Στερεοτυπία (τεχνική)

Η στερεοτυπία είναι τεχνική των γραφικών τεχνών. Ανήκει στη γενική κατηγορία της αναγλυφοτυπίας ή υψιτυπίας επειδή το θέμα που θα εκτυπωθεί είναι υπερυψωμένο. Το θέμα προς εκτύπωση αποτυπώνεται σε μια χάρτινη μάζα που πιέζεται έτσι ώστε να γίνει μήτρα. Στην μήτρα αυτή χύνεται το ρευστό μέταλλο όπου ψύχεται και στερεοποιείται. Αποτελείται από ανάγλυφα τυπογραφικά στοιχεία, τα οποία κατάλληλα στοιχειοθετημένα, σχηματίζουν τις λέξεις, τις αράδες και τα κείμενα, ή σχέδια τα οποία και αποτελούν την εκτυπωτική μήτρα. Τα στοιχεία τα οποία είναι μη αναγνώσιμα γιατί η εκτύπωση γίνεται απ’ ευθείας στο χαρτί.

Ιστορία

Η ανακάλυψη της χρονολογείται από το 1700 οπότε ο Άγγλος Γουώλεϋρ τύπωσε το βιβλίο των Ωρών με πήλινες μήτρες. Το 1796 ο Γάλλος Φερμέν Ντιντό εφηύρε ειδικό μεταλλικό κράμα έως να καταλήξει σε κράμα χαλκού, μολύβδου και κασσίτερου για τα στερεότυπα που χρησιμοποίησε στις εκδόσεις του. Τη μάζα του χαρτιού την εισήγαγε ο Γάλλος Κλωντ Ζενού το 1829.<Παυλόπουλος, Δ., Χαρακτική Γραφικές Τέχνες, Αθήνα 2004> Στις οργανωμένες τυπογραφικές μονάδες που χρησιμοποιούνται κυλινδρικά τυπογραφικά πιεστήρια, η μήτρα σχηματίζεται σε μηχανικά πιεστήρια με πολύ μεγάλη πίεση, ενώ ξεραίνεται ταυτόχρονα. Η εκτύπωση γίνεται σε περιστροφικό πιεστήριο, όπου πραγματοποιείται μεταξύ ενός εκτυπωτικού κυλίνδρου και ενός κυλίνδρου που ασκεί την πίεση, ονομάζεται  επίσης πιεστήριο δύο κυλίνδρων. [1]

Η ανακάλυψη της χαιρετίστηκε από τους τυπογράφους της εποχής, καθώς διευκόλυνε πολύ την αναπαραγωγή των κειμένων καθώς αποφεύγονταν η φθορά των τυπογραφικών στοιχείων. Το 1840 έφερε από τη Γαλλία στην Ελλάδα την τεχνική της στερεοτυπίας ο Ανδρέας Κορομηλάς. Από έναν τεχνίτη του τυπογραφείου του η τεχνική διαδόθηκε και σε άλλα τυπογραφεία. Αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται σε πολύ λίγα εργαστήρια στην Ελλάδα, για κάποιες μόνο περιορισμένες συλλεκτικές εκδόσεις.

Πηγές

1. Παυλόπουλος, Δ., Χαρακτική Γραφικές Τέχνες, Αθήνα 2004
2. http://graficnotes.blogspot.gr/2014/06/offset.html
3. http://www.graphicarts.gr/portal/showitem.php?artlid=6529