Saepta Julia

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Saepta Julia
Χάρτης
Είδοςαρχαιολογική θέση
Γεωγραφικές συντεταγμένες41°53′54″N 12°28′41″E
Διοικητική υπαγωγήΡώμη
ΧώραΙταλία
Commons page Πολυμέσα
Σχέδιο του Περιτοιχίσματος του Ιουλίου από τον Πιρανέζι, 1756.

Το Περιτοίχισμα του Ιουλίου, λατιν.: Saepta Julia ήταν ένα κτίριο στο Άρεως Πεδίον της Ρώμης, όπου συγκεντρώνοντο οι πολίτες για να ψηφίσουν. Το κτίριο σχεδιάστηκε από τον Ιούλιο Καίσαρα, ενώ τελικά εγκαινιάστηκε από τον Μ. Β. Αγρίππα το 26 π.Χ. Το κτίριο αντικατέστησε μία παλαιότερη κατασκευή, που ονομαζόταν Μάνδρα (Ovile) και κτίστηκε ως χώρος συγκέντρωσης των μελών της Συνέλευσης των Φυλών (Comitia Tributa) για να ψηφίσουν. [1] Το Περιτοίχισμα του Ιουλίου μπορεί να δει κανείς στην Κάτοψη της Ρώμης (Forma Urbis Romae), έναν χάρτη της πόλης όπως αυτή υπήρχε στις αρχές του 3ου αι. μ.Χ. Μέρος του αρχικού τείχους του Περιτοιχίσματος του Ιουλίου μπορεί ακόμη κάποιος να δει ακριβώς δίπλα στο Πάνθεον.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σύλληψη του Περιτοιχίσματος του Ιουλίου, το οποίο επίσης ονομάζεται Περιτοίχισμα (Saepta) ή Στοά Περιτοιχίσματος (Porticus Saeptorum), ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της εξουσίας του Ιουλίου Καίσαρα. Πήρε τη μορφή ενός τετραπλού περιστυλίου (quadriporticus), ένα αρχιτεκτονικό χαρακτηριστικό που έγινε δημοφιλές από τον Καίσαρα. [1]

Μετά τη δολοφονία του Καίσαρα το 44 π.Χ., οι εργασίες συνεχίστηκαν σε έργα που είχε ξεκινήσει αυτός. [2] Ο Μάρκος Αιμίλιος Λέπιδος, ο οποίος είχε υποστηρίξει τον Καίσαρα πριν από το τέλος εκείνου, και στη συνέχεια ευθυγραμμίστηκε με τον διάδοχο εκείνου Οκταβιανό, ανέλαβε τη συνέχιση του οικοδομικού έργου του Περιτοιχίσματος του Ιουλίου. Το κτίριο τελικά ολοκληρώθηκε και εγκαινιάστηκε αφιερωματικά από τον Μάρκο Βιψάνιο Αγρίππα το 26 π.Χ. Ο Αγρίππας διακόσμησε επίσης το κτίριο με μαρμάρινες πλάκες και ελληνικούς ζωγραφικούς πίνακες. [3]

Η Μεγάλη πυρκαγιά της Ρώμης οδήγησε στην καταστροφή του Περιτοιχίσματος το 80 μ.Χ. αυτό ξανακτίστηκε λίγο πριν από τη βασιλεία του Δομιτιανού. [4] Αναστήλωση έγινε και επί Αδριανού, όπως μαρτυρούν πλινθοδομές, αλλά και φιλολογικές πηγές. [5] Το κτίριο τεκμαίρεται επίσης σε χάλκινο περιλαίμιο δούλου μετά την εποχή του Κωνσταντίνου Α΄, όμως δεν υπάρχει καμία γνωστή αναφορά για το κτίριο κατά τον Μεσαίωνα. [6]

Το Περιτοίχισμα του Ιουλίου μπορεί να δει κανείς στην Κάτοψη της Ρώμης (Forma Urbis Romae), έναν χάρτη της Ρώμης όπως υπήρχε η πόλη στις αρχές του 3ου αι. μ.Χ. Μέρος του αρχικού τείχους του Περιτοιχίσματος του Ιουλίου μπορεί ακόμη κάποιος να δει ακριβώς δίπλα στο Πάνθεον.

Η κάτοψη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λόγω των περιορισμένων αρχαιολογικών καταλοίπων, η πλειονότητα των αρχαιολογικών ανακατασκευών προέρχεται από την Κάτοψη της Ρώμης και αντίστοιχες λογοτεχνικές πηγές. Βρισκόταν στο Άρεως Πεδίον (Campus Martius), μεταξύ των Θερμών του Αγρίππα και του Σεραπείου. Το Περιτοίχισμα του Ιουλίου ήταν ένα ορθογώνιο συγκρότημα κιονοστοιχιών, το οποίο εκτείνεται κατά μήκος της δυτικής πλευράς της Βία Λάτα στη Βία ντι Σαν Μάρκο. Είχε μήκος 310 μ. και πλάτος 120 μ. και ήταν κτισμένο από μάρμαρο τραβερτίνη. Δύο περιστύλια ευρίσκοντο στα ανατολικά και δυτικά του συγκροτήματος. Το βόρειο άκρο ήταν μία αίθουσα καθιστικού και η νότια πλευρά συνδεόταν με την αίθουσα ψηφοφορίας (diribitorium) μέσω ενός -χωρίς κιονοστοιχία- φαρδύ διαδρόμου. Οι μόνες είσοδοι που διακρίνονται είναι μικρές είσοδοι στο νότιο άκρο του συγκροτήματος. [7]

Οι αρχαιολογικές ανασκαφές κάτω από το Παλάτσο Ντόρια αποκάλυψαν πολλαπλές βάσεις θεμελίων από τραβερτίνη. Ενώ η πλειονότητα των βάσεων ήταν 1,7 τ.μ., άλλες βάσεις έδειχναν ποικίλες διαστάσεις. Αυτό οδήγησε ορισμένους μελετητές να κάνουν εικασίες για την ύπαρξη δεύτερου ορόφου. [8] [9]

Το Περιτοίχισμα τροφοδοτείτο με νερό από την Άκουα Βίργκο, η οποία τροφοδοτούσε την πλειοψηφία των κτιρίων στο Άρεως Πεδίον. [10]

Περιστύλιο των Αργοναυτών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο δυτικός τοίχος του Περιστυλίου των Αργοναυτών.

Το Περιστύλιο των Αργοναυτών (Porticus Argonautarum) βρισκόταν στη δυτική πλευρά του Περιτοιχίσματος του Ιουλίου. Ολοκληρώθηκε από τον Μ. Β. Αγρίππα π. το 25 π.Χ., και το περιστύλιο έλαβε το όνομά του από το έργο τέχνης που απεικόνιζε: τον Ιάσονα και τους Αργοναύτες. Ένα τμήμα του δυτικού τοίχου που σώζεται και βρίσκεται δίπλα στο Πάνθεον, δείχνει ότι ο τοίχος ήταν φτιαγμένος από πλινθόκτιστο σκυρόδεμα και καλυμμένος με μάρμαρο. [11] Αυτή η στοά ανακατασκευάστηκε από τον Δομιτιανό μετά την πυρκαγιά του 80 μ.Χ. [12]

Περιστύλιο του Μελεάγρου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Περιστύλιο του Μελεάγρου (Porticus Meleagri) πλαισίωνε την ανατολική πλευρά του Περιτοιχίσματος του Ιουλίου. Μικρά απομεινάρια από το Περιστύλιο του Μελεάγρου, η τοποθεσία και η ανακατασκευή βασίζονται κυρίως στην Κάτοψη της Ρώμης (Forma Urbis Romae). Αν και δεν αναφέρεται, πιθανότατα κατασκευάστηκε κατά τις τελευταίες δεκαετίες του 1ου αι. π.Χ., μαζί με τα εγκαίνια αφιέρωσης του Περιτοιχίσματος.

Η χρήση του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ιδέα του Περιτοιχίσματος σχεδιάστηκε αρχικά από τον Ιούλιο Καίσαρα στη θέση της προηγούμενης Μάνδρας (Ovile) και προεκτάθηκε ήδη από το 54 π.Χ., ενώ ολοκληρώθηκε από τον Αγρίππα το 26 π.Χ. Σε επιστολή του προς τον Αττικό, ο Κικέρων γράφει ότι το κτίριο επρόκειτο να κατασκευαστεί από μάρμαρο, με υψηλή στοά και στέγη. [13]

Το κτίριο προοριζόταν αρχικά να χρησιμοποιηθεί ως χώρος ψηφοφορίας τόσο για τη Συνέλευση των Εκατοντάδων (Comitia Centuriata) όσο και για τη Συνέλευση των Φυλών (Comitia Tributa). [14] Ωστόσο, με τη μείωση της σημασίας των Συνελεύσεων για ψηφοφορίες από την περίοδο του Αυγούστου και μετά, το κτίριο άρχισε να επαναπροσδιορίζεται. Γινόταν αγώνες μονομάχων κατά την εποχή του Αυγούστου και το κτίριο χρησιμοποιήθηκε επίσης από τη Σύγκλητο ως τόπος συγκέντρωσης. [15]

Όταν ο Τιβέριος επέστρεψε από τη Γερμανία, μετά τη στρατιωτική του πομπή, παρουσιάστηκε σε αυτό το κτίριο στον Αύγουστο. [16] Τόσο ο Αύγουστος, όσο και ο Καλιγούλας χρησιμοποίησαν αυτό το κτίριο για θεάματα ναυμαχιών. [17] Το Περιτοίχισμα χρησιμοποιήθηκε για γυμναστικούς αγώνες και εκθέσεις κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Νέρωνα. [18] Ο Στάτιος και Mαρτιάλης αναφέρουν ότι εχρησιμοποιείτο κατά διαστήματα ως δημόσιος χώρος για Ρωμαίους πολίτες, καθώς και ως αγορά για είδη πολυτελείας. [19] [20]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Simon Hornblower and Antony Spawforth (eds.), The Oxford Classical Dictionary (1996) — (ISBN 0-19-866172-X)  ; available online for a fee
  2. Cic. Att 4.16.14
  3. Jacobs II, Paul W.· Conlin, Diane Atnally (2015). Campus Martius: The Field of Mars in the Life of Ancient Rome. Cambridge: Cambridge University Press. σελ. 107. 
  4. Statius. Silvae 4.5.2. 
  5. Historia Augusta: Life of Hadrian. 
  6. Platner, Samuel· Ashby, Thomas (1929). A Topographical Dictionary of Ancient Rome. London: Oxford University Press. σελ. 460. 
  7. Richardson Jr., Lawrence (1992). A New Topographical Dictionary of Ancient Rome. Baltimore: Johns Hopkins University Press. 
  8. Platner, Samuel· Ashby, Thomas (1929). A Topographical Dictionary of Ancient Rome. London: Oxford University Press. 
  9. Richardson Jr., Lawrence (1992). A New Topographical Dictionary of Ancient Rome. Baltimore: Johns Hopkins University. 
  10. Harry, Evans (1997). Water Distribution in Ancient Rome: The Evidence of Frontinus. Ann Arbor: University of Michigan Press. σελ. 109. 
  11. Richardson Jr., Lawrence (1992). A New Topographical Dictionary of Ancient Rome. Baltimore: Johns Hopkins University Press. σελίδες 312–340. 
  12. Boatwright, Mary (1987). Hadrian and the City of Rome. Princeton: Princeton University Press. σελ. 51. 
  13. Cicero. Letters to Atticus 2. 
  14. Lanciani, Rodolfo (1897). The Ruins and Excavations of Ancient Rome: A Companion for Students and Travelers. New York: Houghton, Mifflin and Company. σελίδες 472. 
  15. Suetonius. Life of Augustus 23. 
  16. Suetonius. Life of Tiberius 17. 
  17. Suetonius. Life of Caligula 18. 
  18. Suetonius. Life of Nero 12. 
  19. Statius. Silvae 4.2.6. 
  20. Martial. Epigrams 2.14.5.