Μετάβαση στο περιεχόμενο

Επανάσταση των Φιλιππίνων του 1986

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Επανάσταση της Λαϊκής Δύναμης
Η Κορασόν Ακίνο κατά την ορκωμοσία της στις 25 Φεβρουαρίου 1986
Ημερομηνία22 με 25 Φεβρουαρίου 1986
ΤόποςΦιλιππίνες, κυρίως στην Λεωφόρο Επιφάνιο ντε λος Σαντος (EDSA), στην Μανίλα
Αίτια
  • Ευρεία νοθεία κατά τις προεδρικές εκλογές του 1986
  • Δολοφονία του ηγέτη της αντιπολίτευσης, Νίνοϊ Ακίνο, το 1983
  • Απολυταρχική και ολοκληρωτική διακυβέρνηση του Φερδινάντο Μάρκος
ΜέθοδοιΕιρηνικές διαδηλώσεις, πολιτική ανυπακοή
ΑποτέλεσμαΝίκη των διαδηλωτών
Εμπλεκόμενες πλευρές
Αντιπολίτευση κατά του Μάρκος
Κυβέρνηση των Φιλιππίνων
Ένοπλες δυνάμεις των Φιλιππίνων (μέρος)
Ένοπλες δυνάμεις των Φιλιππίνων (μέρος)
Ηγετικά πρόσωπα
Αριθμός
2.000.000+ διαδηλωτές
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Η Επανάσταση της Λαϊκής Δύναμης[1][2][3] ήταν μια ειρηνική επανάσταση που συνέβη στις Φιλιππίνες, από τις 22 έως 25 Φεβρουαρίου του 1986 και ανέτρεψε τον επί χρόνια δικτάτορα Φερδινάντο Μάρκος. Οι διαδηλώσεις ξέσπασαν μετά τις πρόωρες προεδρικές εκλογές του 1986, στις οποίες ο Μάρκος αυτοανακηρήχθηκε νικητής, παρόλες τις κατηγορίες για μαζική εκλογική νοθεία. Οι διαδηλώσεις οδήγησαν στο τέλος της δικτατορίας του Φερδινάντο Μάρκος και στην αποκατάσταση της δημοκρατίας στις Φιλιππίνες, με πρώτη πρόεδρο την Κορασόν Ακίνο.

Κατά την διάρκεια της δικτατορίας του, ο Φερδινάντο Μάρκος είχε φιμώσει κάθε αντιπολιτευόμενη φωνή και είχε διώξει μέχρις εσχάτων τους πολιτικούς του αντιπάλους, με αποκορύφωνα την δολοφονία του ηγέτη της αντιπολίτευσης Μπενίνιο «Νίνοϊ» Ακίνο,[4] τον Αύγουστο του 1983 κατά την επιστροφή του στις Φιλιππίνες από την εξορία. Κατά συνέπεια, η επανάσταση θεωρήθηκε ευρέως ως μια νίκη του λαού ενάντια στον ολοκληρωτισμό, ενώ έγινε πρωτοσέλιδο στις διεθνείς ειδήσεις ως «η επανάσταση που εξέπληξε τον κόσμο».[5]

Η πλειονότητα των διαδηλώσεων συνέβησαν στην Λεωφόρο Επιφάνιο ντε λος Σάντος (Αγγλικά: Epifanio de los Santos Avenue), ευρύτερα γνωστή με το ακρωνύμιο EDSA, στην Μανίλα, από τις 22 έως τις 25 Φεβρουαρίου 1986. Για αυτόν το λόγο το κίνημα αυτό είναι πολύ γνωστό και με την ονομασία «Επανάσταση EDSA».[6] Στις διαδηλώσεις συμμετείχαν πάνω από δύο εκατομμύρια Φιλιππινέζοι πολίτες, ενώ παράλληλα ενεπλάκησαν διάφορες πολιτικές, στρατιωτικές και θρησκευτικές ομάδες. Οι διαδηλώσεις ανάγκασαν τον Φερδινάντο Μάρκος και την οικογένειά του να εγκαταλείψουν τις Φιλιππίνες, με τη βοήθεια της κυβέρνησης των ΗΠΑ, και να αυτοεξοριστούν για τα επόμενα χρόνια στην Χαβάη. Ο Φερδινάντο Μάρκος πέθανε στην εξορία το 1989, ενώ η οικογένειά του επέστρεψε στις Φιλιππίνες το 1991. Η Κορασόν Ακίνο, γυναίκα του δολοφονηθέντος ηγέτη της αντιπολίτευσης Νίνοϊ Ακίνο, ορκίστηκε ως η ενδέκατη πρόεδρος των Φιλιππίνων και η πρώτη πρόεδρος της Πέμπτης Δημοκρατίας των Φιλιππίνων.[7]

Η ιστορία των Φιλιππίνων για τις δύο δεκαετίες πριν την επανάσταση του 1986 είναι άμεσα συνυφασμένη με μία φυσιογνωμία: τον Φερδινάντο Μάρκος.

Η δικτατορία του Μάρκος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φερδινάντο Μάρκος έγινε πρώτη φορά Πρόεδρος των Φιλιππίνων έπειτα από την νίκη του στις προεδρικές εκλογές του 1965. Κατά την διάρκεια της πρώτης θητείας του ως πρόεδρος προώθησε πολλά δημόσια έργα και μεταρρύθμισε τον αγροτικό και τον βιομηχανικό τομέα. Επανεκλέχτηκε το 1969, όμως οι εκλογές σημαδεύτηκαν από βία και κατηγορίες για νοθεία. Στην δεύτερή του θητεία, αντιμετώπισε φοιτητικές και αριστερές διαδηλώσεις, καθώς και ταραχές από διάφορες παραστρατιωτικές ομάδες. Σε αυτό το κλίμα, μετατοπίστηκε σταδιακά προς τον αυταρχισμό.

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας της 24ης Σεπτεμβρίου του 1972, την ημέρα που ο Μάρκος κήρυξε τον στρατιωτικό νόμο. Ο πηχυαίος τίτλος γράφει: «Ο ΦΜ (συντομογραφία του Φερδινάντο Μάρκος) κηρύσσει στρατιωτικό νόμο»

Το τότε σύνταγμα των Φιλιππίνων του επέτρεπε μόνο δύο προεδρικές θητείες. Ωστόσο, το 1972 -έναν χρόνο πριν λήξει η τελευταία του θητεία-, κήρυξε στρατιωτικό νόμο, προφασιζόμενος, μεταξύ άλλων, κίνδυνο κομμουνιστικής επανάστασης. Στα επόμενα χρόνια, κυβέρνησε την χώρα απολυταρχικά. Φυλάκισε τους πολιτικούς του αντιπάλους, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτό του Νίνοϊ Ακίνο, ενώ υπέταξε τον στρατό στις θελήσεις του καθεστώτος. Ακόμα, χρησιμοποίησε τα δημόσια ταμεία για να ικανοποιήσει τον υπερπολυτελή τρόπο ζωής που ήθελαν αυτός και η γυναίκα του, Ιμέλντα. Παρόλο που ο στρατιωτικός νόμος τερματίστηκε θεωρητικά το 1981, συνέχισε να κυβερνά ολοκληρωτικά. Από τις αρχές της δεκαετίας του 80', πάντως, η αντιπολίτευση εναντίον του όλο και ισχυροποιούνταν.

Το 1983, επέστρεψε, έπειτα από 3 χρόνια αυτοεξορίας, ο Νίνοϊ Ακίνο (ο οποίος το 1980 είχε αποφυλακιστεί), που φαινόταν τώρα ως ο σοβαρότερος αντίπαλος του Μάρκος. Πριν προλάβει όμως να κατέβει από το αεροπλάνο που τον μετέφερε πίσω στην πατρίδα, δολοφονείται από πυροβολισμό. Παρόλο που δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο αν ο ίδιος ο Μάρκος ήταν αυτός που διέταξε την δολοφονία του, αυτή προκάλεσε την οργή του λαού για το διεφθαρμένο καθεστώς, και συσπείρωσε την αντιπολίτευση.[8][9]

Πορεία προς την επανάσταση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Διαδήλωση συγγενών θυμάτων. Κατά την διάρκεια του στρατιωτικού νόμου έγιναν σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων: φυλακίσεις, εξαφανισμοί, βασανισμοί, εξωδικαστικές εκτελέσεις.[10]

Η κακή οικονομική κατάσταση που είχαν περιέλθει τα τελευταία χρόνια οι Φιλιππίνες, σε συνδυασμό με την γενικευμένη δυσαρέσκεια του λαού, ανάγκασαν τον Μάρκος να ανακοινώσει πρόωρες προεδρικές εκλογές για το 1986. Στις εκλογές, υποψήφιος της αντιπολίτευσης ήταν η Κορασόν Ακίνο, η χήρα του Νίνοϊ. Οι εκλογές έγιναν στις 7 Φεβρουαρίου 1986. Η επίσημη εκλογική επιτροπή της χώρας έβγαλε τον Μάρκος ως τον νικητή, παρά τις κατηγορίες για μαζική εκλογική νοθεία. Αντίθετα, μία ανεξάρτητη επιτροπή που επιτηρούσε τις εκλογές, έβγαλε, σύμφωνα με την δική της καταμέτρηση, την Κορασόν Ακίνο πρώτη. Ως εκ τούτου, η Κορασόν Ακίνο αρνήθηκε να αναγνωρίσει τα επίσημα αποτελέσματα και κάλεσε τον κόσμο σε πολιτική ανυπακοή. Σε αυτό το πλαίσιο, οι Φιλιππίνες οδηγήθηκαν στο κίνημα της Λαϊκής Δύναμης.[8][9]

Αμέσως μετά την ορκωμοσία της, η Κορασόν Ακίνο εξέδωσε τη Διακήρυξη Νο. 3, που περιείχε ένα προσωρινό σύνταγμα (γνωστό και ως Σύνταγμα της Ελευθερίας), ενώ καθιέρωνε μια επαναστατική κυβέρνηση. Αυτό επέτρεψε στην Ακίνο να ασκεί τόσο εκτελεστικές όσο και νομοθετικές εξουσίες. Μεταξύ των πρώτων πράξεών της ήταν να καταργήσει μονομερώς την βουλή που είχε εκλεγεί το 1984, επί δικτατορίας, και που το κόμμα του Μάρκος κατείχε την πλειοψηφία.[11] Το 1987, η Κορασόν Ακίνο διοργάνωσε ένα δημοψήφισμα, το οποίο επικύρωσε το σύνταγμα που ισχύει στις Φιλιππίνες έως και σήμερα.[12]

Κατά τα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησής της, η Πρόεδρος Ακίνο αντιμετώπισε πολλές απόπειρες πραξικοπήματος από μέλη των ενόπλων δυνάμεων.

Άλλες συνέπειές της περιελάμβαναν την αποκατάσταση της ελευθερίας του Τύπου, την κατάργηση των κατασταλτικών νόμων που επιβλήθηκαν από την δικτατορία και την υποταγή του στρατού στην πολιτική εξουσία, παρά τις πολλές απόπειρες πραξικοπήματος κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης της Ακίνο.[13]

Η Επανάσταση της Λαϊκής Δύναμης ενέπνευσε ειρηνικά κινήματα σε όλο τον κόσμο που ζητούσαν δημοκρατική αλλαγή. Πολλές παρόμοιες επαναστάσεις ακολούθησαν έκτοτε, λαμβάνοντας το παράδειγμα των Φιλιππίνων, όπως αυτή στην Ανατολική Γερμανία και σε πολλές άλλες χώρες του πρώην Ανατολικού Μπλοκ (βλέπε Φθινόπωρο των Εθνών), οι περισσότερες από τις οποίες είχαν άμεση σχέση με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου το 1989.[14] Ακόμα, η επανάσταση επηρέασε τα κινήματα εκδημοκρατισμού διαφόρων άλλων ασιατικών χωρών όπως της Ταϊβάν και της Νότια Κορέα.[13]

Η επέτειος της Επανάστασης EDSA εορτάζεται κάθε χρόνο στις 25 Φεβρουαρίου, και είναι μια ειδική δημόσια αργία στις Φιλιππίνες.[15][16]

Παρά την κατάρρευση του δικτατορικού καθεστώτος του Μάρκος από την επανάσταση, και την αποκατάσταση της δημοκρατίας, η οικογένεια Μάρκος, αφού επέστρεψε στις Φιλιππίνες το 1991, εδραιώθηκε σιγά-σιγά στην πολιτική σκηνή της χώρας, κυρίως μέσω της συστηματικής διάδοσης ψεμάτων και παραπληροφόρησης σχετικά με την διακυβέρνηση του Φερδινάντο Μάρκος.[17][18] Το αποτέλεσμα ήταν η Ιμέλντα Μάρκος και τα παιδιά της Μπόνγκμπονγκ και Ιμέε να καταλαμβάνουν δημόσια αξιώματα ήδη από την δεκαετία του 1990. Το 2022, ο Μπόνγκμπονγκ Μάρκος εξελέγη, με ένα εντυπωσιακό ποσοστό, πρόεδρος των Φιλιππίνων στις προεδρικές εκλογές του ίδιου έτους, έπειτα από μία προεκλογική εκστρατεία που σημαδεύτηκε από μαζική παραπληροφόρηση εναντίον των πολιτικών του αντιπάλων.[19] Η εκλογή του σήμανε την επιστροφή της οικογένειας Μάρκος στην εξουσία, μόλις 36 χρόνια μετά την Επανάσταση της Λαϊκής Δύναμης.[20][21]

  1. «G.R. No. 88211». www.lawphil.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2022. 
  2. https://kyoto-seas.org/pdf/31/1/310105.pdf
  3. «G.R. No. L-82380 April 29, 1988 - AYER PRODUCTIONS PTY. LTD., ET AL. v. IGNACIO M. CAPULONG, ET AL. : April 1988 - Philippine Supreme Court Decisions». www.chanrobles.com. 
  4. «The Original People Power Revolution». QUARTET p. 77. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Φεβρουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2008. 
  5. Kumar, Ravindra (2004), Mahatma Gandhi at the Close of Twentieth Century, Anmol Publications PVT. LTD., σελ. 168, ISBN 978-81-261-1736-9, https://books.google.com/books?id=lTNpstqGlAMC&q=EDSA+Revolution&pg=PA168, ανακτήθηκε στις December 2, 2007 
  6. «Speech of President Corazon Aquino on the EDSA Flag Raising, February 25, 1987 | GOVPH». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2022. 
  7. «Edsa people Power 1 Philippines». Angela Stuart-Santiago. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2007. 
  8. 8,0 8,1 «Ferdinand Marcos | Biography, President, Wife, & Facts | Britannica». www.britannica.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2022. 
  9. 9,0 9,1 Editors, Biography com. «Ferdinand Marcos». Biography (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2022. 
  10. «Alfred McCoy, Dark Legacy: Human rights under the Marcos regime». www.hartford-hwp.com. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2022. 
  11. Joaquin G. Bernas (1995). The Intent of the 1986 Constitution Writers. Manila, Philippines: Rex Book Store. σελίδες 2–4. 
  12. «Philippine Constitutions | GOVPH». Official Gazette of the Republic of the Philippines (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2022. 
  13. 13,0 13,1 McGeown, Kate (February 25, 2011). «People Power at 25: Long road to Philippine democracy». BBC.co.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις February 26, 2011. https://web.archive.org/web/20110226073508/http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-pacific-12567320. Ανακτήθηκε στις February 25, 2011. 
  14. «Comment: Remembering the Philippine's People Power Revolution». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2017. 
  15. Proclamation No. 295: Declaring 2012 National Holidays Αρχειοθετήθηκε 2013-01-17 στο Wayback Machine., December 12, 2011, Official Gazette of the Philippines
  16. «Proclamation No. 1841» (PDF). Philippine Labor Laws. 21 Ιουλίου 2009. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 10 Οκτωβρίου 2017. 
  17. Whaley, Floyd (February 23, 2016). «30 Years After Revolution, Some Filipinos Yearn for 'Golden Age' of Marcos». The New York Times (Manila). https://www.nytimes.com/2016/02/24/world/asia/30-years-after-revolution-some-filipinos-yearn-for-golden-age-of-marcos.html. Ανακτήθηκε στις December 26, 2020. «But in the decades since Marcos was ousted and fled the country, the outrage has faded for many Filipinos. Despite the accusations of widespread corruption and human rights violations, none of the Marcos family members have been jailed. The family has quietly returned to politics — Mrs. Marcos is a now member of Congress, while her daughter Imee Marcos is a governor.» 
  18. Berdoz, Enrico (2020-12-12). «Propaganda web: Pro-Marcos literature, sites, and online disinformation linked». ABS-CBN News. https://news.abs-cbn.com/spotlight/12/12/20/propaganda-web-pro-marcos-literature-sites-and-online-disinformation-linked. Ανακτήθηκε στις 2022-02-24. 
  19. «Election disinformation efforts target to damage Robredo's image, boost Marcos Jr.'s». RAPPLER (στα Αγγλικά). 18 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2022. 
  20. Cabato, Regine; Westfall, Sammy (May 10, 2022). «Marcos family once ousted by uprising wins Philippines vote in landslide». Washington Post. https://www.washingtonpost.com/world/2022/05/10/philippines-presidential-election-result-ferdinand-bongbong-marcos/. Ανακτήθηκε στις June 5, 2022. 
  21. Ratcliffe, Rebecca (May 9, 2022). «Ferdinand Marcos Jr triumphs in Philippines presidential election». The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2022/may/09/ferdinand-marcos-jr-triumph-philippines-presidential-election. Ανακτήθηκε στις June 5, 2022.