Σύνταγμα της Ελλάδος του 1973: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Δημιουργήθηκε από μετάφραση της σελίδας "Greek Constitution of 1973" |
(Καμία διαφορά)
|
Έκδοση από την 11:09, 23 Μαΐου 2019
Το Σύνταγμα της Ελλάδος του 1973 ήταν μία τροποποιημένη εκδοχή του Συντάγματος της Ελλάδος του 1968 (το οποίο δεν τέθηκε ποτέ πλήρως σε ισχύ) από τον Έλληνα δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο, με στόχο την κατάργηση της μοναρχίας της Ελλάδας. Η επανεξέταση του Συντάγματος του 1968 από τον Παπαδόπουλο αντικατέστησε τους όρους «κοινοβουλευτική μοναρχία» και «βασιλιάς» με «δημοκρατική δημοκρατία» και «πρόεδρος της Ελλάδας».[1] Το σύνταγμα δεν τέθηκε ποτέ σε εφαρμογή, λόγω της αποτυχημένης προσπάθειας του Παπαδόπουλου για την απελευθέρωση του καθεστώτος του.
Ιστορικό
Στις αρχές του 1973, το καθεστώς Παπαδόπουλου αντιμετώπισε για πρώτη φορά οργανωμένες διαμαρτυρίες ενάντια στη δικτατορική του κυβέρνηση. Το Φεβρουάριο του 1973,[2] ξεκίνησε η φοιτητική εξέγερση της Νομικής Σχολής όταν οι φοιτητές κατέλαβαν τη Νομική Σχολή της Αθήνας, διαμαρτυρόμενοι ενάντια στους δικτάτορες και ήταν πρόδρομος της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Η δημόσια ανησυχία εναντίον του καθεστώτος ακολούθησε απόπειρα πραξικοπήματος κατά του Παπαδόπουλου που οργάνωσε το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό.[1]
Οι δικτάτορες υποψιάζονταν έντονα ότι ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β΄, ο οποίος ήταν ήδη εξόριστος λόγω μιας προηγούμενης απόπειρας πραξικοπήματος εναντίον τους τον Δεκέμβριο του 1967, ήταν επίσης πίσω από τη δεύτερη απόπειρα πραξικοπήματος. Ο δικτάτορας χρησιμοποίησε την απόπειρα του πραξικοπήματος ως πρόφαση για να ενισχύσει τη θέση του, απομακρύνοντας τον βασιλιά, τον οποίο θεωρούσε ως τον τελευταίο κύριο, μη-χουντικό, ανταγωνιστή της εξουσίας.[3] Ένα μήνα αργότερα, τον Ιούνιο του 1973, ο Παπαδόπουλος προχώρησε στην κατάργηση της μοναρχίας και στην κήρυξη της Ελλάδας ως προεδρικής δημοκρατίας, ταυτοχρόως διορίζοντάς τον εαυτό του στη νέα θέση ως αρχηγός κράτους της Ελλάδας.[1]
Χωρίς να χάσει χρόνο, το καθεστώς προχώρησε τον Ιούλιο του ίδιου έτους για να διεξάγει αυθαίρετο δημοψήφισμα, που επικύρωσε το νέο σύνταγμα με το 21,56% να υποστηρίζει τη μοναρχία και το 78,44% εναντίον της.[1] [4] Η προσπάθεια του Παπαδόπουλου να σχεδιάσει ένα νέο πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα τελικά απέτυχε και το νέο σύνταγμα δεν τέθηκε ποτέ σε ισχύ.[1]
Ανάλυση
Το σύνταγμα του 1973 είναι το δεύτερο σύνταγμα της νεοελληνικής ιστορίας, μετά το προηγούμενο σύνταγμα του 1968, που προέκυψε από μια αποτυχημένη προσπάθεια πραξικοπήματος από το Ελληνικό Ναυτικό.[5] Το σύνταγμα του 1973 αντιβαίνει στο άρθρο 137 παράγραφος 1 του προηγούμενου συντάγματος του 1968, που αναφέρει ότι «οι θεμελιώδεις διατάξεις του Συντάγματος, καθώς και εκείνες που ορίζουν τη μορφή κυβέρνησης ως Βασιλευόμενη Δημοκρατία δε μπορούν ποτέ να αναθεωρηθούν».[5] Λόγω αυτής της παραβίασης του άρθρου 137 του προκάτοχού του, το σύνταγμα του 1973 χαρακτηρίστηκε ως «επαναστατικό».[5] Το Σύνταγμα του 1973 αντικαταστάθηκε από το σημερινό Σύνταγμα της Ελλάδας το 1975, κατά την περίοδο της μεταπολίτευσης.[4]
Εξουσίες του προέδρου
Σύμφωνα με το σύνταγμα του 1973, ο πρόεδρος είχε την εξουσία να ορίζει και επίσης να απομακρύνει τους υπουργούς και τους υφυπουργούς δημόσιας τάξης, εξωτερικών υποθέσεων και εθνικής άμυνας. Αυτό προοριζόταν για να επισκιάσει τις ένοπλες δυνάμεις και σχεδιάστηκε για να τους διαβεβαιώσει ότι η εξουσία ανήκει στον πρόεδρο της δημοκρατίας. Το άρθρο 49 παράγραφος 2 του Συντάγματος του 1973 επέτρεπε στον Πρόεδρο να διοικεί απευθείας τις ένοπλες δυνάμεις και να επιλέγει επίσης τον αρχηγό και τους διοικητές των κλάδων των ενόπλων δυνάμεων.[6] Το σύνταγμα του 1973 έδωσε επίσης νομοθετικές εξουσίες στον πρόεδρο και το κοινοβούλιο της Ελλάδας.[7]
Παραπομπές
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Philippos K. Spyropoulos· Théodore Fortsakis (2009). Constitutional Law in Greece. Kluwer Law International. σελίδες 54–55. ISBN 978-90-411-2878-2.
- ↑ Michel Forsé· International Research Group on the Comparative Charting of Social Change in Advanced Industrial Societies (29 Απριλίου 1993). Recent Social Trends in France, 1960–1990. McGill-Queen's Press – MQUP. σελ. 410. ISBN 978-0-7735-0887-3.
- ↑ Mogens Pelt (2006). Tying Greece to the West: US-West German-Greek Relations 1949–1974. Museum Tusculanum Press. σελ. 348. ISBN 978-87-7289-583-3.
- ↑ 4,0 4,1 Louis M. Imbeau· Steve Jacob (19 Φεβρουαρίου 2015). Behind a Veil of Ignorance?: Power and Uncertainty in Constitutional Design. Springer. σελ. 179. ISBN 978-3-319-14953-0.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Markesinis, Basil S. (1973). «Reflections on the Greek Constitution». Parliamentary Affairs 27 (1973September): 8-27. http://pa.oxfordjournals.org/content/27/1973sep/8.extract.
- ↑ Thomas Kyriakis, University of Hamburg. «The two Plebiscites and Constitutions of 1968 and 1973» (PDF).
- ↑ Stephen G. Xydis (Autumn 1974). «Coups and Countercoups in Greece, 1967–1973». Political Science Quarterly (The Academy of Political Science) 89 No. 3: 507–538. doi:. https://wikileaks.org/gifiles/attach/97/97825_Coups%20and%20Countercoups%20in%20Greece.pdf.