Μετάβαση στο περιεχόμενο

Υστερομινωικό νεκροταφείο Αρμένων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 35°19′05″N 24°27′46″E / 35.31806°N 24.46278°E / 35.31806; 24.46278

Νεκρόπολη Αρμένων
Χάρτης
Είδοςαρχαιολογική θέση και κοιμητήριο
Γεωγραφικές συντεταγμένες35°19′5″N 24°27′46″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Ρεθύμνης
ΤοποθεσίαΣωματάς Ρεθύμνης
ΧώραΕλλάδα
Προστασίααρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα
Commons page Πολυμέσα
η είσοδος του αρχαιολογικού χώρου
Ο μεγαλύτερος των τάφων
Σαρκοφάγος Αρμένων στο Μουσείο Χανίων

Το Υστερομινωικό Νεκροταφείο Αρμένων (13ος - 12ος αιώνας π. Χ.)[1] βρίσκεται νότια της πόλης του Ρεθύμνου (10 χιλιόμετρα) και κοντά στο χωριό των Αρμένων, στη θέση Πρινοκέφαλο, στην περιοχή Μοναχή Ελιά[2].

Η ύπαρξη του αρχαιολογικού χώρου: αποκαλύφθηκε το 1965, όταν στο δημοτικό σχολείο Σωματά, ένας δωδεκάχρονος μαθητής κρατούσε ένα αγγείο και έπαιζε με αυτό. Ο δάσκαλός του το είδε, κατάλαβε ότι επρόκειτο για εύρημα μεγάλης αρχαιολογικής αξίας και ρώτησε πού το βρήκε. Ειδοποίησαν τότε την Αρχαιολογική Υπηρεσία Ρεθύμνου και ο μαθητής με τον πατέρα του-βοσκός στην περιοχή- υπέδειξαν το μέρος στη Θέση Πρινοκέφαλο της (τότε) κοινότητας Αρμένων (συγκεκριμένα μια οπή στο έδαφος, από την οποία έβλεπαν να βγαίνουν ασβοί), όπου βρήκαν αυτό και άλλο ένα αγγείο και παρέδωσαν τα ευρήματα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ρεθύμνου, λαμβάνοντας σημαντική χρηματική αμοιβή. Από το 1969 ξεκίνησαν οι ανασκαφικές εργασίες οι οποίες έφεραν στο φως εκτεταμένο νεκροταφείο υστερομινωικών χρόνων, το οποίο ανασκάπτεται συστηματικά έως σήμερα Έχουν βρεθεί 220 τάφοι μέσα σε ένα όμορφο δάσος βελανιδιάς. Οι περισσότεροι τάφοι είναι θολωτοί που έχουν λαξευτεί στον μαλακό βράχο με προσανατολισμό ανατολή-δύση και έχουν λαξευτό επίσης στο μαλακό βράχο στενό διάδρομο που οδηγεί στον θάλαμο. Μόνο ένας τάφος είναι κτιστός θολωτός. Οι τάφοι ήταν οικογενειακοί: περιείχαν πολλούς νεκρούς που αποθέτονταν είτε στο δάπεδο είτε σε σαρκοφάγους. Σε ορισμένους τάφους η προσέγγιση στο θάλαμο γίνεται με κατηφορικό δρόμο και σε άλλους με σκαλιά. Τα κτερίσματα (κεραμική - όπλα - εργαλεία - κοσμήματα), παρέχουν σημαντικές πληροφορίες για την τέχνη, τη θρησκεία και την κοινωνική οργάνωση της εποχής. Ένα σημαντικό στοιχείο της ανακάλυψης ήταν το ότι οι περισσότεροι από τους τάφους βρέθηκαν ασύλητοι και φυσικά περιείχαν πάρα πολλά και πλούσια ευρήματα. Κεραμικά αγγεία, ειδώλια, χάλκινα όπλα, ωραία κοσμήματα, πολλά εργαλεία, ένα περίαπτο με επιγραφή σε γραφή Γραμμική Α, κλπ. Μάλλον πρόκειται για οικογενειακούς τάφους με περισσότερους του ενός νεκρούς τοποθετημένους ή στο δάπεδο ή μέσα σε πήλινες λάρνακες, οι οποίες εντυπωσιάζουν με τον ωραιότατο και πλούσιο διάκοσμό τους με θέματα από τη φύση και τις θρησκευτικές τελετές. Το νεκροταφείο προϋποθέτει Υστερομινωικό οικισμό στην περιοχή[3]. Οι ανασκαφές συνεχίζονται και σήμερα στόχος των τελευταίων ανασκαφικών εργασιών είναι ο εντοπισμός και η αποκάλυψη και της αντίστοιχης πόλης. Η πόλη στην οποία ανήκε το νεκροταφείο εικάζεται ότι ήταν πολυπληθής, αφού κάθε τάφος ήταν οικογενειακός και εντοπίζεται κοντά στο χωριό Κάστελλος Ρεθύμνου.

Περιγραφή δύο επικρατέστερων τύπων τάφου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κτιστός θολωτός τάφος Ο τάφος 200 είναι ο μόνος κτιστός θολωτός τάφος του νεκροταφείου. Ο δρόμος του έχει μήκος 4,55μ. και πλάτος 1,32μ. Στην αρχή του υπάρχουν σκαλιά. Η είσοδος έκλεινε με καλυπτήρια πλάκα. Στον κυκλικό θάλαμο βρέθηκαν χάλκινα όπλα, κεραμική, χάνδρες και ένα περίαπτο (φυλακτό) με επιγραφή Γραμμικής Α γραφής. Θαλαμωτός λαξευτός τάφος Ο πιο εντυπωσιακός θαλαμωτός λαξευτός τάφος του νεκροταφείου είναι ο τάφος 159. Έχει δρόμο μήκους 15,50μ., στην αρχή του οποίου υπάρχουν 25 σκαλοπάτια. Εντυπωσιακό εύρημα είναι τα υπολείμματα ξύλινου φορείου (1420/1400 - 1200 π.Χ.).

Τάφος στον αρχαιολογικό χώρο

ώρες λειτουργίας, επισκεψιμότητα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ωράριο λειτουργίας: Χειμερινό: Από 1η Νοεμβρίου έως 31 Μαρτίου: 08:30-15:00 [4]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Μ. Τρούλης, Ρέθυμνο. Ιστορία-Περιήγηση-Σύγχρονη ζωή, εκδόσεις Μίτος, Ρέθυμνο, 1998
  • Α. Μαλαγάρη - Χ. Στρατιδάκης, Ρέθυμνο, Οδηγός για την Πόλη, Αθήνα, έκδοση 1985-1986
  1. «Αναφορές για το Νεκροταφείο Αρμένων στον ιστοχώρο τουριστικής προβολής του Νομού». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2012. 
  2. Στέργιου Σπανάκη, Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων (μητρώον των οικισμών), Γραφικές Τέχνες-Γ. Δετοράκης, Ηράκλειο 1993, τόμος Α΄, σελ. 148
  3. Στέργιου Σπανάκη, ο.π., σελ. 148
  4. «ο αρχαιολογικός χώρος σε ιστότοπο του Υπουργείου Πολιτισμού». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2012.