Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γουανάμπανα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γουανάμπανα
Καρπός γουανάμπανα
Καρπός γουανάμπανα
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά (Plantae)
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta)
Ομοταξία: Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida)
Τάξη: Μανολιώδη (Magnoliales)
Οικογένεια: Αννωνοειδή (Annonaceae)
Γένος: Αννώνη (Annona)
Είδος: A. muricata
Διώνυμο
Annona muricata
(Αννώνη η ακανθώδης)

Λινναίος[1]

Η γουανάμπανα (στα ισπανικά guanábana, πορτογαλικά graviola), Annona muricata (Αννώνη η ακανθώδης), Annona sericea Dunal στον Correia, M. P., (1984), Annona macrocarpa Wercklé, A. bonplandiana H.B. & K., A. cearensis Barb.Rodr., Guanabanus muricatus (L.) M.Gómez στο Rain-tree) είναι πλατύφυλλο αειθαλές δέντρο, ιθαγενές του Μεξικού, της Κεντρικής Αμερικής, της Καραϊβικής και του βορείου τμήματος της Νότιας Αμερικής. Σήμερα φύεται σε μερικές περιοχές στη Νοτιοανατολική Ασία. Στα αγγλικά λέγεται soursop. Στις περισσότερες ισπανόφωνες χώρες ονομάζεται από τους περισσότερους Guanábana, ενώ στις Φιλιππίνες είναι γνωστό ως guyabano.

Το φυτό έχει προσαρμοστεί σε περιοχές με μεγάλη υγρασία και σχετικά ζεστούς χειμώνες. Θερμοκρασίες κάτω των 5 βαθμών Κελσίου μπορεί να προκαλέσουν καταστροφές στα φύλλα και σε μικρά κλαδιά, ενώ το φυτό μπορεί να ξεραθεί σε θερμοκρασίες κάτω των 3 βαθμών Κελσίου.

Η γεύση του μπορεί να συγκριθεί με διάφορα άλλα φρούτα, όπως μείγματος φράουλας και ανανά μέχρι ξινού κίτρου, καρύδας και μπανάνας. Το φρούτο είναι κάπως δύσκολο να φαγωθεί, καθώς η λευκή σάρκα του στο εσωτερικό έχει πολλούς μεγάλους σπόρους και φυτικές μεμβράνες. Για το λόγο αυτό καταναλώνεται σε χυμό περισσότερο από το να φαγωθεί ατόφιο.

Καλλιέργεια και χρήσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το φυτό καλλιεργείται ως γεωργική καλλιέργεια για τον αγκαθωτό πράσινο καρπό του. Εκτός από τις περιοχές που αποτελούν πατρίδα του φυτού, η γουανάμπανα καλλιεργείται επίσης στη νότια Φλόριντα των ΗΠΑ, για εσωτερική κατανάλωση, σε περιορισμένη κλίμακα.

Η σάρκα του φρούτου είναι λευκή και ο πυρήνας του αποτελείται από πολλά μαύρα κουκούτσια, τα οποία δεν μπορούν να χωνευτούν. Η γλυκιά του σάρκα χρησιμοποιείται για την παρασκευή χυμών, γλυκών, σιροπιών και για γεύσεις παγωτών. Στο Μεξικό το φρούτο είναι κοινό επιδόρπιο.

Από άποψη θρεπτικής αξίας, το φρούτο είναι πλούσιο σε υδατάνθρακες και κυρίως φρουκτόζη. Επίσης, περιέχει βιταμίνη C, βιταμίνη B1 και βιταμίνη B2. Ο καρπός, οι σπόροι και τα φύλλα του φυτού χρησιμοποιούνται ως βότανα και φάρμακα από τους αυτόχθονες του Μεξικού και των υπόλοιπων περιοχών όπου το φυτό είναι ιθαγενές.

Στην περιοχή της Καραϊβικής υπάρχει η δοξασία ότι βάζοντας τα φύλλα του φυτού κάτω από το κρεβάτι ενός ατόμου με πυρετό, ο πυρετός θα φύγει το επόμενο πρωί. Επίσης, βράζοντας τα φύλλα και πίνοντας το ζωμό τους πιστεύεται ότι προκαλεί ύπνο.[2]

Κίνδυνοι για την υγεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έρευνες που διεξήχθησαν στην περιοχή της Καραϊβικής υποστηρίζουν ότι υπάρχει σχέση ανάμεσα στην κατανάλωση του φρούτου και σε ασυμπτωματικούς τύπους της νόσου του Πάρκινσον εξαιτίας της υψηλής περιεκτικότητας της γουνάμπανα σε ανονακίνη.[3][4][5][6]

  1. «Annona muricata information from NPGS/GRIN». www.ars-grin.gov. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Νοεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2008. 
  2. «Tropical Plant Database:GRAVIOLA (Annona muricata)». Raintree Nutrition. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2006. 
  3. Lannuzel, A; et al. (2003-10-06). «The mitochondrial complex i inhibitor annonacin is toxic to mesencephalic dopaminergic neurons by impairment of energy metabolism». Neuroscience (International Brain Research Organization) 121 (2): 287–296. doi:10.1016/S0306-4522(03)00441-X. 
  4. Champy, Pierre; et al. (2005-08-02). «Quantification of acetogenins in Annona muricata linked to atypical parkinsonism in guadeloupe». Movement Disorders 20 (12): 1629–1633. doi:10.1002/mds.20632. 
  5. Lannuzel A, Höglinger GU, Champy P, Michel PP, Hirsch EC, Ruberg M. (2006). «Is atypical parkinsonism in the Caribbean caused by the consumption of Annonacae?». J Neural Transm Suppl. 70 (70): 153–7. doi:10.1007/978-3-211-45295-0_24. PMID 17017523. 
  6. Caparros-Lefebvre D, Elbaz A. (24-07-1999). Possible relation of atypical parkinsonism in the French West Indies with consumption of tropical plants: a case-control study. 354, σελ. 281–6. PMID 10440304. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]