Διεθνές βραβείο Μπούκερ
| Διεθνές βραβείο Μπούκερ | |
|---|---|
 Το βραβείο | |
| Απονέμεται για | για το καλύτερο μυθιστόρημα σε αγγλική γλώσσα ή σε αγγλική μετάφραση |
| Χώρα | Βρετανία |
| Απονέμεται από | "Booker Prize Foundation" |
| Πρώτη απονομή | 2005 |
Το Διεθνές Βραβείο Μπούκερ (Man Booker International Prize) είναι ετήσιο βρετανικό λογοτεχνικό βραβείο, συμπλήρωμα του Βραβείου Μπούκερ, το οποίο απονέμεται από το Booker Prize Foundation στο καλύτερο βιβλίο μυθοπλασίας γραμμένο στην αγγλική γλώσσα ή διαθέσιμο σε αγγλική μετάφραση. Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 50.000 λιρών Αγγλίας, που σε περίπτωση μετάφρασης το μοιράζονται εξίσου ο συγγραφέας με τον μεταφραστή.[1]
Η πρώτη απονομή του βραβείου έγινε το 2005 και μέχρι το 2015 απονεμόταν κάθε δύο χρόνια, και τιμούσε την συνολική συγγραφική παραγωγή του συγγραφέα και όχι συγκεκριμένο βιβλίο, όπως γίνεται από το 2016 και εξής.[1]
Πρώτος νικητής του βραβείου ήταν ο Αλβανός Ισμαήλ Κανταρέ, όπως ανακοινώθηκε στις 2 Ιουνίου 2005, που μαζί με το βραβείο έλαβε και το ποσό των 60.000 αγγλικών λιρών σε τελετή στο Εδιμβούργο στις 27 Ιουνίου.
Η απονομή του 2020, η οποία είχε προγραμματιστεί για τον Μάιο, αναβλήθηκε και έγινε τελικά στις 26 Αυγούστου 2020, λόγω της πανδημίας COVID-19.[2]
Οι βραβευθέντες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πριν το 2016[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Χρονιά | Εικόνα | Συγγραφέας | Χώρα |
|---|---|---|---|
| 2005 | 
|
Ισμαήλ Κανταρέ (1936-) |  Αλβανία
|
| 2007 | .jpg)
|
Τσινούα Ατσέμπε (1930-2013) |  Νιγηρία
|
| 2009 | 
|
Άλις Μανρό (1931-) |  Καναδάς
|
| 2011 | 
|
Φίλιπ Ροθ (1933-2018) |  ΗΠΑ
|
| 2013 | Λίντια Ντέιβις (1947-) | ΗΠΑ
| |
| 2015 | .jpg)
|
Λάσλο Κρασναχορκάι (1954-) |  Ουγγαρία
|
2016-σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Χρονιά | Συγγραφέας | Εικόνα | Χώρα | Τίτλος | Γλώσσα | Ελληνικός τίτλος | Μεταφραστής - Εκδότης |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2016 | Χαν Καν (1970-) | 
|
Νότια Κορέα | The Vegetarian | Κορεάτικα | Η Χορτοφάγος[3] | Μετάφραση: Αμαλία Τζιώτη.
Εκδότης: Καστανιώτης (2020) |
| 2017 | Ντέιβιντ Γκρόσμαν (1954-) | 
|
Ισραήλ | A Horse Walks Into a Bar | Εβραϊκά | Ένα άλογο μπαίνει σ' ένα μπαρ[4] | Μετάφραση: Μιζάν Λουίζα
Εκδότης: Ψυχογιός (2019) |
| 2018 | Όλγκα Τόκαρτσουκ (1962-) | .jpg)
|
Πολωνία | Flights | Πολωνικά |
|
|
| 2019 | Τζόχα Αλχάρθι (1978-) | Ομάν | Celestial Bodies | Αραβικά | Οι κόρες της Σελήνης[5] | Μετάφραση: Ελένη Καπετανάκη
Εκδότης: Gutenberg (2020) | |
| 2020 | Μαρίκε Λούκας Ράινεφελντ[6] (1991-) | Ολλανδία | The Discomfort of Evening | ||||
| 2021 | Νταβίντ Ντιοπ (1966-) | .png)
|
Γαλλία | Γαλλικά | At Night All Blood Is Black (Frère d'âme) |
||
| 2022 | Γκιταντζάλι Σρι (1957-) | 
|
Ινδία | Χίντι | Tomb of Sand (Ret Samadhi) |
Πριν το 2016[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
2005[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο πρώτος που κατέκτησε το Διεθνές Βραβείο Μπούκερ, ήταν ο Αλβανικής καταγωγής συγγραφέας Ισμαήλ Κανταρέ, (Ismail Kadare) προκρινόμενος έναντι άλλων συνυποψηφίων ανάμεσα στους οποίους ήταν η Ντόρις Λέσινγκ, ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, ο Γκύντερ Γκρας και ο Μίλαν Κούντερα. Η τελετή βράβευσης διεξήχθη στο Εδιμβούργο, στις 27 Ιουνίου του 2005. [7]
2007[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Νικητής αυτή τη χρονιά αναδείχθηκε ο Νιγηριανός Τσινούα Ατσέμπε (Chinua Achebe), του οποίου το πρώτο μυθιστόρημα το 1958 «Τα πάντα γίνονται κομμάτια» ("Things Fall Apart"), πούλησε περισσότερα από 10 εκατομμύρια αντίτυπα. Η τελετή βράβευσης διεξήχθη στην Οξφόρδη στις 28 Ιουνίου 2007. Η νοτιοαφρικανή βραβευμένη με Νόμπελ Λογοτεχνίας Ναντίν Γκόρντιμερ χαρακτήρισε τον Ατσέμπε πατέρα της Αφρικανικής λογοτεχνίας. Ο Ατσέμπε κατέκτησε το βραβείο αφού επιλέχθηκε από την τριμελή κριτική επιτροπή έναντι συνυποψηφίων όπως ο Σαλμάν Ρούσντι, η Μάργκαρετ Άτγουντ, ο Φίλιπ Ροθ και άλλοι.[8]
2009[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η καναδικής καταγωγής συγγραφέας διηγημάτων, Άλις Μάνροου (Alice Munro), κατέκτησε το βραβείο το 2009. Η τελετή βράβευσης έγινε στο Trinity College του Δουβλίνου στις 25 Ιουνίου 2009. Η Μάνροου νικώντας ονόματα όπως τον Μάριο Βάργκας Λιόσα και την Τζόις Κάρολ Όουτς, κατέκτησε την προτίμηση της κριτικής επιτροπής, γιατί σύμφωνα με την κριτή Τζέιν Σμάιλυ «το έργο της είναι στην ουσία τέλειο. Η Μάνροου καταφέρνει μέσα στις 30 σελίδες των διηγημάτων της να πει περισσότερα, από ότι άλλοι συγγραφείς σε ένα ολόκληρο βιβλίο». [9]
2011[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 2011 ήταν η χρονιά του Φίλιπ Ροθ να κατακτήσει το βραβείο. Η τελετή βράβευσης έγινε στο Λονδίνο στις 28 Ιουνίου, χωρίς όμως την παρουσία του συγγραφέα, που έστειλε ένα μικρό βίντεο ευχαριστίας. Ωστόσο η απόφαση να βραβευτεί ο Ροθ είχε προκαλέσει ήδη την διαφωνία και αποχώρηση μιας εκ των κριτών, της Carmen Callil, που θεώρησε ότι δεν άξιζε τη βράβευση γιατί «λέει τα ίδια, ξανά και ξανά σε κάθε του βιβλίο. Αισθάνεσαι σαν να έχει κάτσει πάνω στο πρόσωπό σου και δεν σε αφήνει να αναπνεύσεις».[10]
2011[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η άγνωστη στο ελληνικό κοινό Αμερικανή συγγραφέας διηγημάτων Λίντια Ντέιβις , (Lydia Davis(D/R)), κατέκτησε το 5ο Βραβείο Μπούκερ. Η τελετή βράβευσης έγινε στο μουσείο «Βικτώριας και Αλβέρτου» (Victoria and Albert) στο Λονδίνο στις 22 Μαΐου 2011. Η Ντέιβις έχει κερδίσει πολλά σημαντικά αμερικανικά βραβεία λογοτεχνίας και είχε τιμηθεί με το μετάλλιο «Chevalier of the Order of Arts and Letters» από τη γαλλική κυβέρνηση για τις μεταφράσεις γαλλικών έργων στα αγγλικά.[11]
2013[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ούγγρος συγγραφέας Λάσλο Κρασναχορκάι (László Krasznahorkai) είναι ο κάτοχος του βραβείου το 2013, ο τελευταίος βραβευθείς πριν την αλλαγή του 2015. Η τελετή βράβευσης έγινε στο μουσείο «Βικτώριας και Αλβέρτου» (Victoria and Albert) στο Λονδίνο. Ο Κρασναχορκάι έγινε διεθνώς γνωστός το 1985 όταν κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά του «Το τανγκό του Σατανά» (Satantango).[12]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Sarah Shaffi (7 Ιουλίου 2015). «'Reconfiguration' of Man Booker International Prize». The Bookseller. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2015.
- ↑ The Booker Prizes. «The 2020 International Booker Prize Winner Announcement Postponed». Booker Prizes. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2020.
- ↑ «Η χορτοφάγος». Εκδόσεις Καστανιώτη. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2020.
- ↑ «ΕΝΑ ΑΛΟΓΟ ΜΠΑΙΝΕΙ Σ' ΕΝΑ ΜΠΑΡ». www.psichogios.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2020.
- ↑ «www.dardanosnet.gr». www.dardanosnet.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2020.
- ↑ «The International Booker Prize 2020 | The Booker Prizes». thebookerprizes.com. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2020.
- ↑ http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/4604409.stm
- ↑ http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/6745609.stm
- ↑ https://www.theguardian.com/books/2009/may/27/alice-munro-man-booker-international-prize
- ↑ https://www.theguardian.com/books/2011/may/18/judge-quits-philip-roth-booker
- ↑ http://www.telegraph.co.uk/culture/books/10074108/Man-Booker-International-Prize-2013-Lydia-Davis-wins.html
- ↑ https://www.theguardian.com/books/2015/may/19/man-international-booker-2015-laszlo-krasznahorkai