Τζόρτζε Νέμανιτς
| Τζόρτζε Νέμανιτς | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Θάνατος | 21 Αυγούστου 1242 |
| Τόπος ταφής | Μονή Σοπότσανι (43°7′5″ s. š., 20°22′26″ v. d.) |
| Θρησκεία | Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Βούκαν Νέμανιτς |
| Αδέλφια | Στέφαν Βούκανοβιτς Νέμανιτς Ντμίταρ Νέμανιτς |
| Οικογένεια | Οίκος των Νεμάνια |
Ο Τζόρτζε Νεμάνια ή Τζόρτζε της Ζέτας , (Σερβική γλώσσα : "Ђорђе Немањић", άκμασε 1208-1243) από την Δυναστεία των Νέμανιτς ήταν Μεγάλος πρίγκιπας της Ζέτας (1208-1243). Για κάποιο διάστημα αυτοανακηρύχθηκε τιτλούχος βασιλιάς της Διόκλειας που αποτελούσε το προγονικό βασίλειο της Ζέτας. Ο Τζόρτζε ήταν μεγαλύτερος γιος και διάδοχος του Βούκαν Νέμανιτς ο οποίος ήταν τιτλούχος βασιλιάς και αντίπαλος στο Μεγάλο Πριγκιπάτο της Ράσκας, ήταν και ο ίδιος ο Τζόρτζε τιτλούχος βασιλιάς μετά τον θάνατο του πατέρα του. Η σύγκρουση με τον θείο του που είχε ξεκινήσει ο πατέρσς του συνεχίστηκε, δήλωσε την υποτέλεια του στην Δημοκρατία της Βενετίας.
Ιστορικό υπόβαθρο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο παππούς του Στέφανος Α΄ Νεμάνια είχε καταφέρει με τον θάνατο του αυτοκράτορα Μανουήλ Α΄ Κομνηνού (1180) να εξασφαλίσει την ανεξαρτησία του Πριγκιπάτου της Ράσκας (μετέπειτα Σερβία) από την Βυζαντινή αυτοκρατορία. Ο Στέφανος Α΄ Νεμάνια κατέκτησε κατόπιν την Διόκλεια, την Τραβουνία και την Ζαχλουμία που βρίσκονταν στις ακτές της Αδριατικής. Ο Βούκαν παρέλαβε σαν μεγαλύτερος γιος του Στέφανου Νεμάνια μια σειρά από κατεκτημένα εδάφη όπως η Τοπλίτσα (1190), τα κυβέρνησε σαν ανεξάρτητος πρίγκιπας.[1] Παρά το γεγονός ότι ο Βούκαν ήταν μεγαλύτερος γιος επελέγη ως διάδοχος από τον πατέρα τους ο μικρότερος αδελφός του Στέφανος ο Πρωτόστεπτος, ο λόγος ότι ήταν παντρεμένος με την Ευδοκία Αγγελίνα κόρη του Βυζαντινού αυτοκράτορα Αλέξιου Γ΄. Ο Βούκαν αντέδρασε έντονα υιοθετώντας αμέσως βασιλικό τίτλο, σε επιγραφή στην εκκλησία του Αγίου Λουκά στο Κότσο (1195) δείχνει ότι αναγορεύτηκε βασιλιάς της Διόκλειας, της Δαλματίας, της Τραβουνίας και της Ζαχλουμίας.[2] Παρέμεινε ωστόσο υπό την εξουσία του πατέρα του δηλώνοντας την υποταγή του σε αυτόν τουλάχιστον μέχρι την παραίτηση του (1196). Ο Στέφανος Νεμάνια παραιτήθηκε την ίδια χρονιά υπέρ του δεύτερου γιου του Στέφανου και υπερήλιξ πλέον αποσύρθηκε ως μοναχός στην Μονή Χιλανδαρίου στο Άγιον Όρος. Ο Βούκαν δεν επαναστάτησε υπέρ του μικρότερου αδελφού του όσο ζούσε ακόμα ο πατέρας τους αλλά μετά τον θάνατο του (1200) ξεκίνησε τις συνομωσίες για να τον ανατρέψει. Ο Βούκαν συμμάχησε με τον Ίμρε της Ουγγαρίας (1196–1204) που βρισκόταν σε πόλεμο εκείνη την εποχή με την Δεύτερη Βουλγαρική Αυτοκρατορία και αναζητούσε συμμαχία με Σέρβους. Με την βοήθεια Ουγγρικών στρατευμάτων ο Βούκαν ανέτρεψε τον Στέφανο και τον ανάγκασε να δραπετεύσει στην Βουλγαρία (1202).[2] Σε επιγραφή 1202-1203 ο Βούκαν καταγράφεται Μέγας Ζουπάνος ολόκληρης της Σερβίας, της Ζέτας και των παραλιακών πόλεων της Νίσαβα.[3] Ο Βούκαν Νεμάνια έγινε υποτελής της Ουγγαρίας και υποσχέθηκε την επιστροφή του στην Ρωμαιοκαθολική εκκλησία αν τον αναγνώριζε βασιλιά ο πάπας. Η σύγκρουση ωστόσο της Βουλγαρίας με την Ουγγαρία προκάλεσε παρέμβαση των Βουλγάρων, επιτέθηκαν και κατέλαβαν το ανατολικό τμήμα του βασιλείου του με την Νις. Ο Στέφανος εν τω μεταξύ εξοργισμένος με τις υποσχέσεις που έδωσε ο Βούκαν στον πάπα για απάρνηση της Ορθοδοξίας και επιστροφή στην δυτική εκκλησία επέστρεψε και τον ανέτρεψε (1204).
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Τζόρτζε ήταν ο μεγαλύτερος γιος του Βούκαν Νέμανιτς. Τα τρία μικρότερα αδέλφια του ήταν ο Στέφαν Βούκανοβιτς Νέμανιτς που ίδρυσε το Μοναστήρι της Μοράσα (1252), ο Ντμίταρ Νέμανιτς γνωστός με το μοναστικό του όνομα Δαυίδ που ίδρυσε το μοναστήρι Νταβίντοβιτσα και ήταν εν ζωή (1286) και ο Μλάντεν Νεμάνια.[4][5] Μετά το πραξικόπημα του Βούκαν ο Στέφανος επέστρεψε στην Σερβία (1204), τον ανέτρεψε και ανακηρύχτηκε ξανά νέος πρίγκιπας. Ο μικρότερος αδελφός τους Άγιος Σάββας της Σερβίας ζήτησε από τον Στέφανο να ευσπλαχνιστεί τον Βούκαν, ο Στέφανος το δέχτηκε και του επέτρεψε να κυβερνήσει το Πριγκιπάτο της Ζέτας. Ο Βούκαν παραιτήθηκε υπέρ του μεγαλύτερου γιου του Τζόρτζε ο οποίος καταγράφεται ως "βασιλεύς" (1208).[5][6] Ο Βούκαν εξακολουθούσε να αποκαλείται "Μέγας Πρίγκιψ" όπως φαίνεται σε μια επιγραφή που βρέθηκε στην Μονή Στουντένιτσα (1209).[6] Η παραίτηση έγινε με στόχο να εξασφαλίσει την διαδοχή της Ζέτας στην οικογένεια του, ο Στέφανος ίσως τότε για κάποιο χρονικό διάστημα την είχε καταλάβει.[6] Ο Βούκαν φαίνεται ότι πέθανε το 1209 ή λίγο μετά.[6] Η σύγκρουση ανάμεσα στους δύο κλάδους της Οικογένειας Νέμανιτς συνεχίστηκε και με τον Τζόρτζε αφού σύναψε συμμαχία με την Δημοκρατία της Βενετίας (1208).[6] Ο στόχος ήταν να αποτρέψει τον θείο του Στέφανο να ανακαταλάβει την Ζέτα, σε αντάλλαγμα θα παραχωρούσε στην Βενετία λιμάνια της νότιας Δαλματίας.[6]
Ο στόχος της Βενετίας στην Δ΄ Σταυροφορία ήταν να αποκτήσει τον έλεγχο των Βαλκανικών λιμένων. Το Ντούμπροβνικ προχώρησε σε συμφωνία με την οποία θα βοηθούσε στρατιωτικά την Βενετία, σε αντάλλαγμα θα αναγνώριζε την ανεξαρτησία του.[6] Ο Τζόρτζε σύναψε σύντομα συμμαχία με την Δημοκρατία της Βενετίας εναντίον του Ντιμιτρί Προγκόν που κυβερνούσε το Πριγκιπάτο του Άρβανον με πρωτεύουσα την Κρούγια στην σημερινή κεντρική Αλβανία.[6] Η οικογένεια Προγκόν είχε καταλάβει την περιοχή του Δυρραχίου από την Βυζαντινή αυτοκρατορία και ίδρυσε το πρώτο Αλβανικό κράτος στην ιστορία ως υποτελείς της Βενετίας. Ο Τζόρτζε παρόλα αυτά σύναψε μυστική συμμαχία με τους Βενετούς με την οποία θα τους βοηθούσε με στρατό αν έκανε ο Ντιμιτρί Προγκόν επιθέσεις σε Βενετικά εδάφη (3 Ιουλίου 1208).[6][7] Οι επιγραφές της εποχής δείχνουν ότι οι Πρόγκον ήταν διορισμένοι στην περιοχή ως δικαστές με εξάρτηση από Τζόρτζε Νεμάνια και τον αδελφό του Μλάντεν.[6][7] Η καχυποψία απέναντι στον Ντιμιτρί Προγκόν οφείλεται στο γεγονός ότι είχε παντρευτεί την Κομνηνή Νέμανιτς, κόρη του θείου του Στέφανου του Πρωτόσκεπτου.[6][7] Οι Βενετοί παρέδωσαν για άγνωστο λόγο το Πριγκιπάτο του Άρβανου στον Μιχαήλ Άγγελο Κομνηνό Δούκα (1212).[7] Την εποχή που επικρατούσαν στην περιοχή εχθρότητες ανάμεσα σε Σέρβους και Βυζαντινούς ο Ντιμιτρί πέθανε, τον διαδέχτηκε ο Γρηγόριος Καμωνάς, είχε παντρευτεί μια κόρη του Γκιν Πρόγκον αλλά παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο την ίδια την Κομνηνή Νέμανιτς. Το γεγονός αυτό ενίσχυσε τις σχέσεις του πριγκιπάτου με την Σερβία οι οποίες βρίσκονταν σε ρήξη μετά την Σερβική επίθεση στην Σκόδρα, μετά την κατάρρευση του Ενετικού Δουκάτου του Δυρραχίου.[7] Δεν υπάρχουν ιστορικές αναφορές στην περίοδο ανάμεσα στην υπογραφή της Συνθήκης (1208) και την χρονιά που ο Στέφανος ο Πρωτόστεπτος είχε κατακτήσει με στρατό την την Ζέτα (1216).[6] Δεν είναι γνωστό αν ο Στέφανος ο Πρωτόστεπτος κράτησε την Ζέτα για τον εαυτό του ή αν την έδωσε δώρο στον δικό του γιο Στέφανο.[6] Το βέβαιο είναι ότι η Ζέτα παρέμεινε από τότε τμήμα του βασιλείου της Σερβίας και την κυβερνούσε ένα επιφανές μέλος της Σερβικής βασιλικής οικογένειας, συνήθως ο διάδοχος του θρόνου.[6]
Οικογένεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Είχε τέκνα:
- Ντιμίτριε.
- Στέφαν.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Fine, John Van Antwerp (1994). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. ISBN 978-0-472-08260-5. (Αγγλικά)
- Abulafia, David (1999). The New Cambridge Medieval History: c. 1198-c. 1300. Cambridge University Press.
- Jireček, Konstantin Josef (1911). Geschichte der Serben 1. Gotha.