Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μπετπάκ-Νταλά

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τοποθεσία του Μπετπάκ-Νταλά εντός του Καζακστάν

Το Μπετπάκ-Νταλά ή Μπετπακνταλά (καζακικά: Бетпақдала, από το τουρκικό batpak, “βαλτώδης,” ή το περσικό bedbaht, “άτυχος” και το τουρκικό dala, “πεδιάδα”, ρωσικά: Северная Голодная степь, κυριολεκτικά: Πεινασμένη Πεδιάδα) είναι μια έρημη περιοχή στο Καζακστάν. Βρίσκεται μεταξύ των κατώτερων περιοχών του ποταμού Σαρίσου, του ποταμού Τσου και της λίμνης Μπαλκάς. Στα βόρεια, κοντά στον βόρειο παράλληλο 46°30’, το Μπετπάκ-Νταλά συνορεύει με τον καζακικό μελκοσοπότσνικ (περιοχή χαμηλών, στρογγυλών, απομονωμένων λόφων). Η έκτασή της περιοχής είναι περίπου 75.000 τ.χλμ. Η έρημος είναι μια επίπεδη, ελαφρώς κυλιόμενη πεδιάδα με υψόμετρο που κυμαίνεται από 300 έως 350 μέτρα και μια γενική νοτιοδυτική κλίση. Οι ανυψώσεις είναι μεγαλύτερες στα ανατολικά. Στα νοτιοανατολικά, η οροσειρά Ζελτάου φθάνει σε υψόμετρο 974 μ. στο όρος Τζαμπούλ

Το δυτικό τμήμα του Μπετπάκ-Νταλά αποτελείται από αναδιπλωμένο μεσοζωικό βράχο και οριζόντια στρώση Παλαιογενούς εύθραυστου βράχου (άμμο, ψαμμίτη, πηλό και συσσωρεύματα). Η ανατολική λοφώδης περιοχή έχει μια πλινθωτή δομή και αποτελείται από κατώτερη παλαιοζωική σειρά ιζηματογενών-μεταμορφωτικών πετρωμάτων και γρανίτη. Το κλίμα είναι κατά μεγάλο ηπειρωτικό. Η ετήσια βροχόπτωση είναι μεταξύ 100 και 150 χιλιοστά, εκ των οποίων το 15% λαμβάνει χώρα το καλοκαίρι. Τα καλοκαίρια είναι ξηρά και ζεστά. Οι χειμώνες είναι κρύοι με λίγη χιονόπτωση. Η μέση θερμοκρασία τον Ιανουάριο κυμαίνεται από -12 ° έως -14 ° C, ενώ η μέση θερμοκρασία τον Ιούλιο κυμαίνεται από 24 ° έως 26 ° C.

Υπάρχουν πολλές ρηχές, συχνά αλατούχες λίμνες. Υπόγεια ύδατα, που εμφανίζονται σε μέρη, είναι άφθονα. Τα κυριότερα εδάφη είναι γκρίζο-καφέ ερημικά σολοντσάκ και σόλονετς. Η δυτική περιοχή του Μπετπάκ-Νταλά είναι μια έρημη πετρώδης έρημος. Το Anabasis salsa απαντάται στις κοιλάδες των αλμυρών βυθισμάτων, ενώ στους αμμόλοφους αναπτύσσονται οι θάμνοι Krascheninnikovia ceratoides και ο θάμνος της Σιβηρίας (Caragana arborescens). Στα ανατολικά η αργιλώδης έρημος συγχωνεύεται με την πετρώδη έρημο όπου αναπτύσσεται το είδος Salsola arbuscula στους βραχώδεις λόφους. Το Μπετπάκ-Νταλά χρησιμοποιείται για εαρινή και φθινοπωρινή βοσκή.

Το φθινόπωρο του 2014, ο άγγλος εξερευνητής Τζέιμι Μπάντσουκ ολοκλήρωσε μια αποστολή για να διασχίσει το Μπετπάκ-Νταλά στην πληρέστερη έκτασή γεωγραφικού μήκους του, από τη λίμνη Μπαλκάς στα ανατολικά έως τον ποταμό Σαρίσου στα δυτικά. Έτρεξε επίσης 350 χιλιόμετρα, σχεδόν οκτώ μαραθώνιους, σε διάστημα οκτώ ημερών στην περιοχή.[1]

Τον Μάιο του 2015 περισσότερες από 120.000 αντιλόπες σάιγκα (πάνω από το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού) πέθαναν από μια επιζωοτική ασθένεια, η οποία πιθανώς να ήταν παστερέλλωση.[2][3][4]

  • Μιρζατσόλ, γνωστή στα ρωσικά ως στέπα Γκολόντναγια (κυριολεκτικά: Πεινασμένη Στέπα)
  1. «Crossing the Betpak-Dala». Σεπτεμβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Οκτωβρίου 2015. 
  2. «Catastrophic Collapse of Saiga Antelopes in Central Asia». UN Environment (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2018. 
  3. https://www.theguardian.com/science/animal-magic/2015/jun/12/134000-saiga-antelope-dead-in-two-weeks-what-is-the-probable-cause
  4. https://www.independent.co.uk/news/world/europe/endangered-saiga-antelope-mysteriously-dying-in-vast-numbers-in-kazakhstan-10274294.html