Αρχέλαος (αρχιερέας στα Κόμανα Καππαδοκίας)
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Αρχέλαος Α΄ από τα Κόμανα | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1ος αιώνας π.Χ. |
| Θάνατος | 55 π.Χ. |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μονάρχης ιερέας |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Βερενίκη Δ΄ της Αιγύπτου[1][2] |
| Τέκνα | Αρχέλαος Β΄ από τα Κόμανα |
| Γονείς | Άρχέλαος |
| Οικογένεια | Δυναστεία του Αρχέλαου |
Ο Αρχέλαος Α΄ (απεβ. 55 π.Χ.) από τη Δυναστεία του Αρχέλαου ήταν αρχιερέας-βασιλιάς στη θεοκρατική πόλη Κόμανα στην Καπαδοκία.
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Καταγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ήταν ευγενής από την Καππαδοκία, ίσως Μακεδονικής καταγωγής. Ήταν ο πρώτος γιος τού Αρχελάου, υψηλόβαθμου στρατηγού που συμμετείχε στους Μιθριδατικούς Πολέμους. Αδελφός του ήταν ο Διογένης, που υπηρέτησε στον στρατό τού Μιθριδάτη ΣΤ΄ τού Πόντου. Εκ πατρός θείος του ήταν ο Νεοπτόλεμος διακεκριμένος στρατηγός. Η οικογένεια τού Αρχελάου ήταν ενεργή στην Ποντική Αυλή.
Δεν μας είναι γνωστή η ταυτότητα της μητέρας του. Ο Αρχέλαος καταγόταν από τον βασιλιά· σύμφωνα με τον Στράβωνα ήταν γιος του, αλλά αυτό δεν είναι λογικό· χρονολογικά ίσως είναι εγγονός από κόρη τού Μιθριδάτη ΣΤ΄. Ο πατέρας του, ευνοούμενος στρατηγός τού βασιλιά, ίσως είχε νυμφευτεί μία κόρη τού Μιθριδάτη ΣΤ΄. Υπάρχει λοιπόν η πιθανότητα, η μητέρα τού Αρχελάου να ήταν πριγκίπισσα τού Πόντου, κόρη μίας παλλακίδας τού βασιλιά.
Σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 63 π.Χ. ο Πομπήιος της Α΄ Τριανδρίας όρισε τον Αρχέλαο ως αρχιερέα και βασιλιά υποτελή της Ρώμης στη θεοκρατική πόλη Κόμανα της Καππαδοκίας. Ο Πομπήιος τον αναβίβασε σε ιερέα της Μπελλόνα, ρωμαϊκής θεάς τού πολέμου. Το αξίωμα τού ιερέα της θεάς στα Κόμανα απονεμόταν στον μονάρχη της πόλης και της γύρω της περιοχής.
Ο Αρχέλαος είχε τον έλεγχο επί των δουλοπαροίκων τού ναού, που αριθμούσαν τους 6000, χωρίς να είχε το δικαίωμα να τους πωλήσει. Ένα σημαντικό εισόδημα προερχόταν από τις συνδεδεμένες γαίες. Όταν τοποθετήθηκε ιερέας και κυβερνήτης, νυμφεύτηκε μία ανώνυμη Ελληνίδα και είχε γιο τον Αρχέλαο. Το 56 η σύζυγός του απεβίωσε.
Το 56 π.Χ. ο Άουλος Γκαβίνιος ανθύπατος (proconsul) της Συρίας, έκανε προετοιμασίες για τον Παρθικό Πόλεμο και ο Αρχέλαος ταξίδευσε στη Συρία για να προσφέρει τη βοήθειά του στον Γαβίνο. Όπως ο Αρχέλαος σχεδίαζε το ταξίδι του στη Συρία, η Βερενίκη Δ΄ της Αιγύπτου, βασίλισσα της Αιγύπτου, χήρα ενός Σελευκίδη, ζήτησε να παντρευτεί έναν πρίγκιπα με βασιλικό αίμα. Τον θρόνο ωστόσο διεκδικούσε ο πατέρας της Πτολεμαίος ΙΒ΄.
2ος γάμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έτσι το θέρος τού 56 π.Χ. ο Αρχέλαος ταξίδευσε στην Αλεξάνδρεια και πρόσφερε το χέρι του σε γάμο με τη Βερενίκη Δ΄, ισχυριζόμενος, πως είναι γιος τού Μιθριδάτη ΣΤ΄. Ο Αρχέλαος της έδωσε προσωπικά δώρα και της έδειξε τις στρατιωτικές του ικανότητες για να την ελκύσει. Λίγο καιρό μετά έγινε ο γάμος. Ίσως να έγινε συμβασιλιάς της και να έλαβε τον τίτλο τού φαραώ. Έχει διασωθεί ένας πάπυρος από την ημερομηνία της ένωσής τους.
,_1st_century_BC,_discovered_in_Egypt,_Louvre_Museum_(7462971734).jpg)
Πόλεμος και τέλος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Σύγκλητος δεν επέτρεψε στον Αρχέλαο να συμμετάσχει στον Παρθικό Πόλεμο. Ο Αρχέλαος άφησε τον Γαβίνιο στα κρυφά, είτε τον έπεισε με δώρα για να τον βοηθήσει να νυμφευτεί τη Βερενίκη Δ΄. Ταυτόχρονα όμως ο Γαβίνιος έλαβε δώρα από τον πατέρα της Πτολεμαίο ΙΒ΄ για να τον βοηθήσει να εκτοπίσει την κόρη του και να αποκατασταθεί στον θρόνο της Αιγύπτου.
Ο Αρχέλαος έζησε ως σύζυγος της Βερενίκης Δ΄ για έξι μήνες, καθώς ο Γαβίνιος είχε θποσχεθεί τον θρόνο στον πατέρα της. Τον Ιανουάριο/Φεβρουάριο τού 55 π.Χ. ο Πτολεμαίος ΙΒ΄ βάδισε στην Αίγυπτο με στρατό διεκδικώντας το θρόνο του, μαζί με την κόρη του Κλεοπάτρα Ζ΄. Στη μάχη ο Αρχέλαος απεβίωσε· η Βερενίκη Δ΄ και η (από τον πρώτο γάμο) κόρη της εκτελέστηκαν. Ο Μάρκος Αντώνιος, φίλος της οικογένειας τού Αρχελάου, έψαξε για τη σορό τού βασιλιά μεταξύ των τεθνεώτων και την έθαψε με τιμές, που άρμοζαν σε έναν ηγεμόνα.
Τον διαδέχθηκε ο γιος του ως αρχιερέας στα Κόμανα.
Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Νυμφεύτηκε πρώτα μία ανώνυμη Ελληνίδα και είχε τέκνα:
- Αρχέλαος Β΄ έζησε τον 1ο αι. π.Χ., αρχιερέας-βασιλιάς στα Κόμανα της Καππαδοκίας.
- μία κόρη.
Το 56 απεβίωσε η πρώτη σύζυγός του και το ίδιο έτος ο Αρχέλαος έκανε δεύτερο γάμο, με τη Βερενίκη Δ΄, κόρη τού Πτολεμαίου ΙΒ΄ Αυλητή της Αιγύπτου.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Dueck, Daniela· Lindsay, Hugh· Pothecary, Sarah (2006). Strabo’s cultural geography: The making of a kolossourgia. Cambridge University Press. σελίδες 208–9. ISBN 0-521-85306-0.
- Temporani, Hildegard· Haase, Wolfgang (1980). Aufstieg und Niedergang der römischen Welt: Geschichte und Kultur Roms im spiegel der neueren Forschung [Rise and Decline of the Roman World]. Walter de Gruyter. σελ. 1152. ISBN 3-11-008015-X.