Τηλεματική τέχνη
Ο όρος τηλεματική τέχνη περιγράφει έργα τέχνης που χρησιμοποιούν ως μέσο τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών με τη διαμεσολάβηση υπολογιστή. Η τηλεματική τέχνη αμφισβητεί την παραδοσιακή σχέση μεταξύ ενεργών θεατών και παθητικών αντικειμένων τέχνης δημιουργώντας διαδραστικά, συμπεριφορικά πλαίσια για απομακρυσμένες αισθητικές επαφές.[1] Ο όρος τηλεματική επινοήθηκε για πρώτη φορά από τους Σάιμον Νόρα και Άλεν Μινκ στο βιβλίο The Computerization of Society (Η μηχανοργάνωση της κοινωνίας).[2] Ο Ρόι Άσκοτ θεωρεί την τηλεματική τέχνη ως τη μετατροπή του θεατή σε ενεργό συμμετέχοντα στη δημιουργία του έργου τέχνης, το οποίο παραμένει σε εξέλιξη καθ' όλη τη διάρκειά του. Ο Άσκοτ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της θεωρίας και της πρακτικής της τηλεματικής τέχνης από το 1978, όταν συνδέθηκε για πρώτη φορά στο διαδίκτυο, οργανώνοντας διάφορα συνεργατικά διαδικτυακά έργα.
Πρωτοποριακά πειράματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αν και ο Άσκοτ ήταν ο πρώτος που έδωσε όνομα σε αυτό το φαινόμενο, η πρώτη χρήση των τηλεπικοινωνιών ως καλλιτεχνικό μέσο έγινε το 1922, όταν ο Ούγγρος κονστρουκτιβιστής καλλιτέχνης Λάσλο Μόχολι-Νάγκι δημιούργησε το έργο Telephone Pictures. Το έργο αυτό αμφισβήτησε την ιδέα του απομονωμένου μεμονωμένου καλλιτέχνη και του μοναδικού αντικειμένου τέχνης. Το 1932, ο Μπέρτολτ Μπρεχτ τόνισε την ιδέα των τηλεπικοινωνιών ως καλλιτεχνικό μέσο στο δοκίμιό του "Το ραδιόφωνο ως συσκευή επικοινωνίας". Σε αυτό το δοκίμιο, ο Μπρεχτ υποστήριξε την αμφίδρομη επικοινωνία για το ραδιόφωνο, ώστε να δώσει στο κοινό τη δύναμη της αναπαράστασης και να το απομακρύνει από τον έλεγχο των εταιρικών μέσων ενημέρωσης. Ο ιστορικός τέχνης Έντουαρντ Σάνκεν έχει συγγράψει αρκετές ιστορικές αναφορές για την τηλεματική τέχνη, μεταξύ των οποίων το "From Cybernetics to Telematics: The Art, Pedagogy, and Theory of Roy Ascott".[3]
Το 1977, το "Satellite Arts Project" των Κιτ Γκάλογουεϊ και Σέρι Ραμπίνοβιτς[4] χρησιμοποίησε δορυφόρους για να συνδέσει καλλιτέχνες στην ανατολική και τη δυτική ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που οι καλλιτέχνες συνδέθηκαν με τηλεματικό τρόπο. Με την υποστήριξη της NASA, οι καλλιτέχνες παρήγαγαν σύνθετες εικόνες των συμμετεχόντων, επιτρέποντας μια διαδραστική συναυλία χορού μεταξύ γεωγραφικά διαφορετικών καλλιτεχνών. Ένα ακροατήριο 25.000 ατόμων παρακολούθησε συζητήσεις ανάμεσα στις δύο ακτές των ΗΠΑ για τον αντίκτυπο των νέων τεχνολογιών στην τέχνη, καθώς και αυτοσχεδιαστικές, διαδραστικές παραστάσεις χορού και μουσικής που αναμείχθηκαν σε πραγματικό χρόνο και προβλήθηκαν σε διαιρεμένη οθόνη. Αυτά τα πρώτα δορυφορικά έργα υπογράμμισαν την πρωτοκαθεδρία της διαδικασίας που παρέμεινε κεντρική στη θεωρία και την πρακτική της τηλεματικής τέχνης.[5]
Ο Άσκοτ χρησιμοποίησε την τηλεματική για πρώτη φορά το 1978, όταν οργάνωσε ένα πρόγραμμα τηλεδιάσκεψης μέσω υπολογιστή μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ηνωμένου Βασιλείου με την ονομασία Terminal Art. Για το έργο αυτό, χρησιμοποίησε το σύστημα Infomedia Notepad του Ζακ Βαλέ, το οποίο επέτρεπε στους χρήστες να ανακτούν και να προσθέτουν πληροφορίες που ήταν αποθηκευμένες στη μνήμη του υπολογιστή. Αυτό κατέστησε δυνατή την αλληλεπίδραση με μια ομάδα ανθρώπων ώστε να γίνουν «οι αισθητικές συναντήσεις πιο συμμετοχικές, πολιτισμικά ποικίλες και πλούσια στρωματοποιημένες με νόημα».[6] Ο Άσκοτ εκτέλεσε και άλλα παρόμοια έργα, όπως το Ten Wings, το οποίο ήταν μέρος του The World in 24 Hours του Ρόμπερτ Άντριαν το 1982. Το σημαντικότερο τηλεματικό έργο τέχνης του Άσκοτ είναι το La Plissure du Texte του 1983. Αυτό το έργο επέτρεψε στον Άσκοτ και σε άλλους καλλιτέχνες να συμμετάσχουν στη συλλογική δημιουργία κειμένων σε μια αναδυόμενη ιστορία χρησιμοποιώντας τη δικτύωση υπολογιστών. Αυτή η συμμετοχή έχει ονομαστεί ως «κατανεμημένη συγγραφή».[7] Αλλά το πιο σημαντικό θέμα αυτού του έργου είναι η διαδραστικότητα του έργου τέχνης και ο τρόπος με τον οποίο σπάει τα εμπόδια του χρόνου και του χώρου. Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, το ενδιαφέρον για αυτού του είδους τα έργα που χρησιμοποιούν τη δικτύωση υπολογιστών επεκτάθηκε, ιδίως με την εμφάνιση του Παγκόσμιου Ιστού στις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Γαλλική παράπλευρη ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χάρη στη Minitel, η Γαλλία διέθετε δημόσια τηλεματική υποδομή περισσότερο από μια δεκαετία πριν από την εμφάνιση του Παγκόσμιου Ιστού το 1994. Αυτό επέτρεψε ένα διαφορετικό είδος τηλεματικής τέχνης από τις τεχνολογίες point-to-point στις οποίες περιορίζονταν άλλες τοποθεσίες στις δεκαετίες του 1970 και 1980. Όπως αναφέρουν οι Ντον Φορέστα,[8] Κάρεν Ο'Ρουρκ,[9] και Ζιλμπέρτο Πράντο,[10] αρκετοί Γάλλοι καλλιτέχνες πραγματοποίησαν ορισμένα συλλογικά καλλιτεχνικά πειράματα χρησιμοποιώντας το Minitel, μεταξύ των οποίων οι Ζαν-Κλοντ Ανγκλάντ,[11] Ζακ-Ελι Σαμπέρ,[12] Φρεντερίκ Ντεβελέ,[13] Ζαν-Μαρκ Φιλίπ,[14] Φρεντ Φορέστ,[15] Μαρκ Ντενζάν[16] και Ολιβιέ Ομπέρ.[17] Αυτά τα ξεχασμένα ως επί το πλείστον πειράματα (με αξιοσημείωτες εξαιρέσεις, όπως η ακόμα ενεργή Poietic Generator) προμήνυαν τις μεταγενέστερες διαδικτυακές εφαρμογές, ιδίως τα κοινωνικά δίκτυα όπως το Facebook και το Twitter, ακόμη και όταν προσέφεραν θεωρητική κριτική σε αυτά.[18]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Ascott, Roy.(2003).Telematic Embrace: Visionary Theories of Art, Technology, and Consciousness. (Ed.) Edward A. Shanken. Berkeley, CA:University of California Press. (ISBN 978-0-520-21803-1)
- ↑ Simon Nora and Alain Minc, The Computerization of Society (Cambridge: MIT Press, 1980): 4-5.
- ↑ Ascott, Roy (2003). Edward A. Shanken, επιμ. Telematic Embrace: Visionary Theories of Art, Technology, and Consciousness. Berkeley: University of California Press.
- ↑ See Carl Eugene Loeffler and Roy Ascott, Chronology and Working Survey of Select Communications Activity στο Leonardo (Journal of Leonardo/ISAST, the International Society for the Arts, Sciences and Technology), vol. 24, N° 2, 1991, σελ. 236.
- ↑ Ascott(2003): 61
- ↑ Ascott(2003): 63
- ↑ Ascott(2003): 64
- ↑ Don Foresta Αρχειοθετήθηκε 2013-10-18 στο Wayback Machine. : Chronologie historique résumée d'échanges artistiques par télécommunications. Les précurseurs, jusqu'en 1995, avant l'Internet (PDF) Αρχειοθετήθηκε 2014-05-17 στο Wayback Machine.
- ↑ Karen O'Rourke: "Art, réseaux, télécommunications", in Mutations de l’image : Art Cinéma/ Vidéo/ Ordinateur (επιμ. Maria Klonaris et Katerina Thomadaki) Paris, Astarti, 1994, σσ.52-57. PDF
- ↑ Gilbertto Prado : CRONOLOGIA DE EXPERIÊNCIAS ARTÍSTICAS NAS REDES DE TELECOMUNICAÇÕES (Web Αρχειοθετήθηκε 2009-04-25 στο Wayback Machine.)
- ↑ Jean-Claude Anglade: Image-la-Vallée, vitrail monumental dessiné collectivement par minitel, 1987 (Web)
- ↑ Jacques-Elie Chabert, Vertiges, an interactive novel, 1984
- ↑ Frédéric Develay: Art Accès, a journal,1984
- ↑ Jean-Marc Philippe: Action télématique hybridant des installations radio-astronomiques, 1987
- ↑ Fred Forest: Utilisation du réseau de préfiguration Minitel de Vélizy, 1982
- ↑ Marc Denjean : Action télématique hybridant la radio, 1984
- ↑ Olivier Auber: Poietic Generator (1986), Exposition "Communication et Monumentalité", Centre Georges Pompidou, 1990.
- ↑ «AUBER - Boulevard Paths». nideffer.net. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2022.