Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γκαρούντα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γκαρούντα
ΓονείςKashyapa και Vinata
Commons page Σχετικά πολυμέσα
wikidata (π)

Ο Γκαρούντα (Σανσκριτικά : गरुड Garuḍa, πάλι: गरुळ Garuḷa ) είναι ένα θρυλικό πτηνό στην ινδουιστική, βουδιστική και τζαϊνιστική πίστη.[1][2][3] Είναι είτε το μέσο μετακίνησης (vahana) του ινδουϊστικού θεού Βισνού, ένας προστάτης του ντάρμα και Αστασένα στον Βουδισμό και ένα πνεύμα της φύσης (γιάκσα) του Τζαΐν Τιρθανκάρα Σαντινάθα.[4]

Ογκαρούντα περιγράφεται ως ο βασιλιάς των πτηνών.[5] Εμφανίζεται είτε σε ζωομορφική μορφή (γιγαντιαίο πουλί με μερικώς ανοιχτά φτερά) είτε σε ανθρωπόμορφη μορφή (άνθρωπος με φτερά και κάποια χαρακτηριστικά πουλιού). Ο γκαρούντα είναι γενικά ένας προστάτης με δύναμη να πηγαίνει γρήγορα οπουδήποτε και εχθρός του φιδιού.[1][6][7] Είναι επίσης γνωστός ως Τάρκσυα και Βινατέγια.[8]

Το γκαρούντα είναι μέρος του κρατικού εμβλήματος στην Ινδία, τη Μιανμάρ, την Ταϊλάνδη, την Καμπότζη και την Ινδονησία. Το επίσημο οικόσημο της Ινδονησίας επικεντρώνεται στον Γκαρούντα. Το εθνικό έμβλημα της Ινδονησίας ονομάζεται Garuda Pancasila. Η Ινδική Πολεμική Αεροπορία χρησιμοποιεί επίσης τον γκαρούντα στο οικόσημό της.[9] Συχνά συνδέεται με τον πελαργό Leptoptilos dubius.[10][11]

Ινδουισμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στον Ινδουισμό, το Γκαρούντα είναι ένα θεϊκό πουλί που μοιάζει με αετό και είναι ο βασιλιάς των πουλιών.[5] Ένας Γκαρουτμάν αναφέρεται στη Ριγκβέντα, που περιγράφεται ως ουράνια ντέβα με φτερά.[12]

Στη Μαχαμπχάρατα, ο Γκαρουτμάν αναφέρεται ότι είναι ο ίδιος με τον Γκαρούντα, στη συνέχεια περιγράφεται ως αυτός που είναι γρήγορος, που μπορεί να αλλάξει σε οποιαδήποτε μορφή και να εισέλθει οπουδήποτε. Είναι ένα ισχυρό πλάσμα στα έπη, του οποίου το πλατάγισμα των φτερών μπορεί να σταματήσει την περιστροφή του ουρανού, της γης και της κόλασης. Περιγράφεται ως το όχημα του θεού Βισνού και συνήθως εμφανίζονται μαζί.[13]

Σύμφωνα με τον Τζορτζ Ουίλιαμς, ο Γκαρούντα έχει ρίζες στο ρήμα gri (μιλώ).[12] Είναι μια μεταφορά στη Βεδική λογοτεχνία για τους Ρικ (ρυθμούς), Σαμάν (ήχους), Γιάτζνα (θυσίες) και Ατμάν (εαυτός, βαθύτερο επίπεδο συνείδησης). Στις Πουράνες, συλλογές κειμένων της ινδικής θρησκευτικής φιλολογίας, δηλώνει ο Ουίλιαμς, ο Γκαρούντα γίνεται μια κυριολεκτική ενσάρκωση της ιδέας και ο Εαυτός που προσκολλάται και δεν μπορεί να διαχωριστεί από τον Ανώτατο Εαυτό (Βισνού).[14]

Ο Γκαρούντα εμφανίζει επίσης εξέχουσα θέση στη μυθολογία του σιβαϊσμού, σε κείμενα όπως το Γκαρούντα Τάντρα και το Κιράνα Τάντρα, και σε ναούς του Σίβα ως πουλί και ως μεταφορά του ατμάν.[15][16]

Εικονογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Λεπτομέρεια που απεικονίζει ένα Γκαρούντα, μια από τις παλαιότερες εικόνες του, 100 π.Χ.[17]

Τα ινδουιστικά κείμενα στην εικονογραφία του γκαρούντα ποικίλλουν στις λεπτομέρειές τους. Εάν είναι σε μορφή πουλιού, είναι αετός, συνήθως με τα φτερά ελαφρώς ανοιχτά σαν να είναι έτοιμος και πρόθυμος να πετάξει όπου χρειάζεται.[6]

Σε μερική ανθρώπινη μορφή, μπορεί να έχει μύτη, ράμφος ή πόδια σαν αετός, τα μάτια του είναι ανοιχτά και μεγάλα, το σώμα του έχει χρώμα σμαραγδένιο και τα φτερά του είναι χρυσοκίτρινα. Μπορεί να εμφανίζεται με δύο ή τέσσερα χέρια.

Αν δεν κουβαλάει τον Βισνού, κρατάει ένα βάζο αμρίτα (νέκταρ αθανασίας) στο ένα χέρι στο πίσω μέρος και μια ομπρέλα στο άλλο, ενώ το μπροστινό ζευγάρι των χεριών είναι σε στάση αντζάλι (νάμαστε). Εάν μεταφέρει τον Βισνού, τα πίσω χέρια παρέχουν τη στήριξη για τα πόδια του Βισνού.[7]

Σε ορισμένες εικονογραφήσεις, ο Γκαρούντα μεταφέρει τον Βισνού και τις δύο συζύγους του: Λάκσμι και Μπούμι.[8]  

Μυθολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το γκαρούντα βρίσκεται στους ναούς του Βισνού. Πάνω: στο Μπελούρ της Ινδίας.

Η μυθολογία του γκαρούντα συνδέεται με αυτήν του Αρούνα, του ηνίοχου του Σούρια, του ινδουιστικού θεού του ήλιου. Ωστόσο, αυτές οι ινδικές μυθολογίες είναι ασυνεπείς από κείμενο σε κείμενο.

Και ο Αρούνα και ο Γκαρούντα βγήκαν από ένα αυγό.

Οι δύο σύζυγοι του Κασιάπα Πρατζαπάτι, Βινάτα και Καντρού, ήθελαν να αποκτήσουν παιδιά. Η Καντρού ζήτησε χίλιους γιους Νάγκα, ενώ η Βινάτα ζήτησε μόνο δύο, αλλά ο καθένας να ισούται με όλους τους γιους της Καντρού. Ο Κασιάπα τις ευλόγησε και στη συνέχεια πήγε σε ένα δάσος για να διαλογιστεί. Αργότερα, η Καντρού γέννησε χίλια αυγά, ενώ η Βινάτα γέννησε δύο. Μετά από επώαση για πεντακόσια χρόνια, τα αυγά της Καντρού εκκολάφθηκαν και βγήκαν οι 1.000 γιοι της. Η Βινάτα, ανυπόμονη για τους γιους της, έσπασε ανυπόμονη ένα από τα αυγά της. Από αυτό το αυγό προέκυψε ο μερικώς σχηματισμένος Αρούνα, που φαινόταν λαμπερός και κοκκινωπός όπως ο πρωινός ήλιος, αλλά όχι τόσο φωτεινός όσο ο μεσημεριανός ήλιος.[18][19] Ο Αρούνα έμεμψε τη μητέρα του για την ανυπομονησία της και την προειδοποίησε να μην σπάσει το δεύτερο αυγό, καταδικάζοντάς την να είναι σκλάβα, μέχρι να τη σώσει ο αδερφός του. Στη συνέχεια, ο Αρούνα έφυγε για να γίνει ο ηνίοχος του Σούρια, του θεού του ήλιου.

Μπαλινέζικο ξύλινο άγαλμα του Βισνού που οδηγεί το γκαρούντα, Τζακάρτα, Ινδονησία .

Η Βινάτα περίμενε και μετά από πολλά χρόνια εκκολάφθηκε το δεύτερο αυγό και γεννήθηκε ο Γκαρούντα. Αφού έχασε ένα στοίχημα από την Καντρού μέσω απάτης, η Βινάτα αναγκάστηκε να γίνει σκλάβα της. Ο Γκαρούντα ζήτησε αργότερα από τους αδελφούς του να απελευθερώσουν τη μητέρα του από τη δουλεία της. Ο Γκαρούντα ξεκίνησε πόλεμο ενάντια στους θεούς με την εξαιρετική του δύναμη και ικανότητες και τους νίκησε όλους. Στη συνέχεια πήρε το νέκταρ του Ίντρα και πέταξε πίσω στη γη. Ο Βισνού πλησίασε τον Γκαρούντα και του ζήτησε να είναι το όχημά του, στο οποίο συμφώνησε. Ο Ίντρα ζήτησε από τον Γκαρούντα να μην δώσει την αμρίτα στους Νάγκα όμως, καθώς θα προκαλούσε μεγάλο πρόβλημα αργότερα, οπότε σκέφτηκαν ένα σχέδιο. Αφού έφτασε στα αδέρφια του, ο Γκαρούδα έβαλε το δοχείο μπροστά τους και τους ζήτησε να εξαγνιστούν πρώτα, πριν πιουν. Εν τω μεταξύ, ο Τζαγιάντα, γιος του Ίντρα, έκλεψε το δοχείο με την αμρίτα. Όταν επέστρεψαν, οι Νάγκα καταβροχθίστηκαν από τον Γκαρούντα.[18][20]

Μερικοί μύθοι παρουσιάζουν τον Γκαρούντα τόσο τεράστιο, που μπορεί να κρύψει τον ήλιο.[21]

Ο Γκαρούντα παρουσιάζεται στη μυθολογία της Μαχαμπχάρατα ως αυτός που τρώει κρέας φιδιού. Οι γκαρούντα είναι επίσης μια φυλή πουλιών, που τρώνε φίδια, στο έπος.

Συμβολισμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι σύνδεσμοι του Γκαρούντα με τον Βισνού - ο ινδουιστής θεός που καταπολεμά την αδικία και καταστρέφει το κακό στα διάφορα αβατάρα του για να διατηρήσει το ντάρμα, τον έχει κάνει ένα σύμβολο του καθήκοντος και της εξουσίας του βασιλιά, ένα διακριτικό του βασιλικού δικαιώματος ή του ντάρμα. Η μορφή του, που μοιάζει με αετό, εμφανίζεται είτε μόνη είτε με τον Βισνού και υποδηλώνει θεϊκή έγκριση της εξουσίας του κράτους.[12] Βρίσκεται σε πολλά νομίσματα αρχαϊκών ινδουιστικών βασιλείων με αυτόν τον συμβολισμό, είτε ως ένα πουλί με ένα κεφάλι είτε ως ένα πουλί με τρία κεφάλια, που βλέπει παντού.[22]

Σε όλη τη Μαχαμπχάρατα, ο Γκαρούντα καλείται ως σύμβολο της ορμητικής βίας, της ταχύτητας και της πολεμικής ικανότητας. Ισχυροί πολεμιστές που προχωρούν γρήγορα σε καταδικασμένους εχθρούς παρομοιάζονται με τον Γκαρούντα, που πέφτει πάνω σε ένα φίδι. Οι ηττημένοι πολεμιστές είναι σαν τα φίδια, που χτυπήθηκαν από τον Γκαρούντα.

Βουδισμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Γκαρούντα κατακτά τη φυλή Νάγκα, ένα έργο τέχνης στο αρχαίο βασίλειο Γανδάρα, 2ος αιώνας μ.Χ.

Τα γκαρούντα, επίσης γνωστό ως γκαρούλα, είναι χρυσά φτερωτά πουλιά στα βουδιστικά κείμενα. Σύμφωνα με τη βουδιστική έννοια της σαμσάρα, είναι μία από τις Ασταγκάτια, τις οκτώ τάξεις μη ανθρώπινων όντων. Στη βουδιστική τέχνη, παρουσιάζονται ως καθισμένοι και ακούγοντας τα κηρύγματα του Βούδα.[1] Είναι εχθροί των νάγκα (φίδια) και μερικές φορές απεικονίζονται με ένα φίδι ανάμεσα στα νύχια τους. Όπως και η ινδουιστική τέχνη, τόσο η ζωομορφική (γιγαντιαίο πουλί που μοιάζει με αετό) όσο και εν μέρει η ανθρωπομορφική εικονογραφία (μισό πτηνό, μισός άνθρωπος) είναι κοινή στις βουδιστικές παραδόσεις.

Γκαρούντα φτιαγμένο από ψαμμίτη. Αυτό το άγαλμα προέρχεται από το πρώτο μισό του 10ου αιώνα (περίοδος Άνγκορ). Εκτίθεται στο Εθνικό Μουσείο της Καμπότζης .

Στον Βουδισμό, οι γκαρούντα είναι τεράστια αρπακτικά πουλιά.[1] Περιγράφονται ως όντα με νοημοσύνη και κοινωνική οργάνωση. Μερικές φορές είναι επίσης γνωστά ως σουπάρνα. Όπως τα νάγκα, συνδυάζουν τα χαρακτηριστικά ζώων και θεϊκών όντων και μπορεί να θεωρούνται από τα χαμηλότερα ντέβα.

Οι Γκαρούντα έχουν βασιλιάδες και πόλεις και τουλάχιστον μερικοί από αυτούς έχουν τη μαγική δύναμη να αλλάζουν σε ανθρώπινη μορφή, όταν θέλουν να έχουν σχέσεις με ανθρώπους. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι βασιλιάδες των Γκαρούντα είχαν σχέσεις με γυναίκες σε αυτήν τη μορφή.

Τζαϊνισμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Γκαρούντα είναι ένας γιάκσα ή φύλακας για τον Σαντινάθα στην τζαϊνική εικονογραφία και μυθολογία.[2][3] Η εικονογραφία δείχνει τον γκαρούντα ως ανθρώπινη μορφή με φτερά.[23]

Ως πολιτιστικό και εθνικό σύμβολο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Ινδία, την Ινδονησία και την υπόλοιπη Νοτιοανατολική Ασία, ο συμβολισμός του αετού αντιπροσωπεύεται από τον γκαρούντα. Έγινε το εθνικό έμβλημα της Ταϊλάνδης και της Ινδονησίας. Το γκαρούντα της Ταϊλάνδης αποδίδεται με ένα πιο παραδοσιακό ανθρωπόμορφο στυλ, ενώ αυτό της Ινδονησίας αποδίδεται σε εραλδικό στιλ.

Συλλογή φωτογραφιών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εμβλήματα
  • Εθνικό σύμβολο της Ινδονησίας
    Εθνικό σύμβολο της Ινδονησίας
  • Εθνικό σύμβολο της Ταϊλάνδης
    Εθνικό σύμβολο της Ταϊλάνδης
  • Σύμβολο της Ουλάν Μπατόρ, Μογγολία
    Σύμβολο της Ουλάν Μπατόρ, Μογγολία
Νομίσματα
  • Νόμισμα της Γούπτας του 5ου αιώνα, ο Γκαρούδα με φίδια στα νύχια του
    Νόμισμα της Γούπτας του 5ου αιώνα, ο Γκαρούδα με φίδια στα νύχια του
  • Νόμισμα του 6ου αιώνα με το γκαρούδα και το τσάκρα του Βισνού και το κοχύλι στο πλάι
    Νόμισμα του 6ου αιώνα με το γκαρούδα και το τσάκρα του Βισνού και το κοχύλι στο πλάι
  • Ένα κέρμα της Καμπότζης κατά τη διάρκεια της γαλλικής κυριαρχίας, 1853.
    Ένα κέρμα της Καμπότζης κατά τη διάρκεια της γαλλικής κυριαρχίας, 1853.
Ναοί
  • Η εικονογραφία του γκαρούντα σε έναν ναό Ράντα Κρίσνα στην Καλκούτα.
    Η εικονογραφία του γκαρούντα σε έναν ναό Ράντα Κρίσνα στην Καλκούτα.
  • Γκαρούντα του 8ου αιώνα μεταφέρει τον Βισνού, Καρνατάκα, Ινδία
    Γκαρούντα του 8ου αιώνα μεταφέρει τον Βισνού, Καρνατάκα, Ινδία
  • Γλυπτό του 12ου αιώνα στο Βιετνάμ απεικονίζει τον γκαρούντα να λειτουργεί ως άτλαντας
    Γλυπτό του 12ου αιώνα στο Βιετνάμ απεικονίζει τον γκαρούντα να λειτουργεί ως άτλαντας
  • Ανάγλυφο του 12ου αιώνα στο Άνγκορ Βατ της Καμπότζης
    Ανάγλυφο του 12ου αιώνα στο Άνγκορ Βατ της Καμπότζης
  • Κεφαλή ενός γκαρούντα, Καμπότζη του 14ου αιώνα, Μουσείο Τέχνης της Χονολουλού
    Κεφαλή ενός γκαρούντα, Καμπότζη του 14ου αιώνα, Μουσείο Τέχνης της Χονολουλού
  • Γκαρούντα σε ναό στο Ταμίλ Ναντού, Ινδία
    Γκαρούντα σε ναό στο Ταμίλ Ναντού, Ινδία
  • Πυλώνας Γκαρούντα, Νεπάλ
    Πυλώνας Γκαρούντα, Νεπάλ

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Robert E. Buswell Jr.· Donald S. Lopez Jr. (2013). The Princeton Dictionary of Buddhism. Princeton University Press. σελίδες 314–315. ISBN 978-1-4008-4805-8. 
  2. ↑ 2,0 2,1 Roshen Dalal (2010). Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin Books. σελ. 145. ISBN 978-0-14-341421-6. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Helmuth von Glasenapp (1999). Jainism: An Indian Religion of Salvation. Motilal Banarsidass. σελ. 532. ISBN 978-81-208-1376-2. 
  4. ↑ Robert E. Buswell Jr.· Donald S. Lopez Jr. (2013). The Princeton Dictionary of Buddhism. Princeton University Press. σελίδες 249–250. ISBN 978-1-4008-4805-8. 
  5. ↑ 5,0 5,1 George M. Williams (2008). Handbook of Hindu Mythology. Oxford University Press. σελίδες 21, 24, 63, 138. ISBN 978-0-19-533261-2. , Quote: "His vehicle was Garuda, the sun bird" (p. 21); "(...) Garuda, the great sun eagle, (...)" (p. 74)
  6. ↑ 6,0 6,1 T. A. Gopinatha Rao (1993). Elements of Hindu iconography. Motilal Banarsidass. σελίδες 285–287. ISBN 978-81-208-0878-2. 
  7. ↑ 7,0 7,1 Thomas E. Donaldson (2001). The iconography of Vaiṣṇava images in Orissa. DK Printworld. σελίδες 253–259. 
  8. ↑ 8,0 8,1 Roshen Dalal (2010). The Religions of India: A Concise Guide to Nine Major Faiths. Penguin Books. σελ. 123. ISBN 978-0-14-341517-6. 
  9. ↑ «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2010. 
  10. ↑ «Garuda's population now 500 in Bhagalpur, Bihar». Zee News. 21 Ιουνίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2015. 
  11. ↑ «Stork nests spread». The Telegraph. 16 Μαΐου 2020. 
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 George M. Williams (2008). Handbook of Hindu Mythology. Oxford University Press. σελίδες 138–139. ISBN 978-0-19-533261-2. 
  13. ↑ Roshen Dalal (2010). Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin Books. σελίδες 144–145. ISBN 978-0-14-341421-6. 
  14. ↑ Mark S. G. Dyczkowski (1988). The Canon of the Saivagama and the Kubjika: Tantras of the Western Kaula Tradition. State University of New York Press. σελίδες 40–41. ISBN 978-0-88706-494-4. 
  15. ↑ Peter Heehs (2002). Indian Religions: A Historical Reader of Spiritual Expression and Experience. New York University Press. σελίδες 195–196. ISBN 978-0-8147-3650-0. 
  16. ↑ Dominic Goodall (2001). Hindu Scriptures. Motilal Banarsidass. σελίδες 341–358. ISBN 978-81-208-1770-8. 
  17. ↑ Gupta, The Roots of Indian Art, 1980, p.29
  18. ↑ 18,0 18,1 George M. Williams (2008). Handbook of Hindu Mythology. Oxford University Press. σελίδες 62–63. ISBN 978-0-19-533261-2. 
  19. ↑ Gopal, Madan (1990). K.S. Gautam, επιμ. India through the ages. Publication Division, Ministry of Information and Broadcasting, Government of India. σελ. 70. 
  20. ↑ Ashok, Banker K (2012). Forest of Stories. Westland. σελίδες 173–175. ISBN 978-93-81626-37-5. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2013. 
  21. ↑ Brenda Rosen (2010). Mythical Creatures Bible. Godsfield Press. σελ. 158. ISBN 978-1402765360. 
  22. ↑ K. D. Bajpai (Οκτωβρίου 2004). Indian Numismatic Studies. Abhinav Publications. σελίδες 19–24, 84–85, 120–124. ISBN 978-81-7017-035-8. 
  23. ↑ Studies in South Asian Culture. Universiteit van Amsterdam. Institute of South Asian Archaeology. σελ. 24. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γκαρούντα&oldid=10838228"