Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μοναστήρι του Μάρτβιλι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 42°24′19.08″N 42°22′40.08″E / 42.4053000°N 42.3778000°E / 42.4053000; 42.3778000

Μοναστήρι του Μάρτβιλι
მარტვილის მონასტერი
Το μοναστήρι του Μάρτβιλι
Χάρτης
Είδοςμοναστήρι
Γεωγραφικές συντεταγμένες42°24′19″N 42°22′40″E
ΘρήσκευμαΟρθόδοξη Εκκλησία
Θρησκευτική υπαγωγήΓεωργιανή Ορθόδοξη Εκκλησία
Διοικητική υπαγωγήΜάρτβιλι
ΧώραΓεωργία
Έναρξη κατασκευής7ος αιώνας και 10ος αιώνας
ΠροστασίαΠολιτισμικά Μνημεία Εθνικής Σημασίας της Γεωργίας
Commons page Πολυμέσα

Το Μοναστήρι του Μάρτβιλι ( γεωργιανά: მარტვილის მონასტერი) είναι ένα Γεωργιανό μοναστήρι που βρίσκεται σε έναν ψηλό λόφο στο ομώνυμο χωριό και δήμο, στο μχάρε Σαμεγκρέλο-Ζέμο Σβανέτι της Γεωργίας. Το συγκρότημα κτιρίων της μονής περιλαμβάνει τον Καθεδρικό Ναό της Ανάληψης της Θεοτόκου, την εκκλησία του Τσικβάνι, καμπαναριό, οχυρωματικό τείχος, ευκτήριο, και άλλες δομές. Χρονολογείται του 7ου αιώνα και ανακατασκευάστηκε τον 10ο αιώνα. Είναι αναγνωρισμένο ως Αμετακίνητο Μνημείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Γεωργίας.[1][2][3]

Ο θρύλος λέει ότι στην τοποθεσία πάνω στο λόφο όπου χτίστηκε το μοναστήρι υπήρχαν δάση δρυός. Μία Μεγάλη Δρυς κρατούσε ένα είδωλο, που λατρευόταν από τους παγανιστές ως σύμβολο γονιμότητας και ευημερίας, με θυσίες βρεφών. Όταν η Γεωργία εκχριστιανίστηκε, ο Αντρέας ήταν ο πρώτος που ήρθε στο Μάρτβιλι, κατάστρεψε το είδωλο, έκοψε το δέντρο που γίνονταν οι θυσίες και στη θέση του ύψωσε έναν σταυρό.[1]

Το κτίριο: "Στήλη" και το καμπαναριό.

Η πρώτη εκκλησία χτίστηκε τον 7ο αιώνα στις ρίζες της παλιάς βελανιδιάς και ονομάστηκε προς τιμήν του Αγίου Ανδρέα, που κήρυξε τον Χριστιανισμό και αντιμετώπισε τους παγανιστές. Ήταν η εκκλησία του Μάρτβιλι-Τσκοντίντι και είχε σταυροειδές σχήμα. Η τοπωνυμία Μάρτβιλι προέρχεται από την ελληνική λέξη «μάρτυρας», και αναφέρεται σε αυτούς που μαρτύρησαν στα χέρια των παγανιστών. Το τοπωνύμιο Τσκοντίντι σημαίνει «Δρυς». Δηλαδή, η εκκλησία του Μάρτβιλι-Τσκοντίντι ήταν αφιερωμένη στους Μάρτυρες της Δρυός και στον Άγιο Ανδρέα.[1]

Ο καθεδρικός ναός της Ανάληψης της Θεοτόκου
Το αρχιτεκτονικό σχέδιο του ναού
Ο θόλος του καθεδρικού ναού
Η τριώροφη σταυροειδής θολωτή εκκλησία του Τσικβάνι
Το καμπαναριό

Ο Bασιλιάς Γεώργιος Β' της Αμπχαζίας (βασ. 923-957) ανακατασκεύασε τον καθεδρικό ναό που είχε υποστεί σοβαρές ζημιές από τις εισβολές Τούρκων και Αράβων. Ο υμνογράφος Ιωάννης Μίντσχι, που ήταν φίλος του βασιλιά, εργάστηκε στον χώρο της εκκλησίας και έγραψε ένα ποιητικό έργο. Οι μοναχοί και λόγιοι που εργάστηκαν στον χώρο είχαν θετική συνεισφορά στον πολιτισμό της Γεωργίας. Από τον 10ο αιώνα το Μάρτβιλι-Τσκοντίντι ήταν επισκοπική έδρα.[1]

Διακοσμητικά ανάγλυφα

Στα μέσα του 11ου αιώνα, ο Βασιλιάς Μπαγκράτ Δ' της Γεωργίας προσκάλεσε στο μοναστήρι τον Γκιόργκι Τσκοντιντέλι, στον οποίο ανάθεσε την αρχιεπισκοπή και την διδασκαλία του μετέπειτα Βασιλιά Δαβίδ Δ' του Κτίστη. Κατά τον 11ο αιώνα στο μοναστήρι λειτούργησε αντιγραφείο χειρογράφων, μεταφράζονταν βιβλία και παράγονταν νέα έργα. Αρκετοί καλλιγράφοι εργάστηκαν σε αυτό, όπως ο Ιωάννης Μεστβίρι. Αξιόλογο ήταν και το έργο του Ιβάν Ντιακόνι, ενός μεταλλουργού που δημιούργησε τον διακοσμημένο Σταυρό του Μάρτβιλι, που φυλάσσεται στο Γεωργιανό Μουσείο Τέχνης. Το μοναστήρι λειτούργησε και ως νεκροταφείο, όπου ενταφιάστηκε ο Βασιλιάς Μπαγκράτ Δ' και μέλη των ευγενούς οικογένειας των Νταντιάνι. Στα τέλη του 11ου αιώνα το μοναστήρι υπέστη σοβαρές ζημιές από επίθεση των Σελτζούκων Τούρκων.[1]

Στο μοναστήρι υπάρχουν τοιχογραφίες από τον 14, τον 16ο και τον 17ο αιώνα.[2]

Κατά τη σοβιετική περίοδο η μοναστική ζωή διακόπηκε. Το 1998 το μοναστήρι του Μάρτβιλι αποκαταστάθηκε με τις ευλογίες του Πατριάρχη Γεωργίας Ηλία Β'.[2]

Επί του παρόντος, οι οικοδομικές εργασίες στη μονή συνεχίζονται και ήδη έχουν κτιστεί νέα κτίρια και δομές, ενώ λειτουργούν εργαστήρια παρασκευής προϊόντων και μία φάρμα. Ένα μεσαιωνικό παρεκκλήσι της μονής έχει μετατραπεί σε μουσείο.[2]

Τοιχογραφίες και εικόνες
Αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες του καθεδρικού ναού της Θεοτόκου

Καθεδρικός Ναός της Ανάληψης της Θεοτόκου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το αρχικό κτίριο που χτίστηκε τον 7ο αιώνα ήταν σταυροειδές, ενώ το υφιστάμενο κτίριο είναι ανακατασκευασμένο και τροποποιημένο. Το σχέδιο μοιάζει αρκετά με σταυρό σε ορθογώνια βάση, αλλά οι αναλογίες των μερών έχουν αλλάξει. Οι εξωτερικές διαστάσεις του αρχικού κτιρίου ήταν: 21 x 17,5 μ. και το εσωτερικό ύψος 23 μ. Η δυτική πύλη κατασκευάστηκε τον 10ο αιώνα. Ο θόλος έχει 7 παράθυρα στο τύμπανό του και στηρίζεται στην κορυφογραμμή 4 αψίδων. Η κεντρική τετράγωνη αίθουσα πλαισιώνεται από 4 ημικυκλικές αψιδωτές πτέρυγες στις 4 πλευρές της. Το ιερό με την Αγία Τράπεζα φωτίζεται από 3 παράθυρα, και υπάρχουν άλλα 4 δωμάτια που φωτίζονται από 1 παράθυρο έκαστο. Ο ναός διαθέτει σοφίτα που είναι προσβάσιμη από κρυφές σκάλες. Στο εσωτερικό του ναού έχουν διασωθεί θραύσματα από τοιχογραφίες. Πάνω από το ιερό υπάρχει μία μεγάλη τοιχογραφία του 14ου αιώνα που απεικονίζει την Παναγία. Ορισμένες είναι οι προσωπογραφίες σημαντικών προσώπων, όπως μέλη της οικογένειας Νταντιάνι. Ο ναός είναι διακοσμημένος με ανάγλυφα και κόγχες.[1][2][3]

Εκκλησία του Τσικβάνι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βρίσκεται βόρεια του καθεδρικού και είναι μία μικρή τριώροφη σταυροειδής εκκλησία. Χτίστηκε τον 10ο αιώνα και τροποποιήθηκε κατά την φεουδαρχική περίοδο. Το ισόγειο είναι ένα ορθογώνιο δωμάτιο που λειτουργεί ως προπύλαιο και ευκτήριο. Στον πρώτο όροφο υπάρχει μία σταυροειδής θολωτή εκκλησία που είναι προσβάσιμη από σκάλα στα δυτικά. Φωτίζεται από ένα παράθυρο σε κάθε πρόσοψη, εκτός από την δυτική που είναι η είσοδος. Ο θόλος έχει 6 παράθυρα στο τύμπανό του. Η εκκλησία είναι διακοσμημένη με κόγχες και έχει θραύσματα από τοιχογραφίες του 14ου αιώνα.[1][2]

Το μοναστήρι περιβάλλεται από πέτρινο φράχτη σχεδόν ωοειδούς σχήματος. Περιλαμβάνει τμήματα από διάφορες χρονικές περιόδους. Είναι χτισμένος από στρογγυλές πέτρες και ενισχυμένος με κολόνες ανά 5-6 μ. τοίχου. Στα ανατολικά υπάρχει μία στενή είσοδος.[1]

Ευαγγέλια του μοναστηριού

Το μοναστήρι είχε ένα όμορφο τριώροφο καμπαναριό. Το 1825 ο Βησσαρίων του Τσκοντίντι το ανακατασκεύασε, κατεδάφισε το παλαιό και έχτισε ένα πιο σύγχρονο. Το 1930 αυτό καταστράφηκε. Τώρα έχει χτιστεί ένα διώροφο καμπαναριό.[1][2]

Βρίσκεται νοτιοδυτικά του καθεδρικού. Είναι ορθογώνιος πύργος, με πλάτος πάνω από 5 μ. και ύψος πάνω από 20 μ. Εξωτερικά είναι διακοσμημένος με αψίδες και δεν υπάρχουν τοιχογραφίες στο εσωτερικό του. Στον πάνω όροφο ζούσαν οι καλλιγράφοι. Οι άνθρωποι ανέβαιναν με μία σκάλα από σχοινί για να πάρουν τις ευλογίες τους. Τώρα έχει εγκατασταθεί μία σιδερένια σκαλωσιά.[1]

Βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο του μοναστηριού και λειτουργεί ως αίθουσα υποδοχής των επισκεπτών.

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 «მარტვილის სამონასტრო ანსამბლი». www.dzeglebi.ge. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2019. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 «† orthodoxy.ge † ეკლესიები და მონასტრები - მარტვილის მონასტერი». www.orthodoxy.ge. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2019. 
  3. 3,0 3,1 «მარტვილის მონასტერი». saunje.ge. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2019. 
  • ბერიძე ვ., ძველი ქართული ხუროთმოძღვრება, თბ., 1974;
  • ჩუბინაშვილი გ., ქართული ხელოვნების ისტორია, ტ. 1, ტფ., 1936;
  • ბერაძე თ., მენაბდე ლ., საღარაძე შ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, გვ. 458, თბ., 1983 წელი.