Χρήστης:Ioannatsa/πρόχειρο/Πολυφωνικό τραγούδι της Ηπείρου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Αυτή η σελίδα είναι ένα πρόχειρο του χρήστη Ioannatsa. Εξυπηρετεί ως χώρος δοκιμών και ανάπτυξης σελίδων της Βικιπαίδειας και δεν είναι εγκυκλοπαιδικό λήμμα.


 Διαγραφή αυτού του προχείρου 

1. Αντιγράψτε αυτό: #ΑΝΑΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ [[Χρήστης:Ioannatsa/πρόχειρο]]
2. Κάντε κλικ εδώ
3. Κάντε το επικόλληση στην αρχή της σελίδας
4. Πατήστε «Δημοσίευση»

Το Πολυφωνικό τραγούδι της Ηπείρου είναι κομμάτι της παραδοσιακής ελληνικής μουσικής με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της λαϊκής πολυφωνίας η οποία συναντάται σε ελάχιστες περιοχές ανά τον κόσμο. Η ιδιαιτερότητά του συνίσταται στο συλλογικό του χαρακτήρα,στην αυστηρή διάκριση των ρόλων του σχήματος καθώς και στο γεγονός ότι οι ρίζες του εικάζεται πως ανάγονται σε προελληνικές ή αρχαϊκές εποχές.

Πού συναντάται[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βορειοδυτικά του νομού Ιωαννίνων - χωριά του Πωγωνίου-Παρακάλαμος,χωριά της βόρειας Κόνιτσας-βορειοανατολικά της Θεσπρωτίας-Τσαμανιάς,Λιάς,Βαβούρι,Πόβλα- και κυρίως στη Βόρεια Ήπειρο σε χωριά της ελληνικής μειονότητας στα νότια της Αλβανίας-Δερόπολη, Άνω Πωγώνι, Βουθρητό, Χειμάρα.

Προέλευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Είναι δύσκολο να βρούμε τις ρίζες της Ηπειρώτικης πολυφωνίας στα ίχνη των αιώνων. Όλοι οι μελετητές συγκλίνουν στην άποψη για έναν πολιτισμό με βαθιές ρίζες που ξεκινά πριν εμφανιστεί η Βυζαντινή μουσική και φτάνει και σε προελληνικές ή αρχαϊκές εποχές με πολιτισμικές γέφυρες που ενώνουν τα Βαλκάνια με τη Νότια Ασία περνώντας από τον Καύκασο, τη Βόρεια Περσία, το Αφγανιστάν, τη Νότια Ινδία.

Χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ρόλοι[1][2][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πάρτης ή παρτής ή σηκωτής είναι αυτός που «ξεκινάει« , «παίρνει το τραγούδι» κάνοντας την εισαγωγή της μελωδίας. Καθοδηγεί την ομάδα και είναι δεξιοτέχνης που επιδίδεται σε λαρυγγισμούς αυτοσχεδιάζοντας πολλές φορές.Το ρόλο αυτό τον έχει ένας (άνδρας ή γυναίκα) είτε δύο που εναλλάσσονται (άντρας και γυναίκα).Με το πρώτο «πάρσιμο» ο πάρτης μεταδίδει και τη μουσική βάση του τραγουδιού (τονικότητα) ώστε να ακολουθήσουν καλοκουρδισμένα και οι υπόλοιπες φωνές. Η εκφορά της πρώτης μουσικής φράσης από τον πάρτη γίνεται συνήθως σε ύφος μουσικής απαγγελίας μπορεί όμως να έχει και μελωδικό χαρακτήρα. [3]
  • Γυριστής είναι αυτός που «γυρίζει» το τραγούδι, ο δεύτερος που απαντά στον πάρτη και τον συνδέει με την ομάδα.Είναι συνήθως άνδρας. Ακολουθεί τον πάρτη αλλά ο ρόλος του είναι αρκετά αυτοσχεδιαστικός
  • Κλώστης είναι ένας επιπλέον ρόλος ή σε αντικατάσταση του γυριστή ο οποίος «κλώθει» το τραγούδι κάνοντας ιδιόμορφους λαρυγγισμούς ανάμεσα στην τονική και την υποτονική της μελωδίας.[4] Είναι μια τεχνική που θυμίζει την κίνηση του χεριού στο αδράχτι όταν κλώθει το νήμα.Είναι συνήθως άνδρας.
  • Ρίχτης είναι το μέλος των Ισοκρατών που μετά το ξεκίνημα του πάρτη «ρίχνει»το τραγούδι με ένα επιφώνημα(αχ ωχ ωχ ή άντε), επιτρέποντας στον πάρτη να ανασάνει και να συνεχίσει το τραγούδι και μπαίνει με τους Ισοκράτες στην συνήχηση.Είναι συνήθως άνδρας.
  • Ισοκράτες είναι τα μέλη του σχήματος που «κρατούν το ίσο», το λεγόμενο ισοκράτημα. Μπαίνουν μετά την εισαγωγή του πάρτη ή «πάρσιμο» και το «γύρισμα» του γυριστή ή το «κλώσιμο» του κλώστη. Ο ρόλος τους είναι πολύ βασικός καθώς αυτός είναι που ορίζει το σχήμα σαν πολυφωνικό. Ο αριθμός τους κυμαίνεται από δύο έως δέκα και μπορεί να είναι άνδρες και γυναίκες αλλά και μόνο άνδρες ή μόνο γυναίκες.
  • Προλογιστής είναι συνήθως άνδρας και μέλος των ισοκρατών. Προλογίζει τον παρτή κάνοντας μουσική απαγγελία στον κάθε στίχο που θα ερμηνεύσει. Μερικές φορές μπορεί να είναι και ο ίδιος ο παρτής.

Θεματολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έρευνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φορείς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το λήμμα τελειώνει εδώ.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Το Ηπειρώτικο Πολυφωνικό Τραγούδι | Polysong». www.polysong.eu. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2018. 
  2. Το ελληνόφωνο πολυφωνικό τραγούδι στο νότιο τμήμα της Επαρχίας Πωγωνίου στην Ήπειρο, Βιβή Κανελλάτου, Ερευνητικό Κέντρο Ελληνικού Τραγουδήματος, Αθήνα 2010
  3. «Το Ηπειρώτικο Πολυφωνικό Τραγούδι | Polysong». www.polysong.eu. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2018. 
  4. «Λ. ΛΙΑΒΑΣ, ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ, "ΑΠΕΙΡΟΣ"». polyphonic.forumgreek.com. http://polyphonic.forumgreek.com/t112-topic. Ανακτήθηκε στις 2018-10-15. 

Βιβλιογραφικές πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Άπειρος 1, 1998 (Λ.Λιάβας)
  • τίτλος. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]