Ατμοσφαιρική τύρβη (αστρονομία)

Στην αστρονομία, ατμοσφαιρική τύρβη ή αλλιώς seeing ονομάζεται η μεταβολή που παρουσιάζεται στη λαμπρότητα και στο χρώμα των αστέρων, συνδυασμένη με εμφάνιση σπινθηρισμών, στίλβης. Οι τυρβώδεις καθώς και διάφορες άλλες κινήσεις του αέρα μεταβάλλουν ακανόνιστα το δείκτη διάθλασής του. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μεταβολή στην ένταση μιας φωτεινής δέσμης, οπότε εμφανίζεται το φαινόμενο της ατμοσφαιρικής τύρβης. Όταν πνέει ισχυρός άνεμος και ο αστέρας βρίσκεται σε χαμηλό σημείο του ορίζοντα, το φαινόμενο είναι εντονότερο. Η ατμοσφαιρική τύρβη γίνεται εύκολα αντιληπτή με το γυμνό μάτι, ειδικά σε ζεστές νύχτες. Επηρεάζει επίσης τη διακριτική ικανότητα των τηλεσκοπίων, ανάλογα με το άνοιγμά τους: όσο πιο μικρό είναι το άνοιγμα του αντικειμενικού διαφράγματος, τόσο πιο έντονη είναι η ατμοσφαιρική τύρβη.

Το φαινόμενο αυτό επηρεάζει δυσμενώς τις αστρονομικές παρατηρήσεις. Για το λόγο αυτό τα αστεροσκοπεία εγκαθίστανται σε ψηλές βουνοκορφές και ψυχρά κλίματα, όπου η ροή του αέρα είναι πιο στρωτή και η διαδρομή του φωτός του αστεριού μέσα στην ατμόσφαιρα είναι μικρότερη. Νεότερες τεχνολογίες για την αντιμετώπιση του φαινομένου της ατμοσφαιρικής τύρβης αποτελούν τα συστήματα προσαρμοστικής οπτικής (adaptive optics) που μέσω υπολογιστή προσπαθούν να "ακυρώσουν" τις μεταβολές στο είδωλο του αστεριού που προκαλεί η ατμόσφαιρα. Η οριστική λύση του προβλήματος είναι η εγκατάσταση τηλεσκοπίων στο διάστημα, έξω από την ατμόσφαιρα της γης.