Γουόν Βόρειας Κορέας
| Χώρα |  Βόρεια Κορέα |
|---|---|
| Υποδιαίρεση | 100 τσον (chon) |
| ISO 4217 | KPW |
Το γουόν (won, σύμβολο: ₩; κωδικός: KPW) είναι το νόμισμα της Βόρειας Κορέας. Υποδιαιρείται σε 100 τσον (chon). Τυπώνεται από την Κεντρική Τράπεζα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κορέας.
Ετυμολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η λέξη Γουόν ετυμολογείται από το Γιουάν της Κίνας και το Γεν Ιαπωνίας. Η υποδιαίρεση τσον γράφεται στα κορεατικά ζεόν.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το γουόν έγινε το νόμισμα της Βόρειας Κορέας στις 6 Δεκεμβρίου 1947, αντικαθιστώντας το Κορεατικό Γεν που ήταν τότε ακόμα σε κυκλοφορία.[1] Η χρήση του προορίζεται αποκλειστικά για Βορειοκορεάτες πολίτες, καθώς για τους επισκέπτες τυπώθηκε αυτόνομο νόμισμα (ή πιστοποιητικά για διεθνείς συναλλαγές), από την Εμπορική Τράπεζα (무역은행) . Τα πιστοποιητικά αυτά είναι κόκκινου χρώματος για τους επισκέπτες που προέρχονται από "σοσιαλιστικές χώρες" και κυανά ή πράσινα για εκείνους από "καπιταλιστικές χώρες" . Πιο πρόσφατα, η χρήση των πιστοποιητικών περιορίστηκε και επιτράπηκε η χρήση του ευρώ και άλλων νομισμάτων.
Αφαίρεση ισοτιμίας δολαρίου-γουόν
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από το 2001 η βορειοκορατική κυβέρνηση αφαίρεσε την εικονική ισοτιμία των 2,16 γουόν προς 1 δολάριο (που λέγεται ότι οφειλόταν στα γενέθλια του ηγέτη Κιμ Ιλ Σουνγκ στις 16 Φεβρουαρίου)[2]. Πιο πρόσφατες μελέτες δείχνουν ισοτιμία του βορειοκορεατικού γουόν σε 142,45 προς 1 δολάριο. Ωστόσο, η αξία του γουόν έχει παραποιηθεί σε τόσο μεγάλο βαθμό, ώστε πιστεύεται ότι σήμερα ένα βορειοκορέατικο γουόν είναι ίδιο σε αξία με ένα Γουόν Νότιας Κορέας. Σύμφωνα με έκθεση ανθρώπων που αυτομόλησαν από τη Βόρεια Κορέα, στην μαύρη αγορά η ισοτιμία του γουόν προς το νόμισμα της Κίνας ήταν 570 προς 1 Γιουάν Κίνας τον Ιούνιο του 2009.[3]
Αναπροσαρμογή αξίας 2009
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η αξία του γουόν Βόρειας Κορέας αναπροσαρμόστηκε το Νοέμβριο του 2009[4] για πρώτη φορά έπειτα από 50 χρόνια.[5][6] Δόθηκε προθεσμία 7 ημερών στους Βορειοκορεάτες να ανταλλάξουν 100.000 γουόν (το ανώτερο) σε χαρτονομίσματα των 1.000 γουόν και των 10 γουόν, ωστόσο, έπειτα από αντιδράσεις, το όριο αυξήθηκε σε 150.000 γουόν σε μετρητά και σε 300.000 γουόν σε τραπεζικούς λογαριασμούς.[7] Η αναπροσαρμογή της αξίας του γουόν θεωρήθηκε ως μια κίνηση εναντίον στην ιδιωτική αγορά, με κίνδυνο να εξαλείψει τις τραπεζικές καταθέσεις πολλών Βορειοκορεατών.[7] Η εφημερίδα Τάιμς θεώρησε την κίνηση ως απόπειρα της κυβέρνησης να θέσει υπό έλεγχο τον πληθωρισμό και να καταστρέψει τους μαυραγορίτες.[8] Η ανακοίνωση έγινε στις ξένες πρεσβείες, όχι όμως και στα κρατικά ΜΜΕ της Βόρειας Κορέας.[9][8] Στη συνέχεια, οι πληροφορίες μεταδόθηκαν από ραδιοφωνική υπηρεσία, διαθέσιμη μόνο εντός της Βόρειας Κορέας.[10]
Τα παλαιά χαρτονομίσματα σταμάτησαν να είναι νόμιμα για τις συναλλαγές στις 30 Νοεμβρίου 2009 και αντικαταστάθηκαν από χαρτονομίσματα του νέου γουόν που δεν κυκλοφόρησε πριν τις 7 Δεκεμβρίου 2009.[8] Η καθυστέρηση αυτή σήμαινε ότι τα καταστήματα έκλεισαν μέχρι να προμηθευτεί ο κόσμος τα νέα χαρτονομίσματα, με κίνδυνο αναταραχών.[11] Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες έκαναν λόγο για μικροταραχές μεταξύ πολιτών σε ορισμένα σημεία της χώρας.[12] [13][14] Οι αρχές απείλησαν με "τιμωρία χωρίς οίκτο" όσους ή όσες παραβίαζαν τη νέα νομοθεσία για το νόμισμα.[15]
Στις 4 Δεκεμβρίου 2009 δημοσιεύτηκαν στην βορειοκορεάτικη εφημερίδα Τσόσουν Σίνμπο (με έδρα την Ιαπωνία) φωτογραφίες του νέου χαρτονομίσματος.[16][17] Τις πρώτες ημέρες μετά την αναπροσαρμογή, το γουόν απώλεσε το 96% της αξίας του έναντι του αμερικανικού δολαρίου[18].
Κέρματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δεύτερο γουόν
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα παλιά κέρματα που κυκλοφορούσαν ήταν του 1, 5, 10 και των 50 τσον μαζί με το 1 γουόν. Αργότερα κυκλοφόρησαν τα 10, 50 και 100 γουόν. Κατά την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου ίσχυσε ένα ειδικό σύστημα να σημαδεύονται τα κέρματα για διαφορετικές ομάδες ανθρώπων. Έτσι για τους Βορειοκορεάτες είχαν κέρματα χωρίς αστέρια, για τους επισκέπτες από "σοσιαλιστικές χώρες" είχαν κέρματα με 1 αστέρι και για εκείνους από "καπιταλιστικές χώρες" είχαν κέρματα με δύο αστέρια. Εκτός από αυτά, κατασκευάστηκαν και αναμνηστικά κέρματα. Τα περισσότερα από τα τελευταία, αν όχι όλα, έχουν πωληθεί σε ξένους συλλέκτες νομισμάτων.
Τρίτο γουόν
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κυκλοφόρησαν κέρματα σε αξίες των 1, 5, 10 και των 50 τσον, καθώς επίσης και του 1 γουόν. Στα κέρματα αυτά είναι χαραγμένο το εθνικό έμβλημα της χώρας και λουλούδια.[16] Τα κέρματα του 1 και των 5 γουόν κυκλοφόρησαν το 2008 και τα υπόλοιπα το 2002.
Χαρτονομίσματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρώτο γουόν
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα χαρτονομίσματα του πρώτου γουόν κυκλοφόρησαν σε αξίες των 15, 20 και των 50 τσον, μαζί με των 1, 5, 10 και των 100 γουόν το 1947. Τοο πρώτο γουόν αντικαταστάθηκε από το δεύτερο το 1959 σε αξία του ενός νέου γουόν προς 100 παλαιά γουόν.[19]
Δεύτερο γουόν
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1988 κυκλοφόρησαν, όπως προαναφέρθηκε, πιστοποιητικά για "σοσιαλιστές" ή μη επισκέπτες. Αυτά ήταν σε αξίες των 1 τσον, 5, 10, 50 τσον, και 1, 5, 10 και των 50 γουόν. Η σειρά για τους "επισκέπτες από καπιταλιστικές χώρες" ήταν χρώματος κυανοπράσινου, ενώ για τους "σοσιαλιστές επισκέπτες" τα πιστοποιητικά είχαν ροζ χρώμα.[20].[21]
Τρίτο γουόν
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η πρώτη σειρά τραπεζογραμματίων του τρίτου γουόν ήταν σε αξίες των 5, 10, 50, 100, 200, 500, 1.000, 2.000 και των 5.000 γουόν. Ο Κιμ Ιλ Σουνγκ εικονίζεται μόνο στην εμπρόσθια όψη του χαρτονομίσματος με την μεγαλύτερη ονομαστική αξία , ενώ το χαρτονόμισμα των 100 γουόν εικονίζει ένα λουλούδι (παιωνία).[16]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Cho, Lee-Jay (1995). Economic systems in South and North Korea: the agenda for economic integration. Korea Development Institute. σελ. 161. ISBN 978-8980630011. Unknown parameter
|coauthors=ignored (|author=suggested) (βοήθεια) - ↑ Hoare, James (2005). North Korea in the 21st century: an interpretive guide. Global Oriental. σελ. 145. ISBN 978-1901903966. Unknown parameter
|coauthors=ignored (|author=suggested) (βοήθεια) - ↑ Yong, Lee Sang (24 Ιουνίου 2009). The Color of North Korean Money. Daily NK.
- ↑ Ho, Jung Kwon (30 Νοεμβρίου 2009). North Korea Replaces Currency Αρχειοθετήθηκε 2009-12-12 στο Wayback Machine.. Daily NK.
- ↑ The Wall Street Journal, 2 Δεκεμβρίου 2009 North Korea Reissues Won, a Blow to Unofficial Economy
- ↑ The Wall Street Journal, 3 Δεκεμβρίου 2009 North Korea Begins Won Swap, Curfew
- ↑ 7,0 7,1 Harden, Blaine (2 Δεκεμβρίου 2009). 'North Korea revalues currency, destroying personal savings'. The Washington Post.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Parry, Richard Lloyd (2 Δεκεμβρίου 2009). North Koreans in shock as cash is 'banned' Αρχειοθετήθηκε 2010-01-06 στο Wayback Machine.. The Times.
- ↑ Currency reform sparks anger in North Korea. Press TV. 2 Δεκεμβρίου 2009.
- ↑ Hyun, Kim (2 Δεκεμβρίου 2009). N. Korea's official media silent about currency reform. Yonhap.
- ↑ North’s currency action shocking to its citizens. Joongang Daily. 3 Δεκεμβρίου 2009.
- ↑ McNeil, David (3 Δεκεμβρίου 2009). «North Koreans dares to protest as devaluation wipes out savings». The Independent. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010-03-22. https://web.archive.org/web/20100322230528/http://www.independent.co.uk/news/world/asia/north-koreans-dare-to-protest-as-devaluation-wipes-out-savings-1833156.html. Ανακτήθηκε στις 2010-01-06.
- ↑ Ramstad, Evan (9 Δεκεμβρίου 2009). «North Koreans Protest Currency Issue». The Wall Street Journal. http://online.wsj.com/article/SB126029137357982133.html?mod=WSJ_hpp_sections_world.
- ↑ «North Koreans burn bills over currency reform». The China Post. 5 Δεκεμβρίου 2009. http://www.chinapost.com.tw/asia/korea/2009/12/05/235359/North-Koreans.htm.
- ↑ «N Korea cash switch 'sparks panic'». Al Jazeera. 3 Δεκεμβρίου 2009. http://english.aljazeera.net/news/asia-pacific/2009/12/200912371139615612.html.
- ↑ 16,0 16,1 16,2 Kook, Park Sung (4 Δεκεμβρίου 2009). «New Denomination Images Unveiled». Daily NK. http://www.dailynk.com/english/read.php?cataId=nk03100&num=5743.
- ↑ Kirk, Donald (4 Δεκεμβρίου 2009). «North Korea admits drastic currency reform, is silent on protests». The Christian Science Monitor. http://www.csmonitor.com/2009/1204/p06s07-woap.html.
- ↑ Lim, Bomi (9 Δεκεμβρίου 2009). «North Korean Won Plunges 96% After Government Revaluation». Bloomberg L.P.. http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601080&sid=aw8p.PYArpkM.
- ↑ Schuler, Kurt (2004). «DPRK Economy». Tables of Modern Monetary Systems. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2010.
- ↑ Bruce, Colin R. (1999). Standard Catalog of World Paper Money, Modern Issues, Volume 3. Krause Publications. σελ. 424. ISBN 978-0873417464. Unknown parameter
|coauthors=ignored (|author=suggested) (βοήθεια) - ↑ Bank notes of the modern world – North Korea Αρχειοθετήθηκε 2009-02-11 στο Wayback Machine.. bank-note.org.