Les Automatistes
Οι Les Automatistes ήταν ομάδα αντιφρονούντων καλλιτεχνών από το Μόντρεαλ του Κεμπέκ του Καναδά. Το κίνημα ιδρύθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1940 από τον ζωγράφο Πωλ-Εμίλ Μπορντουά. Οι Les Automatistes ονομάστηκαν έτσι επειδή επηρεάστηκαν από τον υπερρεαλισμό και τη θεωρία του αυτοματισμού. Μέλη του ήταν οι Μαρσέλ Μπαρμπώ, Ροζέ Φωτέ, Κλωντ Γκωβρώ, Ζαν-Πωλ Ριοπέλ, Πιερ Γκωβρώ, Φερνάν Λεντούκ, Ζαν-Πωλ Μουσσώ, Γκι Μπορρεμάνς, Μαρσέλ Φερόν και Φρανσουάζ Σάλιβαν.
Το κίνημα μπορεί να ξεκίνησε με μια έκθεση που διοργάνωσε ο Μπορντουά στο Μόντρεαλ το 1942. Η έκθεση πραγματοποιήθηκε στο Ermitage, μια αίθουσα εκθέσεων που ανήκε στο Κολέγιο του Μόντρεαλ, και παρουσίασε γκουάς που απεικόνιζαν τον πειραματισμό του καλλιτέχνη με τη μη παραστατική ζωγραφική.[1] Αρχικά, οι Les Automatistes εξέθεταν σε αυτοσχέδιους χώρους, καθώς καμία εμπορική γκαλερί δεν ήταν πρόθυμη να παρουσιάσει τη δουλειά όλων των μελών.[1] Ωστόσο, η ομάδα σύντομα πραγματοποίησε εκθέσεις και στο Παρίσι και τη Νέα Υόρκη. Αν και ξεκίνησε ως ομάδα εικαστικών τεχνών, εξαπλώθηκε και σε άλλες μορφές έκφρασης, όπως το δράμα, η ποίηση και ο χορός. Ο τίτλος «les Automatistes» προήλθε από τον δημοσιογράφο Τανκρέντ Μαρσίλ Τζούνιορ, σε μια κριτική της δεύτερης έκθεσής τους στο Μόντρεαλ (15 Φεβρουαρίου έως 1 Μαρτίου 1947), η οποία δημοσιεύτηκε στο Le Quartier Latin (φοιτητικό περιοδικό του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ).
Το 1948, ο Μπορντουά δημοσίευσε ένα συλλογικό μανιφέστο με την ονομασία Refus global, ένα σημαντικό ντοκουμέντο στην πολιτιστική ιστορία του Κεμπέκ και μια διακήρυξη της καλλιτεχνικής ανεξαρτησίας και της ανάγκης για εκφραστική ελευθερία. Η απόφαση για τη συγγραφή του μανιφέστου επηρεάστηκε εν μέρει από τον Ζαν Πωλ Ριοπέλ, ο οποίος είχε πρόσφατα υπογράψει το υπερρεαλιστικό μανιφέστο Rupture inaugurale κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στο Παρίσι.[1] Το Refus global εκδόθηκε σε μια πρώτη έκδοση τετρακοσίων αντιτύπων, η οποία άρχισε να πωλείται στη Librairie Tranquille στο Μόντρεαλ στις 9 Αυγούστου 1948.[1] καταγγελία της εξουσίας της Καθολικής Εκκλησίας στο μανιφέστο ήταν ιδιαίτερα σκανδαλώδης και είχε ως αποτέλεσμα τον δημόσιο εξευτελισμό της ομάδας. Αυτό οδήγησε τελικά σε ένα είδος μαρτυρίου, αλλά ήταν αρχικά καταστροφικό. Ο Μπορντουά απολύθηκε από τη θέση του στην École du meuble και, μη μπορώντας να βρει δουλειά, εγκατέλειψε οριστικά το Κεμπέκ το 1953.[1] Παρόλο που η ομάδα διαλύθηκε αμέσως μετά τη δημοσίευση του μανιφέστου, το κίνημα συνεχίζει να έχει επιρροή και μπορεί να θεωρηθεί προάγγελος της Ήσυχης Επανάστασης.
Μαζί με τους Λυρικούς Αφηρημένους ζωγράφους στη Γαλλία, οι Automatistes προτίμησαν μια ρευστή, ζωγραφική τεχνική έναντι της συγκριτικά συγκρατημένης, σκληρής αφαίρεσης που ήταν τόσο δημοφιλής στις ΗΠΑ και την Ανατολική Ευρώπη εκείνη την εποχή. Σαν μια μη αντικειμενική Ομάδα των Επτά, προσπαθούσαν να δημιουργήσουν μια ξεχωριστή καναδική καλλιτεχνική ταυτότητα. Έντονα επηρεασμένοι από τα υπερρεαλιστικά μανιφέστα και την ποίηση, το έργο τους ήταν σε μεγάλο βαθμό εμπνευσμένο από το ρεύμα συνείδησης, πιστεύοντας ότι αυτό ήταν ένα πιο αληθινό μέσο επικοινωνίας υποσυνείδητων συναισθημάτων και αισθητηριακών εμπειριών- ήθελαν να απελευθερωθούν από την πρόθεση, τη λογική και κάθε είδους δομή, προκειμένου να επικοινωνήσουν μια καθολική ανθρώπινη εμπειρία χωρίς προκαταλήψεις. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα όλο και πιο χονδροειδείς ή διαισθητικές μεθόδους, όπως η εφαρμογή χρωμάτων με μαχαίρια παλέτας και δάχτυλα και η ζωγραφική με δεμένα μάτια, προσπάθειες που έρχονται σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς τους ότι εργάζονται χωρίς πρόθεση.[2]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Gagnon, François-Marc (2014). Paul-Émile Borduas: Life & Work (στα Αγγλικά). Toronto: Art Canada Institute. ISBN 978-1-4871-0014-8.
- ↑ Nasgaard, Roald· Ellenwood, Ray (2009). The Automatiste Revolution. Vancouver, BC: D&M Publishers Inc.
|