Τζων Τσαρντ

Τζων Ράουζ Μέρριοτ Τσαρντ
	Ο Τζων Τσαρντ ως Αντισυνταγματάρχης. 1892-1896
Γέννηση	21 Δεκεμβρίου 1847; Πλύμουθ, Ντέβον, Αγγλία
Θάνατος	1 Νοεμβρίου 1897; Χατς Μπήτσαμ, Τόουντον, Αγγλία
Χώρα	Βρετανική Αυτοκρατορία
Κλάδος	Βρετανικός Στρατός
Εν ενεργεία	1868-1897
Βαθμός	Συνταγματάρχης
Μονάδες	5ος Λόχος Βασιλικού Μηχανικού,
Διοικήσεις	Απόσπασμα Βασιλικού Μηχανικού, Σιγκαπούρη
Μάχες/πόλεμοι	Πόλεμος Βρετανίας - Ζουλού Μάχη του Ρορκς Ντριφτ;
Τιμές	Σταυρός της Βικτωρίας
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Συνταγματάρχης Τζων Ράουζ Μέρριοτ Τσαρντ (John Rouse Merriott Chard, 21 Δεκεμβρίου 1847 – 1 Νοεμβρίου 1897) ήταν αξιωματικός του Βρετανικού Στρατού ο οποίος έλαβε το Σταυρό της Βικτωρίας για το ρόλο του στη Μάχη του Ρορκς Ντριφτ το 1879.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στο Πλύμουθ του Ντέβον της Αγγλίας και γονείς του ήταν ο Δρ. Γουίλλιαμ Γουήτον Τσαρντ και η Τζέιν Μπρίμακομπ. Είχε δύο αδελφούς: Τον Γουίλιαμ Γουήτον, αξιωματικό του πεζικού και τον Τσαρλς Έντουαρντ, κληρικό και πέντε αδελφές: την Σαρλότ Μαρία Χέρινγκ, τη Μαίρυ Τζαίην, την Τζαίην Μπρίμακομπ, τη Φλόρενς και τη Μάργκαρετ Έντιθ. Αφού ολοκλήρωσε τη στοιχειώδη εκπαίδευση του εισήχθη στη Βασιλική Στρατιωτική Ακαδημία του Γούλγουιτς, από την οποία αποφοίτησε και κατετάγη στο Βασιλικό Μηχανικό με το βαθμό του Υπολοχαγού στις 18 Ιουλίου 1868. Μετά από μετεκπαίδευση 2 ετών, υπηρέτησε αρχικά στις Βερμούδες (1870-1873) και στη Μάλτα (1873-1875), με κύριο αντικείμενο την κατασκευή οχυρωματικών έργων. Από το 1875 μέχρι το 1878 υπηρέτησε στην Αγγλία και με την έκρηξη του Πολέμου Βρετανίας - Ζουλού η μονάδα του διατάχθηκε να αναχωρήσει για τη Νότιο Αφρική.

Ο Πόλεμος των Ζουλού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο 5ος Λόχος του Βασιλικού Μηχανικού αναχώρησε από το Τσάθαμ στις 2 Δεκεμβρίου 1878 και κατέπλευσε στο Ντέρμπαν στις 4 Ιανουαρίου 1879. Η αποστολή του λόχου, του οποίου διοικητής ήταν ο Λοχαγός Γουώλτερ Παρκ Τζόουνς, ήταν να υποστηρίξει την κεντρική φάλαγγα εισβολής των Βρετανών στη χώρα των Ζουλού (3η φάλαγγα), ο πυρήνας της οποίας ήταν το 24ο Σύνταγμα Πεζικού. Η φάλαγγα αυτή, υπό την προσωπική διοίκηση του Υποστράτηγου Τσέλμσφορντ, Διοικητή των Βρετανικών Δυνάμεων, αφού συγκεντρώθηκε στην περιοχή του παλιού σταθμού του Ρορκς Ντριφτ, πέρασε τον ποταμό Μπάφαλο, το φυσικό σύνορο με τη χώρα των Ζουλού στις 11 Ιανουαρίου του 1879 και στρατοπέδευσε στην απέναντι όχθη. Ωστόσο, η καταστροφή μίας από τις γέφυρες είχε ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση του απρόσκοπτου εφοδιασμού της φάλαγγας και την ανάγκη επιδιόρθωσης της. Λόγω της έλλειψης μεταφορικών μέσων, ο 5ος Λόχος δεν μπορούσε να μετακινηθεί έγκαιρα ως σύνολο προς την περιοχή οπότε την αποστολή αυτή ανέλαβε ένα μικρό απόσπασμα με επικεφαλής τον Τσαρντ, ο οποίος έφτασε στο Ρορκς Ντριφτ στις 19 Ιανουαρίου.

Το απόσπασμα του μηχανικού χρειάστηκε μία ημέρα για να ολοκληρώσει με επιτυχία την αποστολή που του είχε ανατεθεί και η 3η φάλαγγα προέλασε και εγκαταστάθηκε στην Ισαντλουάνα, 10 χιλιόμετρα μακριά από το Ρορκς Ντριφτ, σύμφωνα με το σχέδιο. Την επομένη, ο Τσέλμσφορντ διέταξε τη 2η φάλαγγα του Συνταγματάρχη Άντονυ Ντάρνφορντ η οποία μόλις είχε φτάσει στο Ρορκς Ντριφτ, να συνενωθεί μαζί του στο στρατόπεδο της Ισαντλουάνα, 10 περίπου χιλιόμετρα από το Ρορκς Ντριφτ και ταυτόχρονα τον Τσαρντ να προωθήσει το απόσπασμα του στην Ισαντλουάνα, χωρίς όμως να διευκρινίζεται αν ήταν αναγκαία και η δική του παρουσία εκεί.

Στις 22 Ιανουαρίου 1879, ο Τσαρντ ζήτησε και πήρε την άδεια από τον επικεφαλής του σταθμού, Ταγματάρχη Χένρυ Σπώλντινγκ να μεταβεί στην Ισαντλουάνα για να διευκρινίσει το θέμα της παρουσίας του εκεί. Με την άφιξη του στο στρατόπεδο της Ισαντλουάνα, πληροφορήθηκε ότι θα προσκολλούσε το απόσπασμα του στην εκεί δύναμη και ότι ο ίδιος θα έπρεπε να επιστρέψει στο Ρορκς Ντριφτ για να οργανώσει οχυρωματικά έργα που θα κάλυπταν τις γέφυρες του Μπάφαλο.

Στο μεταξύ, ο Σπώλντινγκ, ανησυχώντας για την καθυστέρηση της άφιξης ενός λόχου βρετανικών ενισχύσεων από το Χελπσμακάαρ, αποφάσισε να αναζητήσει τη δύναμη αυτή και αναχώρησε από το Ρορκς Ντριφτ προς τα νότια, με την προοπτική να επιστρέψει μέχρι το βράδυ. Πριν φύγει, συμβουλευόμενος την επετηρίδα, παρέδωσε τη διοίκηση της φρουράς (η οποία αποτελείτο κυρίως από τον 2ο Λόχο του 2ου Τάγματος του 24ου Συντάγματος Πεζικού) στον Τσαρντ, ο οποίος ήταν αρχαιότερος του οργανικού διοικητή της φρουράς, Υπολοχαγού Γκόνβιλ Μπρόμχεντ.

Ο Τσαρντ βρισκόταν στις γέφυρες, όταν γύρω στις 12.30 μ.μ. άρχισαν να φτάνουν στην περιοχή οι πρώτοι φυγάδες που πανικόβλητοι άφηναν την πρώτη ιδέα για την καταστροφή της 3ης φάλαγγας της βρετανικής δύναμης στη Μάχη της Ισαντλουάνα. Όταν η σκληρή αλήθεια επιβεβαιώθηκε από τους Υπολοχαγούς Άντεντορφφ και Βέιν, μαζί με την πληροφορία ότι ένα ολόκληρο σύνταγμα (Ίμπι) των Ζουλού, δύναμης 3000 - 4000 ανδρών κινείτο προς το Ρορκς Ντριφτ, ο Τσαρντ επέστρεψε εσπευσμένα στον σταθμό. Εκεί, από κοινού με τον Μπρόμχεντ και με την καταλυτική παρέμβαση του Επιθεωρητή της Επιμελητείας Τζέιμς Ντάλτον, έλαβαν την απόφαση να μην εκθέσουν την ήδη μικρή δύναμη τους σε μία αργή ακάλυπτη υποχώρηση σε ανοιχτό έδαφος αλλά να παραμείνουν εκεί και να υπερασπιστούν τον σταθμό.

Η μάχη του Ρορκς Ντριφτ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τις 4.20 μ.μ. της 22ας Ιανουαρίου 1879 μέχρι τις 4.00 π.μ. της επομένης, υπό τη διοίκηση του Τ. Τσαρντ, οι 139 άνδρες της φρουράς του Ρορκς Ντριφτ απέκρουσαν με επιτυχία τις λυσσαλέες επιθέσεις 2 ίμπι των Ζουλού εναντίον τους και με την απώλεια μόνο 17 ανδρών, έθεσαν εκτός μάχης περίπου 850 Ζουλού. Στις 7.00 π.μ. της 23ης Ιανουαρίου 1879, οι υπερασπιστές του Ρορκς Ντριφτ διέκριναν τη φάλλαγα της δύναμης του Υποστράτηγου Τσέλμσφορντ που έσπευδε προς το σταθμό.

Μετά το Ρορκς Ντριφτ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δράση του Τσαρντ στη μάχη του Ρορκς Ντριφτ του απέφερε την άμεση προαγωγή επί του πεδίου της μάχης του σε Λοχαγό και σε Επίτιμο Ταγματάρχη. Ο Τσαρντ επέστρεψε στον 5ο Λόχο Μηχανικού και στα καθήκοντα του τρεις μέρες μετά τη μάχη και εργάστηκε σε όλα τα οχυρωματικά έργα της περιοχής ευθύνης του Λόχου. Όπως και πολλοί άλλοι συνάδελφοι του, προσεβλήθη από εντερικό πυρετό και νοσηλεύθηκε στο Λέιντυσμιθ από τις 17 Φεβρουαρίου μέχρι τις 26 Απριλίου 1879. Μετά την ανάρρωση του συμμετείχε στις προετοιμασίες της δεύτερης εισβολής στη χώρα των Ζουλού και ήταν παρών με τον 5ο Λόχο στη μάχη του Ουλούντι (4 Ιουλίου 1879), η οποία τερμάτισε τον πόλεμο Βρετανίας - Ζουλού. Στις 16 Ιουλίου 1879, στο Σαιντ Πωλ της χώρας των Ζουλού, ο νέος Διοικητής των Βρετανικών Δυνάμεων στη Νότιο Αφρική Σερ Γκάρνετ Γούλσλεϋ του απένειμε τον Σταυρό της Βικτωρίας. Το αιτιολογικό της δράσης του περιγράφηκε ως ακολούθως:

Για επίδειξη γενναιότητας κατά την Άμυνα του Ρορκς Ντριφτ, 22 και 23 Ιανουαρίου 1879. Ο Υποστράτηγος Τσέλμσφορντ αναφέρει ότι αν δεν υφίστατο το παράδειγμα και η εξαίρετη συμπεριφορά των Υπολοχαγών Τσαρντ, του Βασιλικού Μηχανικού και Μπρόμχεντ, του 24ου Συντάγματος Πεζικού, η άμυνα του Ρορκς Ντριφτ δεν θα είχε λάβει χώρα με την ευφυία και την ένταση που τη χαρακτήρισε σε τόσο προφανή βαθμό. Ο Υποστράτηγος προσθέτει ότι η επιτυχία θα πρέπει να αποδοθεί σε μεγάλο βαθμό στους δύο νέους αξιωματικούς, οι οποίοι άσκησαν τη διοίκηση κατά την εν λόγω σύρραξη.
—London Gazette, 2 Μαΐου 1879

Παρά τις τιμές οι οποίες αποδόθηκαν στον Τσαρντ, δεν έλειψαν και απαξιωτικές εκφράσεις, κυρίως από τον ίδιο τον Στρατηγό Γούλσλεϋ, ο οποίος κατ' ιδίαν και στο ημερολόγιο του σημείωνε ότι "έχω καιρό να γνωρίσω δύο περισσότερο ανιαρούς, ηλίθιους, αδιάφορους κυρίους και λιγότερο τζέντλεμαν από τους Τσαρντ και Μπρόμχεντ". Επίσης, ο διοικητής του 5ου Λόχου Μηχανικού, Λοχαγός Γουώλτερ Παρκ Τζόουνς, σημείωσε πολλές φορές την σκανδαλώδη κατά την άποψη του εύνοια της τύχης του Τσαρντ, ο οποίος αποφεύγοντας τις ταλαιπωρίες του Μηχανικού, αναγορεύτηκε μέσα σε μία μέρα σε ήρωα.

Ωστόσο, η φήμη που κέρδισε ο Τσαρντ από τη μάχη αυτή, η οποία λειτούργησε ως ένα ευεργετικό ψυχολογικό αντίβαρο στην καταστροφική ήττα της Ισαντλουάνα, είχε ως αποτέλεσμα την ανάδειξη του σε εθνικό ήρωα και, κατά την επιστροφή του στην Αγγλία, στις 2 Οκτωβρίου του 1879, επί του μεταγωγικού Αίγυπτος, τον υποδέχθηκαν ο Δούκας του Καίμπριτζ και ο Πρίγκηπας Αλβέρτος του Σαξ-Βαϊμάρης καθώς και πλήθος κόσμου, ενώ προσεκλήθη επισήμως και στα ανάκτορα. Κατά την επιστροφή του στη γενέτειρα του και κατά τη διάρκεια της άδειας του, έγινε αντικείμενο θερμών εκδηλώσεων και στις 12-14 Οκτωβρίου 1879,επεσκέφθη τη Βασίλισσα Βικτωρία στο Μπάλμοραλ .

Με το τέλος της αδείας του, ο Τσαρντ τοποθετήθηκε στο Ντέβονπορτ από το τέλος του Ιανουαρίου του 1880 μέχρι το Δεκέμβριο του 1881, οπότε και μετατέθηκε στην Κύπρο. Ο Τσαρντ παρέμεινε στην Κύπρο πάνω από πέντε χρόνια και επέστρεψε στην Αγγλία το Μάρτιο του 1887, έχοντας ήδη προαχθεί σε Ταγματάρχη στις 17 Ιουλίου 1886. Μέχρι τον Δεκέμβριο του 1892 παρέμεινε στο Πρέστον και στη συνέχεια μετατέθηκε στο Απόσπασμα του Βασιλικού Μηχανικού στη Σιγκαπούρη το οποίο και διοίκησε ως Αντισυνταγματάρχης από τις 8 Ιανουαρίου 1893 μέχρι τον Ιανουάριο του 1896. Τον Σεπτέμβριο του 1896 τοποθετήθηκε ως Διοικητής του Βασιλικού Μηχανικού στο Περθ της Σκωτίας. Προήχθη σε Συνταγματάρχη στις 8 Ιανουαρίου 1897.

Ασθένεια και θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα τέλη του 1896 στον Τσαρντ διαγνώστηκε καρκίνος της γλώσσας και υπεβλήθη σε τρεις χειρουργικές επεμβάσεις αφαίρεσης τμήματος και τελικά όλης της γλώσσας. Πέθανε στις 9.30 π.μ. της 1 Νοεμβρίου 1897 στο Χατς Μπήτσαμ, κοντά στο Τόουντον, στο σπίτι του αδελφού του Τσαρλς, ο οποίος ήταν ιερέας της τοπικής ενορίας και ενταφιάστηκε στο προαύλιο της Εκκλησίας του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή στο Χατς Μπήτσαμ. Μεταξύ των στεφανιών στην πάνδημη κηδεία του, ξεχώριζε εκείνο της Βασίλισσας Βικτωρίας.

Ο Τζων Τσαρντ δεν παντρεύτηκε ποτέ.

Επίδραση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην ταινία Ζουλού!, του 1964, τον Τσαρντ υποδύθηκε ο Στάνλεϋ Μπαίηκερ. Ο Μπαίηκερ κατείχε τον Σταυρό της Βικτωρίας και το Αναμνηστικό Μετάλλιο του Πολέμου των Ζουλού του Τσαρντ από το 1972 μέχρι το θάνατο του το 1976.
Μέχρι το 2003, η μνήμη της γενναιότητας του Υπολοχαγού Τσαρντ διατηρούταν στο Παράσημο Τζων Τσαρντ του Στρατού της Νότιας Αφρικής.
Η Λέσχη Αξιωματικών του Μόνιμου Λόχου Πεζικού στην Στρατιωτική Βάση του Αεροδρομίου Μάουντ Πλέζαντ των Νήσων Φώκλαντ ονομάζεται "Λέσχη Τσάρντ". Σε αυτή βρίσκεται μία τοιχογραφία που απεικονίζει τη μάχη στο Ρορκς Ντριφτ.
Στην Εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή στο Χατς Μπήτσαμ έχει τοποθετηθεί βιτρό που απεικονίζει τον Σταυρό της Βικτωρίας, το οικόσημο των Τσαρντ, το έμβλημα του Βασιλικού Μηχανικού και μία επιγραφή για τη Μάχη του Ρορκς Ντριφτ.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

The Victorians at war, 1815-1914, Harold E. Rough
https://web.archive.org/web/20100323062726/http://www.weavo.co.uk/hatch/colchard.htm (Άρθρο του J.C. Kenworthy στον δικτυακό τόπο του Hatch Beauchamp)