Ιερός Ναός Επισκοπής Τεγέας
| Ιερός Ναός Επισκοπής Τεγέας | |
|---|---|
 | |
 | |
| Είδος | εκκλησία |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 37°27′51″N 22°25′46″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Τρίπολης |
| Τοποθεσία | Αρχαιολογικός χώρος Επισκοπή Τεγέας |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Προστασία | διατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα[1] |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Ο Ιερός Ναός της Επισκοπής Τεγέας βρίσκεται στην Τεγέα Αρκαδίας. Η διαρκής ανθρώπινη παρουσία αποδεικνύεται από ευρήματα αρχαϊκά, ελληνιστικά, ρωμαϊκά και βυζαντινά. Σώζονται επίσης υπολείμματα μεσαιωνικού κάστρου.[2]
Ο ναός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μέσα στο καταπράσινο πάρκο της Τεγέας, στον χώρο όπου βρισκόταν η αρχαία πόλη, δεσπόζει σήμερα ο ιερός ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, γνωστός και ως Παλαιά Επισκοπή. Είναι κτισμένος επάνω στο κοίλο του αρχαίου θεάτρου, το οποίο οικοδομήθηκε με χορηγία του Αντιόχου του Επιφανούς, τον 2ο αιώνα π.Χ., και ερείπιά του φαίνονται κάτω από το ιερό του ναού.[3]
Τιμά εκτός από την Κοίμηση της Θεοτόκου, τον Άγιο Σπυρίδωνα και τη Ζωοδόχο Πηγή. Η πανήγυρης που γίνεται το Δεκαπενταύγουστο είναι η μεγαλύτερη της Πελοποννήσου. Η εικόνα της Θεομήτορος λιτανεύεται μέσα στο πάρκο του Τεγεατικού συνδέσμου, ενώ συνοδεύεται και από μεγάλη εμποροπανήγυρη που λαμβάνει χώρα σε ανοιχτό χώρο πίσω από την εκκλησία. Πρόκειται ουσιαστικά για έναν ανοιχτό τεράστιο αρχαιολογικό χώρο, σκιασμένο από τα υψηλά δέντρα.
Η Τεγέα ήταν έδρα επισκοπής από τον 5ο αιώνα, όπως δείχνει η συμμετοχή του επισκόπου της, Ωφέλιμου, στη Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο της Χαλκηδόνας, το 451. Στην περιοχή της Τεγέας, κοντά στην Επισκοπή, σώζεται βασιλική του 6ου αιώνα με θαυμάσια ψηφιδωτά, τα οποία απεικονίζουν τους μήνες του έτους και τους τέσσερις ποταμούς του Παραδείσου. Από τον 7ο αιώνα η Τεγέα μετονομάσθηκε σε Αμύκιον ή Νύκλιον και στους επόμενους αιώνες γνώρισε μεγάλη ακμή. Γύρω στο 1000 κτίστηκε ο ναός της Επισκοπής, που λειτούργησε για πολλά χρόνια. Μετά την παρακμή της Τεγέας και τις καταστροφές της από πολέμους και σεισμούς, ο ναός παρέμεινε ερειπωμένος μέχρι τον 19ο αιώνα.[3]
Η σημερινή εκκλησία αποκαταστάθηκε με δαπάνες του Τεγεατικού συνδέσμου το 1888, μιας και ο προϋπάρχων ναός είχε καταρρεύσει. Το έργο της αποκατάστασης ανέλαβε ο επιφανής Γερμανός αρχιτέκτονας Ερνέστος Τσίλλερ.[4]
Ο ναός αρχιτεκτονικά ανήκει στον λεγόμενο «μεταβατικό τύπο», δηλαδή στη μετάβαση από την παλαιοχριστιανική τρουλαία βασιλική στον μεσοβυζαντινό σταυροειδή εγγεγραμμένο ναό. Στην κάτοψη δίνει την εντύπωση τρίκλιτης βασιλικής, τα κλίτη της οποίας χωρίζονται με τοίχους. Στην τοιχοποιία του ναού έχουν χρησιμοποιηθεί πολυάριθμα αρχιτεκτονικά μέλη από κτίσματα της αρχαίας Τεγέας και από γειτονικά βυζαντινά οικοδομήματα. Το εσωτερικό του διακοσμείται με τοιχογραφίες της περιόδου 1935-1936, έργα του γνωστού ζωγράφου Αγήνορα Αστεριάδη.[3]
Μέχρι και το 1851 λάμβανε χώρα ένα ιδιότυπο έθος στον περιβάλλοντα χώρο, ένα πανηγύρι ονομαζόμενο του Κάλλους, που ήταν αφιερωμένο στα συνοικέσια. Πρόκειται για επιβίωση των ύστερων αρχαϊκών πρακτικών του ζευγαρώματος, γνωστών σε όλη την ελληνική επικράτεια.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ιστοσελίδα traveltripolis, Δήμου Τρίπολης Αρχειοθετήθηκε 2014-08-24 στο Wayback Machine.
Α.Κ. Ορλάνδος, "Η Παντάνασσα της Μονεμβασίας", ΑΒΜΕ Α', 1935, 146 εικ. 7
Αρχαιολογία και Τέχνες, "Η αναστήλωση του Αγήνορα Αστεριάδη και η αποκατάσταση από τον Ε. Τσίλλερ του βυζαντινού ναού της Παλαιάς Επισκοπής της Τεγέας" , 27 Σεπτεμβρίου 2011
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ www
.arxaiologikoktimatologio .gov .gr /el /monuments _info?id=147697&type=Monument. - ↑ «Νύκλι, κάστρο - mobileContent». ecastles.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2021.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «Ι. Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου - Πελοπόννησος». www.religiousgreece.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2021.
- ↑ «Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου». tegeatikos.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2021.