Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μπάντζι τζάμπινγκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μπάντζι τζάμπινγκ από γερανό στο Μπρίστολ, ΗΒ

Το μπάντζι τζάμπινγκ ή bungee jumping είναι άλμα από μια ψηλή κατασκευή με τον αθλητή δεμένο με ελαστικό σκοινί. Στην αρχή του άλματος είναι ελεύθερη πτώση και στη συνέχεια λαμβάνει χώρα η αναπήδηση λόγω του ελαστικού σκοινιού[1] και η ταλάντωση συνεχίζεται μέχρι να εξαντληθεί η κινητική ενέργεια. Οι κατασκευές που μπορεί να χρησιμεύσουν ως βάσεις μπορεί να είναι ένα γερανός, γέφυρα ή κτίριο, ή ένα όχημα το οποίο μπορεί να ίπταται πάνω από την επιφάνεια, όπως ένα αερόστατο ή ένα ελικόπτερο.

Τα πρώτα σύγχρονα άλματα μπάντζι έγιναν την 1 Απριλίου 1979, από την 76 μέτρων κρεμαστή γέφυρα Κλίφτον στο Μπρίστολ, από τους Ντείβιντ Κιρκ και Σάιμον Κίλινγκ,[2] και οι δύο μέλη του συλλόγου επικίνδυνων αθλημάτων του πανεπιστημίου της Οξφόρδης[3]. Οι άλτες συνελήφθησαν λίγο αργότερα, αλλά συνέχισαν τα άλματα στις ΗΠΑ, από τη γέφυρα Γκόλντεν Γκέιτ και τη γέφυρα του Ρόαγιαλ Γκορτζ (το τελευταίο άλμα έγινε με χορηγία και αναμετάδοση του αμερικανικού προγράμματος That's Incredible), διαδίδοντας την ιδέα παγκοσμίως.

Τα πρώτα οργανωμένα εμπορικά άλματα άρχισαν με τον Νεοζηλανδό Έι Τζέι Χάκετ, ο οποίος πήδηξε από τη γέφυρα Γκρίνχιθ στο Ώκλαντ το 1986.[4] Μέσα στα επόμενα χρόνια, ο Χάκετ πραγματοποίησε άλματα από γέφυρες και άλλες κατασκευές (όπως ο πύργος του Άιφελ), με αποτέλεσμα να αυξάνει το ενδιαφέρον του κοινού για το άθλημα, και άνοιξε παγκοσμίως το πρώτο μόνιμο χώρο για μπάντζι τζάμπινγκ, το Kawarau Bridge Bungy στην κρεμαστή γέφυρα του φαραγγιού Καβαράου, κοντά στο Κουίνσταουν, στο Νότιο Νησί της Νέας Ζηλανδίας.[5]

Παλαιότερες πρακτικές που μοιάζουν με το μπάντζι τζάμπινγκ είναι κατάδυση στη Γη (σα: Γκολ), στο νησί της Πεντηκοστής στα Βανουάτου. Είναι αρχαίο τελετουργικό στο οποίο νεαροί άνδρες πηδούν από μια ψηλή ξύλινη κατασκευή με κληματαριές δεμένες στους αστραγάλους τους, ως δοκιμασία θάρρους και πέρασμα στην ενηλικίωση. Σε αντίθεση με το σύγχρονο μπάντζι τζάμπινγκ, στόχους του είναι χτυπήσουν στο έδαφος, αλλά οι κληματαριές απορροφούν αρκετή ορμή ώστε η σύγκρουση να μην είναι θανάσιμη.[6][7] Εκπρόσωποι του νησιού ζήτησαν από τον ΑJ Χάκετ αποζημίωση για αυτό που θεωρούσαν ως μη αδειοδοτημένη οικειοποίηση της πολιτιστικής τους ιδιοκτησίας.[8]

Οι τραυματισμοί στο μπάντζι τζάμπινγκ μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες: σφάλμα εξοπλισμού και σε αυτούς που λαμβάνουν χώρα ανεξαρτήτως των μέτρων ασφάλειας. Στην πρώτη περίπτωση, ο τραυματισμός μπορεί να συμβεί αν η ασφάλεια καταστραφεί, υπολογιστεί λάθος το μήκος του σκοινιού[9] ή το σκοινί δεν έχει συνδεθεί σωστά στην πλατφόρμα. Επειδή η πρόσδεση μόνο στους αστραγάλους μπορεί να αποκολληθεί, αρκετοί χειριστές χρησιμοποιούν επίσης και πρόσδεση στο σώμα ως εφεδρικό σύστημα ασφαλείας. Τραυματισμοί που μπορούν να συμβούν ανεξαρτήτως των μέτρων ασφαλείας σχετίζονται με την απότομη άνοδο της ενδαγγειακής πίεσης κατά τη φάση της αναδίπλωσης του σκοινιού. Οι βλάβες στην όραση είναι η πιο συχνή επιπλοκή[10][11][12][13][14]. Η απώλεια όρασης η οποία οφείλεται σε αιμορραγία του αμφιβληστροειδή μπορεί να παροδική, αλλά μπορεί να χρειαστούν αρκετές εβδομάδες ώστε να επιδιορθωθεί[15].

  1. Kockelman JW, Hubbard M. Bungee jumping cord design using a simple model. Sports Engineering 2004; 7(2):89-96
  2. «World's 'first' bungee jump in Bristol captured on film». BBC. 10 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2014. 
  3. Aerial Extreme Sports (2008). History of Bungee Αρχειοθετήθηκε 2011-07-28 στο Wayback Machine.. Retrieved on 17 October 2008.
  4. «Can you Hackett?». Unlimited - Inspiring Business. 23 August 2004. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-07-17. https://web.archive.org/web/20110717133251/http://unlimited.co.nz/unlimited.nsf/default/E71409A1DAE3EA24CC256EEC0010D618. Ανακτήθηκε στις 20 July 2010. 
  5. «AJ Hackett Bungy». Bungy.co.nz. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Οκτωβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2010. 
  6. The People of Paradise: episode 1 of 6: The Land Divers of Pentecost, BBC Television. First broadcast on 21 April 1960. Retrieved on 2013-02-07.
  7. AJ Hackett (2008). History Αρχειοθετήθηκε 2008-09-17 στο Wayback Machine.. Retrieved on 17 October 2008.
  8. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2015. 
  9. McMenamin, Jennifer (16 May 2000). «Relatives grieve after fatal bungee accident». Baltimore Sun. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-10-07. https://web.archive.org/web/20131007090854/http://articles.baltimoresun.com/2000-05-16/news/0005160143_1_walkersville-coleman-jump. Ανακτήθηκε στις 2015-06-11. 
  10. Krott R, Mietz H, Krieglstein GK. Orbital emphysema as a complication of bungee jumping. Medical Science Sports Exercise 1997;29:850–2.
  11. Vanderford L, Meyers M. Injuries and bungee jumping. Sports Medicine 1995;20:name="ReferenceB">van Rens E. Traumatic ocular haemorrhage related to bungee jumping. Br J Ophthalmol 1994;78:948
  12. Chan J. Ophthalmic complications after bungee jumping. Br J Ophthalmol 1994;78:239
  13. Filipe JA, Pinto AM, Rosas V, et al. Retinal complications after bungee jumping. Int Ophthalmol 1994–95;18:359–60
  14. Jain BK, Talbot EM. Bungee jumping and intraocular haemorrhage. Br J Ophthalmol 1994;78:236–7.
  15. David DB, Mears T, Quinlan MP. Ocular complications associated with bungee jumping. Br J Ophthalmol 1994;78:234-5