Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ο αιχμάλωτος της Ζέντα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο αιχμάλωτος της Ζέντα
Εικονογράφηση του 1898
ΣυγγραφέαςΆντονι Χόουπ[1]
ΤίτλοςThe Prisoner of Zenda
ΓλώσσαΑγγλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης1894[1]
Μορφήμυθιστόρημα
ΤόποςThe Castle of Zenda
Πρώτη έκδοσηJ. W. Arrowsmith
ΠροηγούμενοThe Heart of Princess Osra
ΕπόμενοRupert of Hentzau
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο αιχμάλωτος της Ζέντα (αγγλικός τίτλος: The Prisoner of Zenda) είναι μυθιστόρημα περιπέτειας του Άντονι Χόουπ που δημοσιεύτηκε το 1894. Ο βασιλιάς της Ρουριτανίας, μιας φανταστικής χώρας, απάγεται την παραμονή της στέψης του και ο ήρωας, ένας Άγγλος που τυχαίνει να μοιάζει με τον βασιλιά, πείθεται να παίξει τον ρόλο του βασιλιά σε μια προσπάθεια να σώσει την ασταθή πολιτική κατάσταση του βασιλείου. [2]

Το βιβλίο γνώρισε μεγάλη δημοτικότητα όχι μόνο στη Βρετανία αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη και τις ΗΠΑ και ενέπνευσε έργα με παρόμοιο θέμα. Το 1898 ο Χόουπ δημοσίευσε μια συνέχεια με τον τίτλο Ρούπερτ φον Χέντσαου.

Το μυθιστόρημα έχει διασκευαστεί αρκετές φορές, σε κινηματογραφικές ταινίες, το θέατρο, μιούζικαλ, οπερέτα, ραδιόφωνο, κόμικς στα Κλασσικά Εικονογραφημένα και τηλεοπτικές σειρές.[3]

Στα τέλη του 19ου αιώνα, ο νεαρός Βρετανός αριστοκράτης Ρούντολφ Ράσεντιλ φθάνει στη Ρουριτανία - μια φανταστική χώρα της Κεντρικής Ευρώπης, για να παραστεί στην αναμενόμενη στέψη του νεαρού διαδόχου του θρόνου Ροδόλφου Ε΄ ως βασιλιά της χώρας. Από το τρένο κατεβαίνει στην πόλη Ζέντα και δεν συνεχίζει για την πρωτεύουσα Στρέλσαου. Καθώς περιπλανιόταν στο δάσος της Ζέντα, συναντά τυχαία τον διάδοχο που βρισκόταν εκεί σε κυνηγετικό ταξίδι με τους υπασπιστές του. Οι υπασπιστές του μελλοντικού βασιλιά παρατηρούν ότι ο ξένος όχι μόνο έχει το ίδιο όνομα, αλλά και μοιάζει εκπληκτικά με τον διάδοχο του θρόνου. Γοητευμένος από την ομοιότητα, ο Ροδόλφος Ε΄ προσκαλεί τον Άγγλο στα καταλύματά του στο κυνηγετικό καταφύγιο. Μετά το δείπνο, ο Ροδόλφος Ε΄ αρρωσταίνει απροσδόκητα αφού ήπιε κρασί - δώρο του αδελφού του πρίγκιπα Μιχαήλ. Οι αυλικοί φοβούνται ότι εάν ο Ροδόλφος Ε' δεν μπορέσει να παραστεί στη στέψη, ο Μιχαήλ θα καταλάβει την εξουσία. Έτσι, πείθουν τον Ράσεντιλ να μεταμφιεστεί σε βασιλιά και να παραστεί στην τελετή. Ο Άγγλος συμφωνεί.

Εικονογράφηση του Τσαρλς Ντάνα Γκίμπσον (1898)

Ωστόσο, μετά τη στέψη, ο διάδοχος του θρόνου εξαφανίζεται. Φαίνεται ότι έχει απαχθεί και φυλακιστεί στο κάστρο της Ζέντα από τον αδερφό του. Ο Ράσεντιλ αναγκάζεται να συνεχίσει την εξαπάτηση και αγωνίζεται να σώσει τον αιχμάλωτο βασιλιά με κίνδυνο της ζωής του. Εν τω μεταξύ, γνωρίζει και ερωτεύεται τη γοητευτική πριγκίπισσα Φλάβια, την υποψήφια νύφη του βασιλιά, χωρίς να μπορεί να της αποκαλύψει την αλήθεια. Μετά από πολλές περιπέτειες, στις οποίες εμπλέκονται οι ίντριγκες της ερωμένης του Μιχαήλ Αντουανέτ ντε Μομπάν και του πανούργου βοηθού του Ρούπερτ ντε Χεντσάου, ο βασιλιάς τελικά απελευθερώνεται και αποκαθίσταται στον θρόνο του - αλλά οι εραστές, δεσμευμένοι από το καθήκον, αναγκάζονται με βαριά καρδιά να χωρίσουν για πάντα.[4]

Επιστρέφοντας στο Λονδίνο, ο Ράσεντιλ επινοεί έναν περιπετειώδη έρωτα για να εξηγήσει τη δίμηνη απουσία του και απορρίπτει ευγενικά την πρόταση να πάει στο Στρέλσαου ως ακόλουθος του νέου πρέσβη. Μια φορά το χρόνο, συναντά έναν φίλο του στη Δρέσδη και μαθαίνει νέα για τη Ρουριτανία, τον βασιλιά και φυσικά τη Φλάβια, που της στέλνει ένα κόκκινο τριαντάφυλλο κάθε χρόνο.

Το κάστρο της Ζέντα ο βασιλιάς κρατείται αιχμάλωτος

Αφηγητής είναι ο Ρούντολφ Ράσεντιλ, 29 ετών, ο μικρότερος αδελφός του λόρδου Μπάρλεσντον, ευφυής, με καλούς τρόπους και εξαιρετική εκπαίδευση, που πριν ακολουθήσει τη διπλωματική καριέρα, κάνει ένα ταξίδι στο εξωτερικό. Είναι μακρινός ξάδερφος και μοιάζει με τον Ροδόλφο Ε΄, ο οποίος σύντομα πρόκειται να στεφθεί βασιλιάς της Ρουριτανίας, ενός γερμανικού βασιλείου «από τα πιο ενδιαφέροντα και σημαντικά το οποίο βρίσκεται αόριστα μεταξύ της στη Σαξονίας και της Βοημίας». Ο λόγος της ομοιότητας είναι ότι ο προπάππους των δύο νεαρών είχε σχέσεις με μια Αγγλίδα ευγενή, είχε αναγνωρίσει τον γιο που είχε γεννηθεί και είχε φροντίσει τη μητέρα και το παιδί.

Ο Ρούντολφ Έλφμπεργκ, ο πρίγκιπας που θα λάβει το στέμμα ως Ροδόλφος Ε΄, είναι κοκκινομάλλης, άστατος και μέθυσος, ελάχιστα αγαπητός στον κόσμο, αλλά υποστηρίζεται από την αριστοκρατία, την Καθολική Εκκλησία, τον στρατό και γενικά τις ανώτερες τάξεις.[5]

Ο πολιτικός αντίπαλος του Ροδόλφου και επίδοξος σφετεριστής του θρόνου είναι ο νεαρός μελαχρινός ετεροθαλής αδερφός του Μιχαήλ, δούκας και κυβερνήτης του Στρελσάου, της πρωτεύουσας. Ο Μιχαήλ δεν έχει καμία νομική αξίωση για το θρόνο, καθώς είναι γιος του δεύτερου γάμου του πατέρα τους, ενός μοργανατικού γάμου – η μητέρα του δεν ήταν βασιλικού αίματος, οπότε η επόμενη στη σειρά διαδοχής είναι η όμορφη και δημοφιλής πριγκίπισσα Φλάβια. Ο Μιχαήλ θεωρείται προστάτης των εργατικών τάξεων του Στρελσάου, των χωρικών αλλά και του υποκόσμου, που ο Χόουπ αποκαλεί εγκληματικές τάξεις. Το μυθιστόρημα φαίνεται να αποδίδει συμπάθεια στους ευγενείς και τον κλήρο που υποστηρίζουν τον μονάρχη, τον βασιλιά Ροδόλφο.[6]

  • The Prisoner of Zenda - ταινία του 1913
  • Royal Affair - ταινία του 1922
  • The King's Prisoner - ταινία του 1937, Ο Αιχμάλωτος της Ζέντα σε σκηνοθεσία Τζον Κρόμγουελ. [7]
  • Prisoner of Zenda - ταινία του 1952 σε σκηνοθεσία Ρίτσαρντ Θορπ με πρωταγωνιστή τον Στιούαρτ Γκρέιντζερ
  • Nadodi Mannan - Ινδική ταινία του 1958
  • Prisoner of Zenda - ταινία του 1979. Παρωδία με τον Πίτερ Σέλερς.[8]
  • Prisoner of Zenda - βρετανική τηλεοπτική σειρά του 1984
  • Ο κρατούμενος του βασιλιά - αυστραλιανή ταινία κινουμένων σχεδίων του 1988

Μεταφράσεις στα ελληνικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Ο αιχμάλωτος της Ζέντα, μετάφραση: Αλέξης Πανσέληνος, εκδόσεις Κέδρος, πρώτη έκδοση 1992 [9]
  • Ο αιχμάλωτος της Ζέντα, μετάφραση: Βούλα Μαρουδιά, εκδόσεις ΣΙΓΜΑ ΠΙ ΛΑΜΔΑ, 2022 [10]