Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μάχη των Καρρών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μάχη των Καρρών
Χρονολογία53 π.Χ.
ΤόποςΚάρρες, Μεσοποταμία
ΈκβασηΝίκη των Πάρθων
Αντιμαχόμενοι
Ηγετικά πρόσωπα
Μάρκος Λικίνιος Κράσσος,
Πόπλιος Κράσσος†
Σουρένα
Δυνάμεις
34.000[1]-44.000[2] λεγεωνάριοι
(7 λεγεώνες)[3]
4.000 ιππείς
4.000 ελαφροί πεζοί
42.000-52.000 σύνολο
9.000 ιπποτοξότες
1.000 κατάφρακτοι
1.000 καμήλες εφοδιασμού
11.000 (τουλάχιστον) σύνολο
Απώλειες
30.000 νεκροί
10.000 αιχμάλωτοι
10.000 διέφυγαν
γύρω στους 100

Η μάχη των Καρρών πραγματοποιήθηκε το 53 π.Χ. ανάμεσα στους Ρωμαίους του Μάρκου Λικίνιου Κράσσου και τους Πάρθους του Σουρένα στις Κάρρες (σημερινή Χαρράν της Τουρκίας) της Μεσοποταμίας.

Την άνοιξη του 56 π.Χ. η Πρώτη Τριανδρία (Ιούλιος Καίσαρας, Πομπήιος και Κράσος) μοίρασαν την εξουσία της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας, με τον Πομπήιο και τον Κράσσο να έχουν την ίδια εξουσία με τον Καίσαρα. Ο Κράσσος τότε θέλησε να πολεμήσει τους Πάρθους, βαδίζοντας στη Συρία. Η απόφαση του Κράσσου για πόλεμο με τους Πάρθους αποδοκιμάστηκε. Τελικώς τον επόμενο χρόνο (54 π.Χ.) αναχώρησε για τη Συρία και τον επισκέφτηκε ο γιος του, Πόπλιος Κράσσος, έχοντας μαζί του 1.000 Κέλτες ιππείς. Ο Μάρκος Λικίνιος Κράσσος συγκέντρωσε με τη βοήθεια του Αρταβάσδη, βασιλιά της Αρμενίας, 35.000 λεγεωνάριους, 4.000 ιππείς και 4.000 ελαφρούς πεζούς. Όμως διέπραξε τεράστιο σφάλμα. Αντί να προχωρήσει και να εισβάλει στην Παρθία μέσω της χώρας του Αρταβάσδη, όπως τον είχε συμβουλέψει ο ίδιος (ο Αρταβάσδης), για να αποφύγει την έρημο, ο Κράσσος κίνησε το στρατό του μέσα στην έρημο. Ο Ορόδης Β', ο βασιλιάς των Πάρθων, έστειλε για την τιμωρία των Αρμένιων το Σουρένα με μικρό τμήμα τοξοτών και ιππέων για την ανίχνευση των Ρωμαίων. Συνολικά οι Πάρθοι διέθεταν 10.000 ιππείς, από τους οποίους οι 9.000 διέθεταν και τόξο και οι άλλοι 1.000 ήταν κατάφρακτοι.

Μετά από εξαντλητική πορεία στην έρημο, οι Ρωμαίοι έφτασαν στο Βαλισσό ποταμό. Οι άνδρες είχαν κουραστεί και οι αξιωματικοί πρότειναν την κατασκευή στρατοπέδου και ανάπαυση των ανδρών. Ο Πόπλιος Κράσσος όμως, ο γιος του Μάρκου Λικίνιου Κράσσου, ήθελε να πολεμήσει και ο πατέρας του επηρεασμένος συμφώνησε και συνέχισαν την πορεία τους. Οι δύο στρατοί συναντήθηκαν στις Κάρρες το 53 π.Χ.. Ο Μάρκος Λικίνιος Κράσσος παρέταξε τις λεγεώνες του σε σχήμα τετραγώνου. Έτσι ήταν φυλαγμένοι από τους τοξότες, αλλά διέτρεχαν κίνδυνο περικύκλωσης. Γι' αυτό ο Πόπλιος Κράσσος επιτέθηκε με τους Κέλτες ιππείς του, με 4.000 πεζούς και με μια βοήθεια 500 τοξοτών. Οι Πάρθοι του Σουρένα όμως τους παρέσυραν υποχωρώντας. Οι Κέλτες και οι Ρωμαίοι πολέμησαν γενναία και κυκλώθηκαν.

Αναλυτικότερα, οι μέχρι τότε σχεδόν αήττητες Ρωμαϊκές λεγεώνες καταβλήθηκαν από τους Πάρθους με την εξής τακτική.

Σε άμυνα απέναντι στους Πάρθους τοξότες που σχεδόν τους περικύκλωναν, οι Ρωμαίοι σχημάτισαν τη περίφημη «χελώνη», (testudo) τοποθετώντας τις ασπίδες τους μ’ έναν τέτοιο τρόπο που κάλυπτε πλήρως το σχηματισμό τους από βέλη. Ενόσω όμως ήταν καλυμμένοι με τέτοιο τρόπο ήταν αμφότερα και εξαιρετικά δυσκίνητοι και σημαντικά λιγότερο αξιόμαχοι σε μάχη εκ του συστάδην, πράγμα που οι Πάρθοι εκμεταλλεύτηκαν κάνοντας επιθέσεις με τους κατάφρακτους τους, σπέρνοντας έτσι πανικό στους Ρωμαίους διότι όποτε και όπου οι Ρωμαίοι έσπαγαν το σχηματισμό της χελώνης για ν' αμυνθούν οι τοξότες τους θέριζαν.

Αρχικά ο Κράσσος διέταξε τους βοηθητικούς του (auxila) να βάλλουν με λίθους, βέλη και ακόντια εναντίον του Παρθικού ιππικού χωρίς όμως σχεδόν κανένα αποτέλεσμα, καθώς οι Πάρθοι ιππείς αρχικά υποχώρησαν για να αποφύγουν τις βολές κι επέστρεψαν με αστραπιαία κυκλωτική επίθεση όταν βέλη και ακόντια εξαντλήθηκαν αποδεκατίζοντας έτσι τους βοηθητικούς. Η προσδοκία του Κράσσου να εξαντληθούν τα βέλη των Πάρθων αποδείχθηκε μάταιη καθώς ο Σουρένα είχε φροντίσει να έχει χιλιάδες καμήλες στη διάθεση του ιππικού του για τον ανεφοδιασμό του με βέλη.

Όταν ο Πόπλιος Κράσσος διέταξε το ιππικό του εναντίον του ιππικού των Πάρθων τοξοτών για να βγει από το αδιέξοδο, το αποτέλεσμα ήταν ολέθριο καθώς το Παρθικό ιππικό, ήταν περιβόητο για την ιδιαίτερη εκπαίδευση και ικανότητα του να βάλλει εύστοχα με τα τόξα του ακόμα και σε καλπασμό υποχώρησης. Έτσι το ιππικό των Ρωμαίων κατατροπώθηκε από απόσταση χωρίς να καταφέρει ούτε καν να πλησιάσει το ιππικό των Πάρθων.

Ακολούθως το ιππικό των Πάρθων τοξοτών επέστρεψε στις αρχικές του θέσεις και, πλήρως ανενόχλητο τώρα, συνέχισε την αρχική τακτική συνεργασίας του με τους κατάφρακτους εναντίον των Ρωμαίων μέχρις αφανισμού των Ρωμαίων σχεδόν μέχρις ενός.

Από τους Ρωμαίους του Πόπλιου Κράσσου επέζησαν μόνο 500 άνδρες. Ο ίδιος ο Πόπλιος Κράσσος σκοτώθηκε, ενώ το κεφάλι του τοποθετήθηκε σε λόγχη από τους Πάρθους προς ταπείνωση των Ρωμαίων. Ακόμη, οι Πάρθοι διαλύοντας τις λεγεώνες πήραν τους αετούς τους (aquila) ως λάφυρα, πράγμα που οι Ρωμαίοι έφεραν βαρέως ως ύστατη στρατιωτική ατίμωση για δεκαετίες μετά, καθώς κάτι τέτοιο συνέβαινε για πρώτη φορά στην ιστορία τους. Μάλιστα, ο βασιλιάς των Πάρθων, Ορόδης Β', σκότωσε τον Σουρένα, το νικητή στρατηγό του, γιατί πίστευε πως μετά τη μεγάλη του νίκη θα έπαιρνε μεγάλη εξουσία και ενδεχομένως διεκδικούσε το θρόνο του. Η Μάχη των Καρρών θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες καταστροφές της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και ένα από τα μεγαλύτερα σφάλματα στρατιωτικής στρατηγικής στην ιστορία.

  • Στρατιωτική Ιστορία, εκδόσεις Περισκόπιο, τεύχος 154, Ιούνιος 2009

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Battle of Carrhae στο Wikimedia Commons