Προβολή πηγαίου κώδικα για τη σελίδα Κεμπέκ (επαρχία)

{{Πληροφορίες_Χώρας|
| εθνικό_όνομα = Κεμπέκ
| κοινό_όνομα = 
| εικόνα = |μέγεθος_εικόνας
| σημαία = Flag_of_Quebec.svg
| εθνόσημο = Coat of arms of Quebec.svg
| χάρτης = Carte du Québec au sein du Canada.svg
| εθνικό_σύνθημα = 
| εθνικός_ύμνος = '''Θυμάμαι'''
| επίσημες_γλώσσες = [[Γαλλικά]]
| πρωτεύουσα = [[Πόλη του Κεμπέκ]]
| συντεταγμένες_πρωτεύουσας = 
| μεγαλύτερη_πόλη = [[Μόντρεαλ]]
| πολίτευμα = [[Κοινοβουλευτική Δημοκρατία]]
| τίτλοι_ηγετών = [[Γενικός Κυβερνήτης του Κεμπέκ|Κυβερνήτης]]<br />[[Κατάλογος Πρωθυπουργών του Κεμπέκ|Πρωθυπουργός]]
| ονόματα_ηγετών = [[Ζαν Μισέλ Ντογιόν]]<br />[[Φρανσουά Λεγκό]]
| θέση_έκτασης = 
| έκταση = 1.542.056
| ποσοστό_νερού = 176.928 (11,5%)
| θέση_πληθυσμού = 
| πληθυσμός = 8.501.833<ref name="census2021"/>
| χρονιά_απογραφής_πληθυσμού = 2021
| πυκνότητα_πληθυσμού = 5,9
| θέση_πυκνότητας_πληθυσμού = 
| εκτίμηση_πληθυσμού = 9.056.044<ref name="estimate"/>
| χρονιά_εκτίμησης_πληθυσμού = 2024
| χρονιά_ΑΕΠ = 2013
| ΑΕΠ = - $362,846 δις
| θέση_ΑΕΠ = 
| ΑΕΠ_κατακεφαλή = $44.499
| τύπος_κυριαρχίας = [[Αυτονομία]]
| γεγονός_κυριαρχίας = 
| ημερομηνίες_κυριαρχίας = 1867
| νόμισμα = Καναδικό δολάριο
| κωδικός_νομίσματος = 
| ώρα_ζώνης = UTC−5, −4|
| ιστοσελίδα = http://www.gouv.qc.ca
| εθνικό όνομα ελληνικά = Κβεβέκη
}}

Το '''Κεμπέκ''' ({{Lang-fr|Québec}}· [[Εξελληνισμός|εξελληνισμένα]]: [[wiktionary:el:Κβεβέκη|Κβεβέκη]]) είναι [[Επαρχίες και εδάφη του Καναδά|επαρχία του Καναδά]], με πρωτεύουσα την [[Πόλη του Κεμπέκ|ομώνυμη πόλη]]. Έχει έκταση 1.542.056 [[Τετραγωνικό χιλιόμετρο|τ.χλμ.]], (που ισοδυναμεί σε 15,4% περίπου της έκτασης όλου του [[Καναδάς|Καναδά]]), ενώ ο πληθυσμός του Κεμπέκ, ανέρχεται σε 8.501.833 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2021<ref name="census2021">{{cite web|url=https://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2021/dp-pd/prof/details/page.cfm?DGUIDlist=2021A000224&GENDERlist=1&HEADERlist=0&Lang=E&STATISTIClist=1&SearchText=Quebec |title=Census Profile, 2021 Census of Population |publisher=Στατιστική Υπηρεσία Καναδά |date=2023-03-29 |accessdate=2023-10-25 |url-status=live }}</ref> και αντιπροσωπεύει το 23,0% του πληθυσμού της χώρας.

Το Κεμπέκ αποτελεί μία από τις τέσσερις αρχικές επαρχίες που ίδρυσαν την [[Καναδάς|Καναδική Συνομοσπονδία]] το 1867. Οι Κεμπεκιώτες είναι στην πλειονότητα [[Γαλλία|γαλλικής]] καταγωγής και γι' αυτό η επαρχία είναι επισήμως [[γαλλική γλώσσα|γαλλόφωνη]].

Σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2024, ο πληθυσμός του Κεμπέκ ανέρχεται σε 9.056.044 κατοίκους.<ref name="estimate">{{Cite web|url=https://www150.statcan.gc.ca/t1/tbl1/en/tv.action?pid=1710000901|title=Population estimates, quarterly|last=Government of Canada|first=Statistics Canada|ημερομηνία=2024-09-25|website=www150.statcan.gc.ca|accessdate=2024-09-26}}</ref> 

==Γεωγραφία==
[[Αρχείο:Map of Quebec el.jpg|275px|right|thumb|Χάρτης του Κεμπέκ]]
Το Κεμπέκ βρίσκεται στο ΝΑ μέρος του [[Καναδάς|Καναδά]], αν και γεωγραφικά κατατάσσεται στις λεγόμενες «κεντρικές επαρχίες» της χώρας. Οι νότιες περιοχές γύρω από τον [[Άγιος Λαυρέντιος (ποταμός)|ποταμό Άγιο Λαυρέντιο]] — από τις εκβολές του ποταμού και τη Χερσόνησο Γκασπέ (Gaspé) ανατολικά μέχρι την πόλη Χαλ (Hull) απέναντι από την [[Οττάβα]] δυτικά — αποτελούν το πιο πυκνοκατοικημένο τμήμα της επαρχίας. 

Στη ζώνη κατά μήκος του ποταμού του Αγίου Λαυρεντίου βρίσκονται χτισμένα τα μεγάλα αστικά κέντρα: Ριμουσκί (Rimouski) (36.942 κάτοικοι), Σικούτιμι (Chicoutimi) (104.222 κάτοικοι), [[Πόλη του Κεμπέκ]], Τρουά Ριβιέρ (Trois Rivières, Τρεις Ποταμοί) (114.203 κάτοικοι), [[Μόντρεαλ]] (3.519.595 κάτοικοι) και Οττάβα (253.861 κάτοικοι στο τμήμα του Κεμπέκ).<ref name="pop">[https://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2016/dp-pd/hlt-fst/pd-pl/Table.cfm?Lang=Eng&T=801&SR=1&S=3&O=D&RPP=100 Στατιστική Υπηρεσία του Καναδά, Κεμπέκ]</ref> Προς τα βόρεια, η επαρχία είναι πολύ αραιοκατοικημένη και εκτείνεται από το [[Νέα Γη|Λαμπραντόρ]] (ΒΑ) μέχρι τον [[Αρκτικός Κύκλος|Αρκτικό Κύκλο]] και τον [[Κόλπος Χάντσον|Κόλπο Χάντσον]] (ΒΔ).

Το 90% της επαρχίας ανήκει στην [[Καναδάς|Καναδική]] Τεκτονική Ασπίδα, ένα παλαιότατο σχηματισμό που αποτελείται κυρίως από πυριγενή και άλλα πετρώματα από την εποχή του Προκάμβριου (ηλικία 540 εκατ. – 4,5 δισεκατ. έτη). Η μορφολογία της επαρχίας χαρακτηρίζεται από εκτεταμένες πεδιάδες, χαμηλούς λόφους (Απαλάχια όρη) και πάμπολλες λίμνες και ποτάμια. 

[[Αρχείο:Parc Omega.jpg|left|250px|thumb|Ο δρυμός (πάρκο) Ωμέγα κοντά στο Μοντεμπέλο (Δυτικό Κεμπέκ).]]
Μεγάλο μέρος του εδάφους καλύπτεται από πυκνά δάση από σφένδαμους (απ' όπου βγαίνει και το περίφημο σιρόπι), σημύδες, βελανιδιές, πεύκα, έλατα, φτελιές, αγριοκερασιές, αγριοκαστανιές, κ.ά. Στα βόρεια της επαρχίας, το πολικό ψύχος δεν επιτρέπει την ανάπτυξη μεγάλων δέντρων και επικρατεί η χαμηλή βλάστηση με βρύα, λειχήνες και θάμνους ([[τούνδρα]]). Η φύση του Κεμπέκ είναι πλούσια και σε πανίδα: [[κάστορας|κάστορες]] [[αρκούδα|αρκούδες]], [[ελάφι|ελάφια]], [[τάρανδος|τάρανδοι]], [[άλκη|άλκες]], [[καμπανόπαπια|καμπανόπαπιες]], [[πολική αρκούδα|πολικές αρκούδες]] στα βόρεια, [[φάλαινα|φάλαινες]] στις εκβολές του Αγίου Λαυρεντίου, [[φώκια|φώκιες]] και θαλασσοπούλια.

==Κλίμα==
Το κλίμα της επαρχίας του Κεμπέκ είναι ηπειρωτικό έως πολικό. Οι χειμώνες είναι ιδιαίτερα βαρείς με χιόνια και θερμοκρασίες κάτω του μηδενός για αρκετούς μήνες, ακόμα και στα νότια της επαρχίας. Τα πολλά νερά έχουν ως αποτέλεσμα τα καλοκαίρια να είναι υγρά και ζεστά, ιδιαιτέρως στις νότιες περιοχές που επηρεάζονται από τους μεγάλους υδάτινους όγκους των [[Μεγάλες Λίμνες|Μεγάλων Λιμνών]] και του [[Άγιος Λαυρέντιος (ποταμός)|Αγίου Λαυρεντίου]].

==Ιστορία==
Στα χρόνια πριν την άφιξη των [[Ευρώπη|Ευρωπαίων]], στο Κεμπέκ κατοικούσαν οι αυτόχθονες φυλές των Αλγκόνκιν, [[Ιροκουά]] (σε μερικά ελληνικά βιβλία αναφέρονται και ως «Ιροκέζοι») και [[Ινουίτ]] (γνωστοί και με την παλαιότερη ονομασία «Εσκιμώοι»). Οι Αλγκόνκιν ζούσαν νομαδικά στα Απαλάχια όρη και οι κύριες ασχολίες τους ήταν το κυνήγι και το ψάρεμα. Οι Ιροκουά ήταν κυρίως γεωργοί και ασχολούνταν με την καλλιέργεια καλαμποκιού και κολοκύθας στα εύφορα εδάφη κατά μήκος του Αγίου Λαυρεντίου. Οι Ινουίτ ήταν κυνηγοί και ψαράδες που ζούσαν από το κυνήγι και το ψάρεμα στα παγωμένα νερά του Βορείου Κεμπέκ — όπως δηλαδή εξακολουθούν να ζουν και σήμερα.

Η σύγχρονη ιστορία του Κεμπέκ ξεκινάει με την άφιξη του [[Γαλλία|γάλλου]] εξερευνητή [[Ζακ Καρτιέ]] το [[1534]] και τη δημιουργία των πρώτων [[Γαλλία|γαλλικών]] αποικιών στις αρχές του 17ου αι. Ο [[Σαμουέλ ντε Σαμπλαίν]] ίδρυσε την [[Πόλη του Κεμπέκ]] το [[1608]], στο σημείο όπου στενεύει ο ποταμός του Αγίου Λαυρεντίου (''Κεμπέκ'' σημαίνει ''στενωπός'' στη γλώσσα των αυτοχθόνων Αλγκόνκιν), και από τότε ξεκίνησε μία συστηματική προσπάθεια για τον [[Γαλλία|γαλλικό]] εποικισμό της [[Βόρεια Αμερική|Βορείου Αμερικής]]. Οι [[Γαλλία|Γάλλοι]] εγκαθίδρυσαν στο Κεμπέκ το φεουδαρχικό σύστημα διοίκησης. Μεγάλες εκτάσεις γης παραχωρήθηκαν σε ευγενείς εποίκους, ενώ άλλοι έποικοι πήγαν στο Κεμπέκ είτε για να εργαστούν στα χωράφια των ευγενών, είτε για να γίνουν «δρομείς των δασών» (coureurs des bois) ασχολούμενοι με το κυνήγι και την υλοτομία. Ταυτοχρόνως, ιεραπόστολοι πήγαν στην αποικία για να προσηλυτίσουν τους αυτόχθονες στον [[Καθολική Εκκλησία|καθολικισμό]]. 

[[Αρχείο:Harfang sur neige.jpg|left|250px|thumb|Κουκουβάγια του χιονιού. Το πουλί-έμβλημα του Κεμπέκ.]]
Στα μέσα του 18ου αι., οι [[Γαλλία|γαλλικές]] αποικίες έπεσαν στα χέρια των [[Ηνωμένο Βασίλειο|Βρετανών]]. Λίγο πριν την επίσημη έναρξη της [[Αμερικανική Επανάσταση|Αμερικανικής Επανάστασης]], οι [[Ηνωμένο Βασίλειο|Βρετανοί]], από φόβο μήπως οι [[Γαλλία|Γάλλοι]] άποικοι συμμαχήσουν με τους ήδη εξεγερμένους [[Αγγλοσάξωνες]] αποίκους, παραχώρησαν μία σχετική αυτονομία στους [[Γαλλία|γάλλους]] αποίκους που είχαν εγκατασταθεί στο Κεμπέκ. Με την ''Πράξη του Κεμπέκ'' ([[1774]]), το Κοινοβούλιο της [[Ηνωμένο Βασίλειο|Βρετανίας]] αναγνώρισε στους ''Καναδούς'' (δηλ., στους Κεμπεκιώτες) το δικαίωμα να χρησιμοποιούν τη [[γαλλική γλώσσα]] σε επίσημα έγγραφα, το δικαίωμα να ασκούν τη θρησκεία της επιλογής τους (δηλ., τον [[Καθολική Εκκλησία|καθολικισμό]], καθώς και το δικαίωμα να διατηρήσουν τον [[Γαλλία|γαλλικό]] Αστικό Κώδικα.

Με το τέλος της [[Αμερικανική Επανάσταση|Αμερικανικής Επανάστασης]] ([[1783]]), πολλοί από τους [[αγγλοσάξωνες]] αποίκους που παρέμειναν πιστοί στο [[Ηνωμένο Βασίλειο|βρετανικό]] στέμμα μετακινήθηκαν από τις [[Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής]] προς τα εδάφη του Κεμπέκ δυτικά από τον ποταμό Οττάβα (τον ποταμό στις όχθες του οποίου είναι χτισμένη η σημερινή πόλη της [[Οττάβα]]ς). Έτσι, το [[1791]] με συνταγματική πράξη, οι [[Ηνωμένο Βασίλειο|Βρετανοί]] διαίρεσαν το Κεμπέκ σε Ανώτερο Καναδά (το σημερινό [[Οντάριο]]) και Κατώτερο Καναδά (το σημερινό Κεμπέκ), με ξεχωριστά τοπικά κοινοβούλια. 

Η συνύπαρξη [[Γαλλία|Γάλλων]] και [[Ηνωμένο Βασίλειο|Άγγλων]] δεν ήταν πάντα ειρηνική. Το [[1837]], οι [[γαλλική γλώσσα|γαλλόφωνοι]] Κεμπεκιώτες υπό τον Λουί-Ζοζέφ Παπινώ (Louis-Joseph Papineau), αλλά και [[αγγλική γλώσσα|αγγλόφωνοι]] άποικοι υπό τον Ρόμπερτ Νέλσον (Robert Nelson), ξεσηκώθηκαν εναντίον της [[Ηνωμένο Βασίλειο|βρετανικής]] διοίκησης, αλλά χωρίς επιτυχία. Το αποτέλεσμα ήταν οι [[Ηνωμένο Βασίλειο|Βρετανοί]] να ενώσουν το [[1841]] τις δύο αποικίες σε μία ενιαία διοίκηση με το όνομα «Επαρχία του [[Καναδάς|Καναδά]]». Το [[1867]], με τον [[Ηνωμένο Βασίλειο|βρετανικό]] νόμο που φέρει την ονομασία «Πράξη της Βρετανικής Βορείου Αμερικής» (British North America Act), η Επαρχία του Καναδά διαιρέθηκε ξανά σε δύο επαρχίες, το Κεμπέκ και το [[Οντάριο]], οι οποίες μαζί με τις αποικίες («επαρχίες») του [[Νιου Μπράνσγουικ]] και της [[Νέα Σκωτία|Νέας Σκωτίας]], ενώθηκαν για να δημιουργηθεί η «Κτήση του Καναδά» (Dominion of Canada).

Στα χρόνια που ακολούθησαν τη δημιουργία της [[Καναδάς|Καναδικής Συνομοσπονδίας]], η πολιτική και οικονομική εξουσία στο Κεμπέκ περιήλθε σχεδόν αποκλειστικά στα χέρια των [[αγγλική γλώσσα|Αγγλόφωνων]]. Οι [[γαλλική γλώσσα|Γαλλόφωνοι]], περιχαρακωμένοι σε μία συντηρητική κοινωνία που την όριζε η [[Καθολική Εκκλησία]], βρέθηκαν να αποτελούν τη μεγάλη, αλλά φτωχή και ανίσχυρη, εργατική τάξη της επαρχίας. Κατά τη διάρκεια του [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος |Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου]], οι [[γαλλική γλώσσα|Γαλλόφωνοι]] αντιτάχθηκαν στην επιστράτευση και στη συγκέντρωση εξουσιών από την πλευρά της [[Καναδάς|καναδικής]] ομοσπονδιακής κυβέρνησης, προκαλώντας έτσι μία πρώτη σημαντική ρήξη στην ενότητα του [[Καναδάς|Καναδά]]. 

Κατά τις δεκαετίες του [[1960]] και του [[1970]], στο Κεμπέκ συνέβη η λεγόμενη «Ήσυχη Επανάσταση», μία ριζική αλλαγή στην κοινωνία της επαρχίας η οποία χαρακτηρίστηκε από την εγκατάλειψη της προσκόλλησης στον [[Καθολική Εκκλησία|καθολικισμό]], την ενίσχυση των συνδικάτων, την αναμόρφωση του εκπαιδευτικού συστήματος σε κοσμικά (δηλ. μη θρησκευτικά) πρότυπα, την άνοδο του κεμπεκιώτικου εθνικισμού και την [[εθνικοποίηση]] του ηλεκτρισμού. Από τότε καθιερώθηκε ο όρος «Κεμπεκιώτης, -ισσα» σε αντικατάσταση του όρου «Γαλλοκαναδός, -ή», και τότε δημιουργήθηκε η εθνική εταιρεία ηλεκτρισμού Hydro-Québec, που σήμερα είναι μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας στη [[Βόρεια Αμερική]]. 

Κατά την περίοδο της Ήσυχης Επανάστασης, η κεντρική [[Καναδάς|καναδική]] κυβέρνηση προσπάθησε να εξομαλύνει τις σχέσεις της με τους [[γαλλική γλώσσα|Γαλλόφωνους]] καθιερώνοντας τη [[γαλλική γλώσσα]] ως επίσημη και ισοδύναμη της [[αγγλική γλώσσα|αγγλικής]] σε όλες τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες. Όμως οι συγκρούσεις μεταξύ Κεμπέκ και ομοσπονδιακής κυβέρνησης του [[Καναδάς|Καναδά]] κορυφώθηκαν στη δεκαετία του [[1970]], οπότε έκαναν και την εμφάνισή τους η τρομοκρατική οργάνωση «Μέτωπο Απελευθέρωσης του Κεμπέκ» (Front de Libération du Québec ή FLQ) και το εθνικιστικό Κεμπεκιώτικο Κόμμα (Παρτί Κεμπεκουά, Parti Québécois). 

Τον [[Οκτώβριος|Οκτώβριο]] του [[1970]], η ομοσπονδιακή κυβέρνηση υπό τον [[Πιέρ Έλιοτ Τρυντώ]] επέβαλε στρατιωτικό νόμο στο Κεμπέκ, προκειμένου να εξαρθρώσει την οργάνωση FLQ, που είχε απαγάγει έναν [[Ηνωμένο Βασίλειο|βρετανό]] διπλωμάτη και έναν επαρχιακό υπουργό (ο τελευταίος τελικά δολοφονήθηκε από την FLQ). Λίγα χρόνια αργότερα, το [[1976]], το Παρτί Κεμπεκουά, με ηγέτη τον Ρενέ Λεβέκ, ανέλαβε την εξουσία στο Κεμπέκ θέτοντας ως άμεσο στόχο του την απόσχιση της επαρχίας από την [[Καναδάς|Καναδική Συνομοσπονδία]]. Σε δύο [[δημοψήφισμα|δημοψηφίσματα]] ([[1980]] και [[1995]]), οι κάτοικοι του Κεμπέκ απέρριψαν την απόσχιση, αλλά το εθνικιστικό κίνημα των [[γαλλική γλώσσα|γαλλόφωνων]] παραμένει ισχυρό. 

Το Κεμπέκ είναι η μόνη [[Καναδάς|καναδική]] επαρχία που δεν έχει υπογράψει την τελευταία τροποποίηση του [[Καναδάς|καναδικού]] συντάγματος ([[1982]]). Δύο προσπάθειες για την επανένταξη του Κεμπέκ στο [[Καναδάς|καναδικό]] σύνταγμα, η συμφωνία της Λίμνης Μητς (Meech Lake Accord, [[1987]]) και η συμφωνία της Σαρλοτάουν (Charlottetown Accord, [[1992]]) κατέληξαν σε αποτυχία. Η πρώτη συμφωνία δεν εγκρίθηκε από το κοινοβούλιο της [[Μανιτόμπα]]ς, ενώ η δεύτερη απορρίφθηκε σε [[Καναδάς|παγκαναδικό]] [[δημοψήφισμα]].

== Δημογραφικά στοιχεία ==
{{Historical populations
|align       = left
|footnote    = 
|1851|892061
|1861|1111566
|1871|1191516
|1881|1359027
|1891|1488535
|1901|1648898
|1911|2005776
|1921|2360665
|1931|2874255
|1941|3331882
|1951|4055681
|1956|4628378
|1961|5259211
|1966|5780845
|1971|6027765
|1976|6234445
|1981|6438403
|1986|6532460
|1991|6895963
|1996|7138795
|2001|7237479
|2006|7546131
|2011|7903001
|2016|8164361
|2021|8501833
}}

Στο Κεμπέκ κατοικούν 71.330 άτομα [[Ελλάδα|ελληνικής]] καταγωγής, σύμφωνα με την απογραφή του [[2016]],<ref>[https://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2016/dp-pd/hlt-fst/imm/Table.cfm?Lang=E&T=31&SP=1&geo=24&age=1&sex=1 Εθνική καταγωγή, Κεμπέκ, Απογραφή 2016]</ref> Η ελληνική γλώσσα είναι μια από τις πιο ομιλούμενες γλώσσες στο Κεμπέκ, με 39.825 ομιλητές το 2011, όντας η 8η πιο ομιλούμενη γλώσσα στην επαρχία.<ref>{{Cite web|url=http://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2011/dp-pd/tbt-tt/Rp-eng.cfm?TABID=2&LANG=E&APATH=3&DETAIL=1&DIM=2&FL=A&FREE=0&GC=24&GID=1042347&GK=1&GRP=1&PID=102966&PRID=24&PTYPE=101955&S=0&SHOWALL=0&SUB=0&Temporal=2011&THEME=90&VID=20193&VNAMEE=&VNAMEF=&D1=0&D2=0&D3=0&D4=0&D5=0&D6=0|title=2011 Census of Canada: Topic-based tabulations – Detailed Mother Tongue (232), Knowledge of Official Languages (5) and Sex (3) for the Population Excluding Institutional Residents of Canada, Provinces, Territories, Census Divisions, Census Subdivisions and Dissemination Areas, 2011 Census|date=2017-02-14|website=Statistics Canada|language=en|access-date=2017-09-09}}</ref>

==Κυβέρνηση==
{{Κύριο|Γενικές εκλογές του Κεμπέκ (2018)}}
[[Αρχείο:Flag of Quebec.svg|right|225px|thumb|Η επίσημη σημαία του Κεμπέκ από τις 21 Ιανουαρίου 1948. Ο σταυρός συμβολίζει την επικρατούσα χριστιανική θρησκεία, ενώ το γαλάζιο χρώμα και οι τέσσερις «κρίνοι του βασιλιά» συμβολίζουν τη γαλλική καταγωγή των περισσοτέρων κατοίκων της επαρχίας]]
Το Κεμπέκ διοικείται από την επαρχιακή κυβέρνηση που έχει αρμοδιότητες σε θέματα παιδείας, υγείας, δημόσιας ασφάλειας και τοπικής αυτοδιοίκησης. Η επαρχιακή νομοθεσία καθορίζεται από την Εθνοσυνέλευση του Κεμπέκ. Οι [[γενικές εκλογές του Κεμπέκ (2018)|τελευταίες βουλευτικές εκλογές]] διεξήχθησαν την 1η Οκτωβρίου 2018.
 
Στις εκλογές που διεξήχθησαν στις 4 Σεπτεμβρίου του 2012 κέρδισε το [[Παρτί Κεμπεκουά]] και [[Κατάλογος Πρωθυπουργών του Κεμπέκ|πρωθυπουργός]] του Κεμπέκ έγινε η [[Πωλίν Μαρουά]].<ref>Ιστοσ. [[BBC]], [http://www.bbc.co.uk/news/world-us-canada-19478694 Shooting mars Quebec separatists' election victory], 5 Σεπτεμβρίου 2012</ref> Στις επόμενες εκλογές που έγιναν στις 7 Απριλίου 2014, το [[Κόμμα Φιλελευθέρων του Κεμπέκ]] με επικεφαλής τον [[Φιλίπ Κουιγιάρ]] κέρδισε την πλειοψηφία των εδρών με 70 βουλευτές και το κυβερνών Παρτί Κεμπεκουά να τερματίζει στη 2η θέση με 30 έδρες.

Σημερινός πρωθυπουργός είναι ο [[Φρανσουά Λεγκό]] από τις 18 Οκτωβρίου 2018.

==Οικονομία==
Το Κεμπέκ, μαζί με το [[Οντάριο]], αποτελεί την καρδιά της [[Καναδάς|καναδικής]] οικονομίας. Για πολλά χρόνια, το [[Μόντρεαλ]] ήταν το κατεξοχήν εμπορικό, βιομηχανικό και οικονομικό κέντρο της χώρας. Ωστόσο, η άνοδος του κεμπεκιώτικου εθνικισμού είχε ως αποτέλεσμα πολλές από τις μεγάλες εταιρείες να μετακομίσουν στο γειτονικό [[Οντάριο]] και ειδικά στην περιοχή του [[Τορόντο]].

Σήμερα η οικονομία του Κεμπέκ στηρίζεται στην παραγωγή φθηνού ηλεκτρικού ρεύματος από [[Υδροηλεκτρικό φράγμα|υδροηλεκτρικά φράγματα]], στη βαριά βιομηχανία (μεταλλουργία, χαρτοβιομηχανία, αεροπορική βιομηχανία, κλπ.) και στις τηλεπικοινωνίες. Επίσης, ο τομέας των υπηρεσιών, που είναι κυρίως δημόσιος, καταλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος της οικονομίας της επαρχίας. 

Πάντως, η οικονομία του Κεμπέκ υπολείπεται της οικονομίας του [[Καναδάς|Καναδά]]. Η ανεργία στο Κεμπέκ είναι υψηλότερη από το μέσο ποσοστό του [[Καναδάς|Καναδά]], ενώ το κατά κεφαλήν ΑΕΠ του Κεμπέκ είναι χαμηλότερο από το κατά κεφαλήν [[Καναδάς|καναδικό]] ΑΕΠ.

'''Κοινωνική Οικονομία στο Κεμπέκ'''

Η κοινωνική οικονομία στο Κεμπέκ είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη. Πιο συγκεκριμένα το 70% του πληθυσμού είναι μέλη συνεταιρισμών<ref>{{Cite web|url=http://okeanis.lib.teipir.gr/xmlui/bitstream/handle/123456789/2525/log2014_00011.pdf?sequence=1|title=Αλληλέγγυα/Κοινωνική Οικονομία|last=Λυκουρέση Κυριακή|first=|date=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref>. To 1998 ιδρύεται το «Εργαστήριο οικοδόμησης της Κοινωνικής Οικονομίας» μετά τη σύνοδο που έγινε το 1996 εκεί με θέμα την καταπολέμηση της ανεργίας και της γενικότερης κρίσης που επικρατούσε στην περιοχή. Το εργαστήριο αυτό είναι μια δομή που έχει ως βασικό σκοπό να δικτυώνει τις κοινωνικές επιχειρήσεις της περιοχής, ώστε να συνεργάζονται μεταξύ τους, να διοργανώνει εκπαιδευτικά προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης, να διενεργεί έρευνες που αφορούν στην ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας καθώς και να εξασφαλίζει χρηματοδοτήσεις για αυτές πολλές φορές δίχως να ζητά εγγυήσεις. Επιπλέον, ως αυτόνομος οργανισμός αποτελεί δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ των πολιτών και της καναδικής κυβέρνησης. Επιτεύγματά του αποτελούν η θέσπιση νόμων για την κοινωνική οικονομία και η καταγραφή των κοινωνικών επιχειρήσεων στον [https://chantier.qc.ca/ ιστότοπο] του Εργαστηρίου.<ref>{{Cite web|url=https://repository.kallipos.gr/pdfviewer/web/viewer.html?file=/bitstream/11419/6131/1/Enallaktikoi%20oikonomikoi%20kai%20politikoi%20horoi%20PDF.pdf|title=Εναλλακτικοί οικονομικοί και πολιτικοί χώροι|last=Κάρολος-Ιωσήφ Καβουλάκος, Γιώργος Γρίτζας|first=|date=|website=|publisher=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220120203502/https://repository.kallipos.gr/pdfviewer/web/viewer.html?file=%2Fbitstream%2F11419%2F6131%2F1%2FEnallaktikoi%20oikonomikoi%20kai%20politikoi%20horoi%20PDF.pdf|archivedate=2022-01-20|accessdate=|url-status=dead}}</ref> Για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων αυτών έχει δημιουργηθεί από το 2006 το [http://fiducieduchantier.qc.ca/ Fiducie du Chantier de l Economie Sociale] ένα χρηματοδοτικό κεφάλαιο 53,8 εκατ. δολαρίων με σκοπό της χρηματοδότηση των επιχειρήσεων αυτών με μορφή δανειακών συμβάσεων πολύ ευνοϊκών όρων τα οποία αποπληρώνονται μετα από 15 χρόνια, χωρίς να υπάρχουν άλλες απαιτήσεις ή εγγυήσεις<ref>{{Cite web|url=http://fiducieduchantier.qc.ca/wp-content/uploads/2018/03/FCES_rapportAnnuel017_EN_LR2.pdf|title=Αnnual report 2017|last=|first=|date=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref>. Σημαντικό ρόλο στο να καταφέρει το Εργαστήριο να συγκεντρώσει το ποσό αυτό από κρατικές και ιδιωτικές επιχορηγήσεις έπαιξε το γεγονός ότι στατιστικά σύμφωνα με τη Nancy Neatman, πρόεδρο του εργαστηρίου το 80% των επιχειρήσεων στον Καναδά σταματούν τη λειτουργία τους 5 χρόνια μετά την ίδρυσή τους ενώ η πλειοψηφία των κοινωνικών επιχειρήσεων παραμένουν λειτουργικές για πολύ μεγαλύτερο διάστημα.<ref>{{Cite news|url=https://neweconomy.net/resources/nancy-neamtan-social-economy-quebec-and-beyond|title=Nancy Neamtan on the Social Economy in Quebec and Beyond|work=New Economy Coalition|date=2017-07-10|language=en|accessdate=2018-05-29|archive-date=2019-04-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20190417091105/https://neweconomy.net/resources/nancy-neamtan-social-economy-quebec-and-beyond|dead-url=dead}}</ref> 

Σύμφωνα με το Εργαστήριο Οικοδόμησης της Κοινωνικής Οικονομίας το 2002 λειτουργούσαν 7.822 κοινωνικές επιχειρήσεις (3.881 συνεταιρισμοί και 3.941 μη κερδοσκοπικές οργανώσεις) έχοντας δημιουργήσει 161.302 θέσεις εργασίας<ref>{{Cite web|url=https://www.ssc.wisc.edu/~wright/Social%20Economy%20PDFs/Quebec%20Social%20Economy/Mendell%20Neamtan%202008.pdf|title=The social economy in Quebec. Towards a new political economy|last=Marguerite Mendell, Nancy Neatman|first=|date=|website=|publisher=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190228194836/https://www.ssc.wisc.edu/~wright/Social%20Economy%20PDFs/Quebec%20Social%20Economy/Mendell%20Neamtan%202008.pdf|archivedate=2019-02-28|accessdate=|url-status=}}</ref>. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι κοινωνικές επιχειρήσεις που δημιουργήθηκαν με σκοπό την προσφορά υπηρεσιών φύλαξης παιδιών καθώς και κατ’ οίκον φροντίδας ηλικιωμένων ανθρώπων. Ειδικότερα, αναφορικά με τις συγκεκριμένες κοινωνικές επιχειρήσεις, το καναδικό κράτος θέσπισε ως αμοιβή 7 καναδικά δολάρια τη μέρα, η οποία είναι ιδιαίτερα χαμηλότερη από συναφείς ιδιωτικές επιχειρήσεις. Παράλληλα δημιουργήθηκαν 40.000 θέσεις εργασίας, τις οποίες το καναδικό κράτος αρχικά επιδοτούσε με σκοπό την κάλυψη του βασικού μισθού των εργαζομένων. 

Άλλοι τομείς που δραστηριοποιούνται κοινωνικές επιχειρήσεις που έχουν επιχορηγηθεί είναι ο περιβαλλοντικός, ο κατασκευαστικός, ο οικονομικός και ο πολιτισμικός.

Ενδεικτικά κάποιες κοινωνικές επιχειρήσεις που έχουν χρηματοδοτηθεί:<ref>{{Cite web|url=http://fiducieduchantier.qc.ca/funded-projects/?lang=en|title=Funded projects|last=|first=|date=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref>

* Κινηματογράφος που προβάλλει κατά βάση έργα καλλιτεχνών από το Κεμπέκ
* Κέντρο βιοποικιλότητας Κεμπέκ
* Θερμοκήπιο παραγωγής ντομάτας.
* Κέντρο ανακύκλωσης 
* Τοπικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί
* Κέντρα καλλιτεχνικών ερευνών

Από τις πιο καινοτόμες πρωτοβουλίες της κοινωνικής οικονομίας στο Κεμπέκ, είναι η θέσπιση της οικιακής φροντίδας ως επάγγελμα, πράγμα που οδήγησε στην οικονομική υποστήριξη ανθρώπων που ασχολούνται αποκλειστικά με αυτό. Η Καναδική κυβέρνηση δημιούργησε ένα κονδύλι 7 εκατ. δολαρίων με σκοπό την επιδότηση χαμηλοεισοδηματιών που ασχολούνται με την οικιακή φροντίδα.<ref name=":0">{{Cite web|url=http://socialeconomyhub.ca/sites/socialeconomyhub.ca/files/Mendel-SE-Q.pdf|title=The social economy in Quebec|last=Marguerite Mendell|first=|date=|website=|publisher=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200321075514/http://socialeconomyhub.ca/sites/socialeconomyhub.ca/files/Mendel-SE-Q.pdf|archivedate=2020-03-21|accessdate=|url-status=}}</ref>

Το πιο σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομική ανάπτυξη είναι η σύσταση ενός συστήματος επιχορήγησης κονδυλίων προς τους εργαζόμενους, γνωστό και ως "Fonds de solidarité des travailleurs(euses) du Québec" ή FTQ, το οποίο το 2002 κατοχύρωσε ποσό ύψους 4.3 δις. δολαρίων με προορισμό τη δημιουργία ή προστασία 96.000 θέσεων εργασίας. Στα 20 χρόνια λειτουργίας του, το FTQ έχει παίξει σημαντικό ρόλο στον οικονομικό σχεδιασμό του Καναδικού κράτους όσον αφορά τον "τρίτο τομέα" καθώς έχει καταφέρει να αποκτήσει κονδύλια τα οποία προορίζονται για τη σύσταση νέων επιχειρήσεων στην περιοχή, όπως και την ανάπτυξη και εξέλιξη των ήδη υπαρχόντων. Συγκεκριμένα, το FTQ επενδύει σε επιχειρήσεις που έχουν κοινωνικό -οικονομικούς στόχους και συνεισφέρουν στην εκπαίδευση και εργασιακή αποκατάσταση των εργαζομένων.<ref name=":0" /> 

Το FTQ έχει συνεισφέρει στη σύσταση και οικονομική υποστήριξη κοινωνικών επιχειρήσεων που έχουν ως στόχο τη διατήρηση πολιτιστικής κληρονομιάς, την προώθηση των τεχνών και του πολιτιστικού τουρισμού. Παραδείγματα αυτών είναι μουσεία, κέντρα πολιτιστικής διατήρησης, το θέατρο Tohu καθώς και φεστιβάλ χορού και μουσικής<ref name=":0" />. 

Στον χώρο της αγοράς έχουν γίνει πολλές ενέργειες, με πιο αξιοσημείωτη αυτή που αφορά στα γραφεία τελετών. Συγκεκριμένα το FTQ κατάφερε να αποδεσμεύσει αυτόν τον χώρο από τις Αμερικάνικες εταιρίες, και να το εναποθέσει σε τοπικούς συνεταιρισμούς. Επίσης, στον ακαδημαϊκό χώρο περίπου 60 συνεταιρισμοί ασχολούνται με την αγορά, πώληση και διανομή σχολικού υλικού όπως βιβλία και ηλεκτρονικούς υπολογιστές. <ref name=":0" />

Στον κοινωνικό χώρο υπάρχουν τρεις βασικές κινήσεις. Πρώτων, στον τομέα της φροντίδας ηλικιωμένων ανθρώπων δημιουργήθηκαν 8.000 θέσεις εργασίας που εξυπηρετούν 75.000 ανθρώπος, αποτρέποντάς τους να ιδρυματοποιηθούν, πληρώνοντας ακριβά τη διαμονή τους σε κέντρα φροντίδας. Η δεύτερη κίνηση είναι η καθημερινή φύλαξη των παιδιών. Με τη δημιουργία νέων βρεφονηπιακών σταθμών, που λειτουργούν με ένα αυτόνομο «διοικητικό» κέντρο απαρτιζόμενο από γονείς και εκπαιδευτικούς, αποφορτίστηκε το βάρος από τα δημοτικά ιδρύματα και εκτός αυτού δημιουργήθηκαν 24.000 νέες θέσεις εργασίας. Τέλος δημιουργήθηκαν περίπου 1100 κοινωνικά μεσιτικά γραφεία που προσφέρουν οικίες σε πολύ πιο προσιτές τιμές απο ότι τα συμβατικά κερδοσκοπικά.<ref>{{Cite web|url=http://wiki.p2pfoundation.net/Quebec_Social_Economy|title=Quebec Social Economy|last=|first=|date=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref><ref name=":0" />

Ένα από τα βασικά μελήματα του FTQ είναι η ενίσχυση των ανθρώπων στα κατώτατα οικονομικά στρώματα. Για την υλοποίηση αυτού, έχουν συσταθεί πολλές κοινωνικές επιχειρήσεις όπως συλλογικές κουζίνες, μη κερδοσκοπικές καφετέριες και μαγαζιά μεταχειρισμένων ρούχων. Επίσης έχουν ιδρυθεί κέντρα εκπαίδευσης και αποκατάστασης των κοινωνικά αποκλεισμένων στρωμάτων, όπως άνεργοι νέοι και άνθρωποι με αναπηρίες, προσφέροντας τους δουλειά, ή τα εργαλεία για την ένταξη τους στον εργασιακό χώρο.<ref name=":0" />

Τέλος, μια από τις πρωτοπόρες κινήσεις του FTQ είναι η προστασία του περιβάλλοντος, μέσα από τη δημιουργία συνεταιρισμών που ασχολούνται με την ανακύκλωση και τη χρήση ανακυκλώσιμων υλικών.<ref name=":0" />

==Κοινωνία και πολιτισμός==
Παρά τη συνεχώς αυξανόμενη προσέλευση νέων μεταναστών, το Κεμπέκ εξακολουθεί να παραμένει [[γαλλική γλώσσα|γαλλόφωνο]] και [[Καθολικισμός|καθολικό]] στο θρήσκευμα. Η ιδιαιτερότητά του αυτή το κάνει επιφυλακτικό απέναντι σε οτιδήποτε [[Αγγλία|αγγλικό]], αλλά του δίνει και έναν αέρα [[Ευρώπη|ευρωπαϊκό]] στη [[Βόρεια Αμερική]]. 

Με συνεχή αγώνα, οι Κεμπεκιώτες προσπαθούν να διατηρήσουν τη [[Γαλλία|γαλλική]] τους κουλτούρα σε μία «αγγλοσαξωνική θάλασσα». Γι' αυτό και αναγκάζουν τους νέους μετανάστες να στέλνουν τα παιδιά τους σε [[γαλλική γλώσσα|γαλλικά]] σχολεία, ενώ δεν επιτρέπεται η ανάρτηση πινακίδων σε άλλη γλώσσα εκτός από τα [[γαλλική γλώσσα|γαλλικά]]. Η γαλλική γλώσσα του Κεμπέκ έχει ιδιαίτερο χρώμα. Πρόκειται για διάλεκτο που εξελίχθηκε κάπως διαφορετικά από τη γαλλική γλώσσα της μητροπολιτικής [[Γαλλία]]ς. Για πολλά χρόνια, η κεμπεκιώτικη διάλεκτος θεωρούνταν παρακατιανή και χωριάτικη. Όμως η ανάπτυξη του κεμπεκιώτικου πολιτισμού μετά τη δεκαετία του [[1960]] έδωσε στην κεμπεκιώτικη γαλλική διάλεκτο τη θέση που της αξίζει. Ακόμα και η αργκό του Κεμπέκ, που αποκαλείται «[[ζουάλ]]» (γαλλ. ''joual''), βρήκε τη θέση της στα θεατρικά έργα του [[Μισέλ Τραμπλαί]].

Στο Κεμπέκ, και ειδικά στην περιοχή του [[Μόντρεαλ]], υπάρχει επίσης μεγάλη κοινότητα [[αγγλική γλώσσα|αγγλόφωνων]] και «αλλοφώνων» (άτομα που δεν έχουν για μητρική τους γλώσσα τα γαλλικά ή τα αγγλικά. Σε σύγκριση με τον υπόλοιπο [[Καναδάς|Καναδά]], η κεμπεκιώτικη κοινωνία θεωρείται πιο προοδευτική με μεγαλύτερη ανεκτικότητα προς τις μειονότητες. Στο Κεμπέκ ζουν και περίπου 60.000 άτομα [[Ελλάδα|ελληνικής]] καταγωγής (στοιχεία [[2001]]), κυρίως στην περιοχή του [[Μόντρεαλ]].

==Δείτε επίσης==
* [[Βιβλιοθήκη και τα Εθνικά Αρχεία του Κεμπέκ]]
* [[Περιφέρειες του Κεμπέκ]]

==Παραπομπές==
<references />

==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
{{commonscat}}
* [https://web.archive.org/web/20080417213038/http://www.gouv.qc.ca/ Κυβέρνηση του Κεμπέκ] {{fr}}
* [https://www.quebecoriginal.com/fr Québec Original] — Ο επίσημος τουριστικός ιστοχώρος του Κεμπέκ {{fr}}.
* {{dmoz}}
{{Coord|53|N|070|W|type:adm1st_scale:20000000_region:CA-QC|display=title}}
{{Διοικητική διαίρεση του Κεμπέκ}}
{{Πρωθυπουργοί του Κεμπέκ}}
{{Καναδάς}}
{{Authority control}}
[[Κατηγορία:Κεμπέκ| ]]