιά Συγγραφέας Τίτλος Χώρα Ελληνικός τίτλος Μεταφραστής- Εκδότης
1989 Καζούο Ισιγκούρο
(1954–)
The Remains of the Day Βρετανία Τ' απομεινάρια μιας μέρας Γιούρι Κοβαλένκο -«Καστανιώτης» [4]
1988 Πήτερ Κάρεϊ
(1943–)
Oscar and Lucinda Αυστραλία Όσκαρ και Λουσίντα Γιάννης Ανδρέου - «Aquarius»
1987 Πενέλοπε Λάιβλι
(1933–)
Moon Tiger Βρετανία Ο τίγρης του φεγγαριού Τασσώ Καββαδία - «Νίκη»
1986 Κίνγκσλεϊ Έιμις
(1922-1995)
The Old Devils Βρετανία
1985 Κέρι Χαλμ
(1947–)
The Bone People Νέα Ζηλανδία
1984 Ανίτα Μπρούκνερ
(1928-2016)
Hotel du Lac Βρετανία Hotel du Lac Μαρία Φωστιέρη - «Ωκεανίδα»
1983 Τζ. Μ. Κούτσι
(1940–)
Life & Times of Michael K Νότια Αφρική Ο βίος και η πολιτεία του Μάικλ Κ. Αθηνά Δημητριάδου - «Μεταίχμιο»
1982 Τόμας Κένελι
(1935–)
Schindler's Ark Αυστραλία Στην Ελλάδα έχει κυκλοφορήσει η κινηματογραφική
εκδοχή του μυθιστορήματος: Η Λίστα του Σίντλερ
1981 Σαλμάν Ρούσντι
(1947–)
Midnight's Children Βρετανία Τα παιδιά του μεσονυκτίου Ρένα Χατχούτ - «Ψυχογιός»
1980 Γουίλλιαμ Γκόλντινγκ
(1911–1993)
Rites of Passage Βρετανία Μύησις ταξιδευτού:ως τα πέρατα της γης Έφη Καλλιφατίδη - «Καστανιώτης»

1969 (πρώτη απονομή) - 1979[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χρονιά Συγγραφέας Τίτλος Χώρα Ελληνικός τίτλος Μεταφραστής- Εκδότης
1979 Πενέλοπε Φιτζέραλντ
(1916–2000)
Offshore Βρετανία
1978 Άιρις Μέρντοκ
(1919–1999)
The Sea, the Sea Ιρλανδία, Βρετανία Θάλασσα, θάλασσα Ηλιάνα Μέρμηγκα - «Χατζηνικολή»
1977 Πολ Σκοτ
(1920–1978)
Staying On Βρετανία
1976 Ντέιβιντ Στόρεϊ
(1933–2017)
Saville Βρετανία
1975 Ρουθ Πράουερ Τζαμπβάλα
(1927–2013)
Heat and Dust Βρετανία, Γερμανία Κάψα και σκόνη Αγάπη Νταϊφά - «Εκδόσεις Λιβάνη»
1974 Ναντίν Γκόρντιμερ
(1923–2014)
The Conservationist Νότια Αφρική Ο συντηρητής Τόνια Κοβαλένκο - «Καστανιώτης»
Στάνλεϊ Μίντλετον
(1919–2009)
Holiday Βρετανία
1973 Τζέιμς Φάρελ
(1935–1979)
The Siege of Krishnapur' Βρετανία, Ιρλανδία Η πολιορκία του Κρίσναπουρ Πέρσα Αποστόλη - «Νεφέλη»
1972 Τζον Μπέργκερ[5]
(1926–2017)
G. Βρετανία
1971 Β. Σ. Νάιπολ [6]
(1932–2018)
In a Free State, διήγημα Βρετανία, Τρινιντάντ και Τομπάγκο
1970 Μπερνίς Ρούμπενς [7]
(1923–2004)
The Elected Member Βρετανία
1969 Π. Χ. Νιουμπάι
(1918–1997)
Something to Answer For Βρετανία

Best of the Booker[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο δύο φορές βραβευμένος με Μπούκερ, Σαλμάν Ρουσντί

Το ειδικό βραβείο The Best of the Booker απονεμήθηκε για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 2008 κατά την 40ή επέτειο από τη θεσμοθέτηση των βραβείων Μπούκερ. Υποψήφιοι για το βραβείο ήταν οι προηγούμενοι 41 νικητές του βραβείου από την καθιέρωσή του, το 1969.[8] Ο νικητής ανακηρύχθηκε με ψηφοφορία των αναγνωστών και ανακοινώθηκε στις 10 Ιουλίου. Το έργο του Σαλμάν Ρούσντι "Τα Παιδιά του Μεσονυκτίου" (Midnight's Children) έλαβε το βραβείο.[9] Το εν λόγω έργο κέρδισε το Μπούκερ το 1981, όπως επίσης και το ειδικό βραβείο (Booker of Bookers), το 1993, που αφορούσε το Ιωβηλαίο (επέτειο 25 ετών από τη θεσμοθέτηση των βραβείων). Έτσι, ο Ρούσντι πέτυχε να κατακτήσει 3 συνολικά Μπούκερ, κάτι χωρίς προηγούμενο στην ιστορία των βραβείων αυτών.

Σχετικά βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα ιδιαίτερο βραβείο που μπορεί να απονεμηθεί σε οποιονδήποτε ξένο συγγραφέα, είναι το Διεθνές βραβείο Μπούκερ, το οποίο ξεκίνησε να απονέμεται το 2005 και από το 2016 η απονομή γίνεται κάθε χρόνο. Η ρωσική έκδοση του Μπούκερ δημιουργήθηκε το 1992.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. http://themanbookerprize.com/
  2. Το βραβείο Booker 2013 στην Ελινορ Κάτον, Κουζέλη Λαμπρινή, Το Βήμα, ηλεκτρονική έκδοση, 16-10-2013.
  3. Bari, Shahidha (6 Σεπτεμβρίου 2022). «'I've no idea how we'll pick a winner': the challenge of a spectacular Booker shortlist». The Guardian (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2022. 
  4. «Καστανιώτης», α' έκδοση 1993, επανέκδοση 2005, νέα έκδοση «Ψυχογιός» 2017
  5. Jordison, Sam (9 Ιανουαρίου 2008). «Looking back at the Booker: John Berger». The Guardian. https://www.theguardian.com/books/booksblog/2008/jan/09/lookingbackatthebookerjoh. 
  6. Jordison, Sam (21 Δεκεμβρίου 2007). «Looking back at the Booker: VS Naipaul». The Guardian. https://www.theguardian.com/books/booksblog/2007/dec/21/lookingbackatthebookervs. 
  7. Jordison, Sam (12 Δεκεμβρίου 2007). «Looking back at the Booker: Bernice Rubens». The Guardian. https://www.theguardian.com/books/booksblog/2007/dec/12/lookingbackatthebookerber. 
  8. Pauli, Michelle (21-02-2008). «Best of the Booker' pits Rushdie against 40 pretenders». The Guardian. http://books.guardian.co.uk/news/articles/0,,2258500,00.html. Ανακτήθηκε στις 2008-07-12. 
  9. «Rushdie wins Best of Booker prize». BBC News. 2008-07-10. http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/7499495.stm. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]