Χρήστης:VOTTEAS
== ΑΜΟΡΓΙΑΝΟΙ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ - ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙA
Οι Αμοργιανοί είναι χωριό της επαρχίας Βάλτου του νομού Αιτωλοακαρνανίας . Το όνομα τους οφείλεται στην Αγία Μαρίνα και προέκυψε μέσω αφομοίωσης με το πέρασμα του χρόνου κάποιων γραμμάτων της λέξης , περίπου ως εξής : Άι Μαρίνα - Αι Μαργιανού - Αμαργιανού ( αυτή ήταν και η πρώτη ονομασία του χωριού ) πριν καταλήξουμε στη σύγχρονη εκδοχή με το όνομα "Αμοργιανοί" . Για τον ίδιο λόγο το επώνυμο " Αμοργιανιώτης " αποτελεί μεταγενέστερη εκδοχή της αρχικής μορφής ( "Αμαργιανιώτης" ) , επώνυμο άλλωστε με το οποίο είναι γνωστοί πολυάριθμοι αγωνιστές του '21 . Ο οικισμός βρίσκεται σε υψόμετρο 170 μέτρων και υπάγεται στο δήμο Ινάχου , ο οποίος έχει συνολικά 7.283 κατοίκους ( 2001 ) και έκταση 592.627 χιλ.στρέμματα . Απέχει 26 χιλιόμετρα από την Αμφιλοχία , 37 από τη μεγαλύτερη πόλη του νομού , το Αγρίνιο , 76 από το Μεσολόγγι ( πρωτεύουσα του νομού ) και 321 από την Αθήνα (πρωτεύουσα της χώρας ) . Οι Αμοργιανοί αποτέλεσαν και αποτελούν έως σήμερα ένα κατεξοχήν αγροτικό χωριό , στηριζόμενο διαχρονικά στην καλλιέργεια καπνού , αλλά και σε αρκετά μεγάλο βαθμό στην κτηνοτροφία . Παρόλα αυτά τα τελευταία χρόνια η καλλιέργεια καπνού διακόπηκε , με αποτέλεσμα να αυξηθεί κατακόρυφα η ανεργία και να μειωθεί στο ελάχιστο η γεωργική δραστηριότητα στην περιοχή . Έτσι λίγοι είναι πλέον εκείνοι που διατηρούν καλλιέργειες , ενώ σποραδικά καλλιεργούνται ελιές , καλαμπόκι , οπωροκηπευτικά , τριφύλλι και σπανιότερα αμπελώνες . O παλαιός οικισμός κτίστηκε το 1879 , όπως μαρτυρά και σχετική επιγραφή στην είσοδο του ναού του Αγίου Νικολάου αλλά και κάποιων σπιτιών του παλαιού οικισμού . Αξίζει να αναφερθεί ότι οι πρώτοι οικιστές του παλαιού χωριού κατοικούσαν κάτω από το αρχαίο κάστρο της περιοχής Μακριάδας . Το νέο χωριό κτίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του '60 στην πεδιάδα νοτιότερα του παλαιού οικισμού και σύμφωνα με την πιο πρόσφατη απογραφή ( 2001 ) οι κάτοικοι ανέρχονται σε 558 , παρουσιάζοντας όμως σταδιακή μείωση κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες ' αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μερικοί από αυτούς αναγκάστηκαν να αναζητήσουν εργασία σε μεγαλύτερα αστικά κέντρα ( κυρίως Αθήνα , Αγρίνιο κ.ά. ) ενώ κάποιοι άλλοι - αν και λιγότεροι τον αριθμό - αναζήτησαν λύση στο πρόβλημα της ανεργίας στο εξωτερικό . Σήμερα , πέντε περίπου δεκαετίες μετά την ανέγερσή του , το χωριό διαθέτει ασφαλτοστρωμένο οδικό δίκτυο , δημοτικό σχολείο με γήπεδο μπάσκετ , παιδική χαρά στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας και κεντρική πλατεία . Πριν μερικά χρόνια το χωριό διέθετε αστυνομικό τμήμα και ταχυδρομικό γραφείο , αμφότερα όμως έχουν εδώ και αρκετά χρόνια πάψει να λειτουργούν . Το κοντινότερο Γυμνάσιο βρίσκεται στη Μαλεσιάδα και Λύκειο στον Εμπεσό , ενώ το Κέντρο Υγείας του δήμου , το Δημαρχείο και το Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών ( Κ.Ε.Π. ) βρίσκονται στο Νέο Χαλκιόπουλο .
ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ
Είναι γνωστό πως το κλίμα της χώρας μας είναι τυπικά μεσογειακό και κυριότερα χαρακτηριστικά του αποτελούν οι σχετικά ήπιοι αλλά υγροί χειμώνες , τα θερμά και αρκετά ξηρά καλοκαίρια και οι ( σε γενικές γραμμές ) μακρές περίοδοι ηλιοφάνειας κατά τη διάρκεια του έτους . Όσον αφορά τη Δυτική Ελλάδα στην οποία εντάσσεται και η περιοχή μας , το κλίμα χαρακτηρίζεται ως υγρό . Κύριο χαρακτηριστικό του αποτελούν οι συχνότατες και συνεχείς βροχοπτώσεις τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς κυρίως μήνες ( αρχές Οκτωβρίου έως και το τέλος Μαρτίου ) συνοδευόμενες από πολύ υψηλές τιμές υγρασίας . Χιόνια πολύ σπάνια θα δει κάποιος στους Αμοργιανούς . Παρότι το κρύο το χειμώνα είναι τσουχτερό , το χαμηλό υψόμετρο της περιοχής αλλά και το πεδινό έδαφος δεν ευνοούν το φαινόμενο της χιονόπτωσης . Παρόλα αυτά - όπως θα παρατηρήσετε και στη σχετική φωτογραφία - υπήρξαν φορές που οι νιφάδες έκαναν την εμφάνισή τους στη γύρω περιοχή , ακόμη και μέσα στο χωριό , για συντομότατο όμως χρονικό διάστημα . Όσο για τη θερινή περίοδο , οι θερμοκρασίες στην περιοχή μας φθάνουν σε πολύ υψηλά επίπεδα , φθάνοντας και πιο σπάνια ξεπερνώντας ακόμα και τους 41 ή και 42'C . Μπορεί οι χιονοπτώσεις να είναι σπάνιες αλλά αυτό που χαρακτηρίζει το μικροκλίμα της περιοχής είναι οι ισχυρότατοι κατά περιόδους βόρειοι άνεμοι που πνέουν όλες τις εποχές του έτους . Το φαινόμενο αυτό βέβαια είναι κυρίως αποτέλεσμα της μορφολογίας του εδάφους της περιοχής . Κατά κανόνα η θερμότερη περίοδος του έτους περιλαμβάνει το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουλίου και το πρώτο του Αυγούστου , με τη μέση θερμοκρασία στην περιοχή της Στερεάς Ελλάδας να κυμαίνεται μεταξύ 29 και 35'C .
ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ
Σημαντικό ιστορικό αλλά και αρχαιολογικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η τοποθεσία Μακριάδα , όπου υπάρχουν σωζόμενα ερείπια κάστρου .Το μέρος αυτό βρίσκεται σε ύψος περίπου 500 μέτρων , επιτρέποντας στο μάτι του παρατηρητή να φτάσει και στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα και να αγναντέψει κυριολεκτικά όλη τη γύρω περιοχή . Το σημαντικότερο όμως στοιχείο είναι μια επιγραφή που υπάρχει χαραγμένη σε έναν ογκώδη λίθο και αναφέρει ( με κεφαλαία γράμματα ) : " Ευρίπιον έργον επιμελητάς Κριτίνας Φαρσάλιος " . Ερείπια κάστρου υπάρχουν και σε ύψωμα κοντά στο γειτονικό χωριό των Γιαννοπούλων . Τα παραπάνω στοιχεία σε συνδυασμό και με κάποια ευρήματα πέριξ της λίμνης συγκλίνουν στο ενδεχόμενο ύπαρξης αρχαίου οικισμού ή και οικισμών στην ευρύτερη περιοχή , αν και είναι αρκετά δύσκολο να προσδιοριστεί με ακρίβεια η χρονική περίοδος ανάπτυξής ή / και δραστηριοποίησής του . Προβάλλει λοιπόν επιτακτική η ανάγκη οι τοπικοί φορείς του δήμου Ινάχου αλλά και του νομού γενικότερα ( Νομαρχία ) να συνεργαστούν τόσο με την Εφορεία αρχαιοτήτων όσο και με την αρχαιολογική εταιρεία Αγρινίου , ώστε να φωτιστεί μια έως σήμερα σκοτεινή αλλά καθόλου ασήμαντη πλευρά της ιστορίας του τόπου και του νομού γενικότερα .
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ - ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΤΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ
Ι) Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ '21
Είναι ιστορικά εξακριβωμένο σύμφωνα και με τα επίσημα αρχεία του Ελληνικού Κράτους πως στον αγώνα της Απελευθέρωσης των Ελλήνων από τον Τουρκικό ζυγό (1821 - 1830 ) έλαβαν μέρος ( σε διάφορες τοπικές και όχι μόνο μάχες ) αγωνιστές από τους Αμοργιανούς . Είναι ακόμα γνωστό πως στην ευρύτερη περιοχή του Βάλτου έδρασαν πολυάριθμοι Κλέφτες και Αρματολοί . Στο σημείο αυτό είναι σκόπιμο να παραθέσουμε μερικά ονόματα αγωνιστών με καταγωγή από τους Αμοργιανούς . Αυτοί είναι : Αμαργιανιώτης Γιώργος ( υπαξιωματικός ) , Αμαργιανιώτης Μήτρος ( υπαξιωματικός ) , Σαλοδήμος Βασίλης ( στρατιώτης - αξιωματικός υπό τους Ίσκο - Καραγιάννη και Ράγκο παίρνοντας μέρος σε πολλές μάχες ) , Σαλταούρας Γιάννης ( με συμμετοχή στις μάχες Πέτα , Άρτας , Μακρυνόρους κ.ά. καθώς και στην πολιορκία του Μεσολογγίου ) . Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει στον αγωνιστή Μάστορα ή Σαλοδήμο ή Αμοργιανιώτη Γεώργιο . Υπήρξε γενναιότατος πολεμιστής και σύμφωνα με αίτηση που κατέθεσε ο ανιψιός του Ανδρέας αναφερόμενος στη δράση του θείου του , μαθαίνουμε ι μεταξύ άλλων : "' Όλος του ο βίος ήτο γεμάτος από αγώνες και ανδραγαθήματα κατά των εχθρών της πατρίδος . Μεταξύ χιλιάδων στρατιωτών αυτός πρώτος επετέθη εις Άρταν , ούτος πρώτος εις (...) και πρώτος ούτος ετιμήθη με τον βαθμόν του πεντηκοντάρχου εις την στρατηγίαν του Α.Καραγιάννη . Τούτου πεσόντος εις την δευτέραν πολιορκίαν πρό της εξόδου ευρέθη υπό τας διαταγάς του στρατηγού Ι.Ζέρβα " . Ο αγωνιστής Λίτζος Χρήστος
έλαβε μέρος στις μάχες Πλάκας , Άρτας , Μακρυνόρους όπου έδειξε δείγματα ηρωισμού , διατελώντας υπό τις διαταγές των Γ.Καραισκάκη , Θ.Γρίβα και Γ.Γρίβα . Ένας ακόμη συμπατριώτης μας ο οποίος έλαβε μέρος σε πολεμικές συγκρούσεις ονομαζόταν Ζώης Βασίλειος . Οι οπλαρχηγοί Ράγκος , Ν.Ζέρβας και Ν.Μπότσαρης σημειώνουν ότι ο Ζώης διέπρεψε σε πολλές μάχες υπηρετώντας την πατρίδα καθ' όλο το διάστημα του πολέμου * {1} .
ΙΙ) ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ '40 Σημαντική υπήρξε η συμβολή των Αμοργιανιωτών στον πόλεμο του '40 , μιας και για τα Ελληνοαλβανικά βουνά έφυγαν αμέσως μετά την κήρυξη του πολέμου από τους Ιταλούς περίπου 20 νέοι του χωριού . Αξίζει εδώ να αναφερθεί το όνομα του Κωνσταντίνου Λ. Σαλταούρα , ενεργού και σημαντικού μέλους της ( ΕΑΜικής ) Εθνικής Αντίστασης . Υπήρξε στέλεχος του Ε.Α.Μ. ( Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο ) , λαμβάνοντας μέρος στο Εθνικό Συμβούλιο κατά τη διάρκεια της Αντίστασης , στο οποίο συμμετείχαν αντιπρόσωποι των περισσότερων περιοχών της Ελλάδας . Η πρώτη συνεδρίαση του Συμβουλίου πραγματοποιήθηκε στις 7 Μαΐου του 1944 στο ιστορικό χωριό Κορασίδες της Ευρυτανίας με τη συμμετοχή εκλεγμένων αντιπροσώπων από όλες τις περιφέρειες της χώρας , ενώ ο Σαλταούρας έλαβε μέρος ως ένας από τους 21 αντιπροσώπους της Στερεάς Ελλάδας ( εκπροσωπώντας την περιοχή του Βάλτου ) . Προτομή του βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας . Τα αποκαλυπτήρια πραγματοποιήθηκαν το Σεπτέμβριο του 2007 παρουσία πλήθους κόσμου , συμπεριλαμβανομένων πολλών τοπικών φορέων , βουλευτών του νομού , του δημάρχου Ινάχου κ. Αθανάσιου Τορουνίδη , εκπροσώπων της Εκκλησίας , πολιτιστικών συλλόγων καθώς και της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Δήμου Αγρινίου .
ΤΙ ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ
Οι εκκλησίες που μπορεί κανείς να επισκεφθεί στην ευρύτερη περιοχή είναι αυτή του Αγίου Νικολάου στο παλαιό χωριό κυρίως λόγω του πανέμορφου φυσικού τοπίου που την περιβάλλει και η Αγία Παρασκευή . Πραγματικά ξεχωριστή είναι η φυσική ομορφιά της γύρω περιοχής την οποία διασχίζει ένας εκ των μεγαλυτέρων παραποτάμων του Αχελώου , ο Ίναχος ( Μπζάκος για τους ντόπιους ) , οι πηγές του οποίου ξεκινούν από τις παρυφές του νομού ( στα σύνορα με το νομό Άρτας ) δημιουργώντας ένα πλήθος από πανέμορφες ρεματιές γεμάτες αιωνόβια πλατάνια . Από τον παραπάνω ποταμό πήρε το όνομά του και ο ομώνυμος δήμος ο οποίος περιλαμβάνει συνολικά 15 δημοτικά διαμερίσματα ( πρώην κοινότητες ) . Τα πλησιέστερα στους Αμοργιανούς χωριά - οικισμοί είναι : Μαλεσιάδα ( 395 κάτοικοι / 2001 ) , Γιαννόπουλοι , Ποδογορά , Μπαμπαλιό και Μαλατέικο ( ενσωματώθηκε το 1972 στην κοινότητα Αμοργιανών ) . Η οδική σύνδεση με όλα τα χωριά γίνεται μέσω ασφαλτοστρωμένου δικτύου ( αν και σε αρκετά τμήματα χρειάζεται συντήρηση και βελτιωτικά έργα ) με εξαίρεση αυτής με το Μαλατέικο όπου το μεγαλύτερο κομμάτι της διαδρομής ( 6 από τα 9 χιλιόμετρα ) είναι χωματόδρομος σε καλή σχετικά κατάσταση . Δεν παύει όμως να αποτελεί μια πανέμορφη διαδρομή , αφού το μεγαλύτερο τμήμα της έχει θέα στη λίμνη και περνά μέσα από τοποθεσίες γεμάτες πλατάνια και ρεματιές με τρεχούμενα νερά . Από το λόφο " Στρογγυλός " ή " Στρογγυλό " μπορεί κανείς να απολαύσει την υπέροχη θέα προς τα γειτονικά χωριά και τα καταπράσινα βουνά , καθώς και ένα τμήμα της ξεχωριστής (τεχνητής) λίμνης Καστρακίου , μίας από τις ομορφότερες του νομού . Επίσης ο επισκέπτης αξίζει να κάνει και έναν περίπατο ως το παλιό χωριό , όπου ερείπια των πετρόκτιστων σπιτιών στέκουν μέχρι σήμερα , καθώς και να περπατήσει ως τις όχθες της λίμνης όπου τα ψηλά καλάμια κρύβουν καλά ένα πανέμορφο πέτρινο γεφύρι (βρίσκεται στα όρια με την Ποδογορά) . Βέβαια η πρόσβαση σε αυτό δεν είναι και τόσο εύκολη , μιας και το νερό της λίμνης κρύβει το μεγαλύτερο μέρος του και τα ψαθιά εμποδίζουν κάποιον να πλησιάσει και να το ανέβει . Αν και δεν μπορούμε να είμαστε απόλυτα βέβαιοι για τη χρονολογία κατασκευής του το πιθανότερο είναι ότι χτίστηκε πριν από την Τουρκοκρατία , όπως και τα περισσότερα πέτρινα γεφύρια στο νομό . Είναι μονότοξο με άνοιγμα γύρω στα 25 μέτρα και ύψος 9 , ενώ το πλάτος του μαζί με τα χτιστά στηθαία φτάνει τα 2 μέτρα * {2} .
ΟΙ ΑΜΟΡΓΙΑΝΟΙ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ
- ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ : 648 (1991) / 558 (2001) - ΕΚΤΑΣΗ : 59.748 στρέμ. - ΠΟΣΟΣΤΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΕΠΙ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ : 7.12% - ΥΨΟΜΕΤΡΟ : 170 μ. - ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΜΗΚΟΣ : 21 21 ' 38.64 N - ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΠΛΑΤΟΣ : 38 51' 58.16 Ν - ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ : 30018 - ΥΠΕΡΑΣΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΛΗΣΗΣ : 26470 - ΚΩΔΙΚΟΣ ΠΝΑΚΙΔΩΝ Ι.Χ. : GR - AI..
ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ
- ΔΗΜΟΣ ΙΝΑΧΟΥ : 26470 22490 / FAX : 26470 22386 / e- mail : inahos@otenet.gr / T.K. 30017 - ΣΤΑΘΜΟΣ Κ.Τ.Ε.Λ. ΑΓΡΙΝΙΟΥ : 26410 22538 / 22490 - ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ ΤΜΗΜΑΤΑ : ΕΜΠΕΣΟΥ - 26470 31222 / Ν.ΧΑΛΚΙΟΠΟΥΛΟΥ - 26470 22345 - ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ : ΑΓΡΙΝΙΟΥ - 26410 28666 / ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ - 26420 22010 - ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΧΑΛΚΙΟΠΟΥΛΩΝ : 26470 23380 - ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ : 26420 23912 - ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΜΠΕΣΟΥ : 26470 31225
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- {1} ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΧΑΡ.ΤΕΛΩΝΑ - " ΟΙ ΠΡΟΜΑΧΟΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ - ΒΑΛΤΙΝΟΙ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΟΥ '21 " ( 'Έκδοση Ιεραποστολικού Συλλόγου Αμφιλοχίας " Ο Κυρηναίος " )
( Αμφιλοχία 2004 )
- {2} Περιοδικό " ΓΕΩΤΡΟΠΙΟ " 17 Ιανουαρίου 2009 ( αρ.457 )