Μετάβαση στο περιεχόμενο

Προστατευόμενη περιοχή

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Παγκόσμιος χάρτης με ποσοστό κάθε χώρας υπό προστασία (δεδομένα 2005)
  0–3.9% της χώρας προστατεύεται
  3.9–11.3% προστατεύεται
  11.3–22.7% προστατεύεται
  22.7–41.8% προστατεύεται
  41.8–72.3% προστατεύεται
  χωρίς δεδομένα

Οι προστατευόμενες περιοχές ή περιοχές διατήρησης είναι τοποθεσίες που λαμβάνουν προστασία λόγω των αναγνωρισμένων φυσικών, οικολογικών ή πολιτιστικών τους αξιών. Υπάρχουν διάφορα είδη προστατευόμενων περιοχών, τα οποία ποικίλλουν ανάλογα με το επίπεδο προστασίας ανάλογα με τους νόμους που επιτρέπει κάθε χώρα ή τους κανονισμούς των εμπλεκόμενων διεθνών οργανισμών. Γενικά, οι προστατευόμενες περιοχές νοούνται ως εκείνες στις οποίες η ανθρώπινη παρουσία ή τουλάχιστον η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων (π.χ. καυσόξυλα, δασικά προϊόντα εκτός ξυλείας, νερό, κ.α.) είναι περιορισμένη.[1]

Ο όρος «προστατευόμενη περιοχή» περιλαμβάνει επίσης τις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές, τα όρια των οποίων περιλαμβάνουν κάποια περιοχή ωκεανού και διασυνοριακές προστατευόμενες περιοχές που επικαλύπτουν πολλές χώρες, οι οποίες αφαιρούν τα σύνορα εντός της περιοχής για διατήρηση και οικονομικούς σκοπούς. Υπάρχουν πάνω από 161.000 προστατευόμενες περιοχές στον κόσμο (έως τον Οκτώβριο του 2010)[2] με περισσότερες προσθήκες καθημερινά, που αντιπροσωπεύουν μεταξύ 10 και 15 τοις εκατό της επιφάνειας του εδάφους του πλανήτη.[3][4][5]

Έως το 2016, υπάρχουν 14.688 Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές (ΘΠΠ) και περίπου το 14,7% των χερσαίων υδάτων του κόσμου (εκτός της Ανταρκτικής) προστατεύονται.[6] Για τα ύδατα που υπάγονται στην εθνική δικαιοδοσία πέρα από τα χερσαία ύδατα, περίπου το 10,2% των παράκτιων και θαλάσσιων περιοχών και το 4,12% των παγκόσμιων ωκεανών καλύπτονται από θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές.[6] Αντίθετα, μόνο το 0,25% των ωκεανών του κόσμου πέραν της εθνικής δικαιοδοσίας καλύπτεται από τη ΘΠΠ.[6] Μέσω της στρατηγικής της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα για το 2030, η Ευρωπαϊκή Ένωση στοχεύει να προστατεύσει το 30% του θαλάσσιου εδάφους και το 30% του χερσαίου εδάφους έως το 2030. Επίσης, το Campaign for Nature's 30x30 for Nature Petition προσπαθεί να κατευθύνει τις κυβερνήσεις να συμφωνήσουν στον ίδιο στόχο κατά τη Σύνοδο Κορυφής της Σύμβασης για τη Βιοποικιλότητα COP15.[7] Το 2021, 7 χώρες (η G7) δεσμεύθηκαν να προστατεύσουν ή να διατηρήσουν τουλάχιστον το 30% της παγκόσμιας γης και το 30% των παγκόσμιων ωκεανών για να σταματήσουν την απώλεια βιοποικιλότητας.[8]

Οι προστατευόμενες περιοχές είναι απαραίτητες για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, παρέχοντας συχνά βιότοπο και προστασία από το κυνήγι απειλούμενων και υπό εξαφάνιση ειδών. Η προστασία βοηθά στη διατήρηση οικολογικών διεργασιών που δεν μπορούν να επιβιώσουν σε πιο έντονα διαχειριζόμενα τοπία.[9]

Ορισμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ορισμός που έγινε ευρέως αποδεκτός σε περιφερειακά και παγκόσμια πλαίσια παρέχεται από τη Διεθνής Ένωση Προστασίας της Φύσης (ΔΕΠΦ) στις οδηγίες κατηγοριοποίησης για τις προστατευόμενες περιοχές.[10][11] Ο ορισμός έχει ως εξής:[12]

Ένας σαφώς καθορισμένος γεωγραφικός χώρος, αναγνωρισμένος, αφιερωμένος και διαχειριζόμενος, μέσω νομικών ή άλλων αποτελεσματικών μέσων, για την επίτευξη της μακροπρόθεσμης διατήρησης της φύσης με συναφείς υπηρεσίες οικοσυστήματος και πολιτιστικές αξίες.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Lele, Sharachchandra; Wilshusen, Peter; Brockington, Dan; Seidler, Reinmar; Bawa, Kamaljit (1 Μαΐου 2010). «Beyond exclusion: alternative approaches to biodiversity conservation in the developing tropics» (στα αγγλικά). Current Opinion in Environmental Sustainability 2 (1): 94–100. doi:10.1016/j.cosust.2010.03.006. ISSN 1877-3435. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S187734351000014X. 
  2. ↑ «Protected Planet». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαρτίου 2015. 
  3. ↑ Soutullo, Alvaro (2010). «Extent of the Global Network of Terrestrial Protected Areas» (στα αγγλικά). Conservation Biology 24 (2): 362–363. doi:10.1111/j.1523-1739.2010.01465.x. ISSN 1523-1739. PMID 20491846. https://archive.org/details/sim_conservation-biology_2010-04_24_2/page/362. 
  4. ↑ «unstats - Millennium Indicators». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2018. 
  5. ↑ Mora C, Sale P (2011). «Ongoing global biodiversity loss and the need to move beyond protected areas: A review of the technical and practical shortcoming of protected areas on land and sea». Marine Ecology Progress Series 434: 251–266. doi:10.3354/meps09214. https://www.int-res.com/articles/theme/m434p251.pdf. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 «Protected Planet Report 2016» (PDF). UNEP-WCMC and IUCN. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2020. 
  7. ↑ «30x30 for Nature Petition». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2021. 
  8. ↑ G7 commits to end support for coal-fired power stations this year
  9. ↑ Dudley, N. (ed.) Guidelines for Applying Protected Areas Management Categories (IUCN: Ελβετία, 2008)
  10. ↑ «About». IUCN (στα Αγγλικά). 10 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2020. 
  11. ↑ Guidelines for Applying the IUCN Protected Area Management Categories to Marine Protected Areas. https://www.sprep.org/attachments/VirLib/PNG/guidelines-protected-area-categories-mpa.pdf. 
  12. ↑ Borrini-Feyerabend, G.· N. Dudley· T. Jaeger· B. Lassen· N. Pathak Broome· A. Phillips· T. Sandwith (2013). Governance of Protected Areas. From understanding to action (PDF). IUCN. ISBN 978-2-8317-1608-4. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 18 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Προστατευόμενη_περιοχή&oldid=9992706"