Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μεσημεριανό

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Luncheon of the Boating Party by Renoir
Μεσημεριανό γεύμα σε πάρτι πλοίου, από τον Γάλλο ιμπρεσιονιστή Πιερ Ωγκύστ Ρενουάρ, 1881.

Το μεσημεριανό είναι γεύμα που τρώγεται γύρω στα μέσα της ημέρας.[1] Είναι συνήθως το δεύτερο γεύμα της ημέρας, μετά το πρωινό, και ποικίλλει σε μέγεθος ανά πολιτισμό και περιοχή.

Ένα σουηδικό υπαίθριο πικνίκ

Τα γεύματα έχουν εδραιωθεί σε κάθε κοινωνία ως φυσικά και λογικά. Αυτό που τρώει μια κοινωνία μπορεί να φαίνεται ασυνήθιστο σε μια άλλη. Το ίδιο ισχύει για ό,τι καταναλώνονταν πριν από πολύ καιρό στην ιστορία, καθώς οι γεύσεις των φαγητών, τα είδη μενού και οι περίοδοι γευμάτων έχουν αλλάξει δραματικά με την πάροδο του χρόνου. Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, το κύριο γεύμα της ημέρας, που τότε ονομαζόταν δείπνο, σχεδόν για όλους, γινόταν αργά το πρωί μετά από αρκετές ώρες εργασίας, όταν δεν υπήρχε ανάγκη για τεχνητό φωτισμό. Στις αρχές έως τα μέσα του 17ου αιώνα, το γεύμα θα μπορούσε να είναι οποιαδήποτε στιγμή μεταξύ αργά το πρωί και το απόγευμα.

Στα τέλη του 17ου και 18ου αιώνα, αυτό το γεύμα σταδιακά μεταφέρθηκε πίσω προς το βράδυ, δημιουργώντας ένα μεγαλύτερο χρονικό κενό μεταξύ του πρωινού και του δείπνου. Ένα γεύμα που ονομάζεται μεσημεριανό ήρθε να καλύψει το κενό.[2] Το αργό βραδινό γεύμα, που ονομαζόταν προδείπνο, στριμώχτηκε καθώς το δείπνο προχωρούσε μέχρι το βράδυ και συχνά γινόταν σνακ. Αλλά τα επίσημα «πάρτι για δείπνο», φωτισμένα τεχνητά από κεριά, μερικές φορές με ψυχαγωγία, παρέμειναν μέχρι και την εποχή της Αντιβασιλείας, και ένα σουαρέ που συνήθως περιλάμβανε δείπνο, συχνά σερβιρόταν πολύ αργά.

Με την ανάπτυξη της βιομηχανοποίησης τον 19ο αιώνα, οι άνδρες εργάτες άρχισαν να εργάζονται μεγάλες βάρδιες στο εργοστάσιο, διαταράσσοντας σοβαρά τις παλαιές διατροφικές συνήθειες της αγροτικής ζωής. Αρχικά, οι εργάτες στάλθηκαν στο σπίτι για ένα γρήγορο δείπνο που παρείχαν οι γυναίκες τους, αλλά καθώς ο χώρος εργασίας μετακινούνταν πιο μακριά από το σπίτι, οι εργαζόμενοι άντρες άρχισαν να παίρνουν μαζί τους κάτι για φορητό από το σπίτι κατά τη διάρκεια ενός διαλείμματος στη μέση της ημέρας.

Το μεσημεριανό γεύμα σιγά-σιγά θεσμοθετήθηκε στην Αγγλία, όταν οι εργαζόμενοι με πολλές και σταθερές θέσεις εργασίας στο εργοστάσιο έλαβαν τελικά μια ώρα άδεια για να φάνε μεσημεριανό και έτσι να αποκτήσουν δύναμη για την απογευματινή βάρδια. Οι πάγκοι και αργότερα τα μαγαζιά με φαγητό κοντά στα εργοστάσια άρχισαν να παρέχουν τρόφιμα μαζικής παραγωγής για την εργατική τάξη και το γεύμα έγινε σύντομα καθιερωμένο μέρος της καθημερινής ρουτίνας, παραμένοντας έτσι μέχρι σήμερα.[3]

Σε πολλές χώρες και περιοχές, το μεσημεριανό είναι το δείπνο ή το κύριο γεύμα.[4] Οι προκαθορισμένες μεσημεριανές ώρες επιτρέπουν στους εργαζόμενους να επιστρέψουν στα σπίτια τους για να φάνε με τις οικογένειές τους. Κατά συνέπεια, οι επιχειρήσεις κλείνουν κατά τη διάρκεια του μεσημεριανού γεύματος, όταν το μεσημεριανό γεύμα είναι το συνηθισμένο κύριο γεύμα της ημέρας. Το μεσημεριανό γεύμα γίνεται επίσης δείπνο σε ειδικές ημέρες, όπως αργίες ή ειδικές εκδηλώσεις, συμπεριλαμβανομένων, για παράδειγμα, του δείπνου Χριστουγέννων και δείπνων συγκομιδής, όπως η Ημέρα των Ευχαριστιών Αυτές τις ιδιαίτερες μέρες, το δείπνο σερβίρεται συνήθως νωρίς το απόγευμα. Το κύριο γεύμα την Κυριακή, είτε σε εστιατόριο είτε στο σπίτι, ονομάζεται «Κυριακάτικο δείπνο» και για τους Χριστιανούς σερβίρεται μετά την πρωινή λειτουργία της εκκλησίας. 

  1. Alan Davidson (21 Αυγούστου 2014). The Oxford Companion to Food. OUP Oxford. σελ. 478. ISBN 978-0-19-104072-6. 
  2. McMillan, Sherry (2001). «What Time is Dinner?». www.history-magazine.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2007. 
  3. «Breakfast, lunch and dinner: Have we always eaten them?». BBC News. 15 November 2012. https://www.bbc.co.uk/news/magazine-20243692. Ανακτήθηκε στις 15 March 2016. 
  4. Crotty, Jim (1997). How to Talk American: A Guide to Our Native Tongues. Houghton Mifflin Harcourt. σελίδες 190–. ISBN 0-395-78032-2. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2016.