Αποκλειστική διάζευξη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Προσθήκη παραπομπών; Ιδιότητες; Γενικεύσεις
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{πηγές|06|01|2016}}
'''Αποκλειστική διάζευξη''' είναι ο λογικός τελεστής που δίνει αποτέλεσμα αληθές [[αν και μόνο αν]] ''ακριβώς'' ένας από τους όρους στους οποίους ενεργεί είναι αληθής.
'''Αποκλειστική διάζευξη''' είναι ο λογικός τελεστής που δίνει αποτέλεσμα αληθές [[αν και μόνο αν]] ''ακριβώς'' ένας από τους όρους στους οποίους ενεργεί είναι αληθής.


Για να δηλώσουν αποκλειστική διάζευξη χρησιμοποιούνται τα σύμβολα '''XOR''' και <math> \oplus </math>. Η αποκλειστική διάζευξη μπορεί να γραφεί με χρήση μόνο των λογικών τελεστών [[σύζευξη]] (ή "ένωση" ή "λογική άθροιση") <math> \wedge </math>, [[διάζευξη]] <math> \lor </math>, και [[άρνηση]] <math> \neg </math> ως εξής:
Για να δηλώσουν αποκλειστική διάζευξη χρησιμοποιούνται τα σύμβολα '''XOR''' και <math>\oplus</math>. Η αποκλειστική διάζευξη μπορεί να γραφεί με χρήση μόνο των λογικών τελεστών [[σύζευξη]] (ή "ένωση" ή "λογική άθροιση") <math>\wedge</math>, [[διάζευξη]] <math>\lor</math>, και [[άρνηση]] <math>\neg</math> ως εξής:<ref name="H93">{{cite book |last=Hayes |first=John P. |title=Introduction to Digital Logic Design |year=1993 |publisher=Addison-Wesley Publishing Company |isbn=0-201-15461-7}}</ref>{{rp|147-148}}<ref>{{cite book |last=Harris |first=David Money |title=Digital design and computer architecture |year=2013 |publisher=Morgan Kaufmann |location=Waltham, MA |isbn=978-0-12-394424-5 |edition=2η}}</ref>{{rp|21}}<ref>{{cite web |last=Κολέτσος |first=Γεώργιος |title=Εισαγωγή - Η Λογική των Προτάσεων |url=https://ocw.aoc.ntua.gr/modules/document/file.php/SEMFE145/enothta1.pdf |publisher=Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο |accessdate=3 Σεπτεμβρίου 2022}}</ref>{{rp|17}}


: <math>\begin{matrix}
: <math>\begin{matrix}
Γραμμή 10: Γραμμή 9:
==Πίνακας αλήθειας==
==Πίνακας αλήθειας==


Παρακάτω δίνεται ο πίνακας αλήθειας της πρότασης <math>p \oplus q</math>.<ref>{{cite web |last=Πλεξουσάκης |first=Δημήτρης |title=Προτασιακός Λογισμός |url=https://opencourses.uoc.gr/courses/pluginfile.php/11654/mod_resource/content/1/notes%20-%20part1.pdf |publisher=Πανεπιστήμιο Κρήτης |accessdate=3 Σεπτεμβρίου 2022}}</ref>{{rp|11}}<ref>{{cite web |last=Παπαϊωάννου |first=Εύη |title=Διακριτά Μαθηματικά: Λογική, αποδείξεις, σύνολα, συναρτήσεις |url=https://www.ceid.upatras.gr/webpages/faculty/papaioan/dchmnt/2018-19/dm-lectures/dm-lec1.pdf |publisher=Σχολή οργάνωσης και διοικησης επιχειρήσεων, Πανεπιστήμιο Πατρών |accessdate=3 Σεπτεμβρίου 2022|year=2018}}</ref>{{rp|18}}
Παρακάτω δίνεται ο πίνακας αλήθειας της πρότασης <math>p \oplus q</math>.


{| class="wikitable" style="text-align:center;"
:{| class="wikitable" style="text-align:center;"
|+
|+
! style="width:35px;background:#aaaaaa;"| <big>p</big>
! style="width:35px;background:#aaaaaa;"| <big>p</big>
Γραμμή 27: Γραμμή 26:
|}
|}
(όπου Ψ=ψευδής, Α=αληθής)
(όπου Ψ=ψευδής, Α=αληθής)

== Ιδιότητες ==
Η αποκλειστική διάζευξη ικανοποιεί τις παρακάτω ιδιότητες:{{r|H93|p=147-148}}<ref name="N20">{{cite book |last=Natarajan |first=Dhanasekharan |title=Fundamentals of digital electronics |publisher=Springer |location=Cham |isbn=978-3-030-36196-9 |year=2020}}</ref>{{rp|24}}
* Ικανοποιεί την <math>x \oplus x = 0</math>.
{{Collapse top|Απόδειξη}}
Προκύπτει από την πρώτη και την τελευταία γραμμή του πίνακα ορισμού.
{{Collapse bottom}}
* Ικανοποιεί την <math>x \oplus 1 = \neg x</math>.
{{Collapse top|Απόδειξη}}
Προκύπτει από την δεύτερη και την τελευταία γραμμή του πίνακα ορισμού.
{{Collapse bottom}}
* Ικανοποιεί την [[αντιμεταθετική ιδιότητα]] <math>x \oplus y = y \oplus x</math>.
{{Collapse top|Απόδειξη}}
Όταν <math>x = y</math> τότε <math>x \oplus y = y \oplus x = 0</math>. Όταν <math>x \neq y</math> τότε <math>x \oplus y = y \oplus x = 1</math>.
{{Collapse bottom}}
* Ικανοποιεί την [[προσεταιριστική ιδιότητα]] <math>(x \oplus y) \oplus z = x \oplus (y \oplus z)</math> και γι' αυτό οι παρενθέσεις συνήθως παραλείπονται.
{{Collapse top}}
:{| class="wikitable" style="text-align:center;"
|+
! style="width:35px;background:#aaaaaa;"| <math>x</math>
! style="width:35px;background:#aaaaaa;"| <math>y</math>
! style="width:35px;background:#aaaaaa;"| <math>z</math>
! style="width:35px"| <math>x \oplus (y \oplus z)</math>
! style="width:35px"| <math>(x \oplus y) \oplus z</math>
|-
| 0 || 0 || 0 || <math>0 \oplus 0 = 0</math> || <math>0 \oplus 0 = 0</math>
|-
| 0 || 0 || 1 || <math>0 \oplus 1 = 1</math> || <math>0 \oplus 1 = 1</math>
|-
| 0 || 1 || 0 || <math>1 \oplus 0 = 1</math> || <math>0 \oplus 1 = 1</math>
|-
| 0 || 1 || 1 || <math>1 \oplus 1 = 0</math> || <math>0 \oplus 0 = 0</math>
|-
| 1 || 0 || 0 || <math>1 \oplus 0 = 1</math> || <math>1 \oplus 0 = 1</math>
|-
| 1 || 0 || 1 || <math>1 \oplus 1 = 0</math> || <math>1 \oplus 1 = 0</math>
|-
| 1 || 1 || 0 || <math>0 \oplus 0 = 0</math> || <math>1 \oplus 1 = 0</math>
|-
| 1 || 1 || 1 || <math>1 \oplus 0 = 1</math> || <math>0 \oplus 1 = 1</math>
|}
{{Collapse bottom}}
* Η διάζευξη και η σύζευξη δεν μπορούν να υλοποιηθούν με την χρήση μόνο τελεστών αποκλειστικής διάζευξης.<ref>{{cite book |last=Chattopadhyay |first=D. |title=Basic Electronics: in accordance with u.p. technical university syllabus |year=2002 |publisher=New age international Publishers |location=New Delhi |isbn=9788122414103 |edition=1η}}</ref>{{rp|199}}

== Γενικεύσεις ==

Η αποκλειστική διάζευξη <math>n</math> εισόδων <math>x_1, \ldots, x_n</math> ορίζεται ως <math>x_1 \oplus x_2 \oplus \ldots \oplus x_n</math> και είναι ισοδύναμη με την συνάρτηση{{r|H93|p=148}}{{r|N20|p=25}}
:<math>
s(x_1, \ldots, x_n) = \begin{cases}
1 & \text{αν υπάρχει μονός αριθμός 1 μεταξύ των }x_1, \ldots, x_n \\
0 & \text{διαφορετικά}.
\end{cases}
</math>

== Παραπομπές ==
<references/>


[[Κατηγορία:Άλγεβρα Μπουλ]]
[[Κατηγορία:Άλγεβρα Μπουλ]]
[[Κατηγορία:Διχοτομίες]]
[[Κατηγορία:Διχοτομίες]]

[[fi:XOR]]
[[sv:Exor]]
[[tr:XOR kapısı]]

Έκδοση από την 09:02, 3 Σεπτεμβρίου 2022

Αποκλειστική διάζευξη είναι ο λογικός τελεστής που δίνει αποτέλεσμα αληθές αν και μόνο αν ακριβώς ένας από τους όρους στους οποίους ενεργεί είναι αληθής.

Για να δηλώσουν αποκλειστική διάζευξη χρησιμοποιούνται τα σύμβολα XOR και . Η αποκλειστική διάζευξη μπορεί να γραφεί με χρήση μόνο των λογικών τελεστών σύζευξη (ή "ένωση" ή "λογική άθροιση") , διάζευξη , και άρνηση ως εξής:[1]:147-148[2]:21[3]:17

Πίνακας αλήθειας

Παρακάτω δίνεται ο πίνακας αλήθειας της πρότασης .[4]:11[5]:18

p q
Ψ Ψ Ψ
Ψ Α Α
Α Ψ Α
Α Α Ψ

(όπου Ψ=ψευδής, Α=αληθής)

Ιδιότητες

Η αποκλειστική διάζευξη ικανοποιεί τις παρακάτω ιδιότητες:[1]: 147-148 [6]:24

  • Ικανοποιεί την .
  • Ικανοποιεί την .
  • Ικανοποιεί την προσεταιριστική ιδιότητα και γι' αυτό οι παρενθέσεις συνήθως παραλείπονται.
  • Η διάζευξη και η σύζευξη δεν μπορούν να υλοποιηθούν με την χρήση μόνο τελεστών αποκλειστικής διάζευξης.[7]:199

Γενικεύσεις

Η αποκλειστική διάζευξη εισόδων ορίζεται ως και είναι ισοδύναμη με την συνάρτηση[1]: 148 [6]: 25 

Παραπομπές

  1. 1,0 1,1 1,2 Hayes, John P. (1993). Introduction to Digital Logic Design. Addison-Wesley Publishing Company. ISBN 0-201-15461-7. 
  2. Harris, David Money (2013). Digital design and computer architecture (2η έκδοση). Waltham, MA: Morgan Kaufmann. ISBN 978-0-12-394424-5. 
  3. Κολέτσος, Γεώργιος. «Εισαγωγή - Η Λογική των Προτάσεων» (PDF). Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2022. 
  4. Πλεξουσάκης, Δημήτρης. «Προτασιακός Λογισμός» (PDF). Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2022. 
  5. Παπαϊωάννου, Εύη (2018). «Διακριτά Μαθηματικά: Λογική, αποδείξεις, σύνολα, συναρτήσεις» (PDF). Σχολή οργάνωσης και διοικησης επιχειρήσεων, Πανεπιστήμιο Πατρών. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2022. 
  6. 6,0 6,1 Natarajan, Dhanasekharan (2020). Fundamentals of digital electronics. Cham: Springer. ISBN 978-3-030-36196-9. 
  7. Chattopadhyay, D. (2002). Basic Electronics: in accordance with u.p. technical university syllabus (1η έκδοση). New Delhi: New age international Publishers. ISBN 9788122414103.