Υποβάθμιση του περιβάλλοντος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
δημιουργία λήμματος
 
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 14: Γραμμή 14:


Οι επιπτώσεις που μπορούν να έχουν αυτές οι απώλειες στην ανθρώπινη διαβίωση και την ευημερία έχουν προκαλέσει σοβαρές ανησυχίες. Με βάση την έκθεση που δημοσιεύθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη το 2019 για την κατάσταση της βιοποικιλότητας στον κόσμο για τα τρόφιμα και τη γεωργία, "υπάρχουν αναφορές από τις χώρες ότι πολλά είδη που συμβάλλουν σε ζωτικές υπηρεσίες των οικοσυστημάτων, όπως οι [[Επικονιαστής|επικονιαστές]], οι φυσικοί εχθροί των [[Παρασίτωση|παρασίτων]], οι οργανισμοί του εδάφους και κάποια είδη της άγριας πανίδας, έχουν ελαττωθεί ως αποτέλεσμα της καταστροφής και της υποβάθμισης των οικοτόπων, της υπερεκμετάλλευσης, της ρύπανσης και άλλων απειλών". "Τα βασικά οικοσυστήματα που παρέχουν υπηρεσίες απαραίτητες για την τροφή και τη γεωργία, όπως ο ανεφοδιασμός του πόσιμου νερού, η προστασία από τους κινδύνους και η παροχή οικοτόπων, για είδη όπως ψάρια και επικονιαστές, μειώνονται".<ref name=":0" />
Οι επιπτώσεις που μπορούν να έχουν αυτές οι απώλειες στην ανθρώπινη διαβίωση και την ευημερία έχουν προκαλέσει σοβαρές ανησυχίες. Με βάση την έκθεση που δημοσιεύθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη το 2019 για την κατάσταση της βιοποικιλότητας στον κόσμο για τα τρόφιμα και τη γεωργία, "υπάρχουν αναφορές από τις χώρες ότι πολλά είδη που συμβάλλουν σε ζωτικές υπηρεσίες των οικοσυστημάτων, όπως οι [[Επικονιαστής|επικονιαστές]], οι φυσικοί εχθροί των [[Παρασίτωση|παρασίτων]], οι οργανισμοί του εδάφους και κάποια είδη της άγριας πανίδας, έχουν ελαττωθεί ως αποτέλεσμα της καταστροφής και της υποβάθμισης των οικοτόπων, της υπερεκμετάλλευσης, της ρύπανσης και άλλων απειλών". "Τα βασικά οικοσυστήματα που παρέχουν υπηρεσίες απαραίτητες για την τροφή και τη γεωργία, όπως ο ανεφοδιασμός του πόσιμου νερού, η προστασία από τους κινδύνους και η παροχή οικοτόπων, για είδη όπως ψάρια και επικονιαστές, μειώνονται".<ref name=":0" />

== Υποβάθμιση των υδάτων ==
[[Αρχείο:Nile River and delta from orbit.jpg|μικρογραφία|300x300εσ|Στην εικόνα απεικονίζεται ο ποταμός [[Νείλος]] της [[Αίγυπτος|Αιγύπτου]]. Αν η [[Αιθιοπία]] γεμίσει τη δεξαμενή του Μεγάλου Αιθιοπικού Αναγεννησιακού Φράγματος, θα μπορούσε να μειώσει τις ροές του Νείλου έως και 25% και να καταστρέψει τις αιγυπτιακές γεωργικές εκτάσεις.<ref>{{Cite web|url=https://www.npr.org/2018/02/27/589240174/in-africa-war-over-water-looms-as-ethiopia-nears-completion-of-nile-river-dam|title=In Africa, War Over Water Looms As Ethiopia Nears Completion Of Nile River Dam|website=NPR.org|language=en|accessdate=2021-06-10}}</ref>]]
Ένα σημαντικό στοιχείο στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος είναι η εξάντληση των αποθεμάτων του [[Γλυκό νερό|γλυκού νερού]] στη Γη.<ref>{{Cite journal|title=Climate change, environmental degradation and migration|last=Warner|first5=A.|last4=Renaud|first4=F.|last3=Oliver-Smith|first3=A.|last2=Hamza|first2=M.|first=K.|url=https://doi.org/10.1007/s11069-009-9419-7|language=en|doi=10.1007/s11069-009-9419-7|issue=3|volume=55|pages=689–715|issn=1573-0840|date=2010-12-01|journal=Natural Hazards|last5=Julca}}</ref> Μόνο περίπου το 2,5% του συνόλου του νερού στη Γη είναι γλυκό νερό, με το υπόλοιπο να είναι αλμυρό. Το 69% του γλυκού νερού βρίσκεται σε μορφή πάγου την [[Ανταρκτική]] και στη [[Γροιλανδία]], και το υπόλοιπο 30% (του 2,5%) είναι διαθέσιμο για κατανάλωση.<ref name=":1">{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20111206033353/http://www.climate.org/topics/water.html|title=Water and Climate Change|ημερομηνία=2011-12-06|website=web.archive.org|accessdate=2021-06-10}}</ref> Το γλυκό νερό είναι ένας εξαιρετικά σημαντικός πόρος, με τη ζωή στη Γη εξαρτάται από αυτόν. Το νερό μεταφέρει θρεπτικά συστατικά, μέταλλα και χημικά ιχνοστοιχεία μέσα στη [[βιόσφαιρα]] σε όλες τις μορφές ζωής, συντηρεί τόσο τα φυτά όσο και τα ζώα και διαμορφώνει την επιφάνεια της Γης.<ref>Young, Gordon J., James Dooge, and John C. Rodda. (2004). ''Global Water Resource Issues''. Cambridge UP.</ref>

Οι τρείς πιο συνηθισμένες χρήσεις του γλυκού νερού αντιπροσωπεύουν το 95% της κατανάλωσής του. Το 85% περίπου χρησιμοποιείται για [[άρδευση]] καλλιεργήσιμων εκτάσεων, γηπέδων γκολφ και πάρκων, το 6% χρησιμοποιείται για οικιακούς σκοπούς, όπως εσωτερικές πισίνες, κήπους και γκαζόν, και το 4% χρησιμοποιείται για βιομηχανικούς σκοπούς, όπως η επεξεργασία, το πλύσιμο και η ψύξη στα κέντρα παραγωγής. Ένας στους τρεις ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο αντιμετωπίζει ήδη έλλειψη νερού, σχεδόν το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε περιοχές με φυσική λειψυδρία και σχεδόν το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε αναπτυσσόμενες χώρες που δεν διαθέτουν τις απαραίτητες υποδομές για τη χρήση νερού από διαθέσιμους ποταμούς και υδροφορείς. Η [[λειψυδρία]] είναι ένα αυξανόμενο πρόβλημα, λόγω της αύξησης του πληθυσμού, της αυξημένης [[Αστικοποίηση|αστικοποίησης]], του υψηλότερου βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων, και της [[Κλιματική αλλαγή|κλιματικής αλλαγής]].<ref name=":1" />

=== Κλιματική αλλαγή και θερμοκρασία ===
Η μέση παγκόσμια θερμοκρασία αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια λόγω της [[Κλιματική αλλαγή|κλιματικής αλλαγής]], η οποία σε συνδυασμό με την αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, θα επηρεάσει τους υδάτινους πόρους. Κι αυτό διότι η εξάτμιση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα επίπεδα της θερμοκρασίας και της υγρασίας, η οποία με τη σειρά της μπορεί να επηρεάσει την ποσότητα του νερού που διατίθεται για την ανανέωση των αποθεμάτων των υπόγειων υδάτων. Παράλληλα, λόγω της αύξησης του ατμοσφαιρικού CO<sub>2</sub>, μπορεί να επηρεαστεί η δεσμευσή του από τα φυτά και η διαπνοή τους, κι έτσι να μειωθεί η ποσότητα του διαθέσιμου νερού. Η άνοδος της θερμοκρασίας μπορεί να προκαλέσει την τήξη των πάγων και τη μεταβολή των κλιματικών ζωνών, επηρεάζοντας την υγρασία του εδάφους, και προκαλώντας κινδύνους από πλημμύρες και ξηρασίες, αλλά και επηρεάζοντας την ικανότητα αποθήκευσης νερού ανάλογα με την περιοχή.<ref name=":2">Ragab, Ragab, and Christel Prudhomme. (2002). "Soil and Water: Climate Change and Water Resources Management in Arid and Semi-Arid Regions: Prospective Challenges for the 21st Century". Biosystems Engineering '''81'''(1):3-34.</ref>

Οι υψηλότερες θερμοκρασίες του χειμώνα προκαλούν μείωση του χιονιού, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένες υδάτινες αποθήκες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη και ορεινές περιοχές που εξαρτώνται από την παγετώδη απορροή για να αναπληρώσουν τα ποτάμια τους και τις αποθήκες υπόγειων υδάτων. Και γι΄αυτό το λόγο, αυτές οι περιοχές είναι όλο και πιο ευάλωτες στην έλλειψη νερού με την πάροδο του χρόνου.<ref name=":1" />

Η [[θερμική διαστολή]] του νερού και η αυξημένη τήξη των παγετώνων από την αύξηση της θερμοκρασίας οδηγούν στην [[Άνοδος της στάθμης της θάλασσας|αύξηση της στάθμης της θάλασσας]]. Αυτό μπορεί να επηρεάσει την παροχή του γλυκού νερού στις παράκτιες περιοχές. Καθώς οι εκβολές του ποταμού και τα δέλτα με υψηλότερη αλατότητα ωθούνται περισσότερο στην ενδοχώρα, το αλμυρό νερό εισβάλει στις δεξαμενές και στους [[Υδροφόρος ορίζοντας|υδροφορείς]], αυξάνοντας την αλατότητά τους.<ref name=":3">Frederick, Kenneth D., and David C. Major. (1997). “Climate Change and Water Resources.” Climatic Change '''37'''(1):7-23.</ref>

Τέλος, η αύξηση της θερμοκρασίας του αέρα οδηγεί στην αύξηση της θερμοκρασίας του νερού, κι έτσι το νερό γίνεται πιο ευαίσθητο στην ανάπτυξη των βακτηρίων. Αυτό προκύπτει γιατί επηρεάζετονται σημαντικά τα οικοσυστήματα, και συγκεκριμένα κάποια είδη με ευαισθησία στις αλλαγές θερμοκρασίας, τα οποία καθαρίζουν το νερό εμπλουτίζοντάς το με οξυγόνο.<ref name=":1" />

=== Κλιματική αλλαγή και βροχόπτωση ===
[[Αρχείο:Lake urmia 2014.JPG|μικρογραφία|300x300εσ|Εικόνα της λίμνης Ούρμια στο [[Ιράν]], όπως αποτυπώνεται από ψηλά από το διαστημικό σταθμό της ΝΑSA. Η λίμνη αντιμετωπίζει δραστική απώλεια νερού και τώρα έχει απομείνει μόνο περίπου το 5% του όγκου των υψηλών υδάτων της. Η αιτία της πτώσης των επιπέδων του νερού σχετίζεται με την εκτεταμένη χρήση του νερού για καλλιέργεια και τη μακροπρόθεσμη μείωση των βροχοπτώσεων.<ref>{{Cite journal|title=Εκτίμηση του κινδύνου πρόσχωσης των ταμιευτήρων νερού με τη χρήση των G.I.S. και της τηλεπισκόπησης|url=http://dx.doi.org/10.12681/eadd/20953|publisher=National Documentation Centre (EKT)|first=Περιστέρα|last=Κουράκλη}}</ref>]]
Η άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας προβλέπεται να συσχετιστεί με την αύξηση των παγκόσμιων βροχοπτώσεων, λόγω της αυξημένης απορροής, πλημμύρων, αυξημένων ποσοστών διάβρωσης του εδάφους, και μαζικής κίνησης γης. Έτσι, είναι πιθανή η μείωση της ποιότητας του νερού, επειδή ενώ το νερό θα μεταφέρει περισσότερα θρεπτικά συστατικά θα μεταφέρει και περισσότερους ρύπους. Αυτό που αναμένεται γενικά είναι ότι, κατά μέσο όρο, η παγκόσμια βροχόπτωση θα αυξηθεί, παρόλο που σε ορισμένες περιοχές θα αυξηθεί και σε μερικές θα μειωθεί.<ref name=":1" /> Με βάση τα κλιματικά μοντέλα, στις [[Τροπική ζώνη|τροπικές]] περιοχές και σε υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη θα υπάρξει αύξηση της βροχόπτωσης, ενώ οι [[Υποτροπικό κλίμα|υποτροπικές]] περιοχές θα υπάρξει μείωση. Κι έτσι θα προκύψει η γεωγραφική διακύμανση της κατανομής του νερού. Επιπλέον, οι περιοχές με περισσότερη βροχόπτωσης αναμένεται να έχουν την αύξηση αυτή κατά τη διάρκεια του χειμώνα και να γίνουν ξηρότερες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Βέβαια, η κατανομή των βροχοπτώσεων σε ολόκληρο τον πλανήτη είναι πολύ άνιση, κι υπάρχουν φυσιολογικές συνεχείς διακυμάνσεις στη διαθεσιμότητα του νερού σε αντίστοιχες τοποθεσίες.<ref name=":2" />

Οι αλλαγές στη βροχόπτωση θα επηρεάσουν το χρονοδιάγραμμα και το μέγεθος των πλημμύρων και της ξηρασίας, μετατοπίζοντας τις διαδικασίες απορροής και αλλάζοντας τα ποσοστά αναπλήρωσης των υπόγειων υδάτων. Τα μοτίβα της βλάστησης και οι ρυθμοί ανάπτυξης θα επηρεαστούν άμεσα από τις μεταβολές στην ποσότητα και την κατανομή των βροχοπτώσεων, οι οποίες με τη σειρά τους θα επηρεάσουν τη γεωργία και τα φυσικά οικοσυστήματα. Από την άλλη πλευρά, η μειωμένη βροχόπτωση θα προκαλέσει πτώση των υδάτινων όγκων και θα αδειάσει τις δεξαμενές των υγροτόπων, των ποταμών και λιμνών.<ref name=":2" /> Σε αυτό θα συμβάλλει και η πιθανή αύξηση της εξάτμισης και της διαπνοής, ανάλογα με την αύξηση της θερμοκρασίας.<ref name=":3" /> Τα αποθέματα των υπόγειων υδάτων θα εξαντληθούν και το εναπομείνον νερό πολύ πιθανόν να είναι κακής ποιότητας λόγω αυξημένου άλατος ή μολυσματικών παραγόντων στην επιφάνεια του εδάφους.<ref name=":1" />


== Παραπομπές ==
== Παραπομπές ==

Έκδοση από την 15:31, 10 Ιουνίου 2021

Ογδόντα και πλέον χρόνια μετά την εγκατάλειψη των ορυχείων Wallaroo (Kadina, Νότια Αυστραλία), τα βρύα παραμένουν η μόνη βλάστηση σε ορισμένα σημεία του εδάφους.

Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος ορίζεται ως οποιαδήποτε αλλαγή ή διαταραχή στο περιβάλλον που θεωρείται επιβλαβής ή ανεπιθύμητη. Πραγματοποιείται μέσω της εξάντλησης των πόρων, όπως η ποιότητα του αέρα, του νερού και του εδάφους, η καταστροφή των οικοσυστημάτων, η καταστροφή των ενδιαιτημάτων, η εξαφάνιση της άγριας ζωής, και η ρύπανση.[1]

Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος είναι μία από τις δέκα απειλές που έχουν καταγραφεί στο Πλαίσιο Υψηλού Επιπέδου για τις Απειλές, Προκλήσεις και Αλλαγές των Ηνωμένων Εθνών. Η Διεθνής Στρατηγική των ΗΕ για τη Μείωση της Καταστροφής ορίζει την υποβάθμιση του περιβάλλοντος ως τη "μείωση της ικανότητας του περιβάλλοντος να επιτυγχάνει κοινωνικούς και οικολογικούς στόχους και ανάγκες".[2]

Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος έρχεται σε πολλές μορφές. Όταν τα φυσικά ενδιαιτήματα καταστρέφονται ή οι φυσικοί πόροι εξαντλούνται, το περιβάλλον υποβαθμίζεται. Οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος περιλαμβάνουν την προστασία του περιβάλλοντος και τη διαχείριση των περιβαλλοντικών πόρων.[3]

Απώλεια της βιοποικιλότητας

Αποδάσωση στην πολιτεία Maranhão Βραζιλίας, το 2016.
Παράνομη αποδάσωση για δημιουργία φυτείας φοινικέλαιου.

Mε βάση τις επιστημονικές παρατηρήσεις, η ανθρώπινη δραστηριότητα προκαλεί μια έκτη κατά σειρά μαζική εξαφάνιση των ειδών.[4] Η απώλεια της βιοποικιλότητας οφείλεται κυρίως στη συνεχή αύξηση του ανθρώπινου πληθυσμού και στην κατάχρηση των φυσικών πόρων από τον άνθρωπο.[5][6] To 2020, μια έκθεση της WWF διαπίστωσε ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα, ιδίως η υπερκατανάλωση, η αύξηση του πληθυσμού και η εντατική καλλιέργεια, έχουν καταστρέψει το 68% των σπονδυλωτών από το 1970.[7] Η Παγκόσμια Έκθεση Αξιολόγησης της Βιοποικιλότητας και των Οικοσυστημάτων, που δημοσιεύθηκε από το IPBES των Ηνωμένων Εθνών το 2019, επισημαίνει ότι περίπου το ένα εκατομμύριο των ειδών φυτών και ζώων αντιμετωπίζουν εξαφάνιση από ανθρωπογενείς αιτίες, όπως η επέκταση της χρήσης της γης για εντατική καλλιέργεια και εκτροφή ζώων, και υπεραλίευση.[8][9][10]

Από το ξεκίνημα χρήσης της γεωργίας από τον άνθρωπο πριν από 11.000 χρόνια, έχει αλλάξει περίπου το 70% της επιφάνειας της γης, με την παγκόσμια βιομάζα της βλάστησης να μειώνεται κατά το ήμισυ, και η μείωση της βιοποικιλότητας για τις χερσαίες κοινότητες ζώων να είναι μεγαλύτερη από 20% κατά μέσο όρο.[11] Μια μελέτη του 2021 αναφέρει ότι μόλις το 3% της επιφάνειας της Γης είναι οικολογικά ανέπαφη, δηλαδή περιλαμβάνει περιοχές με υγιείς πληθυσμούς εγγενών ζώων και λίγη έως καμία ανθρώπινη παρέμβαση. Πολλά από αυτά τα άθικτα οικοσυστήματα βρίσκονται σε περιοχές που κατοικούνται από αυτόχθονες πληθυσμούς.[12][13]

Οι επιπτώσεις που μπορούν να έχουν αυτές οι απώλειες στην ανθρώπινη διαβίωση και την ευημερία έχουν προκαλέσει σοβαρές ανησυχίες. Με βάση την έκθεση που δημοσιεύθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη το 2019 για την κατάσταση της βιοποικιλότητας στον κόσμο για τα τρόφιμα και τη γεωργία, "υπάρχουν αναφορές από τις χώρες ότι πολλά είδη που συμβάλλουν σε ζωτικές υπηρεσίες των οικοσυστημάτων, όπως οι επικονιαστές, οι φυσικοί εχθροί των παρασίτων, οι οργανισμοί του εδάφους και κάποια είδη της άγριας πανίδας, έχουν ελαττωθεί ως αποτέλεσμα της καταστροφής και της υποβάθμισης των οικοτόπων, της υπερεκμετάλλευσης, της ρύπανσης και άλλων απειλών". "Τα βασικά οικοσυστήματα που παρέχουν υπηρεσίες απαραίτητες για την τροφή και τη γεωργία, όπως ο ανεφοδιασμός του πόσιμου νερού, η προστασία από τους κινδύνους και η παροχή οικοτόπων, για είδη όπως ψάρια και επικονιαστές, μειώνονται".[3]

Υποβάθμιση των υδάτων

Στην εικόνα απεικονίζεται ο ποταμός Νείλος της Αιγύπτου. Αν η Αιθιοπία γεμίσει τη δεξαμενή του Μεγάλου Αιθιοπικού Αναγεννησιακού Φράγματος, θα μπορούσε να μειώσει τις ροές του Νείλου έως και 25% και να καταστρέψει τις αιγυπτιακές γεωργικές εκτάσεις.[14]

Ένα σημαντικό στοιχείο στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος είναι η εξάντληση των αποθεμάτων του γλυκού νερού στη Γη.[15] Μόνο περίπου το 2,5% του συνόλου του νερού στη Γη είναι γλυκό νερό, με το υπόλοιπο να είναι αλμυρό. Το 69% του γλυκού νερού βρίσκεται σε μορφή πάγου την Ανταρκτική και στη Γροιλανδία, και το υπόλοιπο 30% (του 2,5%) είναι διαθέσιμο για κατανάλωση.[16] Το γλυκό νερό είναι ένας εξαιρετικά σημαντικός πόρος, με τη ζωή στη Γη εξαρτάται από αυτόν. Το νερό μεταφέρει θρεπτικά συστατικά, μέταλλα και χημικά ιχνοστοιχεία μέσα στη βιόσφαιρα σε όλες τις μορφές ζωής, συντηρεί τόσο τα φυτά όσο και τα ζώα και διαμορφώνει την επιφάνεια της Γης.[17]

Οι τρείς πιο συνηθισμένες χρήσεις του γλυκού νερού αντιπροσωπεύουν το 95% της κατανάλωσής του. Το 85% περίπου χρησιμοποιείται για άρδευση καλλιεργήσιμων εκτάσεων, γηπέδων γκολφ και πάρκων, το 6% χρησιμοποιείται για οικιακούς σκοπούς, όπως εσωτερικές πισίνες, κήπους και γκαζόν, και το 4% χρησιμοποιείται για βιομηχανικούς σκοπούς, όπως η επεξεργασία, το πλύσιμο και η ψύξη στα κέντρα παραγωγής. Ένας στους τρεις ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο αντιμετωπίζει ήδη έλλειψη νερού, σχεδόν το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε περιοχές με φυσική λειψυδρία και σχεδόν το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε αναπτυσσόμενες χώρες που δεν διαθέτουν τις απαραίτητες υποδομές για τη χρήση νερού από διαθέσιμους ποταμούς και υδροφορείς. Η λειψυδρία είναι ένα αυξανόμενο πρόβλημα, λόγω της αύξησης του πληθυσμού, της αυξημένης αστικοποίησης, του υψηλότερου βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων, και της κλιματικής αλλαγής.[16]

Κλιματική αλλαγή και θερμοκρασία

Η μέση παγκόσμια θερμοκρασία αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια λόγω της κλιματικής αλλαγής, η οποία σε συνδυασμό με την αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, θα επηρεάσει τους υδάτινους πόρους. Κι αυτό διότι η εξάτμιση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα επίπεδα της θερμοκρασίας και της υγρασίας, η οποία με τη σειρά της μπορεί να επηρεάσει την ποσότητα του νερού που διατίθεται για την ανανέωση των αποθεμάτων των υπόγειων υδάτων. Παράλληλα, λόγω της αύξησης του ατμοσφαιρικού CO2, μπορεί να επηρεαστεί η δεσμευσή του από τα φυτά και η διαπνοή τους, κι έτσι να μειωθεί η ποσότητα του διαθέσιμου νερού. Η άνοδος της θερμοκρασίας μπορεί να προκαλέσει την τήξη των πάγων και τη μεταβολή των κλιματικών ζωνών, επηρεάζοντας την υγρασία του εδάφους, και προκαλώντας κινδύνους από πλημμύρες και ξηρασίες, αλλά και επηρεάζοντας την ικανότητα αποθήκευσης νερού ανάλογα με την περιοχή.[18]

Οι υψηλότερες θερμοκρασίες του χειμώνα προκαλούν μείωση του χιονιού, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένες υδάτινες αποθήκες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στα μεσαία γεωγραφικά πλάτη και ορεινές περιοχές που εξαρτώνται από την παγετώδη απορροή για να αναπληρώσουν τα ποτάμια τους και τις αποθήκες υπόγειων υδάτων. Και γι΄αυτό το λόγο, αυτές οι περιοχές είναι όλο και πιο ευάλωτες στην έλλειψη νερού με την πάροδο του χρόνου.[16]

Η θερμική διαστολή του νερού και η αυξημένη τήξη των παγετώνων από την αύξηση της θερμοκρασίας οδηγούν στην αύξηση της στάθμης της θάλασσας. Αυτό μπορεί να επηρεάσει την παροχή του γλυκού νερού στις παράκτιες περιοχές. Καθώς οι εκβολές του ποταμού και τα δέλτα με υψηλότερη αλατότητα ωθούνται περισσότερο στην ενδοχώρα, το αλμυρό νερό εισβάλει στις δεξαμενές και στους υδροφορείς, αυξάνοντας την αλατότητά τους.[19]

Τέλος, η αύξηση της θερμοκρασίας του αέρα οδηγεί στην αύξηση της θερμοκρασίας του νερού, κι έτσι το νερό γίνεται πιο ευαίσθητο στην ανάπτυξη των βακτηρίων. Αυτό προκύπτει γιατί επηρεάζετονται σημαντικά τα οικοσυστήματα, και συγκεκριμένα κάποια είδη με ευαισθησία στις αλλαγές θερμοκρασίας, τα οποία καθαρίζουν το νερό εμπλουτίζοντάς το με οξυγόνο.[16]

Κλιματική αλλαγή και βροχόπτωση

Εικόνα της λίμνης Ούρμια στο Ιράν, όπως αποτυπώνεται από ψηλά από το διαστημικό σταθμό της ΝΑSA. Η λίμνη αντιμετωπίζει δραστική απώλεια νερού και τώρα έχει απομείνει μόνο περίπου το 5% του όγκου των υψηλών υδάτων της. Η αιτία της πτώσης των επιπέδων του νερού σχετίζεται με την εκτεταμένη χρήση του νερού για καλλιέργεια και τη μακροπρόθεσμη μείωση των βροχοπτώσεων.[20]

Η άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας προβλέπεται να συσχετιστεί με την αύξηση των παγκόσμιων βροχοπτώσεων, λόγω της αυξημένης απορροής, πλημμύρων, αυξημένων ποσοστών διάβρωσης του εδάφους, και μαζικής κίνησης γης. Έτσι, είναι πιθανή η μείωση της ποιότητας του νερού, επειδή ενώ το νερό θα μεταφέρει περισσότερα θρεπτικά συστατικά θα μεταφέρει και περισσότερους ρύπους. Αυτό που αναμένεται γενικά είναι ότι, κατά μέσο όρο, η παγκόσμια βροχόπτωση θα αυξηθεί, παρόλο που σε ορισμένες περιοχές θα αυξηθεί και σε μερικές θα μειωθεί.[16] Με βάση τα κλιματικά μοντέλα, στις τροπικές περιοχές και σε υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη θα υπάρξει αύξηση της βροχόπτωσης, ενώ οι υποτροπικές περιοχές θα υπάρξει μείωση. Κι έτσι θα προκύψει η γεωγραφική διακύμανση της κατανομής του νερού. Επιπλέον, οι περιοχές με περισσότερη βροχόπτωσης αναμένεται να έχουν την αύξηση αυτή κατά τη διάρκεια του χειμώνα και να γίνουν ξηρότερες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Βέβαια, η κατανομή των βροχοπτώσεων σε ολόκληρο τον πλανήτη είναι πολύ άνιση, κι υπάρχουν φυσιολογικές συνεχείς διακυμάνσεις στη διαθεσιμότητα του νερού σε αντίστοιχες τοποθεσίες.[18]

Οι αλλαγές στη βροχόπτωση θα επηρεάσουν το χρονοδιάγραμμα και το μέγεθος των πλημμύρων και της ξηρασίας, μετατοπίζοντας τις διαδικασίες απορροής και αλλάζοντας τα ποσοστά αναπλήρωσης των υπόγειων υδάτων. Τα μοτίβα της βλάστησης και οι ρυθμοί ανάπτυξης θα επηρεαστούν άμεσα από τις μεταβολές στην ποσότητα και την κατανομή των βροχοπτώσεων, οι οποίες με τη σειρά τους θα επηρεάσουν τη γεωργία και τα φυσικά οικοσυστήματα. Από την άλλη πλευρά, η μειωμένη βροχόπτωση θα προκαλέσει πτώση των υδάτινων όγκων και θα αδειάσει τις δεξαμενές των υγροτόπων, των ποταμών και λιμνών.[18] Σε αυτό θα συμβάλλει και η πιθανή αύξηση της εξάτμισης και της διαπνοής, ανάλογα με την αύξηση της θερμοκρασίας.[19] Τα αποθέματα των υπόγειων υδάτων θα εξαντληθούν και το εναπομείνον νερό πολύ πιθανόν να είναι κακής ποιότητας λόγω αυξημένου άλατος ή μολυσματικών παραγόντων στην επιφάνεια του εδάφους.[16]

Παραπομπές

  1. Johnson, D. L.; Ambrose, S. H.; Bassett, T. J.; Bowen, M. L.; Crummey, D. E.; Isaacson, J. S.; Johnson, D. N.; Lamb, P. και άλλοι. (1997). «Meanings of Environmental Terms» (στα αγγλικά). Journal of Environmental Quality 26 (3): 581–589. doi:10.2134/jeq1997.00472425002600030002x. ISSN 1537-2537. https://acsess.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.2134/jeq1997.00472425002600030002x. 
  2. «Information Note: A short report of the UN/ISDR secretariat» (PDF). unisdr.org. 2007. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021. 
  3. 3,0 3,1 «The state of the world's biodiversity for food and agriculture» (PDF). fao.org. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021. 
  4. Ripple, William J.; Wolf, Christopher; Newsome, Thomas M.; Galetti, Mauro; Alamgir, Mohammed; Crist, Eileen; Mahmoud, Mahmoud I.; Laurance, William F. και άλλοι. (2017-12-01). «World Scientists’ Warning to Humanity: A Second Notice». BioScience 67 (12): 1026–1028. doi:10.1093/biosci/bix125. ISSN 0006-3568. https://doi.org/10.1093/biosci/bix125. 
  5. Pimm, S. L.; Jenkins, C. N.; Abell, R.; Brooks, T. M.; Gittleman, J. L.; Joppa, L. N.; Raven, P. H.; Roberts, C. M. και άλλοι. (2014-05-30). «The biodiversity of species and their rates of extinction, distribution, and protection» (στα αγγλικά). Science 344 (6187). doi:10.1126/science.1246752. ISSN 0036-8075. PMID 24876501. https://science.sciencemag.org/content/344/6187/1246752. 
  6. Ceballos, Gerardo; Ehrlich, Paul R.; Dirzo, Rodolfo (2017-07-25). «Biological annihilation via the ongoing sixth mass extinction signaled by vertebrate population losses and declines» (στα αγγλικά). Proceedings of the National Academy of Sciences 114 (30): E6089–E6096. doi:10.1073/pnas.1704949114. ISSN 0027-8424. PMID 28696295. https://www.pnas.org/content/114/30/E6089. 
  7. «Humans exploiting and destroying nature on unprecedented scale – report». the Guardian (στα Αγγλικά). 9 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021. 
  8. Plumer, Brad (2019-05-06). «Humans Are Speeding Extinction and Altering the Natural World at an ‘Unprecedented’ Pace» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2019/05/06/climate/biodiversity-extinction-united-nations.html. Ανακτήθηκε στις 2021-06-10. 
  9. Vidal, John (15 Μαρτίου 2019). «We Face A Crisis Bigger Than Climate Change, But We're Not Talking About It». HuffPost (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021. 
  10. «Human society under urgent threat from loss of Earth's natural life». the Guardian (στα Αγγλικά). 6 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021. 
  11. Bradshaw, Corey J. A.; Ehrlich, Paul R.; Beattie, Andrew; Ceballos, Gerardo; Crist, Eileen; Diamond, Joan; Dirzo, Rodolfo; Ehrlich, Anne H. και άλλοι. (2021). «Underestimating the Challenges of Avoiding a Ghastly Future» (στα English). Frontiers in Conservation Science 1. doi:10.3389/fcosc.2020.615419. ISSN 2673-611X. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fcosc.2020.615419/full. 
  12. «Just 3% of world's ecosystems remain intact, study suggests». the Guardian (στα Αγγλικά). 15 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021. 
  13. Plumptre, Andrew J.; Baisero, Daniele; Belote, R. Travis; Vázquez-Domínguez, Ella; Faurby, Soren; Jȩdrzejewski, Włodzimierz; Kiara, Henry; Kühl, Hjalmar και άλλοι. (2021). «Where Might We Find Ecologically Intact Communities?» (στα English). Frontiers in Forests and Global Change 4. doi:10.3389/ffgc.2021.626635. ISSN 2624-893X. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/ffgc.2021.626635/full. 
  14. «In Africa, War Over Water Looms As Ethiopia Nears Completion Of Nile River Dam». NPR.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021. 
  15. Warner, K.; Hamza, M.; Oliver-Smith, A.; Renaud, F.; Julca, A. (2010-12-01). «Climate change, environmental degradation and migration» (στα αγγλικά). Natural Hazards 55 (3): 689–715. doi:10.1007/s11069-009-9419-7. ISSN 1573-0840. https://doi.org/10.1007/s11069-009-9419-7. 
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 16,5 «Water and Climate Change». web.archive.org. 6 Δεκεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021. 
  17. Young, Gordon J., James Dooge, and John C. Rodda. (2004). Global Water Resource Issues. Cambridge UP.
  18. 18,0 18,1 18,2 Ragab, Ragab, and Christel Prudhomme. (2002). "Soil and Water: Climate Change and Water Resources Management in Arid and Semi-Arid Regions: Prospective Challenges for the 21st Century". Biosystems Engineering 81(1):3-34.
  19. 19,0 19,1 Frederick, Kenneth D., and David C. Major. (1997). “Climate Change and Water Resources.” Climatic Change 37(1):7-23.
  20. Κουράκλη, Περιστέρα. Εκτίμηση του κινδύνου πρόσχωσης των ταμιευτήρων νερού με τη χρήση των G.I.S. και της τηλεπισκόπησης. National Documentation Centre (EKT). http://dx.doi.org/10.12681/eadd/20953.