Στίχος

Στην παραπάνω εικόνα παρατηρούνται, επάνω σε παρτιτούρα, οι στίχοι του τραγουδιού, και πώς αυτοί πρέπει να τραγουδηθούν.

Στίχοι (ενικός: στίχος) ονομάζονται τα λόγια που βρίσκονται σε ένα τραγούδι και συνήθως αποτελούν το ρεφρέν και το κουπλέ του, όπως επίσης και οι λέξεις που βρίσκονται σε ένα ποίημα, οι οποίες αποτελούν το μέτρο και τη ρυθμική ενότητα. Ο συγγραφέας που γράφει τους στίχους, ονομάζεται στιχουργός και αφορά το τραγούδι. Ο στίχος επίσης βρίσκεται και στην όπερα, αλλά σε αυτήν ονομάζεται λιμπρέτο και οι συγγραφείς αυτών, λιμπρετίστες. Οι στίχοι, σε κάθε περίπτωση, μπορεί να είναι άμεσοι ή και έμμεσοι. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις οι στίχοι μπορεί να είναι παράλογοι, ή και ακατανόητοι, σε αυτές τις περιπτώσεις, μπορεί να δίνεται έμφαση στην έκφραση του μουσικού είδους, στην άρθρωση, στο μέτρο ή και στη συμμετρία. Οι στίχοι είναι μια σειρά από λέξεις που συνήθως συνδυάζονται για να δημιουργήσουν ρυθμικό και μελωδικό περιεχόμενο.

Οι διαφορές ποιημάτων και τραγουδιών μπορεί να γίνουν λιγότερο σημαντικές όταν ο στίχος μελοποιείται, σε σημείο που οποιαδήποτε διάκριση να γίνεται δύσκολα. Ωστόσο, ο στίχος μπορεί να προηγείται της μελωδίας, ή η μελωδία μπορεί να χαθεί με την πάροδο του χρόνου, αλλά οι λέξεις να επιβιώνουν, σε συνδυασμό με διάφορες διαφορετικές μελωδίες (αυτό είναι ιδιαίτερα συνηθισμένο στους ύμνους και τις μπαλάντες).

Τα λόγια ενός τραγουδιού αποτελούνται από μεμονωμένες γραμμές που μπορούν να ομοιοκαταληκτούν ως στίχοι και συνήθως σχηματίζουν στροφές ή ρεφρέν ή μεταβάσεις. Συχνά ένα ποίημα ή ένα απόσπασμα χρησιμοποιείται επίσης ως στίχος τραγουδιού. Από την άλλη πλευρά, τα τραγούδια μπορούν να γίνουν ποιήματα χάνοντας τη μελωδία.

Οι στίχοι παλαιών / αρχαίων τραγουδιών επιτρέπουν συχνά την εξαγωγή συμπερασμάτων για την αλλαγή της γλώσσας, αλλά και για το κοινωνικό περιβάλλον την εποχή που γράφτηκαν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αναγνώριση από τους γλωσσολόγους του αν μια συλλαβή προφερόταν ως μακρά ή βραχεία.

Περαιτέρω μελέτη

• Moore, Allan F. (2003). Analyzing Popular Music. Cambridge University Press. ISBN 978-1-139-43534-5.