Μετάβαση στο περιεχόμενο

Σάντα Μαρία δελ Ναράνκο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 43°22′44.5″N 5°51′57.5″W / 43.379028°N 5.865972°W / 43.379028; -5.865972

Μνημείο Παγκόσμιας
Κληρονομιάς της UNESCO
Μνημεία του Οβιέδο και του βασιλείου των Αστουρίων
Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ.
Χάρτης
Χώρα μέλος Ισπανία
ΤύποςΠολιτισμικό
Κριτήριαii, iv, vi
Ταυτότητα312
ΠεριοχήΕυρώπη και Βόρεια Αμερική
Ιστορικό εγγραφής
Εγγραφή1985 (9η συνεδρίαση)


Η εκκλησία της Αγίας Μαρίας του όρους Ναράνκο (ισπανικά: Iglesia de Santa María del Naranco, αστουριανά: Ilesia de Santa María'l Narancu) είναι ρωμαιοκαθολική προ-ρωμανική εκκλησία αστουριανής αρχιτεκτονικής η οποία βρίσκεται στις πλαγιές του όρους Ναράνκο, περίπου 3 χιλιόμετρα από το Οβιέδο, βόρεια Ισπανία. Ο Ραμίρο Α΄ των Αστουριών διέταξε να κατασκευαστεί ως βασιλικό ανάκτορο, τμήμα ενός μεγαλύτερου συμπλέγματος το οποίο περιλάμβανε επίσης την κοντινή εκκλησία του Σαν Μιγέλ δε Λίγιο, 100 μέτρα μακριά. Ολοκληρώθηκε το 848. Τα δομικά χαρακτηριστικά της, όπως η βαρελοειδής οροφή - με εγκάρσια ενισχυτικά στοιχεία που αντιστοιχούν ένα προς ένα με τις εξωτερικές αντιρρίδες, την καθιστούν ξεκάθαρα πρόδρομο της ρωμανικής κατασκευής. Η εξωτερική διακόσμηση, όπως και η χρήση μονοκόμματων αψίδων, τονίζουν την σχεδιασμένη καθετότητα της κατασκευής. Μετατράπηκε σε εκκλησία στο τέλος του 13ου αιώνα.

Ο ναός έχει ανακηρυχθεί τόπος ιστορικού ενδιαφέροντος το 1895 και μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από την UNESCO το Δεκέμβριο του 1985.

Κατασκευάστηκε ως ανάκτορο αναψυχής και βρίσκεται στη νότια πλευρά του όρους Ναράνκο, βλέποντας τη πόλη, και αρχικά ήταν τμήμα μίας σειράς από βασιλικά κτίρια που βρίσκονταν στα περίχωρα. Ο χαρακτήρας του ως κοσμικό κτίριο άλλα τον 12ο αιώνα, όταν μετατράπηκε σε εκκλησία αφιερωμένη στην αγία Μαρία. Το παλάτι της Σάντα Μαρία ντελ Ναράνκο, περιλαμβάνε μία σημαντική στυλιστική, μορφολογική, κατασκευαστική και διακοσμητική ανακαίνιση του προρωμανικού ρυθμού, συμπληρώνοντάς του με νέους, καινοτόμους πόρους, αντιπροσωπεύοντας ένα βήμα προς τα εμπρός όσον αφορά τις αμέσως προηγούμενες περιόδους.

Στην αγία τράπεζα, μια λατινική επιγραφή προσφέρει στοιχεία για την ημερομηνία της καθαγίασης:(...) Per Famulum Tuum Ranimirum. Principe Gloriosum Cum Paterna Regina Coniuge Renovasti Hoc Habitaculum Nimia. Vetustate Consumptvm Et Pro Eis Aedificasti Hanc Haram Benedictionis Gloriosae. Sanctae Mariae In Locum Hunc Summum Exaudi Eos De Caelorum Habitaculo Tuo Et. (...) Die VIIIIo Kalendas Iulias Era Dccclxxxvia.[1]

Οι καινοτομίες του ανακτόρου ενθουσίασαν τους χρονογράφους, οι οποίοι συνεχώς το ανέφεραν με το πέρασμα του χρόνου. Μία από αυτές τις περιπτώσεις είναι το Crónica Silense, γραμμένο περίπου το 1015, περίπου 300 χρόνια μετά την κατασκευή του, το οποίο, περιγράφοντας τον Ραμίρο Α΄ των Αστουριών, αναφέρει ότι «έχτισε πολλές κατασκευές, δύο μίλια μακριά από το Οβιέδο, με ψαμμίτη και μάρμαρο σε ένα θολωτό έργο: (...) Επίσης, έχτισε επίσης (...), ένα παλάτι χωρίς ξύλο, αξιοθαύμαστης κατασκευής και θολωτό πάνω και κάτω,...»

Αυτό που εντυπωσίαζε του χρονογράφους για τόσους πολλές αιώνες ήταν οι αναλογίες του και τα λεπτά του σχήματα, με πλούσια, ποικίλη διακόσμηση και η εισαγωγή επιμηκών βαρελοειδών θόλων χάρις στις εγκάρσιες αψίδες, επιτρέποντας την στήριξη και εξαλείφοντας την ανάγκη για ξύλινα ταβάνια. Αυτή η λύση, εξελίχθηκε δειλά στην Κάμαρα Σάντα του καθεδρικού του Σαν Σαλβαδόρ του Οβιέδο και ωρίμανσε στη Σάντα Μαρία ντελ Ναράνκο.

Το παλάτι, με ορθογώνιο σχήμα, έχει δύο ορόφους. Το κάτω επίπεδο, ή κρύπτη, αρκετά χαμηλό, διαθέτει ένα κεντρικό θάλαμο και άλλου δύο σε κάθε πλευρά. Ο πάνω όροφος είναι προσβάσιμος μέσω μίας διπλής εξωτερικής σκάλας, η οποία εφάπτεται στην πρόσοψη και οδηγεί σε μία πανομιότυπη διάταξη με τον κάτω όροφο: μια κεντρική αίθουσα ή αίθουσα των ευγενών με έξι τυφλές ημικυκλικές αψίδες κατά μήκος των τοίχων, που υποστηρίζεται από κολώνες κτισμένες μέσα στους τοίχους και ένα μικρότερο θάλαμο σε κάθε άκρη. Αυτοί ήταν προσβάσιμοι μέσω τριών αψίδων, παρομοίων με αυτές στους τοίχους.

Η Σάντα Μαρία ντελ Ναράνκο αντιπροσωπεύει ένα βήμα μπροστά όσον αφορά τη διακόσμηση, εμπλουτίζοντας τα συνηθισμένα σχέδια με στοιχεία από την αρχιτεκτονική, χρυσοχοΐα και υφαντικές τέχνες. Η πλούσια διακόσμηση επικεντρώνεται στην αίθουσα και τους θαλάμους του πάνω ορόφου, όπου αξίζει να παρατηρθούν τα κυβικά-πρισματικά κιονόκρανα (βυζαντινής επιρροής), διακοσμημένα με ανάγλυφα πλαισιωμένα με σχοινί (από την τοπική παράδοση) σε τραπεζοειδή ή τριγωνικά σχέδια, μέσα στα οποία ήταν φιλοτεχνημένες μορφές ζώων και ανθρώπων. Αυτό το είδος των μοτίβων επαναλαμβάνεται σε δίσκους στα κεντρικά μενταγιόν, τα οποία βρίσκονται πάνω από τις τυφλές αψίδες. Τα 32 μενταγιόν που βρίσκονται σε όλο το κτίριο είναι ίδιου μεγέθους και σχήματος και διαφέρουν όσον αφορά τα διακοσμητικά σχέδια και τις εσωτερικές μορφές (τετράποδα, πουλιά, τσαμπιά σταφυλιών, φανταστικά ζώα), τα οποία κληρονομήθηκαν από την περίοδο των Βησιγότθων, και τα οποία με τη σειρά τους προέρχονται από τη βυζαντινή παράδοση.

Τα μενταγιόν έχουν διακοσμητικές ζώνες από πάνω τους, πάλι πλαισιωμένες από σκοινί, μέσα στις οποίες έχουν λαξεύτηκε και τοποθετηθεί συμμετρικά τέσσερις μόρφες: οι δύο πάνω μεταφέρουν φορτία στα χέρια τους και οι δύο κάτω αναπαριστούν τους στρατιώτες πάνω στην ράχη αλόγων να κρατούν σπαθιά. Αυτές οι μορφές φαίνεται ότι έχουν συμβολική έννοια: οι πολεμιστές οι οποίοι υπερασπίζονται και υποστηρίζουν τους ανθρώπους της προσευχής, ή εναλλακτικά, τις βασιλικές και εκκλησιαστικές αρχές να αλληλοσυμπληρώνονται.

Η Σάντα Μαρία ντελ Ναράνκο παρουσιάζει μεταξύ άλλων, εξίσου όμορφα και σημαντικά γλυπτά στοιχεία: για πρώτη φόρα, ο ελληνικός σταυρός εμφανίζεται σκαλισμένος ως έμβλημα της Αστουριανής μοναρχίας, και την ίδια στιγμή το προστάτευε απ'όλα τα κακά, κάτι το οποίο ήταν συνηθισμένο στην λαϊκή αρχιτεκτονική των πόλεων και των χωριών. Άλλα αρχιτεκτονικά στοιχεία, όπως τα κιονόκρανα εμπνευσμένα από τον κορινθιακό ρυθμό στα παράθυρα των πλευρικών θαλάμων ή στην αγία τράπεζα στον ανατολικό θάλαμο (που προέρχεται από τη γειτονική εκκλησία του Σαν Μιγέλ δε Λίγιο), καθιστούν αυτό το παλάτι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά προ-ρωμανικά κτίρια, μία μοναδικότητα που χαρακτηρίζεται από το γεγονός ότι είναι το μόνο ανακτορικό σύμπλεγμα το όποιο διατηρείται μέχρι σήμερα με κατασκευές αυλής τόσο Βησιγοτθικές όσο και Καρολίνιες.

Η εκκλησία της Σάντα Μαρία είναι ανόμοια με οποιοδήποτε άλλο παράδειγμα γνωρίζουμε. Είναι ένας ρωμαϊκός τετράστυλος αμφιπρόστυλος ναός, αν αυτοί οι όροι μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε χριστιανικό κτίριο. Μέχρι στιγμής, η αγία Τράπεζα τοποθετήθηκε αρχικά σε μία από τις πύλες και πιθανότατα η προσευχή γινόταν σε ανοικτό χώρο. Η μεγάλη διαφορά φαίνεται ότι ήταν η παρουσία μιας πλάγιας εισόδου και κάποιοι από τους κοινονούντες τουλάχιστον πρέπει να μπορούσαν να εισέρχονται στο εσωτερικό.

  1. De Selgas, Fortunato (1909). Las Iglesias del Naranco (στα Spanish). Boletín de la Sociedad de Excursiones. σελίδες 19–40. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2012. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
Βιβλιογραφία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]