Υδραγωγείο του Αλέξανδρου

Υδραγωγείο του Αλεξάνδρου
Είδος	αρχαιολογική θέση
Διεύθυνση	Via dell'Acquedotto Alessandrino, Via dei Pioppi, Via degli Olmi, Parco di Tor le tre Teste
Γεωγραφικές συντεταγμένες	41°54′29″N 12°30′16″E
Διοικητική υπαγωγή	Roma Capitale
Χώρα	Ιταλία
	Πολυμέσα
	δεδομένα (π)

Tο Υδραγωγείο του Αλεξάνδρου, (λατιν.: Aqua Alexandrina), ήταν ρωμαϊκό υδραγωγείο, που βρισκόταν στην πόλη της Ρώμης. Το μήκους 22,4 χλμ. υδραγωγείο μετέφερε νερό από το Παντάνο Μποργκέζε στις Θέρμες του Αλεξάνδρου Σεβήρου στο Πεδίον του Άρεως. Παρέμεινε σε χρήση από τον 3ο έως τον 8ο αι. μ.Χ. ^[1]

Ιστορία του

Το υδραγωγείο κατασκευάστηκε το 226 μ.Χ. ως το τελευταίο από τα 11 αρχαία υδραγωγεία της Ρώμης. Κτίστηκε επί τη βασιλείας του Αυτοκράτορα Αλέξανδρου Σεβήρου, για να προμηθεύσει τη διεύρυνση των Θερμών του Νέρωνα, που μετονομάστηκαν σε Θέρμες του Αλεξάνδρου. Το υδραγωγείο επισκευάστηκε για πρώτη φορά την εποχή του Διοκλητιανού μεταξύ 3ου και 4ου αι., αργότερα μεταξύ 5ου και 6ου αι. και τέλος τον 8ο αι. επί πάπα Αδριανού Α'. Το υδραγωγείο περιγράφτηκε τον 17ο αι. από τον Ραφαέλο Φαμπρέτι (1680).

Διαδρομή

Το υδραγωγείο λάμβανε το νερό του από την πηγή Παντάνο Μποργκέζε (Pantano Borghese) κοντά στην πόλη Γκάμπιι, τώρα μέρος του Mόντε Κομπάτρι. Η ίδια πηγή προμήθευε το Άκουα Φελίτσε από το 1586. Στα πρώτα 6.4& χλμ. (από το σύνολο 22,4 χλμ.) διανοίχθηκαν υπόγειες σήραγγες, αργότερα προχωρούσε για 2.4 χλμ. επάνω σε τόξα από πλίνθους, που διασχίζουν τις κοιλάδες της Ρωμαϊκής Καμπανίας.

Το υδραγωγείο εισήρχετο στην πόλη στην Πόρτα Ματζόρε και κατέληγε στην Άρεως Πεδίον στις Θέρμες του Αλεξάνδρου, μεταξύ του Πανθέου και της Πιάτσα Ναβόνα.

Τεχνικές λεπτομέρειες

Ανάλογα με την εποχή, το υδραγωγείο παρείχε 120.000 έως 320.000 κ.μ. νερού την ημέρα.

Τα τόξα του υδραγωγείου είναι από σκυρόδεμα με επένδυση από πλίνθους. Υπάρχουν τέσσερις μικροί βραχίονες τραβερτίνη στην κορυφή κάθε πεσσού, των οποίων η λειτουργία παραμένει άγνωστη.

Τα σωζόμενα μέρη του

Το μεγαλύτερο συνεχές επίγειο μήκος του υδραγωγείου διασχίζει την περιοχή Τσεντοτσέλε κατά μήκος της Βία ντέι Πιόπι και της Βία ντέλι Όλμι. Μνημειακά τόξα ξεπροβάλλουν επάνω από την πολυσύχναστη Βιάλε Παλμίρο Τολιάτι, βόρεια της Βία Καζιλίνα. Ο δρόμος εκτείνεται κατά μήκος της παλιάς Τάφρου του Σεντονέλε (Fosso di Centocelle), όπου τα τόξα φθάνουν σε ύψος τα 20–25 μ. Παλαιότερα η διάβαση ήταν ένα εντυπωσιακό χαρακτηριστικό της ρωμαϊκής υπαίθρου, αλλά τώρα περιβάλλεται πλήρως από μία πυκνοδομημένη οικιστική γειτονιά. Η από πλίνθους επιφάνεια είναι πολύ καλά διατηρημένη εδώ, σε αντίθεση με τα άλλα τμήματα όπου η διάβρωση την έχει επηρεάσει πολύ.

Ένα δεύτερο, μεγαλύτερο, ορατό τμήμα εκτείνεται κατά μήκος της Βία ντελ' Ακουεντότο Αλεσαντρίνο, νότια της Βία Καζιλίνα. Το υδραγωγείο προχωρά με τόξα, μέσω μίας κοιλάδας με το χαμηλότερο σημείο στη διάβαση της σημερινής Βία Κάρλο ντελα Ρόκα. Τα ερείπια περιβάλλονται από σπίτια και ένα δημόσιο πάρκο, που ονομάζεται Πάρκο Τζιορντάνο Σανγκάλι. Το με τόξα τμήμα καταλήγει στη διασταύρωση με τη Βία ντία Τορπινατάρα.

Είναι δυνατό να ακολουθήσετε το υδραγωγείο από το Τσεντοτσέλε προς το Παντάνο Μποργκέζε μέσα από ανοιχτά χωράφια και διάσπαρτα αγροκτήματα μέχρι το Γκράντε Ρακόρντο Ανουλάρε, τον μεγάλο περιφερειακό δρόμο της Ρώμης. Υπάρχουν σημαντικά χαμηλότερα τμήματα με τόξα στα σημεία διέλευσης τάφρων και κοιλοτήτων, για παράδειγμα πίσω από το συγκρότημα κατοικιών Τορ Τρε Τέστε, όπου δημιουργήθηκε ένα δημόσιο πάρκο γύρω από τα ερείπια.