Ευάγγελος Ν. Ρούσσος

Ευάγγελος Ρούσσος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Ευάγγελος Ρούσσος (Ελληνικά)
Γέννηση	1931 Ερμούπολη
Θάνατος	3  Μαρτίου 2016
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσα	Ελληνικά
Ομιλούμενες γλώσσες	Ελληνικά
Σπουδές	Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Πανεπιστήμιο της Βόννης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	κλασικός φιλόλογος συγγραφέας
Εργοδότης	Ακαδημία Αθηνών

Ο Ευάγγελος Ν. Ρούσσος (1931-2016) ήταν Έλληνας κλασικός φιλόλογος και αρχαιογνώστης. Ήταν διδάκτωρ φιλοσοφίας και τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα ήταν επικεντρωμένα στους Προσωκρατικούς φιλοσόφους.

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Ευάγγελος Ν. Ρούσσος γεννήθηκε το 1931 στην Ερμούπολη της Σύρου. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών από το 1951 έως το 1955, ως υπότροφος του Ι.Κ.Υ. Με υποτροφία του ιδρύματος “Alexander von Humboldt” σπούδασε επίσης κλασική φιλολογία και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Βόννης. Ανακηρύχθηκε διδάκτωρ φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1968 χάρη στη διατριβή «Ο Ηράκλειτος στις "Εννεάδες" του Πλωτίνου».

Εργάστηκε από το 1964 έως το 1970 για τη δημιουργία του Ιστορικού Λεξικού της Ακαδημίας Αθηνών. Από το 1970 και εξής διετέλεσε συντάκτης στο Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Φιλοσοφίας της Ακαδημίας Αθηνών, όπου εργάστηκε ως βασικός συντελεστής του Φιλοσοφικού Λεξικού των Προσωκρατικών. Ταυτόχρονα υπήρξε ειδικός σύμβουλος της Εκδοτικής Αθηνών για την Ιστορία του Ελληνικού Έθνους και την Ελληνική Μυθολογία. Συνεργάστηκε επίσης με τις Εκδόσεις Καπόπουλος για τη συγκρότηση του πεντάτομου Φιλοσοφικού και Κοινωνιολογικού Λεξικού καθώς και με την Εκδοτική Αθηνών για τη συγκρότηση του Παγκόσμιου Βιογραφικού Λεξικού.

Με αφορμή τη συμπλήρωση των ογδόντα ετών του, πραγματοποιήθηκε προς τιμήν του το 2011 στη Μονή των Αδελφών του Ελέους, η "Α’ Συνάντηση Φιλοσοφίας" στη Σύρα.

Εργογραφία

• Ο Ηράκλειτος στις "Εννεάδες" του Πλωτίνου. Διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης 1968. 1^η έκδοση 1971, 2^η έκδοση 1987.
• Heraklit-Bibliographie. “Wissenschaftliche Buchgesellschaft”, Darmstadt 1971.
• Ηράκλειτος, τα αποσπάσματα. Προλεγόμενα, κείμενο, μετάφραση, σχόλια, μαρτυρίες, λεξιλόγιο και πίνακες. «Εκδόσεις Καραβία», Αθήνα 1971¹. 2^η έκδοση, βελτιωμένη και επαυξημένη, «Εκδόσεις Παπαδήμα», Αθήνα 1987. 3^η έκδοση, αναθεωρημένη, 2000. (Βιβλιοκρισίες αυτού του βιβλίου: στη Δωδώνη 16 (1987), 253-257 από τον Χρίστο Α. Τέζα και στην Ελληνική Φιλοσοφική Επιθεώρηση 21 (1990), 292-296 από τον Ιωάννη Ρ. Πανέρη).
• «Μένων, ο μαθητής του Γοργία». Φιλοσοφία. Επετηρίς του Κέντρου Ερευνών της Ελληνικής Φιλοσοφίας της Ακαδημίας Αθηνών, 1 (1971).
• «Η πολιτική σκέψη στη Θεσσαλία τον 5ο αιώνα π.Χ.», 1972.
• Δείγματα λεξικού των Προσωκρατικών, 1973.
• «Η κοσμολογία της Μιλήτου». Περιοδικό Δευκαλίων, 1974.
• «Αρχίλοχος και Ηράκλειτος». Φιλοσοφία. Επετηρίς του Κέντρου Ερευνών της Ελληνικής Φιλοσοφίας της Ακαδημίας Αθηνών, 5 (1975).
• Κελεσίδου-Γαλανού, Άννα - Αλατζόγλου-Θέμελη, Γραμματική - Ρούσσος, Ευάγγελος: Ανθολόγιο Φιλοσοφικών Κειμένων. Στ΄ Γυμνασίου. «Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων», Αθήνα 1976.
• «Κοσμογονία». Κεφάλαια Φιλοσοφίας, 1979.
• (Επιμ. και μετάφρ. Ε. Ν. Ρούσσος): «Τα Κείμενα [των Ελεατών φιλοσόφων]». Δευκαλίων 33/34 (1981), 4-39.
• «Σχεδίασμα ιστορικής εισαγωγής στους Ελεάτες». Δευκαλίων 33/34 (1981), 41-56.
• «Βιβλιογραφία για τους Ελεάτες (επιλογή)». Δευκαλίων 33/34 (1981), 165-185.
• «Ιωνική Φυσική». Θεμέλια των Επιστημών 3 (1981), 235-244.
• Σούλιας, Νικόλαος - Αλατζόγλου-Θέμελη, Γραμματική - Ρούσσος, Ευάγγελος: Φιλοσοφία για την Τρίτη τάξη του Γενικού Λυκείου. «Οργανισμός εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων», Αθήνα 1982.
• Άρθρα Ε. Ν. Ρούσσου στην Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια. Παγκόσμιο βιογραφικό λεξικό. Τόμος 1, «Εκδοτική Αθηνών», Αθήνα 1983: «Αλέξανδρος ο Αφροδισιεύς», 151. «Αλκμαίων ο Κροτωνιάτης», 184. «Αναξαγόρας», 243-244. «Αναξίμανδρος», 245-246. «Αναξιμένης», 246. «Ανδρόνικος ο Ρόδιος», 264. «Αντισθένης ο Αθηναίος», 312. «Αντιφών ο Αθηναίος», 314. «Απολλώνιος ο Τυανεύς», 350.
• Άρθρα Ε. Ν. Ρούσσου στην Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια. Παγκόσμιο βιογραφικό λεξικό. Τόμος 2, «Εκδοτική Αθηνών», Αθήνα 1984: «Αριστοτέλης ο Σταγειρίτης», 11-18. «Αρχέλαος ο Αθηναίος», 52. «Αρχύτας ο Ταραντίνος», 59. «Βακχυλίδης ο Κείος», 137. «Βοήθιος», 325-326. «Γάιος», 388.
• Κατσιμάνης, Κυριάκος Σ. - Ρούσσος, Ευάγγελος Ν.: Φιλοσοφία (Γ΄ Λυκείου). «Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων», Αθήνα 1984.
• Άρθρα Ε. Ν. Ρούσσου στην Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια. Παγκόσμιο βιογραφικό λεξικό. Τόμος 3, «Εκδοτική Αθηνών», Αθήνα 1985: «Γοργίας ο Λεοντίνος», 182. «Δημήτριος ο Φαληρεύς», 270-271. «Δημόκριτος ο Αβδηρίτης», 273-274. «Διογένης ο Σινωπεύς», 282. «Εμπεδοκλής ο Ακραγαντίνος», 340-341. «Επίκουρος», 353-354. «Ζήνων ο Ελεάτης», 13-14. «Ζήνων ο Κιτιεύς», 14-15. «Ηράκλειτος ο Εφέσιος», 39-41. «Θαλής ο Μιλήσιος», 49-50. «Θεόφραστος», 81-82. «Ιάμβλιχος», 102-103. «Ιππίας ο Ηλείος», 138-139.
• «Κοσμογονία, Θεογονία, Ανθρωπογονία», 1986.
• Άρθρα Ε. Ν. Ρούσσου στην Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια. Παγκόσμιο βιογραφικό λεξικό. Τόμος 7, «Εκδοτική Αθηνών», Αθήνα 1987: «Μάρκος Αυρήλιος», 54-55. «Μέλισσος», 128. «Νουμήνιος ο Απαμεύς», 263-264. «Ξενοκράτης ο Χαλκηδόνιος», 405. «Ξενοφάνης ο Κολοφώνιος», 407-408. «Ξενοφών ο Αθηναίος», 409-410.
• Τόγιας, Βασίλειος - Ρούσσος, Ευάγγελος: Φιλοσοφικά κείμενα Γ΄ Γυμνασίου. «Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων», Αθήνα 1987 (18η έκδοση, 1996).
• Άρθρα Ε. Ν. Ρούσσου στην Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια. Παγκόσμιο βιογραφικό λεξικό. Τόμος 8, «Εκδοτική Αθηνών», Αθήνα 1988:  «Παναίτιος ο Ρόδιος», 119. «Παρμενίδης ο Ελεάτης», 176-177. «Πλωτίνος», 313-315. «Πορφύριος», 343. «Ποσειδώνιος ο Απαμεύς ή Ρόδιος», 344-345. «Πρόκλος ο ‘Διάδοχος’», 372. «Ρώυχλιν (Reuchlin) Γιοχάννες», 139. «Σενέκας Λεύκιος Ανναίος, ο νεότερος (Lucius Anhaeus Seneca)», 234-235.
• Δημόκριτος, επιλεγμένα αποσπάσματα. Εκδόσεις Στιγμή, Αθήνα 1998.
• Προσωκρατικοί. Ιστορική εισαγωγή, κείμενο, μετάφραση, ερμηνευτικά σχόλια. Εκδόσεις «Στιγμή», Αθήνα 1999-2007. Τόμος Α΄: Ιστορική Εισαγωγή (1999). Τόμος Β΄: Ηράκλειτος (2000). Τόμος Γ΄: Παρμενίδης (2002). Τόμος Δ΄: Εμπεδοκλής (2007).
• «Ηράκλειτος παρωδούμενος, (Βιογραφικά μυθεύματα)». Δευκαλίων 21/1 (2003), 113-132.
• «Για τον Παρμενίδη». Νέα Εστία 1762 (2003), 113-132.
• Συμβολή στην βιβλιογραφία της προσωκρατικής εννοιολογίας. «Ακαδημία Αθηνών, Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Φιλοσοφίας», Αθήνα 2010.
• Φερεκύδης ο Σύριος. Διεθνές Κέντρο Έρευνας Αίσωπος – La Fontaine, Αθήνα 2010.

Ποιήματα και πεζά κείμενά του έχουν δημοσιευτεί και στην εφημερίδα Λόγος των Κυκλάδων.

Πηγές

• Βέικος, Θεόφιλος: “Roussos Evangelos N., “Heraklit-Bibliographie”, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 1971, XX+164 S.”. Ελληνικά 26 (1973), 132-137.
• Βώρος, Φανούριος Κ.: «Ευάγγελος Ν. Ρούσσος, ένας ακούραστος, αθόρυβος και ιδιαίτερα αξιόλογος ερευνητής της Προσωκρατικής Γραμματείας, ειδικότερα της Προσωκρατικής Φιλοσοφίας, συνεχίζει το έργο του». Τα Εκπαιδευτικά, τεύχος 99-100 (2011), σελ. 8-10.
• Ζήρας, Αλέξης: «Ρούσσος Ευάγγελος». Στο: Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια. Παγκόσμιο βιογραφικό λεξικό. Τόμος 9α, «Εκδοτική Αθηνών», Αθήνα 1988, 121.
• Θανασσάς, Παναγιώτης: «Α.-Φ. Δ. Μουρελάτος, Οδοί της γνώσης και της πλάνης. Λόγος και εικόνα στα αποσπάσματα του Παρμενίδη. Ευ. Ρούσσος, Προσωκρατικοί, τόμ. Γ΄: Παρμενίδης». Νέα Εστία 1759 (2003), 330-333.
• Ζουμπουλάκης, Γιάννης: «Σύρος: φιλόσοφος τιμάται σε μνημείο… περιστεριώνα. Τιμητική βραδιά προς τον συριανό λόγιο Ευάγγελο Ν. Ρούσσο». Το Βήμα 10/08/2011.
•  Ρουσσουνέλος, Γιάννης: «Έφυγε από τη ζωή ο Ευάγγελος Ρούσσος». Ο Λόγος των Κυκλάδων, Κυριακή 28/02/2016.