Νεσέτ Ερτάς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Νεσέτ Ερτάς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Neşet Ertaş (Τουρκικά)
Γέννηση1938
Çiçekdağı
Θάνατος25  Σεπτεμβρίου 2012[1][2][3]
Medical Point İzmir Hospital[4][5]
Αιτία θανάτουκαρκίνος του προστάτη
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΚιρσεχίρ[6]
Χώρα πολιτογράφησηςΤουρκία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςτουρκικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητατραγουδιστής
τραγουδοποιός
μουσικός
Περίοδος ακμής1954
Ιστότοπος
www.nesetertas.com.tr
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Νεσέτ Ερτάς (1938 – 25 Σεπτεμβρίου 2012) ήταν ένας Τούρκος τραγουδιστής παραδοσιακής μουσικής, στιχουργός, μοντέρνος άσικ και βιρτουόζος του παραδοσιακού τουρκικού οργάνου το σάζι (bağlama). Το επάγγελμά του στα τουρκικά είναι γνωστό ως χαλκ οζάνι, το οποίο κυριολεκτικά σημαίνει "λαϊκός βάρδος". Ο Γιασάρ Κεμάλ έδωσε στον Ερτάς το ψευδώνυμό του, "Bozkırın Tezenesi" (κυριολεκτικά: "Πένα της Στέπας"), γράφοντάς το σε ένα βιβλίο που του το έδωσε ως δώρο. [7]

Τα πρώτα χρόνια και η οικογενειακή ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Νεσέτ Ερτάς γεννήθηκε το 1938, στο Κιρτιλάρ, ένα χωριό στην επαρχία Κίρσεχιρ. Ο πατέρας του, Μουχάραμ Ερτάς, ήταν επίσης λαϊκός ποιητής. Η μητέρα του, Ντόνε Κοτς, ήταν η δεύτερη σύζυγος του Μουχάραμ, την οποία παντρεύτηκε αφού πέθανε νωρίς η πρώτη του γυναίκα, Χατιτζέ. Ο Νεσέτ ήταν το δεύτερο από τα τέσσερα παιδιά. Είχε έναν μεγαλύτερο αδερφό, τον Νετζάτι, από τον πρώτο γάμο του πατέρα του και δύο μικρότερες αδελφές, την Αϊσέ και την Νάντιε. [8]

Η μητέρα του Ντόνε πέθανε επίσης νωρίς, και ο πατέρας του παντρεύτηκε ξανά, με την Αρτζού. Από τον τρίτο γάμο του γεννήθηκαν τέσσερις γιοι, ο Εκρέμ, ο Αλή, ο Μουχάραμ και ο Κεμάλ. [8]

Ο Νεσέτ Ερτάς παντρεύτηκε τη Λεϊλά, τραγουδίστρια από το Μπολού, το 1960 στην Άγκυρα, όπου οι δύο είχαν συναντηθεί ενώ έπαιζαν σε νυχτερινό κέντρο. Απέκτησε δύο κόρες και έναν γιο με τη Λεϊλά. [9] Το ζευγάρι χώρισε μετά από δέκα χρόνια γάμου. [10]

Μουσική καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην ηλικία των πέντε και έξι, ο Νεσέτ Ερτάς άρχισε να παίζει πρώτα το βιολί και, στη συνέχεια, το σάζι (bağlama), το τουρκικό εθνικό όργανο. Ο πατέρας του κέρδισε τα προς το ζην παίζοντας σε γαμήλιες τελετές στα χωριά της Κεντρικής Ανατολίας και για οκτώ χρόνια ο Νεσέτ τον συνόδευε. Ως αποτέλεσμα, δεν μπόρεσε να τελειώσει το δημοτικό σχολείο. [9]

Σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών, ο Νεσέτ Ερτάς πήγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου έπαιζε σε νυχτερινό κλαμπ στο Μπέγιογλου . Μετά από δύο χρόνια, μετακόμισε στην Άγκυρα, για να συνεχίσει τη σταδιοδρομία του εκεί. [9] Έκανε αίτηση στον κρατικό σταθμό του Τουρκικού Ραδιοφώνου (TRT) στην Άγκυρα και άρχισε να εκτελεί τουρκού, τουρκικά λαϊκά τραγούδια, σε ένα καθημερινό πρόγραμμα, που ονομάζεται Yurttan Sesler (κυριολεκτικά: "Ήχοι της πατρίδας") με το όνομα "Νεσέτ Ερτάς από το Κιρσεχίρ". Ταυτόχρονα, έπαιζε σε νυχτερινά κέντρα το βράδυ. [7] [10]

Έγινε πολύ δημοφιλής και έδωσε συναυλίες σε πολλές πόλεις, σε ορισμένες περιπτώσεις έξι ή επτά φορές. Οι συνθέσεις και οι ηχογραφήσεις του τον έκαναν διάσημο. Αλλά το 1978, τα δάχτυλά του παρέλυσαν. Σύντομα έγινε πάμφτωχος και δεν είχε κανένα μέσο πληρωμής για θεραπεία, αφού δεν είχε άλλες δεξιότητες. Έτσι το 1979 πήγε στη Γερμανία, όπου ζούσε ο αδερφός του. Εκεί, ανάρρωσε από την παράλυσή του και άρχισε πάλι να παίζει μουσική σε γαμήλιες τελετές και τοπικές εκδηλώσεις στις οποίες συμμετείχαν μέλη της τουρκικής κοινότητας στη Γερμανία. Πήρε επίσης τα τρία του παιδιά εκεί. [9] Μια γερμανική σχολή τεχνών του πρόσφερε μια θέση διδασκαλίας για το μουσικό όργανο σάζι (saz). Αποδέχθηκε και υπηρέτησε για δύο χρόνια σε αυτή τη θέση. [10]

Κατά τη διάρκεια του χρόνου παραμονής του στη Γερμανία, ο Ερτάς αφιερώθηκε στην εκπαίδευση των παιδιών του και σχεδόν ξεχάστηκε στη χώρα του. Ωστόσο, οι πειρατές συνέχισαν να επωφελούνται από την αναπαραγωγή της μουσικής και των στίχων του στην Τουρκία. Στις αρχές του 2000, διαμαρτυρήθηκε ανοιχτά ενάντια στο TRT, το οποίο είχε δηλώσει ότι ήταν νεκρός. [10]

Μετά από 23 χρόνια, επέστρεψε στο σπίτι και καλωσορίστηκε από τα πλήθη. Το κοινό στην πρώτη του συναυλία, που πραγματοποιήθηκε στο Υπαίθριο Θέατρο Χαρμπιγιέ της Κωνσταντινούπολης, επευφημούσε και χειροκροτούσε όρθιο προς μεγάλη του έκπληξη, μια μεγάλη επιτυχία μετά από 30 χρόνια απουσίας. Ακολούθησαν περιοδείες σε όλη τη χώρα και δωρεάν συναυλίες. Έζησε και πάλι την ευχαρίστηση να συναντά τους ανθρώπους της πατρίδας του. [10] Ωστόσο, απέρριψε τον τίτλο του "Εθνικού Καλλιτέχνη" τον οποίο το τουρκικό κράτος ήθελε να του απονείμει, λέγοντας, "Είμαι ήδη καλλιτέχνης αυτού του κράτους". [7]

Ο πρώτος δίσκος του Ερτάς κυκλοφόρησε το 1957. [9] Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, ηχογράφησε περισσότερα από 30 άλμπουμ. Υποστηρίζεται ότι λόγω των λανθασμένων νόμων περί πνευματικών δικαιωμάτων στην Τουρκία, δεν επωφελήθηκε πλήρως από τα ποιήματα, τη μουσική και τις ηχογραφήσεις του. [11]

Ερμήνευσε μουσικά κομμάτια της Αμπντάλ -Τουρκομάνικης παράδοσης, ακολουθώντας τον πατέρα του. Με τον ισχυρό μπαγκλάμα του, τη ζεστή φωνή του και την καθαρή και απλή γλώσσα του, ο Νεσέτ Ερτάς συγκέντρωσε πρώτα τους κατοίκους της Κεντρικής Ανατολίας και μετά ολόκληρη τη χώρα. [7] [10]

Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2006, η Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση του απένειμε το Κρατικό Μετάλλιο Διακεκριμένης Υπηρεσίας, το οποίο αποδέχθηκε, με τα λόγια του, "εκ μέρους της καταγωγής του". [12] [13]

Το 2010, ο Νεσέτ Ερτάς τιμήθηκε με το βραβείο «Εθνικός εν ζωή Ανθρώπινος Θησαυρός» της UNESCO. [12]

Στις 25 Απριλίου 2011, του απονεμήθηκε ο τίτλος του επίτιμου διδάκτορα από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης. [12]

Θάνατος και ταφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ερτάς πέθανε στις 25 Σεπτεμβρίου 2012 σε ηλικία 74 ετών σε νοσοκομείο στη Σμύρνη, αφού είχε μεταφερθεί δύο εβδομάδες προηγουμένως για θεραπεία καρκίνου του προστάτη. [14] Η σορός του μεταφέρθηκε στην Άγκυρα, από όπου μεταφέρθηκε στο Τσιτσεκνταγκί στην επαρχία Κιρσεχίρ. Μετά τη θρησκευτική κηδεία, που πραγματοποιήθηκε στο Τζαμί Αχ Έβραν, στην οποία παρευρέθηκαν υψηλόβαθμοι πολιτικοί όπως ο πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο υπουργός Πολιτισμού Ερτουγρούλ Γκιουνάι και ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου και διάσημοι άνθρωποι από την τουρκική μουσική σκηνή όπως ο Ορχάν Γκενσμπάι και ο Αρίφ Σαγκ μαζί με δέκα χιλιάδες άλλους, θάφτηκε στη βάση του τάφου του πατέρα του, όπως είχε ζητήσει στη διαθήκη του. [15]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Famous folk composer Ertaş dies in hospital». 25  Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 28  Απριλίου 2020.
  2. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10  Μαΐου 2014.
  3. ↑ (Αγγλικά) Internet Movie Database. nm2412941. Ανακτήθηκε στις 13  Οκτωβρίου 2015.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/neset-ertas-vefat-etti/332898.
  6. ↑ 6,0 6,1 www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/bozkirin-tezenesi-neset-ertas-kirsehirdeki-mezari-basinda-anildi/1985329.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Dağlar, Ali (2012-09-25). «Bir "gönül hizmetçisi, Bozkırın Tezenesi" Neşet Ertaş..» (στα tr). Hürriyet. http://www.hurriyet.com.tr/gundem/21549347.asp. Ανακτήθηκε στις 2012-09-27. 
  8. ↑ 8,0 8,1 «Muharrem Ertaş (Mahalli Sanatçı ve Kaynak Kişi)» (στα Τουρκικά). Türkü Sitesi. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2012. 
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 «Neşet Ertaş» (στα Τουρκικά). Biyografi. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2012. 
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 «Abdal Geleneğinin Son Temsilcisi-Neşat Ertaş» (στα Τουρκικά). İnsan Okur. 26 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2012. 
  11. ↑ «Neşet Ertaş devletten alacaklı gitti» (στα tr). Radikal. 2012-09-27. http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalDetayV3&ArticleID=1101860&CategoryID=82. Ανακτήθηκε στις 2012-09-27. 
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 «İTÜ’den Neşet Ertaş'a fahri doktora» (στα tr). Hürriyet. 2012-04-25. http://www.hurriyet.com.tr/kultur-sanat/haber/17633921.asp. Ανακτήθηκε στις 2012-09-27. 
  13. ↑ «Ah Yalan Dünya – Medya Kaza Raporu» (στα Τουρκικά). Sinema Televizyon Lifestyle. 1 Οκτωβρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2012. 
  14. ↑ «Neşet Ertaş'ı kaybettik» (στα tr). Hürriyet. 25 September 2012. http://www.hurriyet.com.tr/kultur-sanat/haber/21549013.asp. Ανακτήθηκε στις 25 September 2012. 
  15. ↑ «Neşet Ertaş'a son görev» (στα tr). Hürriyet. 2012-09-27. http://www.hurriyet.com.tr/kultur-sanat/haber/21556530.asp. Ανακτήθηκε στις 2012-09-27. 
Καθιερωμένοι όροι

 

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Νεσέτ_Ερτάς&oldid=9067038"