Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πάπυρος της Λίλλης (Στησίχορος)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Πάπυρος της Λίλλης είναι πάπυρος που περιέχει ένα μεγάλο απόσπασμα, που κατά κανόνα αποδίδεται στον αρχαϊκό λυρικό ποιητή Στησίχορο. Ο πάπυρος ανακαλύφθηκε στο Πανεπιστήμιο της Λίλλης και δημοσιεύθηκε το 1976.[1] Έχει θεωρηθεί ως το σημαντικότερο από όλα τα αποσπάσματα του Στησίχορου, επιβεβαιώνοντας το ρόλο του ως ιστορικό δεσμό μεταξύ διαφορετικών ειδών, όπως η επική ποίηση του Ομήρου και η λυρική ποίηση του Πινδάρου. Το περιεχόμενο και το ύφος γενικά εκφράζουν χαρακτηριστικά το έργο του, αλλά δεν το έχουν αποδεχθεί όλοι οι επιστήμονες ως έργο του.[2] Το απόσπσμα είναι μια αφηγηματική θεραπεία ενός δημοφιλούς μύθου, που περιλαμβάνει την οικογένεια του Οιδίποδος και την τραγική ιστορία της Θήβας, και έτσι ρίχνει φως σε άλλες θεραπείες του ίδιου μύθου, όπως του Σοφοκλέους στο Οιδίπους Τύραννος[3] και του Αισχύλου στο Επτά επί Θήβας.[4] Το απόσπασμα είναι σημαντικό και στην ιστορία της κωλομετρίας, καθώς περιλαμβάνει λυρικές στροφές που έχουν χωριστεί σε μετρική κώλα, μια πρακτική που συνήθως συνδέεται με τη μεταγενέστερη σταδιοδρομία του Αριστοφάνη του Βυζαντίου.[5][6]

Η Ομιλία της Βασίλισσας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Επωδή
Ούτε αιωνίως μήτε για όλους

δεν έθεσαν οι αθάνατοι θεοί πάνω στην ιερή γη
ακατάπαυτη διαμάχη στους θνητούς,
ούτε βέβαια και αγάπη, αλλά νου που αλλάζει με τη μέρα
που οι θεοί θέτουν.
Όσο για τις μαντοσύνες σου, ικετεύω να δώσει ο μέγας εκηβόλος Απόλλων
να μην εκπληρωθούν όλες.

οὔτε γὰρ αἰέν ὁμῶς
θεοὶ θέσαν ἀθάνατοι κατ' αἶαν ἱρὰν
νεῖκος ἔμπεδον βροτοῖσιν
οὺδέ γα μὰν φιλότατ', ἐπὶ δ' ἀμέραι ἐν νόον ἄλλον
θεοὶ τιθεῖσι.
μαντοσύνας δέ τεὰς ἄναξ ἑκάεργος Ἀπόλλων
μὴ πάσας τέλεσσαι.

Στροφή
Αν όμως μέλλεται να δω τους γιους μου να αλληλοσφάζονται

μοιραίο είναι, αν έτσι όρισαν οι Μοίρες,
ας έρθει σε μένα στυγερός θάνατος να θέσει τέλος στη ζωή μου τώρα,
προτού φτάσω να δω τον πικρό στεναγμό
και πολλά δάκρυα δυστυχίας από τα βάσανα,
τα παιδιά μου μέσα στο μέγαρο
πεθαμένα ή την πόλη αλωμένη.

αἰ δέ με παίδας ἰδέσθαι ὑπ' ἀλλάλοισ<ι> δαμέντας
μόρσιμόν ἐστιν, ἐπεκλώσαν δὲ Μοίρα[ι],
αὐτίκα μοι θανάτου τέλος στυγερο[ῖο] γέν[οιτο
πρίν ποκα ταῦτ' ἐσιδεῖν
ἄλγεσ<σ>ι πολύστονα δακρυόεντα [
παίδας ἐνὶ μεγάροις
θανόντας ἢ πόλιν ἁλοίσαν.

Αντιστροφή
Αλλά ελάτε, παιδιά, ακούστε τα λόγια μου, αγαπημένα μου τέκνα, να έχετε πίστη,

γιατί μπορώ να προβλέψω πώς όλα αυτά μπορεί να τελειώσουν,
ο ένας έχοντας τα πατρικά δώματα και κατοικώντας πλάι στα νάματα της Δίρκης,
ο άλλος σηκώνοντας να φύγει
παίρνοντας το χρυσάφι και όλη την περιουσία του πατέρα σου,
σε όποιον πέσει ο κλήρος
πρώτος καταπώς θα ορίσουν οι Μοίρες.

ἀλλ' ἄγε, παίδες, ἐμοῖς μύθοις, φίλα [τέκνα, πίθεσθε,
τᾴιδε γὰρ ὑμὶν ἐγὼν τέλος προφα[ίνω,
τὸν μὲν ἔχοντα δόμους ναίειν πα[ρὰ νάμασι Δίρκας,
τὸν δ' ἀπίμεν κτεάνη
καί χρυσὸν ἔχοντα φίλου σύμπαντα [ πατρός,
κλαροπαληδὸν ὅς ἂν
πρᾱτος λάχηι ἕκατι Μοιρᾱν.

Επωδή
Έτσι πιστεύω

ότι θα ξεφύγετε εσείς από το κακό ριζικό
όπως προλέγει ο θείος μάντης,
αν θέλει αλήθεια ο γιος του Κρόνου να σώσει το γένος και να φυλάξει
την πόλη του Κάδμου,
αναβάλλοντας καιρό πολύ το κακό
που είναι γραφτό για τη γενιά σας.

τοῦτο γὰρ ἂν δοκέω
λυτήριον ὔμμι κακοῦ γένοιτα πότμο[υ
μάντιος φραδαῖσι θείου,
ἄι γ' ἐτεὸν Κρονίδας γένος τε καὶ ἄστυ [ φυλάξει
Κάδμου ἄνακτος,
ἀμβάλλων κακότατα πολὺν χρόνον [ ἃ βασιλείαι
πέπρωται γενέ[θ]λαι.


  1. G. Ancher and C. Meillier, Cahier de Recherches de l'Institut de Papyrologie et d'Egyptologie de Lille IV
  2. C. Segal, Archaic choral lyric, 186
  3. R. Martin, The Voices of Jocasta
  4. W. Thalmann, The Lille Stesichorus and the "Seven Against Thebes"
  5. D. Kovacs, Text and Transmission, 385
  6. E. Turner, Greek Manuscripts of the Ancient World, 124-125