Προβολή πηγαίου κώδικα για τη σελίδα Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου

{{Περιφερειακή Ενότητα
|όνομα Νομού=Νομός Ηρακλείου
|Περιφερειακή Ενότητα=Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου
|χάρτης=Nomos Irakliou.png
|λήμμα-χάρτη= Θέση της Π.Ε. Ηρακλείου στο χάρτη της Ελλάδας
|Χώρα=[[Ελλάδα]]
|Πρωτεύουσα=[[Ηράκλειο Κρήτης|Ηράκλειο]]
|Ιστορική Πρωτεύουσα =
|Γεωγ. διαμέρισμα=[[Κρήτη]]
|Περιφέρεια=[[Περιφέρεια Κρήτης| Κρήτης]]
|Έτος δημιουργίας νομού=1913
|Δήμοι=8
|Αντιπεριφερειάρχης=Νικόλαος Συριγωνάκης
|έκταση=2.643
|Θέση1=[[Κατάλογος Περιφερειακών ενοτήτων Ελλάδας ανά έκταση|18η]]
|πληθ-έτος=2021
|πληθυσμός=305.017
|Θέση2=[[Κατάλογος Περιφερειακών Ενοτήτων Ελλάδας ανά πληθυσμό|4
η]]
|Πυκν. πληθυσμού=114,4
|Θέση3=[[Κατάλογος Περιφερειακών Ενοτήτων Ελλάδας ανά πυκνότητα πληθυσμού|11η]]
|κωδικός=
|Ταχ. κώδικες=70* **, 71* **
|τηλεφωνικός_κωδικός=2810
|Πιν. αυτοκινήτων=ΗΚ, ΗΡ, ΗΚΑ, ΗΚΕ, ΗΡΑ
|Ιστοσελίδα= [http://www.crete.gov.gr/ crete.gov.gr]
|Κοινότητες=189|αριθμός κοινοτήτων=193|κοινότητες=193}}

Ο '''Νομός Ηρακλείου''' υπήρξε ένας από τους 51 [[νομοί της Ελλάδας|νομούς]] της [[Ελλάδα]]ς και ένας εκ των 4 νομών της [[περιφέρειες της Ελλάδας|Περιφέρειας]] [[Κρήτη|Κρήτης]]. Με την εφαρμογή του αυτοδιοικητικού [[Πρόγραμμα «Καλλικράτης»|Προγράμματος "Καλλικράτης"]] αποτελεί πλέον την '''Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου''' με τα ίδια σύνορα και έδρα με τον πρώην νομό.  

Έχει πληθυσμό 305.017 κατοίκων σύμφωνα με την [[Ελληνική απογραφή 2021|απογραφή του 2021]], και αποτελεί την τρίτη μεγαλύτερη στην Ελλάδα και πολυπληθέστερη περιφερειακή ενότητα της χώρας εκτός των Π.Ε. της [[Νομός Αττικής|Αττικής]] και της Μ.Ε. [[Νομός Θεσσαλονίκης|Θεσσαλονίκης]]. 

== Φυσική εξέταση ==
Ο Νομός Ηρακλείου καταλαμβάνει το ομαλότερο και μεγαλύτερο τμήμα ανάμεσα στα όρη [[Ψηλορείτης|Ίδη]] η αλλιώς Ψηλορείτης (δυτικά) και [[Δίκτη]] (ανατολικά). Χωρίζεται σε δυο μέρη από μια χαμηλή οροσειρά. Το βόρειο μέρος περιλαμβάνει κατάφυτες κοιλάδες, χαμηλές λοφοπλαγιές αλλά και πεδιάδες, με σημαντικότερη την πεδιάδα του [[Καστέλλιον Ηρακλείου|Καστελλίου]]. Το νότιο τμήμα κυριαρχείται από την πεδιάδα της [[Μεσαρά|Μεσαράς]]. Στα δυτικά βρίσκεται ο ορεινός όγκος της Ίδης με ψηλότερη κορυφή τον Κούσσακα (2.209 μέτρα). Στα ανατολικά βρίσκεται η Δίκτη με ψηλότερη κορυφή τον [[Κορυφή Αφέντης Χριστός Δίκτη|Αφέντη Χριστό]] (2.141 μέτρα). Στα νότια βρίσκονται τα [[Αστερούσια Όρη]] με ψηλότερη κορυφή τον [[Κόφινας|Κόφινα]] (1.231 μέτρα).

Επίσης τα τελευταία 20 χρόνια ολόκληρο το βόρειο παραλιακό μέτωπο του νομού, από την [[Αγία Πελαγία Αχλάδας Ηρακλείου|Αγία Πελαγία]] μέχρι τα [[Μάλια]] έχει αξιοποιηθεί τουριστικά και αστικοποιηθεί με μεγάλο βαθμό.   

Ο νομός Ηρακλείου διαρρέεται από ποταμούς, όπως ο Γαζανός, ο Αναποδάρης, ο Γιόφυρος, ο Αποσελέμης και ο Γεροπόταμος. Πολλοί από αυτούς εκβάλουν στο [[Λιβυκό Πέλαγος]] και άλλοι στο [[Κρητικό Πέλαγος]]. Στην Π.Ε. Ηρακλείου ανήκει και η νησίδα [[Δία Ηρακλείου|Δία]], στα βόρεια παράλια ενώ στο [[Λιβυκό Πέλαγος]] υπάρχουν διάφορα ερημονήσια, όπως η Παπαδόπλακα και το Τραφονήσι. Στα σημαντικότερα ακρωτήρια περιλαμβάνονται της Χερσονήσου και ο Σταυρός στα βόρεια, όπως επίσης το Λίθινο στα νότια. Κόλποι που σχηματίζονται στα μεν βόρεια είναι ο Κόλπος του Ηρακλείου, ενώ στα νότια ο Κόλπος της Μεσσαράς. Στον νότιο νομό Ηρακλείου η μεγαλύτερη πόλη είναι οι [[Μοίρες Ηρακλείου|Μοίρες]].

== Οικονομική εξέταση ==
Η οικονομία της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου βασίζεται κυρίως στη γεωργία και στον τουρισμό. Ειδικότερα, στις πεδιάδες της Μεσσαράς, του Ηρακλείου και του Καστελίου (ή Καστελλίου) παράγονται ελιές, ελαιόλαδο, σταφίδες, δημητριακά, εσπεριδοειδή και οπωροκηπευτικά κ.α.. Σε παράλιες περιοχές, όπως η Άρβη και τα Μάλια παράγονται και μπανάνες. Αξιοσημείωτη είναι και η καλλιέργεια του [[δίκταμος|δίκταμου]] σε περιοχές της Βιάννου και γενικά στις υπώρειες του όρους Δίκτη, όπως η Έμπαρος. 

Ο τουρισμός συντελεί επίσης στην οικονομική ανάπτυξη της Π.Ε. Περιοχές αρχαιολογικού ενδιαφέροντος όπως η [[Κνωσός]], η [[Φαιστός]], η [[Γόρτυνα Κρήτης|Γόρτυνα]], η [[Τύλισος]] και τα [[Μάλια]], προσελκύουν αρχαιολάτρες και μη, από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Παράλληλα, οι παραλίες και τα τουριστικά καταλύματα σε τόπους όπως η Αμμουδάρα, η πόλη του Ηρακλείου, του Κοκκίνη Χάνι, οι Γούρνες, οι Γούβες, η Χερσόνησος, η Σταλίδα, τα Μάλια, η Αγία Πελαγία, και στα νότια τα [[Μάταλα Ηρακλείου|Μάταλα]], αποτελούν πόλο έλξης για εκατομμύρια επισκέπτες από όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες.
{{clear}}

== Πληθυσμός ανά δήμο ==
[[Αρχείο:Pe irakliou.png|μικρογραφία|485x485px|Η Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου σήμερα]]
{| class="wikitable sortable"
|+Πληθυσμός ανά δήμο<ref>https://elstat-outsourcers.statistics.gr/Census2022_GR.pdf</ref>
!Δήμος
!Πληθυσμός 2021
!Πληθυσμός 2011
|-
|[[Δήμος Ηρακλείου|Ηρακλείου]]
|179.302
|173.993
|-
|[[Δήμος Αρχανών-Αστερουσίων|Αρχανών-Αστερουσίων]]
|16.072
|16.692
|-
|[[Δήμος Βιάννου|Βιάννου]]
|4.436
|5.563
|-
|[[Δήμος Γόρτυνας|Γόρτυνας]]
|14.167
|15.632
|-
|[[Δήμος Μαλεβιζίου|Μαλεβιζίου]]
|25.734
|24.864
|-
|[[Δήμος Μινώα Πεδιάδας|Μίνωα Πεδιάδας]]
|14.165
|17.563
|-
|[[Δήμος Φαιστού|Φαιστού]]
|23.921
|24.466
|-
|[[Δήμος Χερσονήσου|Χερσονήσου]]
|27.220
|26.717
|-
!Π.Ε. Ηρακλείου <small>(σύνολο)</small>
!305.017
!305.490
|}

== Δείτε επίσης ==
* [[Διοικητική διαίρεση νομού Ηρακλείου|Διοικητική διαίρεση νομού Ηρακλείου 1998-2010]]

== Παραπομπές ==
<references/>

== Βιβλιογραφία ==
*Εγκυκλοπαίδεια Παιδεία, εκδ. Μαλλιάρης- Παιδεία, 2006, τόμος 10, σελ. 74-75.

{{Γεωγραφικά διαμερίσματα της Ελλάδας}}
{{Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας-επέκταση}}

[[Κατηγορία:Νομός Ηρακλείου| ]]