Εμπορευματοκιβώτιο

Με τον ελληνικό όρο εμπορευματοκιβώτιο αποδίδεται ο διεθνής όρος κοντέινερ (container) που αφορά ειδική, κυρίως μεταλλική, κατασκευή, με χρήση της οποίας μεταφέρονται συσκευασμένα εμπορεύματα. Πρόκειται, δηλαδή, για μεγάλα μεταλλικά (σιδερένια ή αλουμινένια) κιβώτια με τα οποία σήμερα έχει γενικευθεί ο τρόπος μεταφοράς των διαφόρων φορτίων, εκτός των χύδην, υγρών και αερίων.

Το εμπορευματοκιβώτιο εξασφαλίζει αφενός ασφάλεια φορτίου, αφετέρου ιδιαίτερη ευκολία μεταφοράς κυρίως με πλοίο, σιδηρόδρομο, εμπορικό αεροσκάφος αλλά και μεμονωμένα, με φορτηγά οχήματα. Τα πλοία που μεταφέρουν έτοιμα συσκευασμένα φορτία σε τέτοιες κατασκευές ονομάζονται επίσημα εμπορευματοκιβωτιοφόρα συνηθίζεται όμως αντ' αυτού ο αγγλικός όρος "κοντέινερ σιπ" (container ship) ως περισσότερο εύχρηστος.

Διεθνής τυποποίηση

Σήμερα η μεταφορά φορτίων σε τέτοιες κατασκευές είναι πλέον ευρύτατα διαδεδομένη. Αυτό οδήγησε από νωρίς σε διεθνή πρακτική τα εμπορευματοκιβώτια να διακρίνονται σε σταθερές (διεθνείς) διαστάσεις προκειμένου ν΄ αποφευχθεί μια άναρχη κατασκευή που θα επηρέαζε δυσμενώς όχι μόνο τις μεταφορές τους αλλά και την ασφαλή στοιβασία τους. Έτσι τυποποιήθηκαν τρεις κατηγορίες κοντέινερς: Κατηγορία Ι, Κατηγορία ΙΙ και Κατηγορία ΙΙΙ (με λατινικούς αριθμούς).

Κατηγορία Ι. Στη κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται οι ακόλουθοι έξι τύποι με αντίστοιχες διαστάσεις, (μήκος - ύψος - πλάτος) πάντα σε πόδια.

Τύπος ΙΑ: 40 Χ 8 Χ 8 πόδια

Τύπος ΙΒ: 30 Χ 8 Χ 8 πόδια

Τύπος IC: 20 Χ 8 Χ 8 πόδια

Τύπος ID: 10 Χ 8 Χ 8 πόδια

Τύπος ΙΕ: 6,66 Χ 8 Χ 8 πόδια και

Τύπος IF: 5 Χ 8 Χ 8 πόδια

Κατηγορία IΙ. Στη κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται οι τρεις ακόλουθοι τύποι:

Τύπος ΙΙΑ: 9,7 Χ 7 Χ 6 πόδια

Τύπος ΙΙΒ: 7,11 Χ 6,11 Χ 6,11 πόδια και

Τύπος ΙΙC: 4,9 Χ 7,7 Χ 6,11 πόδια

Κατηγορία ΙΙΙ. Στη κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται μόνο δύο τύποι ως ακολούθως:

Τύπος ΙΙΙΑ: 4 Χ 3,4 Χ 5,4 πόδια, και

Τύπος ΙΙΙΒ: 3,6 Χ 4,9 Χ 3,6 πόδια.

Λιμενική υποδομή

Για τις φορτοεκφορτώσεις των κοντέινερς απαραίτητες τυγχάνουν οι ανάλογες (ειδικές) λιμενικές εγκαταστάσεις και διευκολύνσεις. Οι εγκαταστάσεις αυτές ονομάζονται διεθνώς Κοντέινερς τέρμιναλς (containers terminals). Πρόκειται για προβλήτες ακριβώς έναντι μεγάλων σε έκταση συνήθως υποκείμενων χώρων με ειδικούς ανάλογους γερανούς και μεταφορείς "τρέιλερς" όπου καταλήγουν τα κοντέινερς προς φορτοεκφόρτωση.

Εμπορευματοκιβωτιοποίηση

Προς εφαρμογή αυτού του τρόπου μεταφορών των φορτίων και την απαραίτητη προηγουμένως προσαρμογή της συσκευασίας τους σ΄ αυτόν, χρησιμοποιείται ευρύτερα και ευχερέστερα ο διεθνής αγγλικός όρος "κοντεϊνεραϊζέσιον'" (containerization), όχι μόνο σε ναυλοσύμφωνα αλλά και σε υποδομές λιμένων, αεροδρομίων, σιδηροδρομικών σταθμών, φόρτωσης - εκφόρτωσης και διακίνησης.

20ος αιώνας

Η εμπορευματοκιβωτιοποίηση ξεκίνησε ως μια προσπάθεια αναζωπύρωσης της ναυτιλιακής δύναμης των Η.Π.Α., καθώς μέσω αυτής θα υπήρχε σημαντική μείωση των εξόδων αποστολής σε κοντινές αποστάσεις. Το όλο εγχείρημα ωστόσο δεν είχε θετική ανταπόκριση από όλους. Η σιδηροδρομική βιομηχανία των Η.Π.Α. ήταν ενάντια στην υιοθέτηση του εμπορευματοκιβωτίου στις δεκαετίες του '60 και του '70 καθώς πίστευαν ότι θα επηρέαζε αρνητικά την παραδοσιακή μέθοδο μεταφοράς εμπορευμάτων με βαγόνια.^[1] Πλέον πάνω από 13 εκατομμύρια εμπορευματοκιβώτια μεταφέρονται μέσω τρένου κάθε χρόνο στις Η.Π.Α. σύμφωνα με την Ένωση Αμερικανικών Σιδηροδρόμων.^[2]

Παραπομπές

↑ Levinson, Marc (2016). The Box: How the Shipping Container Made the World Smaller and the World Economy Bigger. Princeton University Press. σελ. 13-14. ISBN 978-0-691-17081-7.
↑ Brennan, Morgan (15 Μαρτίου 2015). «From ship to train to truck: Where the action is in transports». CNBC.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Intermodal containers στο Wikimedia Commons
Λεξιλογικός ορισμός του εμπορευματοκιβώτιο στο Βικιλεξικό

[1] Levinson, Marc (2016). The Box: How the Shipping Container Made the World Smaller and the World Economy Bigger. Princeton University Press. σελ. 13-14. ISBN 978-0-691-17081-7.

[2] Brennan, Morgan (15 Μαρτίου 2015). «From ship to train to truck: Where the action is in transports». CNBC.

[1]

[2]